Κάνει πρεμιέρα με τους αρχηγούς η συζήτηση για τον προϋπολογισμό στη Βουλή-Ποιες οι ισορροπίες
Μιχάλης Πολυδώρου 06:00 - 18 Δεκεμβρίου 2023
Όλα έτοιμα, ώστε να ξεκινήσει σήμερα στις τέσσερις το απόγευμα, η συζήτηση των προϋπολογισμών στη Βουλή, η οποία θα διαρκέσει τρεις ημέρες και θα ολοκληρωθεί την Τετάρτη με τη ψήφιση, τόσο του προϋπολογισμού όσο και των πολλών τροπολογιών που κατατέθηκαν από τα κόμματα.
Μια πρώτη γεύση για το πώς θα τοποθετηθούν τα κόμματα, έναντι του προϋπολογισμού, δόθηκε ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής, αυτής των Οικονομικών, η οποία κατάφερε τις τελευταίες εβδομάδες να συζητήσει εις βάθος τους προϋπολογισμούς των Υπουργείων και της Κεντρικής Κυβέρνησης.
Ο υπουργός Οικονομικών, δίνοντας το στίγμα για τον προϋπολογισμός του 2024, υπέδειξε ότι χαρακτηρίζεται από δημοσιονομική υπευθυνότητα, στόχευση στην ενδυνάμωση της οικονομίας και εμπλουτισμό του οικονομικού αναπτυξιακού μοντέλου και στόχευση για άμβλυνση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Σε αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνει αύξηση στις πρωτογενείς δαπάνες σε σχέση με πέρυσι κατά περίπου €1.16 δις, αυξημένες αναπτυξιακές δαπάνες κατά 14% με στόχο την υλοποίηση έργων υποδομής.
Επιπλέον περιλαμβάνει αυξημένες κοινωνικές παροχές κατά 15%, συγκράτηση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, παρά το γεγονός ότι στον αρχικά προτεινόμενο Προϋπολογισμό η συνολική αύξηση θέσεων ανέρχετο στις 52 νέες θέσεις του Προϋπολογισμού, στα πλαίσια της διαδικασίας τροποποίησης του, η συνολική αύξηση με εξαίρεση τις 604 θέσεις που αφορούν τον τομέα της εκπαίδευσης, ανήλθε στις 101.
Επιπρόσθετα στον προϋπολογισμό παρουσιάζεται επίσης μια αύξηση της τάξεως του 7% των λειτουργικών δαπανών, η οποία οφείλεται στις αυξήσεις των τιμών πρώτων υλών και των ενεργειακών προϊόντων και των προβλημάτων που παρατηρούνται στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για την κυπριακή οικονομία, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας προβλέπεται να ανέλθει γύρω στο 2,9% το 2024 σε σύγκριση με την πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,4% το 2023 και για το 2025 και 2026 προβλέπεται να κυμανθεί στο 3,1% και 3,2%, αντίστοιχα. Ο πληθωρισμός προβλέπεται να περιοριστεί το 2024 στο 2,5% και να συνεχίσει την καθοδική του πορεία τα επόμενα χρόνια, ενώ το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να μειωθεί στο 5,8% του εργατικού δυναμικού το 2024, σε σχέση με 6,4% το 2023. Όσον αφορά τα δημοσιονομικά μεγέθη, το 2024 το δημοσιονομικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να παραμείνει πλεονασματικό και να φτάσει το 2,8% του ΑΕΠ (αντιστοιχεί σε €870,6 εκ.) έναντι πλεονάσματος 2,5% του ΑΕΠ το 2023. Με βάση την προβλεπόμενη οικονομική ανάπτυξη και τον προτεινόμενο Προϋπολογισμό για το 2024, το δημοσιονομικό πλεόνασμα προβλέπεται για το 2025 και 2026 να διατηρηθεί στο 2,8% και 2,6% αντίστοιχα.
Το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να φτάσει το 4,3% του ΑΕΠ το 2024 (ή €1.309,8 εκ.) σε σύγκριση με πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,9% του ΑΕΠ το 2023 (ή €1.116 εκ.). Παράλληλα, το δημόσιο χρέος για το 2024 αναμένεται να περιοριστεί στο 74,7%, ως ποσοστό του ΑΕΠ σε σύγκριση με ποσοστό 81,8% του ΑΕΠ το 2023 και σε σύγκριση με το 2020 επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη μείωση μεταξύ των χωρών μελών της Ε.Ε. κατά 40,3 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ σε περίοδο τεσσάρων ετών. Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται να συνεχίσει την πτωτική του πορεία τα επόμενα έτη περιορίζοντας το στο 69,5% το 2025 και 63% το 2026.
Η συζήτηση
Η συζήτηση στη Βουλή θα ανοίξει με τις ομιλίες των πολιτικών αρχηγών, ενώ από αύριο θα αρχίσουν οι ομιλίες όλων των βουλευτών που θα εγγραφούν στον κατάλογο ομιλητών. Πριν από τις ομιλίες των αρχηγών, θα γίνει, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, μια συνοπτική αναφορά στην έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού από την πρόεδρο της Επιτροπής, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου.
Οι αρχηγοί των επτά κοινοβουλευτικών κομμάτων, θα έχουν στη διάθεση τους 30 λεπτά έκαστος πλην των αρχηγών του ΔΗΚΟ, του ΑΚΕΛ και του ΔΗΣΥ που θα έχουν 40 λεπτά. Οι αρχηγοί των κομμάτων, αναμένεται να τοποθετηθούν γενικότερα στις οικονομικές συνθήκες της χώρας, τους κινδύνους και τα προβλήματα που εντοπίζουν, ενώ οι ομιλίες των βουλευτών τις επόμενες ημέρες, θα επικεντρωθούν σε πιο ειδικά ζητήματα.
Η ψηφοφορία
Το μόνο δεδομένο, σε σχέση με τη ψηφοφορία της Τετάρτης, είναι πως το ΑΚΕΛ θα καταψηφίσει τον προϋπολογισμό, μετά τη σχετική απόφαση που έλαβε η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος, την περασμένη εβδομάδα. Από εκεί και πέρα, αφενός η στάση κατά τη διάρκεια της συζήτησης των προϋπολογισμών των Υπουργείων στην επιτροπή Οικονομικών και αφετέρου το γεγονός ότι οι βουλευτές του υπογράφουν ελάχιστες τροπολογίες, καταδεικνύει την πρόθεση του Δημοκρατικού Συναγερμού να υπερψηφίσει.
Με δεδομένο ότι ο προϋπολογισμός θα υπερψηφιστεί και από τα τρία κόμματα που στηρίζουν την Κυβέρνηση, ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και ΕΔΕΚ, αυτός αναμένεται να εγκριθεί χωρίς προβλήματα, ενώ άγνωστο παραμένει πως θα τοποθετηθούν το ΕΛΑΜ, οι Οικολόγοι, το Βολτ μέσω της Αλεξάνδρας Ατταλίδου και οι ανεξάρτητοι βουλευτές, Κωστής Ευσταθίου και Ανδρέας Θεμιστοκλέους. Εάν ο ΔΗΣΥ υπερψηφίσει τον προϋπολογισμό, τότε αυτός θα περάσει με πέραν των 30 ψήφων.