Η επίσκεψη ΝτιΚάρλο και οι εξωγενείς παράγοντες που καθορίζουν το μέλλον του Κυπριακού
06:31 - 16 Μαρτίου 2023
Προσωπική εμπειρία για τις νέες πραγματικότητες του Κυπριακού, όπως θα έλεγε και ο Ερσίν Τατάρ, πήρε κατά τη διάρκεια της χθεσινής ημέρας η Βοηθός Γενική Γραμματέας του ΟΗΕ, Ρόσμαρι ΝτιΚάρλο, κατά τη διάρκεια των επαφών της με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη και αργότερα, με τον κατοχικό ηγέτη Ερσίν Τατάρ.
Είναι ακριβώς η ίδια εμπειρία που εισέπραξε προσωπικά και ο Αντόνιο Γκουτέρες, στη Νέα Υόρκη και στη Γενεύη κατά τη διάρκεια της Πενταμερούς, αλλά κυρίως η Τζέιν Χολ Λουτ με τα πολλά πήγαινε-έλα στα τρίγωνο Αθήνα-Άγκυρα-Λευκωσία, τα προηγούμενα χρόνια. Από τη μια ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, είτε αυτός ήταν ο Νίκος Αναστασιάδης, είτε χθες ο Νίκος Χριστοδουλίδης, να εκφράζει ετοιμότητα για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και από την άλλη ο κατοχικός ηγέτης να θέτει απαράδεκτους όρους, ζητώντας αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας και να βάζει ως προϋπόθεση για έναρξη των διαπραγματεύσεων την αλλαγή της βάσης λύσης, από Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, σε λύση δύο κρατών.
Από εκεί και πέρα, όλα τα υπόλοιπα που λέγονται, για τις διάφορες προσπάθειες και πρωτοβουλίες, εντός και εκτός Κύπρου, για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό, μοιάζουν ψηλά γράμματα, από τη στιγμή που η άλλη πλευρά, επιμένει σε θέσεις εκτός πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών. Πλέον μόνο αλλαγές σε εξωγενείς παράγοντες, μπορούν να φέρουν μετατόπιση των απαράδεκτων τουρκικών θέσεων, την ώρα που έτσι κι αλλιώς, ούτε για αστείο, ούτε τα Ηνωμένα Έθνη, αλλά ούτε η Ελληνοκυπριακή πλευρά, μπορούν να σκεφτούν αποδοχή των απαράδεκτων θέσεων του Τατάρ.
Κι αυτοί οι εξωγενείς παράγοντες, στην προκειμένη περίπτωση, φαίνεται πως σιγά σιγά παίρνουν σάρκα και οστά, και ενδεχομένως σε αυτούς ποντάρει και ο ίδιος ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος φρόντισε να κάνει σχετικές νύξεις στις δημόσιες τοποθετήσεις του τις τελευταίες ημέρες. Το πλάνο του Νίκου Χριστοδουλίδη, το οποίο είχε εξαγγελθεί προεκλογικά, προβλέπει μεταξύ άλλων την ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό. Αυτό ουσιαστικά προϋποθέτει πως οι Βρυξέλλες, θα αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο και μέσα σε αυτό το πλαίσιο, θα αναπτύξουν και σχετικούς σχεδιασμούς για την επόμενη ημέρα της Κύπρου.
Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έστειλε μήνυμα στον Ερσίν Τατάρ, υπενθυμίζοντας του τη σημασία της ΕΕ για την οικονομία των κατεχομένων. Είμαι σίγουρος, είπε με νόημα ο Νίκος Χριστοδουλίδης, «ότι ο κ. Τατάρ αναγνωρίζει τη σημασία της ΕΕ και για την τουρκοκυπριακή κοινότητα, να σας θυμίσω ότι και με τη σύμφωνη γνώμη της Κυπριακής Δημοκρατίας υπάρχει ο χρηματοδοτικός κανονισμός, υπάρχει ο κανονισμός που αφορά το απευθείας εμπόριο».
Εξάλλου χθες στα κατεχόμενα, πέραν από την Βοηθό Γενική Γραμματέα του ΟΗΕ, ο Ερσίν Τατάρ, υποδέχθηκε και τον Μάριο Νάβα, Γενικό Διευθυντή Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην εν λόγω συνάντηση, σύμφωνα με τον Ερσίν Τατάρ, συζητήθηκαν μεταξύ άλλων τα έργα που χρηματοδοτούνται από΄τις Βρυξέλλες στα κατεχόμενα, κυρίως στον Κορμακίτη, με τον Τατάρ να ζητά ουσιαστικά, άμεσο δίαυλο επικοινωνίας και αναβάθμιση του ρόλου του ψευδοκράτους, έναντι της ΕΕ. Πράγμα βέβαια που αυτή τη στιγμή μοιάζει αδύνατο να συμβεί.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, εξήγησε στην κα. ΝτιΚάρλο την πρόταση του για ενεργότερο εμπλοκή της ΕΕ, ξεκαθαρίζοντας πως σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να αντικαταστήσει τον ΟΗΕ, παρά μόνο να λειτουργήσει ενισχυτικα στις προσπάθειες του Αντόνιο Γκουτέρες. Παράλληλα εξέφρασε για άλλη μια φορά την ετοιμότητα του για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό, μέσα στο πλαίσιο που έχει καθοριστεί από τα Ηνωμένα Έθνη.
Από την άλλη πλευρά, ο Ερσίν Τατάρ, επανέλαβε τον εαυτό του και τουλάχιστον με βάση τα όσα δήλωσε στους Τουρκοκύπριους δημοσιογράφους, μετά το πέρας της συνάντησης, εμφανίστηκε ιδιαίτερα έντονος και επικριτικός ακόμα και για τα Ηνωμένα Έθνη. Μάλιστα εξέφρασε δημόσια το παράπονο του για το ενδεχόμενο να υπάρξει συνάντηση του Νίκου Χριστοδουλίδη με τον Αντόνιο Γκοουτέρες, στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την ερχόμενη εβδομάδα και δήλωσε, πως εάν κάτι τέτοιο συμβεί, θα ζητήσει και ο ίδιος να συναντήσει τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ.
Την ίδια ώρα επανέλαβε ότι, για να επαναρχίσουν συνεχείς, επίσημες, κατά την έκφραση του, διαπραγματεύσεις, για επίλυση του Κυπριακού, πρέπει να γίνει αποδεκτό το νέο, όπως είπε, όραμά του και να γίνει αποδεκτή η κυριαρχική ισότητα και το ίσο διεθνές καθεστώς των Τουρκοκυπρίων. Ενώ, σε ότι αφορά την πρόταση Χριστοδουλίδη, ξεκαθάρισε πως δεν θα επιτρέψει ενεργό εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διαπραγματεύσεις, γιατί, όπως είπε, η Ένωση έχει ήδη πάρει το μέρος των Ελληνοκυπρίων και γιατί ρόλο στις διαπραγματεύσεις ή σε μια διαδικασία για το Κυπριακό μπορούν να έχουν μόνο οι δύο κοινότητες και οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις.
Αντιλαμβάνεται πλέον κανείς πως μόνο εάν πεισθεί πως η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, εντός του πλαισίου είναι προς όφελος των Τουρκοκυπρίων που σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα στην Τουρκία ενόψει και των εκλογών, μπορεί να υπάρξει προσγείωση του κατοχικού ηγέτη στην πραγματικότητα, την ίδια ώρα βέβαια που οι Τουρκοκύπριοι «βράζουν», κυριολεκτικά, με τις απαράδεκτες θέσεις που εκφράζονται.
Πλέον το ενδιαφέρον στρέφεται στις Βρυξέλλες, όπου ο Νίκος Χριστοδουλίδης, αναμένεται να έχει μια σειρά από σημαντικές επαφές, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής. Εκεί, άλλωστε, θα ξεκαθαρίσουν και οι πραγματικές προθέσεις, όχι μόνο των Βρυξελλών, αλλά και των ηγετών χωρών-κλειδί, για τα τεκταίνομενα στην περιοχή μας, σε σχέση με την πρόταση Χριστοδουλίδη και την πρόθεση τους να την υιοθετήσουν και να εργαστούν για υλοποίηση του οδικού χάρτη που εκπόνησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.