Προχωρεί η ίδρυση του Υφυπουργείου Μετανάστευσης-Δεν το θέλει η ΚΙΣΑ, ξεκαθάρισε το σκηνικό το ΥΠΕΣ

Την διαφωνία της με την ίδρυση Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, που προωθεί η Κυβέρνηση, αφού αποτελεί προεκλογική δέσμευση του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, καταθέτει με υπόμνημα που κατέθεσε στη Βουλή η ΚΙΣΑ, η οποία μάλιστα προτείνει, αντί την ίδρυση Υφυπουργείου, τη δημιουργία τριών υποδιευθύνσεων στο Υπουργείο Εσωτερικών, μια εκ των οποίων θα είναι η υποδιεύθυνση Μετανάστευσης και Ασύλου.

Το υπόμνημα της ΚΙΣΑ, έρχεται ενόψει της συνέχισης της κατ΄ άρθρον συζήτησης στην επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής για την ίδρυση του Υφυπουργείου Μετανάστευσης, η οποία, υπενθυμίζεται, πως έρχεται με καθυστέρηση, αφού η Κυβέρνηση, επεδίωκε την επίσπευση των διαδικασιών, ώστε να προχωρήσει η ψήφιση του Νόμου και να ιδρυθεί το Υφυπουργείο το συντομότερο δυνατό. Κι αυτό διότι, η ίδρυση του Υφυπουργείου, θεωρείται από την Κυβέρνηση, ως το βασικότερο εργαλείο στην προσπάθεια για μείωση των μεταναστευτικών ροών και διαχείρισης των αιτητών ασύλου που διαμένουν στην Κύπρο.

Η ΚΙΣΑ στο υπόμνημα που κατέθεσε στη Βουλή βασίζει την αρνητική στάση της απέναντι στη δημιουργία του νέου Υφυπουργείου, σε μια σειρά από λόγους, μεταξύ των οποίων και την αντισυνταγματική, όπως την χαρακτηρίζει ίδρυση του. Όπως σημειώνει, «σε περίπτωση αντισυνταγματικότητας, μεταξύ άλλων, σημαντικές αποφάσεις στο τομέα του ασύλου και μετανάστευσης μπορεί να αμφισβητηθούν και να κριθούν παράνομες στη βάση της συνταγματικότητας του Υφυπουργείου. Ενόψει του γεγονότος ότι το νομικό πλαίσιο για το άσυλο είναι ταυτόχρονα κατοχυρωμένο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενδεχομένως η νομιμότητα των αποφάσεων να κριθεί και από το ΔΕΚ».

Ο δεύτερος λόγος που δεν πρέπει να ιδρυθεί το Υφυπουργείο, σύμφωνα με την ΚΙΣΑ έχει να κάνει με την εκτίμηση ότι, «τα θέματα της μετανάστευσης και ασύλου είναι θέματα οριζόντιας υφής και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε όλες τις αποφάσεις, συζητήσεις του Υπουργικού Συμβουλίου. Η ίδρυση του Υφυπουργείου θα καταστήσει αδύνατη αυτή την σημαντική παράμετρο αφού ο Υφυπουργός δεν θα συμμετέχει στις συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου. Αυτό ενδεχομένως να οδηγήσει μεταξύ άλλον σε περεταίρω αποσυντονισμό αντί στον επιβεβλημένο όπως καθολικά πιστοποιείται συντονισμό».

Επιπλέον, η ΚΙΣΑ υποστηρίζει, ότι οι πολιτικές επιπτώσεις από την μη εκπροσώπηση των θεμάτων αυτών από πολιτικό προϊστάμενο με υπουργικό στάτους ενδεχομένως να καταστεί ιδιαίτερα προβληματική σε εκπροσώπηση και συμμετοχή της Κύπρου σε Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς θεσμούς καθώς και διακρατικές διμερείς, πολυμερής σχέσεις.

Την ίδια ώρα, παραπέμπει στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το Νομοσχέδιο, όπου σημειώνει ότι η Κυβέρνηση, «προτείνει την δημιουργία υφυπουργείου χωρίς ταυτόχρονα να προχωρά στην τροποποίηση των υφιστάμενων νομοθεσιών που επηρεάζονται καθώς επίσης χωρίς να έχει προηγηθεί μελέτη για το οργανόγραμμα και το απαιτούμενο προσωπικό στελέχωσης του Υφυπουργείου. Να σημειωθεί ότι ήδη διάφορες συνδικαλιστικές οργανώσεις διαφόρων υπηρεσιών από τις οποίες η εκτελεστική εξουσία προτεθείτε να μεταφέρει προσωπικό (Αστυνομία, ΥΚΕ κ.α.) έχουν δηλώσει την διαφωνία τους και την πρόθεση να αντιδράσουν δυναμικά κατά μιας τέτοιας υποχρεωτικής μετακινείς».

Παραπέμπει επίσης στο Ερωτηματολόγιο Ανάλυσης Αντίκτυπου, το νομοσχέδιο, που όπως σημειώνει, «απλά αναρτήθηκε στον ισόχωρο του ΥΠΕΣ για περίοδο 15 ημερών χωρίς να προκύψει κάποια αντίδραση από πλευράς των ενδιαφερομένων φορέων οι οποίοι ενόψει του πολύ στενού χρονικού πλαισίου να μην είχαν καν προλάβει να το μελετήσουν. Το γεγονός αυτό στην ουσία οδηγεί στην εκτίμηση ότι το νομοσχέδιο ετοιμάστηκε και κατατέθηκε χωρίς δημόσια διαβούλευση. Ενόψει του γεγονότος ότι το νομοσχέδιο αφορά θέματα που άπτονται του ευρωπαϊκού κεκτημένου, η εκτελεστική εξουσία είχε νομική υποχρέωση για ουσιαστική δημόσια διαβούλευση».

Τι προτείνει

Η πρόταση της ΚΙΣΑ, είναι η δημιουργία τριών Υποδιευθύνσεων στο Υπουργείο Εσωτερικών, εκτιμώντας πως με αυτόν τον τρόπο το κράτος θα ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες σωστής ανάπτυξης και υλοποίησης των πολιτικών στο τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου. Οι τρεις Υποδιευθύνσεις θα είναι, Αρχείου Πληθυσμού & Εκλογών, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Μετανάστευσης & Ασύλου.

Οι λόγοι που θεωρεί η ΚΙΣΑ πως με αυτόν τον τρόπο το κράτος θα ανταποκριθεί καλύτερα είναι, «ότι με την δημιουργία των τριών Υποδιευθύνσεων, (α) στην ουσία ενισχύεται συνολικά η λειτουργία του Υπουργείου Εσωτερικών, (β) οι τρείς Υποδιευθύνσεις συνεχίζουν να έχουν τον Υπουργό Εσωτερικών ως πολιτικό Προϊστάμενο. Επίσης συνεχίζουν να εκπροσωπούνται και συμμετέχουν αποτελεσματικά και ισότιμα στο Υπουργικό Συμβούλιο και (γ) η δημιουργία των Υποδιευθύνσεων είναι συμβατή με το σύνταγμα και τις συμβατές υποχρεώσεις της Κύπρου ως κράτος Μέλος της ΕΕ και άλλων υπερεθνικών σχημάτων και θεσμών.

«Η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι πριν από την ψήφιση ή όχι της πρότασης για δημιουργία υφυπουργείου μετανάστευσής θα πρέπει να προηγηθεί ολοκληρωμένη συγκριτική μελέτη των δύο αυτών επιλογών καθώς και ουσιαστική δημόσια διαβούλευση», καταλήγει το υπόμνημα που αποστάλθηκε στη Βουλή.

Τι ισχύει

Πάντως, από πλευράς Κυβέρνησης τα περισσότερα από τα θέματα που θίγει η ΚΙΣΑ, που τάσσεται εναντίον της ίδρυσης του Υφυπουργείου, έχουν απαντηθεί, από τον ίδιο τον υπουργό Εσωτερικών, ο οποίος παρέστη στην επιτροπή Εσωτερικών και απάντησε στα ερωτήματα των Βουλευτών. Η θέση της Κυβέρνησης, είναι πως η ίδρυση του Υφυπουργείου, θα έχει ουσιαστικά και πρακτικά οφέλη στη διαχείριση του μεγάλου προβλήματος του μεταναστευτικού. Η συστέγαση υπηρεσιών σε ένα Υφυπουργείο θα έχει πολλαπλά οφέλη όσον αφορά τον προγραμματισμό, τον συντονισμό και την εποπτεία των Τμημάτων.

Στόχος της Κυβέρνησης είναι να έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα στα ήδη καλά αποτελέσματα που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες, με τη δραστική μείωση των αφίξεων και την αύξηση των επιστροφών παράνομων μεταναστών. Αυτό θα συμβεί μέσα από τη συστέγαση στο υπό ίδρυση Υφυπουργείο, όλων των υπηρεσιών που σήμερα βρίσκονται διάσπαρτες σε διάφορα Υπουργεία και Υφυπουργεία. Η μόνη Υπηρεσία που δεν θα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του Υφυπουργείου είναι η Υπηρεσία Ασύλου και Μετανάστευσης της Αστυνομίας, απόφαση που λήφθηκε μετά από νομικές γνωματεύσεις. Συνεπώς η συνεργασία της εν λόγω υπηρεσίας με το Υφυπουργείο, θα γίνει μέσα από υπογραφή μνημονίου συνεργασία.

Σε ότι αφορά το θέμα της εκπροσώπησης της Κύπρου στην ΕΕ ή άλλους διεθνείς οργανισμούς, η θέση της Κυβέρνησης, είναι ότι θα εκπροσωπείται από τον νέο υφυπουργό που θα αναλάβει καθήκοντα, ενώ εκεί και όπου αυτό δεν μπορεί να συμβεί και θα επιβάλλεται η εκπροσώπηση από υπουργό, αυτό θα συμβαίνει, με την παρουσία, είτε του υπουργού Εσωτερικών, είτε του υπουργού Δικαιοσύνης, αναλόγως με την περίσταση.