Συνάντηση με Πρόεδρο και Ύπατη Αρμοστεία για τις κυρώσεις ζητά ο Δικηγορικός Σύλλογος

Επιστολές έχει αποστείλει σήμερα ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος (ΠΔΣ) ζητώντας συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, για συντονισμό ενεργειών καθώς επίσης και με τη Βρετανική Ύπατη Αρμοστεία στο πλαίσιο των κυρώσεων από ΗΒ και ΗΠΑ.

Ήδη, αναφέρει ο ΠΔΣ, έχει υπάρξει συνάντηση με την Αμερικάνικη Πρεσβεία καθώς και με το Υπουργείο Οικονομικών ως αρμόδια προεδρεύουσα αρχή της Μονάδας Εφαρμογής Κυρώσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΜΕΚ), για περαιτέρω συντονισμό.

Σε σχετική ανακοίνωση σημειώνεται ότι από τότε που τέθηκαν σε ισχύ τα κυρωτικά μέτρα της ΕΕ κατά της Ρωσίας, ο ΠΔΣ άσκησε τον εποπτικό του ρόλο ενεργώντας με άμεσα αντανακλαστικά και με τη δέουσα αυστηρότητα και σοβαρότητα, με σκοπό την προστασία της νομικής κοινότητας του τόπου, στην έκταση που του επιτρέπουν οι αρμοδιότητές του και οι εξουσίες που εκπηγάζουν από το νομοθετικό πλαίσιο.

Προέβη, προστίθεται, σε έγκαιρη και συνεχή ενημέρωση των μελών του εκδίδοντας σχετική Εγκύκλιο ημερ. 22/3/22 με συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές που ανταποκρίνονταν σε αυστηρά πρότυπα και τις συστάσεις των διεθνών οργανισμών για τις κυρώσεις.

Συγκεκριμένα, στην Εγκύκλιο, αναφέρεται, εφιστάται η προσοχή των εποπτευόμενων αναφορικά με την ανάγκη άμεσης εφαρμογής κατάλληλων πολιτικών για συμμόρφωση με τα περιοριστικά μέτρα συμπεριλαμβανομένης της διενέργειας συνεχών και κατάλληλων ελέγχων των καταλόγων/λιστών κυρώσεων, προτού προβούν σε ενέργειες που εμπίπτουν στα καθήκοντά τους ως πάροχοι διοικητικών υπηρεσιών ή ως νομικοί σύμβουλοι.

Επίσης, σημειώνεται η απαγόρευση στις υπόχρεες οντότητες να δραστηριοποιούνται ή να ενεργούν για λογαριασμό ατόμων ή νομικών οντοτήτων που υπόκεινται σε κυρώσεις και αναγκαιότητα ελέγχου πελατών στους καταλόγους οικονομικών κυρώσεων πριν από την προσφορά υπηρεσιών ή εκτέλεση συναλλαγών για πελάτες.

Η Εγκύκλιος προβαίνει ακόμη, σε υπενθύμιση πως η παράβαση των επιβληθεισών κυρώσεων δύναται να οδηγήσει σε ποινική δίωξη ή/και κυρώσεις από το Συμβούλιο του ΠΔΣ όπως αυτές προβλέπονται από τα άρθρο 59 παρ.1(ε),59(6)(α)i-vii και 59(6)(α4)(β) του Περί Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης Εσόδων από παράνομες Δραστηριότητες Νόμο του 2007 (188(I)/2007) . 

Σημειώνεται ότι η εξουσία αυτή του ΠΔΣ πηγάζει από τον περί Εφαρμογής των Διατάξεων των Ψηφισμάτων ή Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Κυρώσεις) και των Αποφάσεων και Κανονισμών του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Περιοριστικά Μέτρα) Νόμο του 2016 (58(I)/2016) και συγκεκριμένα από τα άρθρα 3 και 4. 

Η Εγκύκλιος υπενθυμίζει επίσης, πως πέραν των θεσμικών ποινικών συνεπειών, οι δικηγόροι εν γένει, ως επάγγελμα υψηλού ρίσκου, δύνανται να χαρακτηριστούν ως «professional enablers» κακόβουλων και/ή καταχρηστικών ενεργειών φυσικού και/ή νομικού προσώπου που περιλαμβάνεται στη λίστα κυρώσεων και/ή υπόκειται σε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων, που αποσκοπούν στην αποφυγή των κυρώσεων, με όλους τους κινδύνους που ελλοχεύουν και απορρέουν από αυτό, τόσο για τους ίδιους τους δικηγόρους όσο και για τον ευρύτερο τομέα των υπηρεσιών, αλλά και τη χώρα γενικότερα.

Εφιστάται ακόμη, η προσοχή στην υποχρέωση υιοθέτησης και εφαρμογής πλαισίου διαδικασιών συμμόρφωσης με τις κυρώσεις (Sanctions Compliance Program) και ενδελεχούς και συνεχούς αξιολόγησης ρίσκου των πελατών τους με όλες τις δέουσες ενέργειες προς αυστηρή εφαρμογή των κυρώσεων και υπενθύμιση απαγόρευσης συμμετοχής, εν γνώσει και εκ προθέσεως, σε δραστηριότητες με αντικείμενο ή αποτέλεσμα την καταστρατήγηση των περιοριστικών μέτρων.

Γίνεται επίσης αναφορά στην υποχρέωση αναφοράς και ενημέρωσης του ΠΔΣ εντός ταχθείσας προθεσμίας για το κατά πόσον παρείχαν υπηρεσίες σε νομικές οντότητες και/ή φυσικά πρόσωπα τα οποία εμπίπτουν στις λίστες κυρώσεων του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υποχρέωση δήλωσης ονομάτων των προσώπων αυτών, του είδους του περιουσιακού στοιχείου που έχει δεσμευτεί (π.χ. ακίνητη περιουσία, μετρητά, χρηματοοικονομικά μέσα) καθώς και για τη συνολική αξία αυτών. 

Σημειώνεται, ότι η νέα υποχρέωση αυτή θεσπίστηκε από τον ΠΔΣ στο πλαίσιο της εποπτείας του, και είναι επιπρόσθετη της νομικής και κοινοτικής υποχρέωσης για ενημέρωση προς την αρμόδια αρχή του κράτους στα θέματα εφαρμογής των κυρώσεων. 

«Υπενθυμίζουμε πως η Κυβέρνηση του κράτους μέλους έχει την ευθύνη εφαρμογής των κυρώσεων της ΕΕ, και με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2022 συστάθηκε και λειτουργεί η Μονάδα Εφαρμογής Κυρώσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΜΕΚ)» αναφέρεται.

Ο ΠΔΣ επισημαίνει στην ανακοίνωση του, ότι αξιοποίησε τις πληροφορίες που έλαβε από τα εποπτευόμενα μέλη του ασκώντας τον εποπτικό του ρόλο σημειώνοντας πως δεν υπάρχει δυνατότητα να γνωρίζει εκ των προτέρων ο ΠΔΣ ποιοι εποπτευόμενοι είχαν υποχρέωση αναφοράς και δεν συμμορφώθηκαν, καθότι δεν διαθέτει ο ΠΔΣ λίστες πελατολογίων των δικηγορικών γραφείων.

Στις 5/4/22, συνεχίζει, ο ΠΔΣ εξέδωσε Εγχειρίδιο για τη σωστή καθοδήγηση και ενημέρωση με ερωταπαντήσεις, που έτυχε επικαιροποίησης έκτοτε, για να αντανακλά τις εξελίξεις με τα επακόλουθα πακέτα περιοριστικών μέτρων.

Ακόμη αναφέρεται ότι στις 5/8/2022 ανακοινώθηκε η συνεργασία του ΠΔΣ με τον παγκόσμιο οργανισμό πάροχο εκπαίδευσης και πιστοποίησης για διαχείριση κινδύνων σε σχέση με τις ισχύουσες κυρώσεις K2 Integrity, που παρέχει στους δικηγόρους τη δυνατότητα ολοκληρωμένης και στοχευμένης εκπαίδευσης αναφορικά με τις κυρώσεις.

Παράλληλα, ο ΠΔΣ λέει ότι επιδίωξε από την πρώτη στιγμή και πραγματοποίησε μέχρι και σήμερα, αριθμό συναντήσεων με θεσμικούς φορείς, Πρόεδρο της ΚΔ, Υπουργείο Οικονομικών, Έφορο Εταιρειών, Κεντρική Τράπεζα, Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, CCBE, για τη διαχείριση πολύπτυχων και περίπλοκων ζητημάτων, τα οποία προκύπτουν κατά την πρακτική εφαρμογή των κυρώσεων. 

Πιο συγκεκριμένα, σημειώνεται, μεταξύ άλλων προτάσεων, ο ΠΔΣ παρουσίασε πρόταση τον περασμένο Ιούλιο 2022, για δημιουργία αρχής ενδιάμεσου θεματοφύλακα (interim custodian), στο πλαίσιο των εξουσιών που παρέχονται από τους σχετικούς Κανονισμούς της ΕΕ προς τα κράτη μέλη.

Αυτή η αρχή, επισημαίνεται, θα μπορούσε να αναλαμβάνει να τηρεί στην κατοχή της τα περιουσιακά στοιχεία που εμπίπτουν στο πάγωμα, με μεταβίβαση και/ή παράδοση κατοχής από τους εποπτευόμενους παρόχους διοικητικών υπηρεσιών και εκκαθαριστές, αλλά και κάθε πολίτη που έχει εγκλωβιστεί εις το διηνεκές με δεσμευμένα κεφάλαια. Αυτό από τη μια, σημειώνεται, θα διασφαλίσει τον περιορισμό του ρίσκου από την έκθεση των επαγγελματιών στις κυρώσεις, τη νόμιμη απαλλαγή και έξοδο των Κύπριων επαγγελματιών από τα δεσμευμένα κεφάλαια και συνεπώς θα μετρίαζε δραματικά τον κίνδυνο παράβασης των κυρώσεων, με επέκταση στην αξιοπιστία της χώρας.

Ενώ η πρόταση συζητήθηκε και καταγράφηκε από τις αρμόδιες αρχές με θετικό πρόσημο, αναφέρεται, «δεν έχουμε ενημερωθεί μέχρι στιγμής για την πιθανότητα εφαρμογής της».