«Ασθενής ζήτησε νερό και του έδωσαν τέσσερις ώρες μετά»-Δεκάδες καταγγελίες από ηλικιωμένους

Πενήντα καταγγελίες περίπου ανά μήνα δέχεται το Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων Ασθενών της ΟΣΑΚ, τα περισσότερα εκ των οποίων αφορούν παράπονα για φάρμακα και θεραπείες, καθώς και καταγγελίες για την συμπεριφορά και εξυπηρέτηση νοσηλευτών και ιατρών προς τους ασθενείς στα δημόσια νοσηλευτήρια.

Καταγγελίες ανά μήνα, επίσης, δέχεται και το Παρατηρητήριο Τρίτης Ηλικίας Κύπρου, οι οποίες έχουν να κάνουν με «εκδικητικές» και «απαξιωτικές» συμπεριφορές από εργαζόμενους στον τομέα της υγείας προς νοσηλευόμενα άτομα τρίτης ηλικίας, καθώς και χορήγηση μεγάλων δόσεων φαρμάκων.

Σε συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη, κατά την οποία υπογράφηκε μνημόνιο συναντίληψης και συνεργασίας μεταξύ ΟΣΑΚ και Παρατηρητηρίου Τρίτης Ηλικίας Κύπρου, παρουσιάστηκαν παράπονα τα οποία λαμβάνουν τα δύο Παρατηρητήρια.

Ενδεικτικά είναι τα παραδείγματα, που αφορούν στα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας τους τελευταίους μήνες, για ηλικιωμένους γυμνούς ή δεμένους σε κλίνες νοσηλείας.  

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Ιανουάριο η ΟΣΑΚ δημοσιοποίησε παράπονα πολιτών, τα οποία αφορούσαν ηλικιωμένους ασθενείς, οι οποίοι ήταν δεμένοι στα κρεβάτια τους. Συγκεκριμένα, η ΟΣΑΚ είχε λάβει παράπονο για έναν ηλικιωμένο, τον οποίο ο γαμπρός του είχε βρει κατά το επισκεπτήριο, δεμένο στο κρεβάτι του.

Μετά από διερεύνηση του συγκεκριμένου περιστατικού, διαπιστώθηκε ότι την ίδια μέρα και στον ίδιο θάλαμο, ήταν δεμένοι στα κρεβάτια τους κι άλλοι ηλικιωμένοι.

Επίσης, τον Ιανουάριο και πάλι η ΟΣΑΚ δημοσιοποίησε περιπτώσεις ηλικιωμένων, οι οποίοι προσβλήθηκαν από κορωνοϊό, τον οποίο τους μετέδωσαν συγγενείς ασθενών που εισέρχονταν στους θαλάμους νοσηλείας, χωρίς να φορούν προστατευτική μάσκα, ενώ είναι γνωστή σε όλους η περίπτωση της ηλικιωμένης, που νοσηλευόταν γυμνή στο νοσοκομείο της Λεμεσού.

Στο μεταξύ, υπερήλικη γυναίκα βρέθηκε να νοσηλεύεται σε θάλαμο μαζί με άνδρες και όπως οι συγγενείς της ανέφεραν στην ΟΣΑΚ «η γυναίκα ήταν ημίγυμνη και ντρεπόταν, δεν ένιωθε καλά». Κατά τη διερεύνηση του περιστατικού, δόθηκε η απάντηση ότι δεν απαγορεύεται η λειτουργία μεικτών θαλάμων.

Μιλώντας στη διάσκεψη, ο Πρόεδρος της ΟΣΑΚ, Μάριος Κουλούμας, ανέφερε ότι το Παρατηρητήριο της Ομοσπονδίας δέχεται περίπου 50 καταγγελίες τον μήνα, σε σχέση με τα δικαιώματα ασθενών, για να σημειώσει ότι η μεγαλύτερη πλειοψηφία αφορά ηλικίες 75 ετών και άνω.

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, που αφορά στο χρονικό διάστημα που χρειάζεται για να λάβουν απαντήσεις για ένα περιστατικό που καταγγέλλεται, ο κ. Κουλούμας ανέφερε ότι για θέματα, όπως τους μεικτούς θαλάμους, παίρνουν γρήγορα απαντήσεις, οι οποίες ωστόσο «δεν είναι ικανοποιητικές».

Για καταγγελίες περιστατικών, όπως οι ασθενείς που ήταν γυμνοί ή δεμένοι στις κλίνες τους, ο Πρόεδρος της ΟΣΑΚ ανέφερε πως «η διερεύνηση τέτοιων περιστατικών δεν γίνεται τάχιστα».

«Ακόμα αναμένουμε απαντήσεις, αλλά και οι απαντήσεις που παίρνουμε, δεν είναι αυτές που αναμένουμε, οι οποίες θα επιλύσουν το διαχρονικό πρόβλημα συμπεριφοράς και φροντίδας. Είναι περισσότερο δικαιολογίες για το περιστατικό, το οποίοι θεωρείται μεμονωμένο. Τέτοιες προσεγγίσεις δεν βοηθούν καθόλου στην αντιμετώπιση των πραγματικών προβλημάτων που υπάρχουν και στην επίλυσή τους», σημείωσε.

Φοβούνται «εκδικητικές» συμπεριφορές

Ο Πρόεδρος του Παρατηρητήριου Τρίτης Ηλικίας Κύπρου, Δήμος Αντωνίου, είπε πως το Παρατηρητήριο Τρίτης Ηλικίας Κύπρου λαμβάνει αρκετές καταγγελίες, οι οποίες ωστόσο δεν προχωρούν μέχρι τέλους, αφού οι καταγγέλλοντες «φοβούνται εκδικητικές συμπεριφορές».

«Τη στιγμή που οι παραπονούμενοι πρέπει να δώσουν καταγγελία επίσημη, ώστε να προχωρήσουμε το θέμα, εξαφανίζονται», είπε.

Σε σχέση με τις «εκδικητικές» συμπεριφορές, ο κ. Αντωνίου εξήγησε ότι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας είτε αποφεύγουν τον ασθενή, είτε δεν τον εξυπηρετούν, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις που δεν αλλάζουν τις πάνες του.

Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε σε περίπτωση που ασθενής ζήτησε νερό και του το έδωσαν μετά από τέσσερις ώρες.

Σύμφωνα με τον Δήμο Αντωνίου «αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν θέση στον τομέα της υγείας», για να σημειώσει ότι «πρέπει να γίνει αξιολόγηση των εργαζομένων στον τομέα της υγείας και να εκπαιδευτούν στο ανθρωποκεντρικό μοντέλο ιδιαίτερα στην επικοινωνία και τη αναγνώριση της ψυχολογικής κατάστασης των ασθενών».

Από την πλευρά του ο Μάριος Κουλούμας τόνισε ότι δεν γίνεται λόγος για τη μεγάλη πλειοψηφία των νοσηλευτών και γιατρών, οι οποίοι υπογράμμισε «διενεργούν ένα αξιόλογο έργο».

Μιλάμε, πρόσθεσε, «για ένα μικρό αριθμό και πρέπει να δούμε πως ελέγχονται, ώστε να μη δημιουργούν κακή εικόνα και να χαλούν την καλή εικόνα των πολλών».

Περίθαλψη των ηλικιωμένων και υπερηλίκων 

Ο Πρόεδρος της ΟΣΑΚ είπε ότι «η κατάντια μας ως κράτος αλλά και ως κοινωνία, δυστυχώς διαπιστώνεται και από το γεγονός ότι ο ΟΑΥ υποχρεώθηκε να εντάξει την περίθαλψη των ηλικιωμένων και υπερηλίκων ατόμων στα ποιοτικά κριτήρια, που αφορούν στις αποζημιώσεις των νοσοκομείων του ΓεΣΥ», για να συμπληρώσει ότι «σε ένα κράτος που σέβεται την τρίτη ηλικία και μια κοινωνία που τιμά τους ηλικιωμένους της, η πρόσβαση των ηλικιωμένων σε υπηρεσίες υγείας σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να περιλαμβάνεται στα κίνητρα για εξασφάλιση μεγαλύτερων αποζημιώσεων».

«Εμείς το κάναμε και αυτό, επειδή, όπως η ΟΣΑΚ καταγγέλλει από την έναρξη της ενδονοσοκομειακής περίθαλψης στο ΓεΣΥ, αρκετά από τα ιδιωτικά νοσοκομεία δεν εξυπηρετούν ηλικιωμένους και παθολογικά περιστατικά. Επικαλούνται πληρότητα κλινών ή ανυπαρξία υπηρεσιών από συγκεκριμένες ιατρικές ειδικότητες», ανέφεερ. 

Επίσης, πρόσθεσε, «εντοπίζεται ανυπαρξία εξειδικευμένων δομών».

«Πολλοί είναι οι ηλικιωμένοι μας, οι οποίοι δεν χρήζουν νοσηλείας σε νοσηλευτήρια, αλλά χρήζουν εξειδικευμένης φροντίδας σε άλλα κέντρα κατάλληλα εξοπλισμένα και σωστά στελεχωμένα. Εμείς στην Κύπρο, διαθέτουμε μόνο γηροκομεία των οποίων στην πραγματικότητα δεν είναι αυτή η αποστολή», είπε.

Παράλληλα, πρόσθεσε ότι «δεν έχουμε γιατρούς εξειδικευμένους στην περίθαλψη ηλικιωμένων ασθενών», καλώντας την Κυβέρνηση, τη Βουλή και τους διάφορους εμπλεκόμενους θεσμούς να φροντίσουν και να οργανώσουν τις υπηρεσίες, έτσι ώστε να ανταποκρίνονται στις αυξημένες ομολογουμένως ανάγκες των ατόμων τρίτης ηλικίας και πάντοτε με σεβασμό και αξιοπρέπεια.  

Ζήτησε, επίσης, από την Κυβέρνηση να στηρίξει το αίτημα της Ομοσπονδίας για την πρόσβαση των χαμηλοσυνταξιούχων στα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα (ΜΣΦ), που έχουν μεγάλη ανάγκη όπως τα παυσίπονα, αντιγριπικά φάρμακα και σιρόπια του βήχα. 

Το 30% του πληθυσμού σε μερικές δεκαετίες θα είναι ηλικιωμένοι

Ο Πρόεδρος του Παρατηρητήριου Τρίτης Ηλικίας Κύπρου ανέφερε ότι «με το υψηλό και συνεχές αυξανόμενο προσδόκιμο ζωής στην Κύπρο, οι ηλικιωμένοι θα αποτελούν σε μερικές δεκαετίες το 30% του πληθυσμού, γεγονός που θα ασκεί διαρκείς πιέσεις στο σύστημα υγείας, στις δημόσιες δαπάνες και γενικότερα στην κοινωνία μας».

Όπως συμπλήρωσε, «οι ανάγκες των ηλικιωμένων αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, ιδιαίτερα όταν ο σύγχρονος τρόπος ζωής και η τεχνολογία εξελίσσονται με γοργούς ρυθμούς».  «Αν δεν ληφθούν αποφάσεις σήμερα, ώστε να υλοποιηθούν πολιτικές και προγράμματα σταδιακά μέσα από τον καταρτισμό μιας Εθνικής Στρατηγικής για τους Ηλικιωμένους, τα αμέσως επόμενα χρόνια θα είναι πλέον πολύ αργά να αναχαιτίσουμε τα προβλήματα, που θα έχουν να αντιμετωπίσουν οι νέες γενιές αλλά και οι μελλοντικά ηλικιωμένοι λόγω της γήρανσης του πληθυσμού», σημείωσε.

Εξάλλου, εξέφρασε την ευαρέσκειά του που η ΟΣΑΚ έχει θέσει σε προτεραιότητα την πάγια θέση του Παρατηρητήριου Τρίτης Ηλικίας Κύπρου για τη δημιουργία Γηριατρικής κλινικής/πτέρυγας εντός των νοσοκομείων μας με ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, καθώς και την ένταξη Γηριάτρων και Γεροντολόγων στο ΓΕΣΥ.

Ανέφερε πως είναι προτάσεις που θα εξυπηρετήσουν και θα βοηθήσουν δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στο να έχουν εξειδικευμένη και εξατομικευμένη φροντίδα, ενώ τόνισε ότι θα τις στηρίξουν με όλες τους τις δυνάμεις.

Πρωτοβουλία υπ. Υγείας

Πρωτοβουλία με σκοπό την εξεύρεση λύσεων σχετικά με το θέμα που αφορά στη δημιουργία Κέντρων Αποκατάστασης και Γηριατρικών Κλινικών, έχει αναλάβει η Υπουργός Υγείας Δρ. Πόπη Κανάρη.

Σύμφωνα με ανακοίνωση, αυτό ανέφερε η ίδια κατά τη συνάντηση που είχε την Τετάρτη με την ηγεσία της Ένωσης Κυπρίων Συνταξιούχων(ΕΚΥΣΥ).

Στο επίκεντρο της συνάντησης ήταν διάφορα αιτήματα της ΕΚΥΣΥ, τα οποία περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, την αυξηση της χορηγίας για τα ακουστικά βαρηκοΐας και τη δημιουργία κρατικών Κέντρων Αποκατάστασης όπως και Γηριατρικών Κλινικών. Συζητήθηκαν επίσης, θέματα που αφορούν τη συνεισφορά που καλούνται να πληρώνουν για αριθμό φαρμάκων οι συνταξιούχοι και οι χρόνιοι ασθενείς.

Από την πλευρά της, η Υπουργός διαβεβαίωσε ότι βλέπει θετικά τα αιτήματα της ΕΚΥΣΥ,καθώς στόχος του Υπουργείου, όπως τόνισε, είναι η επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι συνταξιούχοι.