Οι δύσκολες αποστολές της ΕΜΑΚ και τα γεγονότα που σημάδεψαν την Υπηρεσία

Πυρκαγιές, διασώσεις και απεγκλωβισμοί πολιτών μετά από σοβαρά τροχαία. Αυτές είναι κάποιες από τις δύσκολες αποστολές που αναλαμβάνει, από τότε που συστάθηκε, η Ειδική Μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ).

Από τότε πέρασαν εικοσιένα χρόνια και τα μάτια των μελών της ΕΜΑΚ είδαν πολλά και βρέθηκαν αντιμέτωποι με σκληρές εικόνες, που θα κουβαλούν για πάντα στο μυαλό τους για όσο βρίσκονται στην Μονάδα τους, γνωρίζοντας τον σκοπό και την αποστολή που κλήθηκαν να υπηρετήσουν, δηλαδή την άμεση ανταπόκριση τους σε έκτακτα περιστατικά και ειδικές αποστολές.

Από τις εκατοντάδες αποστολές, μια ήταν αυτή που σημάδεψε και καθόρισε την ΕΜΑΚ… Η έκρηξη στο Μαρί. Εκεί όπου έπεσαν ηρωικά έξι μέλη της ΕΜΑΚ: Ο Αρχιλοχίας Ανδρέας Παπαδόπουλος, ο πυροσβέστης Βασίλης Κρόκος, ο πυροσβέστης Σπύρος Τταντής, ο πυροσβέστης Παναγιώτης Θεοφίλου, ο Αρχιπυροσβέστης Γιώργος Γιακουμής και ο πυροσβέστης Αδάμος Αδάμου.

«Η πιο δύσκολη περίπτωση της ΕΜΑΚ ήταν όταν κλήθηκε να ανταποκριθεί το 2011 στην έκρηξη στο Μαρί, όπου εκεί έχουμε χάσει έξι συναδέλφους μας. Αυτό για εμάς ήταν ίσως το γεγονός που σημάδευσε τα μέλη μας αλλά και την πορεία της ΕΜΑΚ. Είναι ένα συμβάν που τα μέλη μας κρατούν σαν βάρος μέσα τους και που ο καθένας καλέστηκε να διαχειριστεί», ήταν τα λόγια του Διοικητή της ΕΜΑΚ, Πυραγού Σάββα Ανδρονίκου, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον REPORTER.

Για την ΕΜΑΚ δεν υπάρχουν εύκολα και δύσκολα περιστατικά, αλλά, όπως είπε ο κος Ανδρονικού, όλες οι καταστάσεις αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο, αφού ένα ακίνδυνο φαινομενικά περιστατικό, μπορεί να καταλήξει επικίνδυνο και να θέσει σε κίνδυνο τα μέλη της Μονάδας. «Κάθε επεισόδιο στο οποίο ανταποκρινόμαστε, έχει τον δικό του βαθμό επικινδυνότητας και για αυτό τον λόγο τα αντιμετωπίζουμε με τον ίδιο σοβαρό τρόπο».

Μπορεί τα τροχαία ατυχήματα, να είναι μια από τις πιο συχνές αποστολές στις οποίες ανταποκρίνονται, ωστόσο τα μέλη της ΕΜΑΚ θεωρούν πως κάθε τροχαίο που ανταποκρίνονται είναι ένα δύσκολο περιστατικό, αφού χειρίζονται άτομα που είναι παγιδευμένα στα συντρίμμια. «Χρειάζεσαι μεγάλη ψυχική δύναμη για να μπορείς να ανταπεξέλθεις και δεν ξεχωρίζουμε εάν το παγιδευμένο πρόσωπο είναι νεαρός ή ηλικιωμένος, αλλά ανταποκρινόμαστε με τον ίδιο τρόπο», είπε ο Διοικητής της ΕΜΑΚ και έστειλε μήνυμα προς τους νέους ανθρώπους να είναι προσεκτικοί κατά την οδήγηση και να μην οδηγούν εάν καταναλώσουν αλκοόλ.

Η αποστολή και η ανταπόκριση των μελών της ΕΜΑΚ στο εξωτερικό

Η Ειδική Μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ), εδρεύει στην Κοφίνου και η τοποθεσία επιλέχθηκε για να βρίσκεται στο κέντρο των τριών μεγάλων επαρχιών, για να μπορεί να ανταποκρίνεται άμεσα και στις τρεις επαρχίες της Κύπρου.

Αποστολή της ΕΜΑΚ είναι η αντιμετώπιση καταστροφών από σεισμούς, θεομηνίες και άλλα καταστροφικά συμβάντα. Όπως επίσης και η παροχή βοήθειας σε άτομα που έχουν παγιδευτεί σε κτήρια που κατέρρευσαν από σεισμό ή άλλες αιτίες, η έρευνα και διάσωση ή η ανάκτηση από θάλασσα και υδατοφράκτες.

Σύμφωνα με τον Διοικητή της ΕΜΑΚ, στην αποστολή της Μονάδας συγκαταλέγεται η διάσωση παγιδευμένων ατόμων που εμπλέκονται σε οδικά τροχαία δυστυχήματα, η ανεύρεση και διάσωση ατόμων που βρίσκονται παγιδευμένα σε ορεινές περιοχές ή σε πηγάδια ή σε άλλους ανοικτούς ή κλειστούς χώρους και η διάσωση ατόμων από ορμητικά νερά, καθώς και η ανταπόκριση σε συνεργασία με το ΚΣΕΔ, για παροχή βοήθειας στις πλατφόρμες εξόρυξης υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.

«Τα μέλη της ΕΜΑΚ έχουν εκπαιδευτεί, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό και το προσωπικό παρακολούθησε εκπαιδεύσεις στην Αμερική, στην Αγγλία, στη Σουηδία, στην Ελλάδα, στην Πολωνία, στη Σιγκαπούρη και στο Ισραήλ. Οι εκπαιδεύσεις αφορούν διασώσεις ατόμων από κτήρια που κατέρρευσαν, είτε από σεισμό, είτε από άλλη αιτία. Επίσης, έχουν παρακολουθήσει εκπαιδεύσεις από ομάδα ειδικών διασώσεων με αναρριχήσεις, καταρριχήσεις από ορεινές και δύσβατες περιοχές, από πηγάδια και από κλειστούς χώρους», είπε ο κος Ανδρονίκου.

Η εμπειρία των μελών της ΕΜΑΚ είναι δεδομένη και για αυτό ανταποκρίθηκαν σε διάφορα δύσκολα περιστατικά που σημειώθηκαν σε χώρες του εξωτερικού, όπως τον Αύγουστο του 2007, όπου συνέδραμαν στις πυρκαγιές στην Ελλάδα, τον Αύγουστο του 2009 στις φωτιές που ξέσπασαν στην Αττική, που διήρκησαν τέσσερις μέρες, την φωτιά στο Μάτι τον Ιούλιο του 2018, όπου έχασαν την ζωή τους 103 άνθρωποι και τις πυρκαγιές στην Ελλάδα τον Αύγουστο 2021.

Ακολούθως, έχουν ανταποκριθεί στις πυρκαγιές που είχαν ξεσπάσει στο Ισραήλ το 2016, αλλά και το 2020 στην έκρηξη που σημειώθηκε στον Λίβανο, όπου συνέβαλαν ώστε να προσφέρουν τις γνώσεις και την βοήθειά τους στον εντοπισμό θυμάτων με την βοήθεια των ανιχνευτικών σκύλων.

Η κόκκινη λίμνη που σημάδεψε την ομάδα αυτοδυτών

Η ΕΜΑΚ διαθέτει στη φαρέτρα της και την Ομάδα Αυτοδυτών, ο ρόλος της οποίας είναι η διάσωση ή ανάκτηση από θάλασσα και φράγματα.

Για τον Υπεύθυνο Αυτοδυτών της ΕΜΑΚ, Πυρονόμο Αλέξη Καμαρά, μια από τις επιχειρήσεις που σημάδεψαν την ομάδων Αυτοδυτών ήταν μεγάλη επιχείρηση ανεύρεσης ατόμων που αναζητούνταν στην κόκκινη λίμνη το 2019 για την υπόθεση του κατά συρροή δολοφόνου, Νίκου Μεταξά, που είχε συγκλονίσει την Κύπρο. «Ήταν μια μεγάλη εμπειρία και ελπίζουμε να μην χρειαστεί ξανά να ανταποκριθούμε σε τέτοιο συμβάν», εξιστόρησε στην κάμερα.

Η αποστολή της Ομάδας είναι να ανταποκρίνεται, είτε για διασώσεις, είτε για έρευνα ή ανάσυρση ελλειπόντων προσώπων ή αντικειμένων. «Η ομάδα αυτοδυτών της ΕΜΑΚ συστάθηκε το 2003 και μέχρι σήμερα απαρτίζεται με δέκα αυτοδύτες και όλοι είναι απόφοιτοι του σχολείου Ομάδας Υποβρυχίων Καταστροφών. Ο στόλος μας αποτελείται από τέσσερα σκάφη, δυο ανοικτής θαλάσσης, ένα σκάφος για φράκτες και ένα για ταχεία έρευνα. Το ένα μεγάλο σκάφος είναι εγγεγραμμένο στο ανοικτό νηολόγιο και μπορεί να ανταποκριθεί τόσο εντός όσο και εκτός χωρικών υδάτων της Κύπρου. Τα μικρά σκάφη είναι για περιορισμένη χρήση, το δε ένα χρησιμοποιείται αποκλειστικά σε υδατοφράκτες», εξήγησε ο κος Καμαρά.

Η Ομάδα, ανταποκρίθηκε σε μεγάλο αριθμό δύσκολων περιστατικών και ως δύσκολα μπορεί να χαρακτηριστούν τα περιστατικά που περιορίζουν την ορατότητα των αυτοδυτών ή εάν επιχειρούν σε κλειστό χώρο. Δηλαδή, η έρευνα που γίνεται είναι αποκλειστικά με τα χέρια.

Οι πιο συχνές επιχειρήσεις της ομάδας αυτοδυτών αφορούν ελλείποντα πρόσωπα σε υδατοφράκτες, ωστόσο αυτό που χαράκτηκε στην μνήμη τους είναι η περίπτωση της επιχείρησης στην κόκκινη λίμνη και η ανεύρεση των νεκρών γυναικών που δολοφονήθηκαν.