Τις νομικές και πολιτικές πτυχές του Κυπριακού ανέλυσαν νομικοί από Κύπρο και Ελλάδα
21:39 - 22 Μαρτίου 2023
Τις νομικές και πολιτικές πτυχές του Κυπριακού ανέλυσαν την Τετάρτη έγκριτοι ομιλητές από Ελλάδα και Κύπρο, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης που διοργάνωσε ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος (ΠΔΣ) εις μνήμην του Δρ Κύπρου Χρυσοστομίδη.
Στο επίκεντρο της εκδήλωσης, υπό τον τίτλο «Κυπριακό: Quo vadis;», βρέθηκαν οι αδυναμίες του συστήματος Διεθνούς Δικαίου, ωστόσο, σύμφωνα με τους ομιλητές υπάρχουν κάποιες δυνατότητες, οι οποίες πρέπει να αξιοποιηθούν στο μέγιστο.
Ανάμεσα στους ομιλητές ήταν και ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας, Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος ανέλυσε το Σύστημα Ασφάλειας και το ρόλο των Εγγυητριών Δυνάμεων.
Επίσης, χαιρετισμούς απηύθυναν η νέα Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, Άννα Κουκκίδη – Προκοπίου, ο Πρύτανης Πανεπιστημίου Frederick, Καθηγητής Γιώργος Δημοσθένους και Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Δρ. Χρίστος Κληρίδης.
Επιπλέον, έγκριτοι Δικηγόροι, Καθηγητές και Λέκτορες Τμημάτων Νομικής διαφόρων πανεπιστημίων από Ελλάδα και Κύπρο ανέλυσαν μεταξύ άλλων τις προκλήσεις για την Τουρκία ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, τις νομικές πτυχές του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ, το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων, καθώς και τις δυνατότητες και περιορισμούς του Διεθνούς Δικαίου.
Οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση εξήραν το έργο του αείμνηστου Κύπρου Χρυσοστομίδη, κάνοντας λόγο για ένα «δημόσιος διανοητή, ένα «έντιμο πολιτικό», ένα «σπουδαίο νομικό για το Κυπριακό», ένα «δάσκαλο» και ένα «φιλόπατρη».
Σύμφωνα με τους ομιλητές ο Κύπρος Χρυσοστομίδης ήταν από τους πρώτους νομικούς, ο οποίος ασχολήθηκε με το Κυπριακό, έχοντας συγγράψει κλασσικά βιβλία νομικοπολιτικής ανάλυσης του κυπριακού προβλήματος.
Στο μεταξύ, τα πορίσματα του Συνεδρίου, καθώς και οι εισηγήσεις των ομιλητών, θα αποσταλούν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, ενόψει των πρωτοβουλιών που ανέλαβε για την ενεργότερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Κυπριακό.
Ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας, Νίκος Κοτζιάς, ανέφερε στην ομιλία του ότι «η Κύπρος είναι το μόνο κράτος πρώην αποικία της εποχής του καπιταλισμού, που έχει πάνω της πολύπλευρες και ποικίλες αποικιοκρατικού τύπου δεσμεύσεις», για να προσθέσει πως «οι εγγυήσεις του τύπου που εφαρμόστηκαν στην Κύπρο είναι εγγυήσεις της εποχής του απολυταρχισμού και όχι της νεωτερικότητας».
Αναλύοντας αν θα μπορούσε να υπάρξει ένα νέο σύστημα ασφαλείας για την Κύπρο, ο κ. Κοτζιάς είπε πως υπάρχουν διάφορες πολιτικές προτάσεις από διαφορετικές πολιτικές πλευρές, για το πως θα μπορούσε να ήταν ένα σύστημα ασφαλείας στην Κύπρο, εφόσον καταργηθεί το σύστημα των εγγυήσεων και της στρατιωτικής κατοχής.
Όπως ανέφερε, ωστόσο, «αυτό απαιτεί δημοκρατικό δημόσιο διάλογο, χωρίς προκαταλήψεις και χωρίς εχθρότητες ανάμεσα στα τμήματα του ελληνισμού και απαιτεί βαθιά επιστημονική μελέτη, όπως έκανε ο Κύπρος Χρυσοστομίδης, ο οποίος άφησε ένα σπουδαίο έργο».
Εξέφρασε την εκτίμηση ότι κομμάτι της λύσης του Κυπριακού «είναι η σοφότερη μελέτη του έργου του Κύπρου Χρυσοστομίδη, η αξιοποίησή του, η αξιολόγησή του και η προσπάθεια εμπέδωσης του στην πράξη», για να τονίσει ότι «η Κύπρος πρέπει να είναι ελεύθερη, ενωμένη, δημοκρατική μέσα σε μια δημοκρατική Ευρωπαϊκή Ένωση και σε ένα δημοκρατικό κόσμο με διασφαλισμένη -με όποια εκείνη καταλήξει- την ασφάλεια και τη σταθερότητα».
Η Επισκέπτρια Λέκτορας Τμήματος Νομικής Πανεπιστημίου Frederick και μέλος ΕΔΙΠ Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ, Δρ. Ελένη Μίχα, αναφέρθηκε σε θέματα Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ανατρέχοντας στα λόγια του Κύπρου Χρυσοστομίδη σε μια συνέντευξή του το 2016, ο οποίος είπε ότι «υπάρχει μια δυνατότητα για καταγγελία των υπευθύνων, με τους όρους που προβλέπει το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου».
Σύμφωνα με την Δρ. Μίχα ο Κύπρος Χρυσοστομίδης υποστήριξε τότε ότι «ο εποικισμός των κατεχόμενων εδαφών της Κύπρου αποτελεί έγκλημα πολέμου σύμφωνα με το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και μπορεί να τιμωρηθεί από το ίδιο το Δικαστηρίο».
Η ίδια εξέφρασε την ελπίδα ότι «θα υπάρξει μια τέτοια προσπάθεια, ώστε να αποκαλυφθούν -όχι μόνο τα εγκλήματα που τελέστηκαν- αλλά και τα εγκλήματα που εξακολουθούν να τελούνται στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου».
Ο Ομότ. Καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεσμών, πρώην Αντιπρύτανης Παντείου Πανεπιστημίου, Πρώην Πρέσβης - Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδος στο Συμβούλιο της Ευρώπης, Α' Αντιπρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων, Δρ. Στέλιος Περράκης, ανέλυσε το Κυπριακό και τις αντιστίξεις στη διχοτόμο Δικαίου και Πολιτικής, με μια ματιά από τη σκοπιά του Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου.
Σύμφωνα με τον Δρ. Περράκης η απάντηση είναι σε αυτό που υπηρέτησε ο Κύπρος Χρυσοστομίδης, δηλαδή τις αρχές και τις αξίες, για να προσθέσει ότι δεν γνωρίζει πόσα χρόνια αυτές οι αξίες και οι αρχές αμφισβητούνται και δεν γνωρίζει ακόμα πως θα ορθοποδήσουν στη διεθνή δικαιοταξία.
«Ας πιστέψουμε σε αυτή και στις δυνατότητες τις οποίες έχουμε», σημείωσε.
Ο Πρόεδρος Επιτροπής Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου του ΠΔΣ και διδάσκων Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Δρ. Νικόλας Ιωαννίδης, ανέλυσε τις νομικές πτυχές του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ.
Όπως είπε «οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου έχουν υποστηρίξει τα επιχειρήματα και τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας», για να σημειώσει ότι «χωρίς τους σχετικούς κανόνες δεν θα υπήρχε βήμα, για να διεκδικήσει δικαιώματα η Κυπριακή Δημοκρατία και όλα τα κράτη, που υφίστανται παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους».
Σύμφωνα με τον Δρ. Ιωαννίδη «ο ρόλος τους διεθνούς δικαίου είναι κρίσιμος», προσθέτοντας ότι αυτό «δεν είναι η λύση για όλα». Ωστόσο, συμπλήρωσε πως καθήκον των νομικών είναι να προσπαθήσουν να βελτιώσουν την εφαρμογή των κανόνων διεθνούς δικαίου, ούτως ώστε να λειτουργεί καλύτερα η ζωή και η διεθνής κοινότητα, για να μειωθούν όσο γίνεται οι παραβιάσεις.
Αναφερόμενη στο τελευταίο βιβλίο του Κύπρου Χρυσοστομίδη, η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Άννα Κουκκίδη – Προκοπίου, έκανε λόγο για «επιτομή στην επιστημοσύνη», σημειώνοντας πως το βιβλίο «καταφέρνει να ενώσει την πολιτική διάσταση του διεθνούς δικαίου».
«Είναι ένα πάρα πολύ χρήσιμο εργαλείο και για τους διεθνολόγους, αλλά για τους νομικούς», ανέφερε.
Μιλώντας για το Κυπριακό, ο Πρύτανης Πανεπιστημίου Frederick, Καθηγητής Γιώργος Δημοσθένους, είπε πως παραμένει ένα πρόβλημα εισβολής και κατοχής από το 1974 μέχρι σήμερα και πρόβλημα καταπάτησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και συνεχούς παραβίασης της διεθνούς έννομης τάξης και των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών.
«Η συνεχής παρακολούθηση των μεταβαλλόμενων δεδομένων που συνθέτουν το Κυπριακό», ανέφερε ο κ. Δημοσθένους, «αλλά και η συστηματική μελέτη και έρευνα είναι επιβεβλημένη και εκ των ων ουκ άνευ, όχι ως αυτοσκοπός, αλλά ως βασική προϋπόθεση, για μια αποτελεσματική διαχείριση του εθνικού προβλήματος, που θα μπορούσε να οδηγήσει στην επίτευξη της οριστικής διευθέτησής του».
Ο Πρόεδρος του ΠΔΣ, Δρ. Χρίστος Κληρίδης, είπε πως ο Κύπρος Χρυσοστομίδης «ήταν «πάντοτε ψύχραιμος, εποικοδομητικός, λειτουργικός, με συγκεκριμένες προτάσεις, για να αντιμετωπίσουμε την τουρκική δολιότητα και εμμονή στα δύο κράτη», σημειώνοντας πως ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος θεώρησε υποχρέωσή του «να τιμήσει ένα άξιο μέλος του, με τεράστια συνεισφορά στο επάγγελμα».
Κατά την εκδήλωση μίλησαν, εξάλλου, ο Δικηγόρος, Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής Πανεπιστημίου Κύπρου και Πρόεδρος Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΠΔΣ, Δρ. Κώστας Παρασκευά, ο Δικηγόρος και Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Δρ. Αχιλλεύς Κ. Αιμιλιανίδης και ο Δικηγόρος, Πόλυς Πολυβίου.
Πηγή: ΚΥΠΕ