«Δικάζουν» τις αλλαγές στη νομική αρωγή οι δικηγόροι-Προειδοποιούν για κλείσιμο γραφείων
06:00 - 14 Μαρτίου 2023
Στα σχοινιά βρίσκονται οι δικηγόροι σε σχέση με τις αλλαγές που προωθεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξης, για τη διαδικασία παραχώρησης νομικής αρωγής, για να αντιμετωπισθούν τα χρόνια προβλήματα που παρουσιάζει ο συγκεκριμένος θεσμός, προειδοποιώντας με πληθώρα προσφυγών στο ΕΔΑΔ, ενώ εκφράζουν και την άποψη πως ο Νόμος θα κλείσει τα μικρά δικηγορικά γραφεία και δεν θα χτυπήσει τα κυκλώματα που σήμερα δρουν.
Υπενθυμίζεται πως οι αλλαγές στη διαδικασία της νομικής αρωγής, συζητούνται εδώ και καιρό, μετά από διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ του Ανωτάτου Δικαστηρίου, του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και της Νομικής Υπηρεσίας.
Οι αλλαγές που προωθούνται περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
(α) τον εκ περιτροπής διορισμό δικηγόρων σε όλα τα είδη νομικής αρωγής, βάσει καταλόγου που θα καταρτίζεται με αλφαβητική σειρά,
(β) την υποχρέωση αιτιολόγησης της δικαστικής απόφασης, στην περίπτωση που δεν εγκρίνεται η παραχώρηση δωρεάν νομικής αρωγής,
(γ) την κατάργηση της ετοιμασίας της κοινωνικοοικονομικής έκθεσης για τους αιτητές διεθνούς προστασίας,
(δ) τη μη παραχώρηση νομικής αρωγής όταν η προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας είναι εκπρόθεσμη,
(ε) τη θέσπιση ποινικού αδικήματος όταν δικηγόρος που παρέχει υπηρεσίες με νομική αρωγή από το Κράτος, αμείβεται και εισπράττει επιπλέον αμοιβή από τον αιτητή, και
(στ) την αύξηση της ποινής σε περίπτωση που πρόσωπο προβαίνει σε ψευδή δήλωση ή απόκρυψη στοιχείων, προκειμένου να εξασφαλίσει δωρεάν νομική αρωγή.
Ομάδα δικηγόρων από όλες τις Επαρχίες με επιστολή τους τόσο προς τον Δικηγορικό Σύλλογο αλλά και προς όλους τους υπόλοιπους εμπλεκομένους στη δημόσια διαβούλευση, εκφράζουν την κάθετη διαφωνία τους και προειδοποιούν πως τυχών εφαρμογή των προνοιών που περιγράφονται πιο πάνω, θα οδηγήσει σε κλείσιμο μικρών δικηγορικών γραφείων, που εκπροσωπούν πελάτες μέσω νομικής αρωγής.
Ενόψει της συνεδρίας της επιτροπής Νομικών την Τετάρτη η ομάδα δικηγόρων, κατέθεσε τις θέσεις της, υποδεικνύοντας πως οι αλλαγές που τροχιοδρομούνται είναι αντισυνταγματικές
Συγκεκριμένα, η ομάδα δικηγόρων θεωρεί πως τροποποίηση είναι αντισυνταγματική και είναι αντίθετη με τα όσα αναφέρονται στο άρθρο 30 (δ) που αναφέρει πως ο κάθε ένας δικαιούται να έχει συνήγορα της ίδιας του εκλογής και νομική αρωγή, όπου ο Νόμος ορίζει.
Μάλιστα η ομάδα δικηγόρων παραπέμπει σε αποφάσεις του ΕΣΔΑ, σημειώνοντας πως η κατοχύρωση του δικαιώματος επιλογής δικηγόρου και η αναγκαιότητα σεβασμού αυτού και στην νομική αρωγή , επαναλαμβάνεται σε πολλές αποφάσεις του ΕΣΔΑ. Επίσης, αναφέρεουν πως το δικαίωμα επιλογής δικηγόρου επίσης κατοχυρώνεται και προστατεύεται από το άρθρο 47 της Χάρτας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής ένωσης .
Επιπλέον, τονίζεται πως η προτεινόμενη τροποποίηση έχει ως αποτέλεσμα την αφαίρεση από πολλούς δικηγόρους των πελατών τους που είναι δικαιούχοι αρωγής μεν, αλλά οι δικηγόροι αυτοί είναι οι δικηγόροι τους για πολλά χρόνια. Επίσης, αναφέρουν πως, με το να επιλέγεται ένας δικηγόρος τυχαία από την λίστα και να περιμένει να επιλεγεί ξανά όταν θα εξαντληθεί η λίστα, χωρίς να αποτελεί την επιλογή του δικαιούχου, δεν βοηθά στο να αποκτήσουν δικηγόροι πελάτες ούτε και είναι η λύση στο πρόβλημα των κυκλωμάτων που αν κάποιοι ήθελαν να καταπολεμηθούν μπορούσαν να το κάμουν χωρίς να αφαιρέσουν από δικηγόρους τους πελάτες τους , και με τρόπους που θα ήταν πιο άμεσοι και αποτελεσματικοί όπως πχ στην πρόσβαση κατευθείαν εκείνων οι οποίοι αποτελούν μέρος ή κινούν τα κυκλώματα.
Επίσης η ομάδα δικηγόρων εκφράζει τη θέση πως η προτεινόμενη τροποποίηση κτυπά και κλείνει μικρά γραφεία που έχουν πελάτες χρόνια δικαιούχους αρωγής χωρίς να κτυπά στην πραγματικότητα τα κυκλώματα που είναι κατά την θέση τους ο λόγος που προωθήθηκε η τροποποίηση.
Μάλιστα εξηγούν πως αν η σειρά των δικηγόρων ,η λίστα δηλαδή εφαρμοστεί μόνο σε αιτητές ασύλου που εκ των πραγμάτων δεν γνωρίζουν κανένα δικηγόρο στην Κύπρο αφού δεν ζούσαν ποτέ στην Κύπρο είναι ένα ζήτημα αδιάφορο για αυτούς, ωστόσο αν αυτό εφαρμοστεί για παράδειγμα στο ποινικό τα αποτελέσματα θα είναι ότι αδικαιολόγητα, παράνομα και αντισυνταγματικά θα κλείσουν πολλά μικρά γραφεία, ενώ η απαίτηση προς τον κατηγορούμενο να τον εκπροσωπήσει ένας άγνωστος του σε μια σοβαρή ποινική υπόθεση θα έχει τραγικά αλυσιδωτά αποτελέσματα στο δικαικό σύστημα και στην εικόνα της απονομής της δικαιοσύνης στην Κύπρο εν γένει.
Οι δικηγόροι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο αν εφαρμοστούν οι προτεινόμενες τροποποιήσεις, τότε ο νόμος θα προσκρούσει σε πληθώρα προσφυγών ενώπιον τόσον του Συνταγματικού Δικαστηρίου όσον και, αφού εξαντληθούν τα Κυπριακά ένδικα μέσα, του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Σε δεύτερη επιστολή τους που αποστάλθηκε στον Δικηγορικό Σύλλογο τον περασμένο Φεβρουάριο σημειώνουν πως οι ίδιοι έχουν κτίσει μια πελατεία από ανθρώπους που είναι δικαιούχοι αρωγής με βάση την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση, και συνδέθηκαν μαζί τους με τα χρόνια με σχέση εμπιστοσύνης δικηγόρου πελάτη με αποτέλεσμα σταθερά να αποτελούν την επιλογή τους .
«Αυτούς τους πελάτες έρχεται να μας αφαιρέσει η προτεινόμενη τροποποίηση του νόμου με την εισαγωγή αντισυνταγματικής διάταξης, αφήνοντας μας ουσιαστικά χωρίς τους πελάτες μας και χωρίς δουλειά με την πρόφαση ότι με την διάταξη αυτή θα παταχθούν τα «κυκλώματα» Εάν ο στόχος είναι τα κυκλώματα υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστούν χωρίς υπερβολές και χωρίς να αφήνουν άνεργους συναδέλφους και καταπατείται το σύνταγμα για να κτυπηθούν τα όποια κυκλώματα ενώ θα μπορούσαν αν ήθελαν να σταματήσουν τη δράση τους σε ένα μήνα».
Την ίδια ώρα προσθέτουν πως δεν πείθονται από το όλο σκεπτικό, ενώ απευθύνουν το ερώτημα κατά πόσο παραβιάζονται αρχές και νομικά πλαίσια του δικαιώματος της ελευθερίας του συμβάλλεσθε που αφορούν την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος όταν παρά τη θέληση του πελάτη και του δικηγόρου που τον εκπροσωπεί αυτός εξαναγκάζεται να δεχτεί τις υπηρεσίες άλλου δικηγόρου που δεν επιθυμεί.
«Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα πιο πάνω παρακαλούμε τα μέλη του συμβουλίου του Παγκύπριου δικηγορικού συλλόγου στους οποίους κοινοποιείται η παρούσα επιστολή ,να μας κοινοποιήσουν γραπτώς αν αυτό είναι δυνατό τη θέση που θα υιοθετήσουν στην επιτροπή νομικών της βουλής στη συζήτηση για το πιο πάνω ζήτημα. Είναι σημαντικό για μας να έχουμε την άποψη ξεχωριστά όλων των μελών του συμβουλίου του Παγκύπριου δικηγορικού συλλόγου», ενώ παράλληλα ζητούν όπως παρευρεθούν και οι ίδιοι στη συζήτηση που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη στην επιτροπή Νομικών της Βουλής.