Ανακηρύξεις και πρώτες ομιλίες των Προέδρων-Από τον Μακάριο στον Αναστασιάδη

Γύρω στις 22:00 το βράδυ το κλειστό στάδιο «Τάσσος Παπαδόπουλος-Ελευθερία» αναμένεται να γεμίσει από υποστηρικτές είτε του Νίκου Χριστοδουλίδη, είτε του Ανδρέα Μαυρογιάννη, ώστε να αρχίσουν τα επινίκια για την εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Μια μακρά και σκληρή προεκλογική περίοδος τελειώνει και εντός της ημέρας θα γίνει γνωστό ποιος θα είναι ο διάδοχος του Νίκου Αναστασιάδη στον Προεδρικό θώκο, για τα επόμενα πέντε χρόνια. 

Ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα είναι ο όγδοος που κάθεται στην καρέκλα του πρώτου πολίτη της χώρας, σε δέκα εκλογικές διαδικασίες που διεξήχθησαν στα πενήντα τρία χρόνια ζωής της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πριν το 1993, όταν ολοκληρώθηκε η ανοικοδόμηση του κλειστού σταδίου «Ελευθερία», που το 2009 μετονομάστηκε σε «Τάσσος Παπαδόπουλος-Ελευθερία», οι ανακηρύξεις των Προέδρων της Δημοκρατίας γίνονταν σε άλλους χώρους, όπως το Προεδρικό γραφείο, η Πλατεία Ελευθερίας ή ακόμα και το Κέντρο Ερευνών Μέσης Ανατολής. Φέτος, όπως και τα τελευταία τριάντα χρόνια, η εκδήλωση θα γίνει στο στάδιο της πρωτεύουσας, το οποίο φόρεσε τα γιορτινά του για την ημέρα της Δημοκρατίας. 

Ο REPORTER, επιχειρεί μέσα από μια αναδρομή στο παρελθόν να παρουσιάσει υλικό από τις ανακηρύξεις των προηγούμενων Προέδρων της Κυπριακής Δημοκρατίας, αρχής γενομένης από το 1959 και τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ' και φθάνοντας μέχρι τον Νίκο Αναστασιάδη.

Η πρώτη ανακήρυξη Προέδρου

Σε βίντεο που διασώζεται στον Ψηφιακό Ηρόδοτο, παρουσi;aζεται η ανακήρυξη του Μακαρίου, που είχε λάβει 144,501 ψήφους έναντι 71,253 του ανθυποψηφίου του Ιωάννη Κληρίδη. Ακολούθως, ο Μακάριος απευθύνθηκε στο συγκεντρωμένο πλήθος που τον επευφημούσε. 

Ανάμεσα σε άλλα, ο Μακάριος ανέφερε, «είμαι βαθύτατα συγκινημένος, ευχαριστώ θερμά τον ελληνικό κυπριακό λαό για την ανανέωση της εμπιστοσύνης και της αγάπης του. Αντιλαμβάνομαι ότι οι εκδηλώσεις σας αποτελούν έκφραση εθνικής χαράς για το μεγάλο γεγονός ότι ύστερα από οκτώ αιώνες η διακυβέρνηση του νησιού μας επιστρέφει σε ελληνικά χέρια. Η τιμή για αυτό το ιστορικό γεγονός, οφείλεται στους αδάμαστους προγόνους μας, που διατήρησαν αλώβητο το εθνικό ζώπυρο και ως σκυτάλη ελευθερίας την παρέδωσαν σε μας. Γνωρίζω ότι το έργο είναι βαρύ και η ευθύνη τεράστια. Πρέπει να δημιουργήσουμε μια Πολιτεία που θα αποτελεί πρότυπο ηθικού και δίκαιου κράτους».

ΠΡΟΕΔΡΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 1959 - ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΑ from Digital Herodotus on Vimeo.

Δεκαοκτώ χρόνια μετά, η ανακήρυξη του Κυπριανού

Η θητεία του Μακάριου στον Προεδρικό θώκο κράτησε μέχρι το 1977, όταν ο Σπύρος Κυπριανού ανέλαβε τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, χωρίς ανθυποψήφιο. 

Η τελετή της ανακήρυξης έγινε από τον Έφορο Αναπληρωματικής Προεδρικής Εκλογής, Αντώνιο Αναστασίου στο Προεδρικό γραφείο. Χωρίς τον κόσμο που τον στήριζε στο πλευρό του, ο Κυπριανού τόνισε ότι θα ακολουθήσει την πολιτική του Μακαρίου και υποσχέθηκε ότι θα προσπαθήσει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες του λαού που τον επέλεξε. 

Όπως ανέφερε, «με βαθύτατη συγκίνηση αποδέχομαι την εντολή του λαού. Θέλω να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες για την εμπιστοσύνη που επιδείχθηκε στο πρόσωπό μου. Αναλαμβάνω το βαρύ έργο του Προέδρου. Θα αναλώσω όλες μου τις δυνάμεις στην υπηρεσία του και στις υπηρεσίες του εθνικού προβλήματος. Θέλω να υπενθυμίσω τις επαναλαμβανόμενες διακηρύξεις του μεγάλου μας ηγέτη Εθνάρχη Μακαρίου. Η ψυχή πρέπει να είναι πάντα όρθια και το φρόνημα πάντα κατακόρυφο. Αυτές είναι οι υποθήκες του και με αυτές τις υποθήκες πρέπει να συνεχίσουμε όλοι μαζί, μακριά από διχόνοιες. Θα προσπαθήσουμε και θα καταβάλουμε όλες μας τις προσπάθειες για να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες του λαού και του μεγάλου μας ηγέτη. Στο δρόμο που ήθελε εκείνος να ακολουθήσουμε στην εθνική μας υπόθεση. Πυξίδα μας είναι η πολιτική του». 

ΣΠΥΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ - ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ - ΠΡΟΕΔΡΟΣ - 1977 from Digital Herodotus on Vimeo.

Eπανεκλογή Κυπριανού στην πλατεία Ελευθερίας

Έξι χρόνια μετά την εκλογή του άνευ ανθυποψηφίου, ο Σπύρος Κυπριανού έδωσε τη μάχη απέναντι στον Γλαύκο Κληρίδη και τον Βάσσο Λυσσαρίδη, για να εκλεγεί στο ύπατο αξίωμα της Δημοκρατίας και τα κατάφερε, μαζεύοντας πάνω από το 50% των ψήφων.

Η ανακήρυξή του, έλαβε χώρα στην Πλατεία Ελευθερίας, στην παρουσία πλήθους κόσμου του ΔΗΚΟ και του ΑΚΕΛ, ως επίσης και του γενικού γραμματέα του ΑΚΕΛ, Εζεκία Παπαϊωάννου. Στο άκουσμα της ανακήρυξής του από τον έφορο εκλογής, το πλήθος φώναζε «ΔΗΚΟ-ΑΚΕΛ συνεργασία» και «Άξιος ηγέτης».

Ο Σπύρος Κυπριανού στην ομιλία του, αφού εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για όσους τον στήριξαν, απευθύνθηκε στον κυπριακό λαό, λέγοντας ότι θα εργαζόταν στην υπηρεσία των συμφερόντων του λαού, αλλά και του Κυπριακού. 

«Μέσα στην προεκλογική περίοδο υπήρξε ένταση. Πρέπει να εργαστούμε όλοι για να διαφυλάξουμε την ομαλότητα και την γαλήνη. Πρέπει να δημιουργήσουμε όλοι συνθήκες πραγματικής ενότητας. Ευχαριστώ όλους όσους συνέβαλαν για την επανεκλογή μου. Ευχαριστώ τη Δημοκρατική συνεργασία, όπως επίσης και τα κόμματα ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ».

ΣΠΥΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ - ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ - ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ - 1983 from Digital Herodotus on Vimeo.

Από τον Κυπριανού στον Βασιλείου

Μετά τα έντεκα χρόνια διακυβέρνησης του Σπύρου Κυπριανού, ήταν σειρά του Γιώργου Βασιλείου να κερδίσει τις εκλογές και να ανέλθει στην Προεδρία, το 1988. Σε εκλογές δύο γύρων επικράτησε των Γλαύκου Κληρίδη, Σπύρου Κυπριανού και Θράσου Γεωργιάδη, έχοντας συνοδοιπόρο του το ΑΚΕΛ, που κατάφερε να εκλέξει για δεύτερη συνεχόμενη θητεία τον υποψήφιό του. 

Ο εκλελεγμένος Πρόεδρος της Δημοκρατίας προέβη σε δηλώσεις μετά την νίκη του στις εκλογές από το Κέντρο Ερευνών Μέσης Ανατολής. Μεταξύ άλλων, παρόντες ήταν η σύζυγός του Ανδρούλλα Βασιλείου και ο Γενικός Έφορος Προεδρικής Εκλογής Κυριάκος Χριστοφή. 

Σημειώνεται ότι οι εκλογές του 1988 ήταν οι πρώτες εκλογές στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας με διάρκεια δύο γύρων. Ο Γιώργος Βασιλείου κατάφερε στο δεύτερο γύρο να συγκεντρώσει ποσοστό 51,6% έναντι του ανθυποψηφίου του Γλαύκου Κληρίδη που συγκέντρωσε ποσοστό 48,4%.

Υπό τις επευφημίες «Άξιος ηγέτης» ο Γιώργος Βασιλείου χαρακτήρισε την εκλογή του ιστορικής σημασίας γιατί σηματοδοτούσε μια τροχοδρόμηση στην εξέλιξη της Κύπρου, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. 

Τόνισε μάλιστα ότι θα φανεί αντάξιος της εμπιστοσύνης του λαού και θα υλοποιήσει τις προγραμματικές του εξαγγελίες. «Αρχή μου θα είναι πάντοτε η αξιοκρατία και ο σεβασμός της ισότητας και των δικαιωμάτων του πολίτη χωρίς οποιαδήποτε διάκριση φύλου ή ιδεολογίας. Τυχόν μίσοι και πάθη που προκάλεσε η προεκλογική εκστρατεία πρέπει να αφήσουν τη θέση τους στην ισότητα και στην αδελφοσύνη». 

Είπε ακόμα πως, «έχουμε χαράξει μια νέα πορεία στο Εθνικό θέμα. Έχουμε τη θέληση και τις δυνάμεις να πετύχουμε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση που θα διασφαλίζει την αποχώρηση όλων των τουρκικών στρατευμάτων και εποίκων, αλλά και την επιστροφή όλων των προσφύγων στα σπίτια τους». 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ - ΠΡΟΕΔΡΟΣ - ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΑ - 1988 from Digital Herodotus on Vimeo.

Εποχή Κληρίδη...

Το 1993, μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες να ανέλθει στον Προεδρικό θώκο, ο Γλαύκος Κληρίδης τα κατάφερε απέναντι στον Γιώργο Βασιλείου, σε μια εκλογική μάχη που εξελίχθηκε σε θρίλερ για γερά νεύρα, αφού τους δύο υποψήφιους τους χώρισαν τελικά κάτι περισσότερο από χίλιοι ψήφοι. 

Ο Κληρίδης, μετά την εκλογή του αποθεώθηκε από τους υποστηρικτές του, όμως ο ίδιος στις δηλώσεις του ήταν πολύ φειδωλός και στάθηκε στο εθνικό πρόβλημα.

«Αρχίζει μια νέα εποχή. Η εποχή της συνεργασίας όλων των πολιτικών δυνάμεων του τόπου, διότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα σοβαρό εθνικό πρόβλημα και χρειαζόμεθα ενότητα».

Εν μέσω αποθέωσης επανεξελέγη το 1998, σε μια επίσης εκλογή θρίλερ, όταν επικράτησε του Γιώργου Ιακώβου στον δεύτερο γύρο των Προεδρικών Εκλογών, με έξι χιλιάδες ψήφους διαφορά. Τον Πρόεδρο τον υποδέχθηκαν στο «Ελευθερία» χιλιάδες υποστηρικτές του, για να πανηγυρίσουν μαζί του την νίκη στις εκλογές και να τον συγχαρούν. 

Ο Κληρίδης, χαιρετώντας τον κόσμο τους ευχαρίστησε για την εμπιστοσύνη που του έδειξαν.

Εκλογές ενός γύρου και πρωτιά για τον Τάσσο Παπαδόπουλο

Μπορεί ο Γλαύκος Κληρίδης να ζήτησε το 2003 ξανά τη στήριξη του κόσμου, ώστε να λύσει εντός λίγων μηνών το Κυπριακό και στη συνέχεια να αποσυρθεί, όμως η υποψηφιότητα του Τάσσου Παπαδόπουλου από το ΔΗΚΟ, με τη στήριξη του ΑΚΕΛ, σάρωσε και ο νέος Πρόεδρος εξελέγη από την πρώτη Κυριακή, λαμβάνοντας το 51% των ψήφων. 

Ξέφρενα ήταν τα πανηγύρια στην ανακήρυξη του νέου Προέδρου, σε ένα κατάμεστο στάδιο Ελευθερία. Ο κόσμος που μαζεύτηκε στο χώρο της ανακήρυξης φώναζε «αλλαγή, αλλαγή από την πρώτη Κυριακή», αλλά και άλλα πολιτικά συνθήματα υπέρ του ΔΗΚΟ και του ΑΚΕΛ. 

«Η βούληση και η επιλογή για την αλλαγή, έγινε απόφαση. Απόφαση για την αλλαγή. Αλλαγή από την πρώτη Κυριακή, όπως το θέλατε, όπως το επιβάλατε, όπως το κερδίσατε. Σας ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου, γιατί οι δικοί σας κόποι, η δική σας εργασία, ο δικός σας ζήλος έκανε το όραμα πραγματικότητα και σήμερα κυβερνούν οι δυνάμεις της αλλαγής». 

Ο Τάσσος Παπαδόπουλος ευχαρίστησε τον Γλαύκο Κληρίδη με τον κόσμο να αντιδρά με σφυρίγματα και τον νέο Πρόεδρο να ζητά σεβασμό προς τον ανθυποψήφιό του.

Eκλογή Χριστόφια και πανικός στο Ελευθερία

Το 2008, ο Τάσσος Παπαδόπουλος κατέβηκε ξανά υποψήφιος στις εκλογές, αλλά έμεινε στην τρίτη θέση στον πρώτο γύρο, με τους Ιωάννη Κασουλίδη και Δημήτρη Χριστόφια να δίνουν μάχη για την προεδρική καρέκλα, με τον δεύτερο να ανακηρύσσεται νικητής των εκλογών. 

Μέσα σε ντελίριο ενθουσιασμού, οι οπαδοί του ΑΚΕΛ κατέκλυσαν το στάδιο «Ελευθερία» για να γιορτάσουν τη νίκη τους στις Προεδρικές Εκλογές. Με συνθήματα όπως «και τώρα και πάντα ΑΚΕΛ, ΑΚΕΛ, ΑΚΕΛ», αλλά και «είναι τρελός ο Πρόεδρος», υποδέχθηκαν τον Δημήτρη Χριστόφια, ο οποίος με τη σειρά του ευχαρίστησε τον κόσμο για την στήριξή του. 

Ευχαρίστησε επίσης τον Γιαννάκη Κασουλίδη για την υποψηφιότητά του, με τον κόσμο να γιουχαΐζει και τον Δημήτρη Χριστόφια να καλεί τον κόσμο να τον χειροκροτήσει. «Η δημοκρατία μας λειτούργησε άψογα, όπως άψογα σας διαβεβαιώ και σε όλη τη διάρκεια της δικής μου Προεδρικής θητείας. Οι προεκλογικές μας δεσμεύσεις είναι συμβόλαιο τιμής. Συμβόλαιο τιμής που υπογράψαμε με τον λαό. Θα το υλοποιήσουμε με συνέπεια και κατά γράμμα. Ως Πρόεδρος έχω την ευθύνη να ενώνω και να εκπροσωπώ όλους τους πολίτες».

Οι δύο ανακηρύξεις του Νίκου Αναστασιάδη

Τον Φεβρουάριο του 2013, ο Νίκος Αναστασιάδης ανέβηκε το λόφο του Προεδρικού σε μια δύσκολη για τη χώρα περίοδο, ελέω της οικονομικής κρίσης, αφού κέρδισε τις εκλογές με αντίπαλο τον Σταύρο Μαλά στον δεύτερο γύρο. 

Το «Ελευθερία» είχε ήδη μετονομαστεί σε «Τάσσος Παπαδόπουλος» και πλήθος κόσμου του ΔΗΣΥ κατέκλυσε το στάδιο της πρωτεύουσας για να υποδεχθεί τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος μέσα από τον ενωτικό του λόγο, δεσμεύτηκε να αναλώσει όλες τις δυνάμεις του στα καλώς νοούμενα συμφέροντα της πατρίδας. 

«Δεσμεύομαι να ενεργώ αλλά και να συμπεριφέρομαι ως Πρόεδρος όλων ανεξαίρετα των Κυπρίων, χωρίς προκαταλήψεις, χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς διακρίσεις και μεροληψίες. Η μεγαλύτερη πρόκληση τούτη την ώρα είναι να μπει η οικονομία σε πορεία σταθερότητας και ανάπτυξης. Θα συνεχίσουμε με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, με σκοπό την ταύτερη δυνατή ολοκλήρωση της δανειακής σύμβασης, που με τρόπο όμως που θα διασφαλίζει τις ευάλωτες ομάδες, την κοινωνική συνοχή και την εργατική ειρήνη»

Πέντε χρόνια αργότερα και πάλι με αντίπαλο τον Σταύρο Μαλά, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επανεξελέγη στον δεύτερο γύρο για την δεύτερη και τελευταία του πενταετία στον Προεδρικό θώκο. 

Κατά την ανακήρυξη, ο κόσμος ήταν σαφώς λιγότερος απ' ότι το 2013, όμως και πάλι υπήρξαν επευφημίες και πανηγύρια για την εκλογή του από όσους παρευρέθηκαν στο ίδιο στάδιο. 

Κατά την πρώτη του ομιλία, ο Νίκος Αναστασιάδης ανέφερε μεταξύ άλλων πως, «δεν υπάρχουν ιδεολογικά χρώματα, ότι κι αν λέχθηκε στην προεκλογική περίοδο. Απόψε διαγράφηκε από εμένα. Από αύριο εργαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα των νέων μας, των ευάλωτων ομάδων, τον εκσυγχρονισμό του κράτους, με την ίδια αποφασιστικότητα, για να τηρήσουμε τις αρχές της αξιοκρατίας, αλλά και για να πατάξουμε τη διαφθορά». 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Ο σεισμός που συντάραξε τον Συναγερμό, οι μετασεισμοί και η διεκδίκηση ψήφων
• Πάνε και οι Οικολόγοι με κατά βούληση-Δεν εξασφάλισε κανένας το 60%
• Φωτογράφισε ποιον θα ψηφίσει ο Αβέρωφ-«Η διεθνής κοινότητα θα τον ζυγίσει»