Η ενηλικίωση ενός εγκλήματος, η αναβίωση του Γολγοθά και τα... έντονα γράμματα της Αστυνομίας

Τα όσα τραγικά συνέβησαν τα τελευταία δεκαοκτώ χρόνια, στην πολύκροτη υπόθεση θανάτου του 26χρονου εθνοφρουρού, Θανάση Νικολάου, αναβιώνουν τις τελευταίες ημέρες στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού. Οι δύο κόσμοι, αυτός της χαροκαμένης μάνας, που δίνει έχοντας τη συμπαράσταση της οικογένειας της έναν απίστευτο αγώνα για να ρίξει φως στις συνθήκες θανάτου του παιδιού της, κι από την άλλη, ο κόσμος ενός απίστευτα ανεύθυνου κράτους, που εμφανίζεται να προσπαθεί με νύχια και με δόντια, να βάλει εμπόδια και να θολώσει τα νερά.

Ενώπιον της θανατικής ανακρίτριας Ντόριας Βαρωσιώτου, διεξάγεται η τρίτη θανατική ανάκριση για την υπόθεση του Θανάση Νικολάου, στον απόηχο του πορίσματος Μάτσα-Αλεξόπουλου, οι οποίοι για πρώτη φορά, κατέληξαν σε ένα πόρισμα που δικαίωνε αυτό που εδώ και χρόνια η κυρία Ανδριάνα φώναζε, ότι δηλαδή το παιδί της δεν αυτοκτόνησε, αλλά δολοφονήθηκε. Στη συνέχεια, ο Γενικός Εισαγγελέας, ζήτησε από τον Αρχηγό Αστυνομίας να γίνει νέα έρευνα στην βάση του πορίσματος, με τον δεύτερο να προχωρά στον διορισμό τετραμελούς ανακριτικής ομάδας, η οποία, όπως και όλες οι προηγούμενες που διορίστηκαν από την Αστυνομία διαχρονικά, απέτυχαν να καταλήξουν σε ασφαλή συμπεράσματα για το τι πραγματικά συνέβη και ποιοι είναι ένοχοι.

Το διακύβευμα της θανατικής ανάκρισης που βρίσκεται σε εξέλιξη, δεν είναι άλλο από την κατάληξη του σε σχέση με τα αίτια του θανάτου του Θανάση Νικολάου, ο οποίος υπενθυμίζεται ότι βρέθηκε νεκρός κάτω από τη γέφυρα της Άλασσας στις 29 Σεπτεμβρίου 2005, με τον θάνατο του να αποδίδεται αρχικά σε αυτοχειρία, ενώ μετά από χρόνια αγώνα της οικογένειας και εκταφή των οστών, διαπιστώθηκε ότι αυτός οφειλόταν σε εγκληματική ενέργεια.

Τα στρατόπεδα και οι αποκλεισμοί

Τον τελευταίο μήνα, ξεκίνησε η ακροαματική διαδικασία ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, όπου ουσιαστικά διαφάνηκαν και οι προθέσεις της κάθε πλευράς. Είναι πλέον ξεκάθαρο, ότι ο Γενικός Εισαγγελέας, που εκπροσωπείται από την Ανώτερη Δημόσια Κατήγορο, Ξένια Ξενοφώντος, εξέτασε τους πρώτους δύο μάρτυρες της υπόθεσης, επιχειρώντας ουσιαστικά, να αμφισβητήσει το πόρισμα Μάτσα-Αλεξόπουλου. Αυτό άλλωστε ήταν ξεκάθαρο και από τις προηγούμενες δικάσιμους, όταν δήλωσε την πρόθεση της να καλέσει ως μάρτυρα τον ιατροδικαστή Πανίκκο Σταυριανό, αλλά απέκλεισε τον Σάββα Μάτσα.

Για την ιστορία, ο Πανίκκος Σταυριανός είναι ένα από τα πρόσωπα που το πόρισμα Μάτσα-Αλεξόπουλου, εντοπίζει πιθανή διάπραξη ποινικών αδικημάτων, σε σχέση με τα ευρήματα και τις ενέργειες του, αφού ήταν ο ιατροδικαστής ο οποίος είχε διενεργήσει την αυτοψία και μετά τη νεκροτομή στη σορό του Θανάση. Από την άλλη, ο Σάββας Μάτσας, ως ποινικός ανακριτής, υπήρξε ένας από τους ανθρώπους που είχε εστιάσει στην υπόθεση και συνέταξε μαζί με τον Αντώνη Αλεξόπουλο, το πόρισμα που για πρώτη φορά εντόπιζε ελλιπή διερεύνηση και κατέληγε σε πιθανή διάπραξη ποινικών αδικημάτων από τέσσερα πρόσωπα, μεταξύ των οποίων και ο Σταυριανός και άλλα τρία πρώην στελέχη της Αστυνομίας.

Στην αίθουσα του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, στο πλαίσιο της θανατικής ανάκρισης, άρχισαν να αναβιώνουν τα γεγονότα των τελευταίων δεκαοκτώ χρόνων. Η δικαστής, ζήτησε και έλαβε όλο το μαρτυρικό υλικό στο οποίο περιλαμβάνονται πρακτικά δικαστηρίων, καταθέσεις, μαρτυρίες τεκμήρια, από την πρώτη θανατική ανάκριση που διεξήχθη το 2006 μέχρι και την πιο πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τους τέσσερις ανακριτές της Αστυνομίας, το 2022.

Η ενηλικίωση ενός εγκλήματος

Μεταξύ της πρώτης θανατικής ανάκρισης και της τελευταίας αστυνομικής έρευνας, μεσολάβησαν άλλες πολλές έρευνες σε διάφορα επίπεδα, οι οποίες ακούστηκαν κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας την περασμένη Δευτέρα. Οι σημαντικότεροι σταθμοί στην υπόθεση, που συμπλήρωσε φέτος 18 χρόνια, ήταν η πρώτη θανατική ανάκριση που έγινε το 2006 και η οποία κατέληγε στο συμπέρασμα ότι ο Θανάσης Νικολάου αυτοκτόνησε, κάτι που ποτέ δεν αποδέχθηκε ποτέ η οικογένεια, καθώς επίσης και η δεύτερη θανατική ανάκριση του 2012, που κατέληγε στο ίδιο συμπέρασμα και οι έρευνες των ανακριτών που ακολούθησαν, οι οποίες ήταν:

• Το πόρισμα των ποινικών ανακριτών Ανδρέα Σταύρου και Αλέξανδρου Σαουρή που παραδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2014
• Το πόρισμα της Δήμητρας Σταύρου του ΤΑΕ Αρχηγείου που παραδόθηκε τον Ιούνιο του 2018
• Το πόρισμα των Σάββα Μάτσα και Αντώνη Αλεξόπουλου που παραδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2022.

Σημειώνεται ότι τα δύο πρώτα πορίσματα, δεν κατέληξαν σε κανένα διαφορετικό συμπέρασμα σε σχέση με τις δύο πρώτες θανατικές ανακρίσεις, σε αντίθεση με το τρίτο, το οποίο βασίστηκε και στις εκθέσεις των επιστημόνων που μελέτησαν το υοειδές οστό του Θανάση.

Από το πόρισμα της Δήμητρας Σταύρου, μέχρι το πόρισμα των Μάτσα-Αλεξόπουλου, μεσολάβησε η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, τον Φεβρουάριο του 2020 για επανάνοιγμα της υπόθεσης. Η απόφαση αυτή λήφθηκε στον απόηχο της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), τον Ιανουάριο του 2020, το οποίο δικαίωσε την οικογένεια, η οποία προσέφυγε καταγγέλλοντας την Κυπριακή Δημοκρατία, για ελλιπή διερεύνηση των αιτίων του θανάτου του Θανάση Νικολάου.

Μετά την απόφαση του Δικαστηρίου, τον Δεκέμβριο του 2020, πραγματοποιήθηκε στο κοιμητήριο της Αγίας Φύλας η εκταφή των οστών του Θανάση, στην παρουσία των γονέων που ήταν αυτοί που απαίτησαν και κέρδισαν την εν λόγω απόφαση, μελών του Τμήματος Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων της Αστυνομίας και ιατροδικαστών.

Τα οστά του Θανάση μεταφέρθηκαν στην Αθήνα, όπου τέθηκαν κάτω από το μικροσκόπιο των ειδικών, οι οποίοι κατέληξαν σε αναθεωρημένα συμπεράσματα. Συγκεκριμένα, για το υοειδές οστό του Θανάση Νικολάου, συντάχθηκαν συνολικά τρεις εκθέσεις.

Η πρώτη έκθεση συντάχθηκε από την παθολογοανατόμο, Δήμητρα Καραγιάννη, τον Μάιο του 2021 η οποία εκπροσώπησε την οικογένεια, και αναφέρει στην έκθεση της πως, «το υοειδές οστό, με βάση αρχικώς την μακροσκοπική εξέταση και περιγραφή και κυρίως την μικροσκοπική εξέταση, στο ελεύθερο άκρο του αριστερού κέρατος, εμφανίζει οστικό έλλειμμα ως επί βαριάς τραυματικής κάκωσης γενομένη εν ζωή με στραγγαλισμό – ασφυξία του θανόντα».

Η δεύτερη έκθεση συντάχθηκε από τον καθηγητή Εμμανουήλ Αγαπητό, ο οποίος εκπροσώπησε την Νομική Υπηρεσία, ο οποίος κατέληξε στην έκθεση του, πως εντόπισε «μικρό ωστικό έλλειμμα, του αριστερού κέρατος, συμβατό με κάκωση γενομένη εν ζωή», δηλαδή δεν συμμερίζεται την άποψη για στραγγαλισμό του θανάση Νικολάου.

Η τρίτη έκθεση συντάχθηκε από τον πρώην προϊστάμενο της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Αθηνών, Φίλιππο Κουτσάφτη, ο οποίος στην έκθεση του ημερομηνίας 29 Σεπτεμβρίου 2021, αναφέρει ξεκάθαρα μεταξύ άλλων, ότι ο Θανάσης Νικολάου υπέστη στραγγαλισμό, με αποτέλεσμα κάταγμα υοειδούς, απώλεια αισθήσεων και παράλληλη άσκηση ισχυρής βίας με πολλαπλές πλήξεις από δράστες.

Έντονα γράμματα, έντονα ερωτήματα

Έχει σημασία να σημειωθεί σε αυτό το σημείο, κάτι που λέχθηκε κατά την προηγούμενη ακροαματική διαδικασία της περασμένης Δευτέρας, από τους δικηγόρους της οικογένειας Νικολάου, σε σχέση με την έκθεση που ετοίμασαν οι τέσσερις ανακριτές της Αστυνομίας, που διερεύνηση το πόρισμα Μάτσα-Αλεξόπουλου. Όπως ανέφερε ο πρώτης μάρτυρας στην υπόθεση, υπαστυνόμος Μενέλαος Αντωνίου, η έρευνα που διεξήγαγε με τους άλλους τρεις αστυνομικούς, περιορίστηκε στα τεκμήρια, της μαρτυρίες, τις καταθέσεις και δεν μπήκε εις βάθος σε σχέση με τα ιατροδικαστικά και άλλα επιστημονικά ευρήματα, λόγω έλλειψες επιστημονικού υπόβαθρου από τους αστυνομικούς.

Ωστόσο η δικηγόρος της οικογένειας, απεύθυνε ερώτημα στον κ. Αντωνίου γιατί στην έκθεση που συνέταξε, αφού δηλώνουν αναρμόδιοι να εξετάσουν τα επιστημονικά ευρήματα, επέλεξε μαζί με τους άλλους τρεις αστυνομικούς της ανακριτικής ομάδας, να τονίσουν με μαύρα έντονα μαύρα γράμματα (bold) τα ευρήματα του πορίσματος Αγαπητού και όχι τα ευρήματα της κας. Καραγιάννη, ενώ επέλεξαν να μην συμπεριλάβουν στην έκθεση τους, τα ευρήματα του Φίλιππου Κουτσάφτη. Η απάντηση που έδωσε ο Μενέλαος Αντωνίου, είναι πως, «υπήρχαν κάποιες διαφορές που θέλαμε να τονίσουμε», απάντηση πάντως που δεν ικανοποίησε την οικογένεια.

Ένα παράλληλο χρονικό

Ο δεύτερος μάρτυρας που κλήθηκε στην ακροαματική διαδικασία της περασμένης Δευτέρας, ήταν ο Διευθυντή του Εργαστηρίου Δικανικής Γενετικής στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, Μάριος Καριόλου, ο οποίος κατέθεσε από τη δική του σκοπιά την εμπλοκή του στην τραγική υπόθεση. Όπως εξήγησε ο κ. Καριόλου το εργαστήριο του κλήθηκε σε διάφορες φάσεις της υπόθεσης, να παρέχει πληροφορίες, σε επιστημονικό επίπεδο, σε σχέση με το dna που εντοπίστηκε σε διάφορα τεκμήρια. Συνολικά, από το 2005 μέχρι το 2022, το εργαστήριο ετοίμασε πέντε εκθέσεις για την υπόθεση του Θανάση Νικολάου.

Η πρώτη έκθεση ετοιμάσθηκε τον Μάιο του 2006, όταν η Αστυνομία παρέδωσε μικρή ποσότητα άμμου, δύο τενεκεδάκια μπύρας, ενώ λήφθηκε δείγμα dna από τους γονείς του Θανάση. Το συμπέρασμα που προέκυψε ήταν ότι στα τενεκεδάκια μπύρας υπήρχε γενετικό υλικό που προερχόταν από το γιο τους.

Η δεύτερη έκθεση έγινε έξι χρόνια μετά, τον Νοέμβριο του 2012, όπου η Ανδριάνα Νικολάου, κυνηγώντας την αλήθεια για τον θάνατο του παιδιού της, παρέδωσε στο Εργαστήριο, μεταξύ άλλων, τα ρούχα του Θανάση Νικολάου, όταν βρέθηκε νεκρός. Τα τρία βασικά συμπεράσματα, που περιέγραψε στο Δικαστήριο ο κ. Καριόλου, ήταν ότι στην κάλτσα απομονώθηκε μικρή ποσότητα γενετικού υλικού, το οποίο ήταν μείγμα, αφού πέραν από το dna του Θανάση, υπήρχε και dna άγνωστου άνδρα.

Το δεύτερο συμπέρασμα ήταν ότι στο παντελόνι, επίσης απομονώθηκε μεικτό γενετικό υλικό, επίσης από τον Θανάση και από δεύτερο άνδρα, διαφορετικό όμως από το πρώτο.

Το τρίτο συμπέρασμα, ήταν πως στο σκισμένο μποξεράκι του Θανάση, εντοπίστηκε επίσης μεικτό γενετικό υλικό, με τη συνεισφορά άλλου άνδρα, διαφορετικού, ωστόσο από τους προηγούμενους δύο. Άρα υπήρξαν τρία γενετικά προφίλ που είχαν συνεισφορά τριών διαφορετικών ανδρών.

Η τρίτη έκθεση από το Εργαστήριο, ετοιμάσθηκε το 2015 και σε αυτή μελετήθηκε το dna δύο συγκεκριμένων προσώπων, τα οποία όμως, δεν ταυτίζονταν με τους άγνωστες άνδρες που προέκυψαν από την δεύτερη έκθεση.

Η τέταρτη έκθεση έγινε το 2022, όταν η οικογένεια του Θανάση προσκόμισε εκ νέου κάποια τεκμήρια εκ των οποίων το dna που απομονώθηκε από την κάλτσα, «δεν ήταν εκείνης της ποιότητας που θα άντεχε τη βάσανο του Δικαστηρίου», όπως εξήγησε ο κ. Καριόλου. Σε αυτό το πλαίσιο, έγιναν επτά επιπρόσθετες δειγματοληψίες, οι οποίες δεν έδωσαν αξιοποιήσιμο προφίλ πλην μιας.

Η πέμπτη έκθεση έγινε τον Νοέμβριο του 2022, όταν η Αστυνομία παρέδωσε στο Εργαστήριο, 27 προφίλ dna, από διάφορα άτομα, 27 στον αριθμό, για να διερευνηθεί εάν συνδέονται με τα ορφανά προφίλ dna που βρέθηκαν στα ρούχα του Θανάση. Εξ αυτών το γενετικό προφίλ του ιατροδικαστή, Πανίκκου Σταυριανού, συνδέθηκε με το μποξεράκι του Θανάση. Το 2022, έγινε κατορθωτό να συνδεθεί και το προφίλ του ιατροδικαστή Νικόλα Χαραλάμπους, με το dna που βρέθηκε στο παντελόνι του Θανάση Νικολάου, ενώ το τρίτο προφίλ της κάλτσας, όπως εξήγησε ο κ. Καριόλου, συνδέθηκε με Βρετανό, ο οποίος εργάζεται σε εταιρεία από την οποία το Ινστιτούτο προμηθεύεται ιατρικό υλικό, συνεπώς δεν έχει καμία σχέση με την υπόθεση.

Η σημερινή δικάσιμος

Η συνέχεια της ακροαματικής διαδικασίας, δίνεται σήμερα, με την κατάθεση του ιατροδικαστή Πανίκκου Σταυριανού, τον οποίο κάλεσε η εκπρόσωπος του Γενικού Εισαγγελέα. Υπενθυμίζεται ότι ο Πανίκκος Σταυριανός, στην αρχή της θανατικής ανάκρισης παρουσιάσθηκε αυτοπροσώπως στο Δικαστήριο και αιτήθηκε μέσω του δικηγόρου του, να καταστεί ενδιαφερόμενο μέρος στη διαδικασία. Αίτημα που το Δικαστήριο απέρριψε, παρά το γεγονός ότι στηρίχθηκε από την Εισαγγελία.

Μετά από τη σημερινή εξέταση του κ. Σταυριανού, η οικογένεια αναμένεται να προχωρήσει στην αντεξέτασή του στις 11 Δεκεμβρίου, ενώ κατά τη σημερινή διαδικασία, αναμένεται να γίνει και επαναπρογραμματισμός των μαρτύρων που θα καταθέσουν για την υπόθεση. Υπενθυμίζεται, ότι η οικογένεια έκανε γνωστή την πρόθεση της να καλέσει στο Δικαστήριο την παθολογοανατόμο Δήμητρα Καραγιάννη και τον Σάββα Μάτσα, ενώ σήμερα αναμένεται να ξεκαθαρίσουν και οι προθέσεις της Εισαγγελίας. Υπενθυμίζεται πως η θανατική ανακρίτρια ξεκαθάρισε πως η διαδικασία θα γίνει τάχιστα και αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από τα Χριστούγεννα με την κατάθεση της Ανδριάνας Νικολάου και τις τελικές αγορεύσεις των δύο πλευρών.