Οι ζυμώσεις πριν το Β' γύρο που ανέδειξαν ΠτΔ-Οι κρίσιμες μέρες πριν το τέλος

Οι πολίτες εκλέγουν αύριο τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, έχοντας να επιλέξουν ανάμεσα στον Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος υποστηρίζεται από το ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ και τη ΔΗΠΑ και τον Ανδρέα Μαυρογιάννη, ο οποίος υποστηρίζεται από το ΑΚΕΛ. Πρόκειται για μια εξέλιξη πρωτοφανή, καθώς στο παρελθόν, όποτε το αποτέλεσμα των Προεδρικών κρινόταν στον δεύτερο γύρο, οι δύο μονομάχοι ήταν τα πρόσωπα που είχε υποστηρίξει ο ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ και οι μετακινήσεις γίνονταν σε επίπεδο κομμάτων του Κέντρου. Πολύ συχνά τα κόμματα αυτά επέλεγαν τη ψήφο κατά συνείδηση, κάτι που το 2023 έχει πράξει για πρώτη φορά και ο ΔΗΣΥ.

Σε αντίθεση με τώρα, που στην προεκλογική ατζέντα βρέθηκε μία ευρεία γκάμα θεματολογίας, στο παρελθόν οι εκλογές ήταν σε πολύ μεγάλο βαθμό προσηλωμένες στο Κυπριακό και παρεμφερή με αυτό ζητήματα, με όλα τα υπόλοιπα να θεωρούνται δευτερευούσης σημασίας. 

Άλλο ένα χαρακτηριστικό των εκλογών του παρελθόντος ήταν η επανάληψη προσώπων, καθώς οι ίδιοι διεκδικητές επανεμφανίζονταν, με αποτέλεσμα να έχουμε και δεύτερους γύρους στους οποίους το ζευγάρι ήταν το ίδιο με την προηγούμενη φορά.

Στις Προεδρικές Εκλογές του 1988 οι υποψήφιοι που πέρασαν στον δεύτερο γύρο ήταν ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Γλαύκος Κληρίδης και ο ανεξάρτητος υποψήφιος Γιώργος Βασιλείου, ο οποίος είχε τη στήριξη του ΑΚΕΛ και του Κόμματος των Φιλελευθέρων. Το ΔΗΚΟ και η Ένωση Κέντρου στήριζαν τον Σπύρο Κυπριανού και η ΕΔΕΚ τον Βάσο Λυσσαρίδη. Στον δεύτερο γύρο η ΕΔΕΚ τάχθηκε υπέρ του κ. Βασιλείου, θεωρώντας ότι δεν μπορεί να υποστηρίξει τον Γλαύκο Κληρίδη και ήταν η λιγότερο οδυνηρή λύση, ενώ τα άλλα κεντρώα κόμματα κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους να ψηφίσουν κατά συνείδηση.

Το ΔΗΚΟ αποφάσισε πως οι δύο επιλογές δεν εξυπηρετούν το καλώς νοούμενο εθνικό συμφέρον και επισήμανε, στην απόφασή του, την ανάγκη για αποφυγή πόλωσης και διατήρηση ενός ισχυρού ΔΗΚΟ, που θα λειτουργεί εξισορροπητικά. Η Ένωση Κέντρου κάλεσε τους ψηφοφόρους της να ψηφίσουν με γνώμονα το εθνικό συμφέρον. 

Πέντε χρόνια αργότερα, οι διεκδικητές στον δεύτερο γύρο ήταν οι ίδιοι, αλλά οι ρόλοι αντιστράφηκαν, καθώς ο κ. Βασιλείου παρέδωσε τα κλειδιά του Προεδρικού στον κ. Κληρίδη. Ο Γιώργος Βασιλείου, εκτός από το ΑΚΕΛ, είχε τη στήριξη και του ΑΔΗΣΟΚ, ενώ ο Γλαύκος Κληρίδης, πέραν του ΔΗΣΥ, υποστηριζόταν και από το Κόμμα των Φιλελευθέρων. Το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ στήριζαν την υποψηφιότητα Πασχάλη Πασχαλίδη, που δεν πέρασε στον δεύτερο γύρο. 

Στον δεύτερο γύρο το ΔΗΚΟ υποστήριξε την υποψηφιότητα Κληρίδη, ενώ η ΕΔΕΚ επέλεξε την ψήφο κατά συνείδηση. Όλες οι αποφάσεις λήφθηκαν με βασικότερο γνώμονα την στάση των κομμάτων και των υποψηφίων έναντι των ιδεών Γκάλι στο Κυπριακό. 

Στον δεύτερο γύρο του 1998 αντιμέτωποι βρέθηκαν ο Πρόεδρος Κληρίδης και ο Γιώργος Ιακώβου. Αυτές ήταν οι εκλογές των S300. Ο Γλαύκος Κληρίδης υποστηριζόταν από τον ΔΗΣΥ και την και ο κ. Ιακώβου κατήλθε ως ανεξάρτητος, αλλά είχε τη στήριξη ου ΑΚΕΛ και του ΔΗΚΟ. Λόγω της σύμπλευσης του ΔΗΚΟ με το ΑΚΕΛ, ο κατήλθε ως ανεξάρτητος υποψήφιος ο Αλέξης Γαλανός. Υπήρχαν επίσης αρκετές μονοκομματικές υποψηφιότητες, καθώς η ΕΔΕΚ, οι Νέοι Ορίζοντες, οι ΕΔΥ και οι Φιλελεύθεροι κατήλθαν με τους προέδρους τους. 

Προς την υποψηφιότητα Κληρίδη μετακινήθηκαν οι ΕΔΗ, το Κόμμα των Φιλελευθέρων και οι Νέοι Ορίζοντες και η ΕΔΕΚ αποφάσισε ψήφο κατά συνείδηση. Αρκετή συζήτηση είχε γίνει για τον σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης.

Ιωάννης Κασουλίδης και Δημήτρης Χριστόφιας ήταν οι εκλεκτοί του λαού, στον Α’ γύρο των Προεδρικών Εκλογών του 2008. Μία εκλογική αναμέτρηση που είχε μία έκπληξη για όλους, αφού άφησε εκτός της μάχης τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Τάσσο Παπαδόπουλο. Από τις 18 Φεβρουαρίου και για τις επόμενες τουλάχιστον τρεις ημέρες, οι δύο πλευρές, ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ, άρχισαν ένα αγώνα να κερδίσουν τους ψηφοφόρους του ΔΗΚΟ, που πλέον είχε μείνει χωρίς υποψήφιο και της ΕΔΕΚ, που στήριξε Τάσσο Παπαδόπουλο. 

Τελικά, το κόμμα του Γιαννάκη Ομήρου, μετά από ομόφωνη απόφαση του Πολιτικού Γραφείου, τάχθηκε υπέρ της υποψηφιότητας του τότε Προέδρου της Βουλής και υποψηφίου του ΑΚΕΛ, Δημήτρη Χριστόφια, με τον κ. Ομήρου να δηλώνει πως «η υποψηφιότητα του Δημήτρη Χριστόφια ήταν η καλύτερη δυνατή επιλογή, τόσο σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, όσο και για την εσωτερική διακυβέρνηση». Μάλιστα, η ΕΔΕΚ είχε θέσει κάποιους όρους προς το ΑΚΕΛ, ζητώντας δεσμεύσεις ότι δεν θα επαναφέρει η Κυβέρνηση το σχέδιο Ανάν ή θα συνεχίσει ανάλογη φιλοσοφία λύσης

Μετά τη συγκεκριμένη απόφαση της ΕΔΕΚ, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, άρχισαν να πολιορκούν το ΔΗΚΟ, με το κόμμα του Μάριου Καρογιάν μετά από σειρά διαβουλεύσεων με τις δύο πλευρές, να τάσσεται υπέρ της υποψηφιότητας Δημήτρη Χριστόφια, έπειτα από μυστική ψηφοφορία στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος. Στα βασικά επιχειρήματα, που ακούστηκαν στη συνεδρία της Κεντρικής Επιτροπής του ΔΗΚΟ, για την στάση τους κατά της υποψηφιότητας Ιωάννη Κασουλίδη ήταν η στάση του στο δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν και το γεγονός ότι δεν είπε mea culpa. 

Το 2013, μετά από μία πενταετία που είχε αρνητικές συνέπειες για την οικονομία της Κύπρου, ενώ η απερχόμενη Κυβέρνηση του Δημήτρη Χριστόφια μετρούσε και μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες, μετά την έκρηξη στη ναυτική βάση στο Μαρί και το θάνατο δεκατριών ατόμων εν καιρώ ειρήνης, στο Β’ γύρο των Προεδρικών πέρασαν Νίκος Αναστασιάδης με τη στήριξη ΔΗΣΥ-ΔΗΚΟ και ο Σταύρος Μαλάς, με τη στήριξη ΑΚΕΛ, αφήνοντας στην τρίτη θέση τον Γιώργο Λιλλήκα. 

Οι δύο επιλογές για το Β’ γύρο των Προεδρικών φαίνεται ότι δεν ικανοποιούσαν τον ενδιάμεσο χώρο, αφού ΕΔΕΚ και Γιώργος Λιλλήκας προσανατολίζονταν στο μαύρισμα τόσο Νίκου Αναστασιάδη, όσο και Σταύρου Μαλά, παρά το γεγονός ότι οι ευρωσοσιαλιστές τάχθηκαν υπέρ του υποψηφίου του ΑΚΕΛ. Μάλιστα, η κίνησή τους προκάλεσε έντονη ενόχληση στον πρόεδρο της ΕΔΕΚ, Γιαννάκη Ομήρου, ο οποίος έστειλε επιστολή εκφράζοντας απογοήτευση, αφού το κόμμα του δεν είχε ακόμη λάβει απόφαση. Τελικά, τόσο η ΕΔΕΚ, όσο και ο Γιώργος Λιλλήκας αποφάσισαν όπως δώσουν κατεύθυνση για αρνητική ψήφο στο Β’ γύρο. 

Από πλευράς ΕΥΡΩΚΟ, το κόμμα τάχθηκε παμψηφεί υπέρ της υποψηφιότητας του τότε προέδρου του ΔΗΣΥ και μετέπειτα Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, με τον πρόεδρο του κόμματος, Δημήτρη Συλλούρη να αναφέρει πως έπρεπε «να αποτρέψουμε το ΑΚΕΛ να διαχειριστεί ξανά την τύχη του τόπου και του λαού μας». 

Επανάληψη του 2013 είχαμε στο Β’ γύρο των Προεδρικών του 2018, αφού και σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση για τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αντιμέτωποι ήταν ο Νίκος Αναστασιάδης και ο Σταύρος Μαλάς, με τη διαφορά ότι σε αυτές τις εκλογές, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στήριξε μόνο ο Δημοκρατικός Συναγερμός. Το αποτέλεσμα του Α’ γύρου ήταν πικρό για το ΔΗΚΟ και τον πρόεδρό του, Νίκολα Παπαδόπουλο, αφού τον άφησε εκτός κούρσας. 

Τα κόμματα του κέντρου, που στήριξαν την υποψηφιότητα του Νικόλα Παπαδόπουλου (σ.σ. ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Κίνημα Οικολόγων, Κίνημα Αλληλεγγύη) αποφάσισαν όπως καταψηφίσουν και τους δύο υποστηρικτές του Β’ γύρου, ενώ το κόμμα του Γιώργου Λιλλήκα, Συμμαχία Πολιτών, μετά την ήττα του στον Α’ γύρο, αποφάσισε όπως ταχθεί υπέρ της επιλογής για ψήφο κατά συνείδηση. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• Έλυσε τη σιωπή του ο Πρόεδρος-Φωτογραφίζει Χριστοδουλίδη, αιχμές κατά Αβέρωφ
• Πίσω από τις λέξεις κρύβεται ο… 
• Τριάντα πέντε χρόνια εκλογών με debate-Από τη μάχη του 1988 στα μαζικά του 2023
• Ο εμφύλιος για τον 2ο γύρο με άρωμα εσωκομματικών και ο παράγοντας Αναστασιάδης