Λεπτές ισορροπίες στις Φυλακές-Το καμπανάκι και η ώρα για σχέδιο δράσης από Προκοπίου

Πριν την αποχώρηση της Στέφης Δράκου, από τη θέση της υπουργού Δικαιοσύνης, οι Κεντρικές Φυλακές γύρισαν σελίδα. Ωστόσο, η υπουργός έδειχνε ξεκάθαρα, κάτι που πλέον έχει επιβεβαιωθεί σήμερα, πως δεν υπήρξε διάθεση να επιλύσει τα κεφάλαια που άνοιξαν, ενδεχομένως και με την εμπλοκή της ίδιας, θέλοντας να ρίξει την καυτή πατάτα στην διάδοχο της.

Όπερ και εγένετο. Η νέα υπουργός Δικαιοσύνης, Άννα Προκοπίου, πέραν των μετώπων που καταγράφονται στην Αστυνομία, η οποία τον τελευταίο καιρό βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα για μια σειρά από λόγους (σ.σ επεισόδια, χειρισμοί πολύκροτων υποθέσεων, αποδράσεις, καταγγελίες για διαφθορά κτλ), έχει να αντιμετωπίσει και την σημερινή κατάσταση στις Κεντρικές Φυλακές, όπως αυτή διαμορφώνεται.

Για οκτώ χρόνια, η Κυβέρνηση Αναστασιάδη, μετά και την απομάκρυνση του Γιώργου Τρυφωνίδη, δεν είχε να ασχολείτο ιδιαίτερα με τις Φυλακές, αντιθέτως, συχνά πυκνά χρησιμοποιούσε την αλλαγή του Σωφρονιστικού Ιδρύματος, ως μια από τις επιτυχίες του, επικαλούμενος τις Ευρωπαϊκές εκθέσεις που κατατάσσαν τις Φυλακές ως πρότυπο, με την Άννα Αριστοτέλους να επιλέγεται μάλιστα ως μέλος αρμόδιου οργανισμού του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα θέματα σωφρονισμού.

Ωστόσο, όλα άλλαξαν από την ημέρα που η Άννα Αριστοτέλους και Αθηνά Δημητρίου κατήγγειλαν τον τέως Διοικητή της ΥΚΑΝ για διαφθορά, με το πόρισμα του Αχιλλέα Αιμιλιανίδη να τις δικαιώνει, ωστόσο η υπόθεση έκλεισε από τη Νομική Υπηρεσία για λόγους δημόσιου συμφέροντος, που ποτέ δεν επεξηγήθηκαν.

Το τι ακολούθησε, λίγο πολύ γνωστό σε όλους. Από τις αρχές του Ιανουαρίου, η Άννα Αριστοτέλους βρίσκεται με άδεια απουσίας, με τις Φυλακές να παραμένουν ακέφαλες.

Υποδοχή με καχυποψία

Αν και με καθυστέρηση κάποιων ημερών, η απόδραση κατάδικου από το νοσοκομείο, στις αρχές Ιανουαρίου, εν απουσία ανώτερης λειτουργού που γνώριζε για επιχειρησιακά ζητήματα, κινητοποίησαν την Στέφη Δράκου, η οποία με εισήγηση του Αρχηγού Αστυνομίας, διόρισε στη θέση του Αναπληρωτή Διευθυντή των Φυλακών, τον Βοηθό Αστυνομικό Διευθυντή Αμμοχώστου, Ιωάννη Καπνουλλά.

Συνεπώς, η νέα σελίδα στις Φυλακές που γράφεται από τον Ιανουάριο φέρει το όνομα του, με τον οποίο η νέα υπουργός, καλείται να διαχειριστεί την όλη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, εκτός και αν αποφασίσει να τον αντικαταστήσει με άλλο πρόσωπο.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να αναφερθεί πως η θέση του Διευθυντή των Κεντρικών Φυλακών, δεν είναι πολιτικός διορισμός, αλλά μέσω της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας. Η θέση του Διευθυντή προκηρύσσεται, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια και στη συνέχεια αποφασίζει η ΕΔΥ. Σημειώνεται, πως με βάση τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς, ο Διευθυντής δεν πρέπει να προέρχεται από αστυνομική ή στρατιωτική αρχή.

Αυτή τη στιγμή οι Φυλακές, έχουν χτυπήσει κόκκινο από τον υπερπληθυσμό, τα αποτελέσματα του οποίου έχουν αρνητικό αντίκτυπο, όπως αυτά καταγράφονται σε διάφορες ευρωπαϊκές εκθέσεις, ενώ την ίδια ώρα, επιφέρουν αρνητικά αποτελέσματα στις συνθήκες διαβίωσης, κάτι με το οποίο η Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων αναμένεται να ασχοληθεί κατά την αξιολόγηση της.

Η τοποθέτηση του κ. Καπνουλλά στις Φυλακές, θα έλεγε κανείς πως δεν έτυχε θερμής υποδοχής από τους κρατούμενους, αφενός γιατί προέρχεται από τις τάξεις της Αστυνομίας η οποία είναι διωκτική αρχή και είναι διαφορετικός ο ρόλος της από αυτή του σωφρονισμού, και από την άλλη γιατί η προσέγγιση και η φιλοσοφία ενός που προέρχεται από το Αστυνομικό Σώμα είναι εντελώς διαφορετική με την ανθρωποκεντρική στρατηγική που ακολούθησε η Άννα Αριστοτέλους. Μάλιστα, ιδιαίτερη ανησυχία επιδείχθηκε ως προς το γεγονός πως ο κ. Καπνουλλάς φοράει αυτή τη στιγμή δύο καπέλα, συνεπώς μπροστά σε ένα δίλλημα που αφορά τους κρατούμενους, ενδεχομένως τα ταχθεί υπέρ της Αστυνομίας στην οποία ανήκει.

Πέραν όμως των οποιωνδήποτε ανησυχιών, ο λόγος πλέον βρίσκεται στην νέα υπουργό Δικαιοσύνης, η οποία καλείται να λάβει αποφάσεις για μια σειρά από ζητήματα. Το πρώτο από αυτά, είναι εάν θα παραμείνει στη θέση του αναπληρωτή Διευθυντή Φυλακών ο Ιωάννης Καπνουλλάς και εάν ναι, τότε σε συνεργασία μαζί του, θα πρέπει να καθορίσει το πλάνο της επόμενης ημέρας. Εξάλλου, είναι διαφορετικό να γνωρίζεις πως αποχωρείς σε ένα μήνα, συνεπώς δεν επενδύεις σε κάποια πράγματα, και είναι διαφορετικό να ξέρεις πως παραμένεις εκεί για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, μέχρι νεωτέρας.

Καμπανάκι από τους αυτοτραυματισμούς

Τα τελευταία περιστατικά που καταγράφηκαν στις Φυλακές, δεν θα μπορούσαν να εφησυχάσουν την Άννα Προκοπίου, αντιθέτως ηχούν καμπανάκι που την αναγκάζουν να δει ζεστά τα ζητήματα, κάποια από τα οποία εκκρεμούν επί θητείας Στέφης Δράκου.

Καταρχάς, θα πρέπει να αναφερθεί πως μετά από οκτώ χρόνια, καταγράφηκε η πρώτη αυτοκτονία κατάδικου, ενώ την επόμενη κιόλας μέρα, άλλος κρατούμενος επιχείρησε να θέσει τέρμα στη ζωή του, σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις, ωστόσο αποφεύχθηκαν τα χειρότερα με την παρέμβαση δεσμοφυλάκων.

Επίσης, στην εξίσωση ήρθαν να προστεθούν οι πληροφορίες που διαβίβασε η Αστυνομία σε κρατικούς αξιωματούχους, για απειλές σε βάρος τους από τις Κεντρικές, η ποιότητα των οποίων αξιολογείται, χωρίς μέχρι στιγμής να υπάρχει κάτι χειροπιαστό στα χέρια της Αστυνομίας, η οποία θα πρέπει να αναφερθεί πως στο παρελθόν έδειξε ιδιαίτερη ευαισθησία για αυτά τα θέματα και είχε εμπλοκή στη δημιουργία συγκεκριμένου κλίματος. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, ενδεχομένως πως λόγω του ότι στο πηδάλιο βρίσκεται αξιωματικός της Αστυνομίας, κράτησε χαμηλούς τόνους.

Από την άλλη, τους τελευταίους τρεις μήνες καταγράφηκε μια απόπειρα φόνου, καθώς και μια συμπλοκή που είχε αποτέλεσμα τον τραυματισμό ενός δεσμοφύλακα.

Την ίδια ώρα, έντονη δυσφορία ανάμεσα σε κρατουμένους προκάλεσαν οι απανωτές πληροφορίες ενώπιον της Αστυνομίας, η οποία κατά διαστήματα προσέγγισε διάφορους κρατούμενους, κάτι που σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως στις Φυλακές.

Δυσφορία από πλευράς μελών

Από την άλλη, εκνευρισμός επικρατεί ανάμεσα σε δεσμοφύλακες, οι οποίοι δεν αποκλείεται να ζητήσουν να δουν την υπουργό, καθώς νιώθουν πως υπάρχει καταδίωξη από πλευράς Αστυνομίας, με καθημερινές ανακρίσεις. Και αυτό διότι, από την μια οι διαρροές περί δίωξης μελών για αμέλεια, και από την άλλη το ότι η Αστυνομία άνοιξε το 2023 υπόθεση του 2019 και περνά από κόσκινο μέλη, σε σχέση με τον θάνατο ενός κρατούμενου. Ωστόσο, ο κρατούμενος δεν απεβίωσε εντός των Φυλακών, αλλά στο νοσοκομείο όπου κρατείτο μετά από επέμβαση και ο οποίος αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας. Για αυτή την υπόθεση, μέλη του ΤΑΕ, σύμφωνα με τα όσα καταγγέλλονται, φαίνεται να «πιέζουν», αφού υποβάλλονται ερωτήσεις σε σχέση με διαδικαστικά ζητήματα, τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με το θάνατο του. Όπως για παράδειγμα, τους υποβάλλονται ερωτήσεις ως προς το γιατί μετακινήθηκε σε άλλο κελί και ποιος τον μετέφερε, ανεξαρτήτως αν αυτό το γεγονός δεν έχει σχέση με τα αίτια θανάτου που καταγράφει η ιατροδικαστική έκθεση και επήλθε σε μεταγενέστερο στάδιο.

Πέραν των πιο πάνω, που είναι καθημερινά ζητήματα και έχουν να κάνουν άμεση σχέση με την διαβίωση των κρατουμένων, ανοιχτό παραμένει και το κεφάλαιο με την αναβάθμιση του συστήματος απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων, με την Ανάδοχο εταιρεία μέχρι σήμερα να μην έχει ολοκληρώσει το έργο, παρά τις... δώδεκα παρατάσεις. Θα πρέπει να αναφερθεί πως η Στέφη Δράκου και ο υπουργός Μεταφορών, Γιάννης Καρούσσος, διαβεβαίωναν πως το σύστημα θα ήταν έτοιμο τον περασμένο Αύγουστο, ενώ επέμεναν με εκκωφαντικό τρόπο πως δεν τίθεται θέμα παρεμβολών. Εν τέλει, σήμερα, ο λόγος που σκαλώνει η αναβάθμιση, είναι το γεγονός πως υπάρχουν σοβαρές παρεμβολές στα κινητά τηλέφωνα των κατοίκων, ενώ σε περίπτωση που ενεργοποιείτο η καταγραφή τηλεπικοινωνιακών δεδομένων, όπως ζητούσε η κ. Δράκου, με βάση τις εξελίξεις, θα καταγράφονταν τα δεδομένα πολιτών, κάτι που συνεπάγεται με ποινικό αδίκημα. Είναι για αυτό το λόγο εξάλλου, που η Άννα Αριστοτέλους αρνήθηκε την καταγραφή δεδομένων, αφού για κάτι τέτοιο χρειάζεται δικαστικό διάταγμα.

Όλα τα πιο πάνω, σε συνδυασμό με διάφορα άλλα που εκτυλίσσονται στο Σωφρονιστικό Ίδρυμα, αναγκάζουν την Άννα Προκοπίου να καταρτίσει σχέδιο για την επόμενη ημέρα, ως πολιτική προϊστάμενη, ώστε αφενός να επέλθει η ομαλότητα και αφετέρου να μην καταγράφονται δυσάρεστες εξελίξεις που θα οδηγήσουν το Ίδρυμα στην κατάρρευση.