«Κάθε παιδί έχει πάρα πολλή αγάπη, είναι συγκλονιστικό και για τους γιατρούς»

«Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Κάθε παιδί έχει τον δικό του χαρακτήρα και έχει πάρα πολλή αγάπη. Κάθε οικογένεια, κάθε μητέρα και κάθε πατέρας είναι ξεχωριστοί, άρα εναπόκειται σε εμάς να τους καταλάβουμε για να μπορέσουμε να τους βοηθήσουμε. Από πλευράς μας ως γιατροί, τους προσφέρουμε την αγάπη μας και τη φροντίδα μας, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και παίρνουμε πάρα πολλά από αυτούς, καθώς μαθαίνουμε από κάθε οικογένεια. Είναι βέβαια τρομερά δύσκολο και συγκλονιστικό για εμάς τους θεράποντες γιατρούς, που πρέπει να αντιμετωπίσουμε τέτοιες καταστάσεις. Οι σχέσεις είναι πολύχρονες κάποτε, αλλά υπάρχουν και οι πολύ δύσκολες στιγμές, ιδιαίτερα όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Και οι γιατροί υποφέρουν. Μαθαίνουμε πάρα πολλά. Πολλοί μου λένε πώς μπορείς και κάνεις σαράντα χρόνια αυτή τη δουλειά; Αξίζει τον κόπο όμως, διότι εγώ ευτύχησα να δω πολλά πράγματα όλες αυτές τις δεκαετίες. Όταν το 90’ πέθαιναν παιδιά γιατί δεν είχαμε δότη, σήμερα με ένα χαπάκι είναι σπίτι τους. Άρα, αξίζει τον κόπο να πολεμήσουμε».

Είναι ανάμεσα στους γιατρούς, που είδαν πολλά τα μάτια του. Πάρα πολλά. Μα η κάθε περίπτωση παιδιού, που πάλεψε με νύχια και δόντια τον καρκίνο, είναι χαραγμένη στη μνήμη του. Ο Δρ. Λοΐζος Λοΐζου, τέως Διευθυντής της Παιδογκολογικής Κλινικής, ο οποίος σήμερα είναι ο πρόεδρος του Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία, μιλάει στον REPORTER, επί ευκαιρίας της παγκόσμιας ημέρας κατά του καρκίνου στο παιδί, που καθιερώθηκε στις 15 Φεβρουαρίου κάθε χρόνο. Για φέτος, το θέμα είναι η φροντίδα για καλύτερη υγεία και ποιότητα ζωής των «νικητών του παιδικού καρκίνου», δηλαδή των ενήλικων, που επέζησαν από τον Γολγοθά του καρκίνου στην παιδική ή εφηβική ηλικία.

Πάντως, είναι πολλά αυτά που απαιτούνται για την ολοένα αυξανόμενη ομάδα των «νικητών του παιδικού καρκίνου». Υπολογίζεται σήμερα, ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση ξεπερνούν τις 500.000 οι μαχητές ζωής, αλλά δυστυχώς, oι θεραπείες που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως για την καταπολέμηση του παιδικού καρκίνου έχουν πολλές και σημαντικές παρενέργειες. Ωστόσο, οι θεραπείες αυτές, είτε είναι χειρουργική, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία ή μεταμόσχευση, είναι άκρως απαραίτητες, γι' αυτό και χωρίς αυτές δεν μπορούμε να έχουμε τα ψηλά ποσοστά ίασης, που πετυχαίνουμε σήμερα.

Ο καρκίνος στην παιδοογκολογία, σύμφωνα με τον Δρ. Λοΐζου, είναι για την ηλικιακή ομάδα 0 έως 19 ετών. «Δεν είναι μια νόσος, αλλά είναι ένα μεγάλο σύνολο, με πάνω από εκατό διαφορετικές μορφές καρκίνου και αξίζει να σημειωθεί ότι οι καρκίνοι της παιδικής ηλικίας, είναι διαφορετικοί από αυτούς των ενηλίκων. Παγκοσμίως, υπάρχουν κάθε χρόνο 450.000 νέα κρούσματα, αλλά η πραγματική συχνότητα είναι μεγαλύτερη, διότι διεθνώς, ιδιαίτερα στις φτωχές χώρες, όπου εκδηλώνονται 80% των περιπτώσεων, δεν υπάρχουν καλά συστήματα καταγραφής όπως έχουμε στις ανεπτυγμένες χώρες. Στον παιδικό καρκίνο η αύξηση ετησίως, είναι της τάξεως του 0.9%, που είναι πολύ μικρή σε σχέση με το τι συμβαίνει στους ενήλικες, όπου είναι πολύ μεγάλη η αύξηση».

Κάθε τρία λεπτά ένα παιδί πεθαίνει από καρκίνο

Τραγικός απολογισμός την ίδια ώρα, είναι ότι κάθε τρία λεπτά παγκοσμίως, ένα παιδί πεθαίνει από καρκίνο. «Ο καρκίνος της παιδικής ηλικία σκοτώνει πιο πολλά παιδιά, από όλες τις άλλες ασθένειες μαζί. Στην Κύπρο, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πάρα πολύ καλές έρευνες από την ομάδα της Παιδογκολογίας και σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και τη μονάδα παρακολούθησης υγείας που κάνουμε μελέτες, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι έχουμε 42 νέα κρούσματα καρκίνου σε παιδία 1 έως 19 ετών και είναι το 1.5% όλων των κρουσμάτων ετησίως, ενώ είναι περισσότερο σε αγόρια. Η συχνότητα είναι 208 νέα περιστατικά ετησίως ανά ένα εκατομμύριο παιδιών σε 0 έως 19 ετών. Για την κυπριακή πραγματικότητα, είναι ο αριθμός 42, αλλά είμαστε τρίτοι παγκοσμίως, κάτι που σημαίνει ότι έχουμε σημαντική αύξηση στην Κύπρο. Τα τελευταία είκοσι χρόνια όμως, δεν έχουμε ιδιαίτερη έξαρση, εκτός για τον καρκίνο του θυροειδούς, όπου εκεί έχουμε μια αύξηση 7.6% ετησίως και είναι ανησυχητικό αυτό το γεγονός, καθώς προσβάλλει κυρίως την ηλικιακή ομάδα των εφήβων 15 έως 19 ετών».

Παράλληλα, παρά το γεγονός ότι έχουμε αύξηση του καρκίνου και μεταστατικού σε παιδιά και έφηβους, εντούτοις η ίαση είναι της τάξης του 100%, κάτι που είναι πολύ σημαντικό. Κληθείς να απαντήσει στο ερώτημα για το τι χρειάζεται να γίνει στην Κύπρο, ο Δρ. Λοΐζου ανέφερε ότι «πρώτα απ΄ όλα σε κοινωνικό επίπεδο πρέπει να ψηφιστούν Νομοθεσίες, οι οποίες θα προστατεύουν την οικογένεια και να τη στηρίζουν σε δυο καταστάσεις. Πρώτο, όταν χρειάζεται να πάνε στο εξωτερικό στις περιπτώσεις που δεν έχουμε θεραπείες μεταμόσχευση μυελού των οστών για παράδειγμα και η οικογένεια πρέπει να μείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα στο εξωτερικό. Πρέπει να γίνει Νομοθετική ρύθμιση για να στηρίζεται η οικογένεια, διότι μέχρι σήμερα, δηλώνονται μόνο τα έξοδα του Νοσοκομείου και των γιατρών και δεν υπάρχει κάλυψη για τις υπόλοιπες ανάγκες. Η δεύτερη πτυχή του κοινωνικού προβλήματος, είναι ότι πρέπει και οι οικογένειες που βρίσκονται στην Κύπρο να τυγχάνουν στήριξης, διότι λόγω του πόνου και των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν, δεν δουλεύουν ή χάνουν τις δουλειές τους, με αποτέλεσμα να μειώνεται το εισόδημά τους. Άρα πρέπει να γίνει μια Νομοθετική ρύθμιση για στήριξη αυτών των οικογενειών, που έχουν παιδιά με καρκίνο και χρειάζονται πολύμηνες θεραπείες».

Ταυτόχρονα, σε εγρήγορση βρίσκεται και η ομάδα παιδογκολογίας, που όπως εξηγεί ο Δρ. Λοΐζου, «πρέπει να παρακολουθούμε συνεχώς τις εξελίξεις. Το κράτος μας προσφέρει όλα όσα χρειάζονται, αλλά πρέπει να γίνουν ακόμη αρκετά πράγματα. Χρειάζεται για παράδειγμα ψυχολόγος στο παιδοογκολικό μόνιμα, χρειάζονται κοινωνικοί λειτουργοί στο Νοσοκομείο, πρέπει να ενισχυθεί με κάθε τρόπο το Μακάρειο Νοσοκομείο και το παιδογκολογικό τμήμα, όπως και άλλες υπηρεσίες του παιδιού με μια αρμονική συνεργασία του Υπουργείου και όλων των άλλων οργανισμών».

Πώς θα βελτιώσουμε την πρόληψη

Δυστυχώς, η πρόληψη στον παιδικό καρκίνο είναι περιορισμένη, καθώς δεν γνωρίζει ακόμη η ιατρική επιστήμη τις αιτίες. «Έτσι, το πρώτο πράγμα που κάνει η δική μου ερευνητική ομάδα, είναι να συνεχίζει τις έρευνες για την αναζήτηση των αιτιών, που είναι δύσκολο να ανευρεθούν. Έχουμε κάποιες υποψίες, αλλά ακόμα να τις αποδείξουμε. Πρέπει όμως, να εφαρμόζουμε τα μέτρα πρόληψης που είναι αποδεδειγμένα, όπως ο μητρικός θηλασμός, τουλάχιστον κατά τους πρώτους έξι μήνες του παιδιού, γιατί αποδείχθηκε ότι μειώνει τον κίνδυνο προσβολής από λευχαιμία των παιδιών. Επίσης, όσοι νέοι επιθυμούν να τεκνοποιήσουν, τόσο αγόρια, όσο και κορίτσια, πρέπει να διάγουν ένα υγιεινό τρόπο ζωής, όπως αποφυγή παχυσαρκίας, υγιεινή διατροφή, αποφυγή καπνίσματος και χρήσης ναρκωτικών. Σε αντίθετη περίπτωση, μπορεί όλοι αυτοί οι παράγοντες να σχετίζονται με αυξημένο ρίσκο προσβολής τους παιδιού από καρκίνο, διότι επηρεάζονται και τα γονίδιά τους. Επειδή δυστυχώς στην Κύπρο είμαστε πρωταθλητές στην Ευρώπη, όσον αφορά την παχυσαρκία του παιδιού, πρέπει να ληφθούν μέτρα καταπολέμησης αυτής της κατάστασης. Πρέπει να υπάρχει ενημέρωση, εκπαίδευση, καταπολέμηση παχυσαρκίας και υγιεινός τρόπος ζωής».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Ένας επίγειος άγγελος, 9 ετών… «Είναι πάντα χαρούμενος…»
• «Όσο μεγαλώνει, μεγαλώνουν και οι όγκοι στο σώμα της… Ζει καθημερινά με πόνους»
• «Μπορεί να μην μιλά ο Αλέξανδρος, αλλά τα μάτια του λένε τα πάντα…»
• «Έστω ένας ήχος καινούργιος και ένα χαμόγελό του, για εμάς είναι σπουδαίο»
• «Η Μαρία-Φωτεινή είναι η ζωή μας… Αγαπάμε αυτή, αγαπάμε και την επιληψία της»
• Έχασε τη μητέρα του από καρκίνο στα 13, διαγνώστηκε κι αυτός και βγήκε νικητής