Διπλασιάστηκαν οι διαδικτυακές αγορές, διπλασιάστηκαν και οι καταγγελίες

Από τότε που το διαδίκτυο μπήκε για τα καλά στη ζωή των Κυπρίων, άρχισε να επηρεάζει κάθε οικονομική δραστηριότητα, συνεπώς, ήταν φυσικό επακόλουθο να επηρεάσει και τις αγορές. Σε αυτό το πλαίσιο το γεγονός ότι, είναι σχεδόν διπλάσιο το ποσοστό των καταναλωτών που πραγματοποίησε αγορές μέσω διαδικτύου του 2023, σε σύγκριση με την περσινή χρονιά δεν προκαλεί εντύπωση. Τα στοιχεία όμως, που κάνουν λόγο και για διπλάσιες καταγγελίες για διαδικτυακές απάτες σε σχέση με το 2022, προκαλούν προβληματισμό.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνα που διενήργησε η Στατιστική Υπηρεσία, το ποσοστό των ατόμων που προχώρησε σε αγορές μέσω διαδικτύου κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023, ανήλθε στο 55,3%, ενώ κατά την αντίστοιχη περίοδο του περσινού χρόνου, το ποσοστό αυτό ήταν στο 37%. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τα στοιχεία που εξασφάλισε ο REPORTER, οι καταγγελίες για διαδικτυακές απάτες για τη φετινή χρονιά που είναι καταμετρημένες μέχρι και τις 18 Σεπτεμβρίου, έχουν ανέλθει στις 80, ενώ κατά την αντίστοιχη χρονική περίοδο, αυτές ήταν 44.

Η συγκεκριμένη συνήθεια των καταναλωτών για αγορές διαφόρων προϊόντων μέσω διαδικτύου, φαίνεται ότι έχει αρχίσει από την εποχή του κορωνοϊού, όπου λόγω των μέτρων, η μοναδική επιλογή των καταναλωτών, ήταν οι αγορές μέσω του διαδικτύου. Πράγμα το οποίο με την πάροδο του χρόνου, όπως δείχνουν και οι αριθμοί, έχει γίνει συνήθεια και τρόπος ζωής.

Οι δεκάδες καταγγελίες που φθάνουν στον Σύνδεσμο Καταναλωτών, έχουν να κάνουν κυρίως για προϊόντα που αγοράστηκαν μέσω του διαδικτύου αλλά δεν έφθασαν ποτέ στα χέρια των καταναλωτών ή παράπονα για εταιρείες-φαντάσματα, που αφού έπαιρναν τα χρήματα, εξαφάνιζαν τα διαδικτυακά τους ίχνη. Επιπρόσθετα, υπάρχουν καταγγελίες καταναλωτών για το ζήτημα της επιστροφής προϊόντων, αφού υπάρχουν διαδικτυακές εταιρείες που εφαρμόζουν διαφορετικές πολιτικές.

Σύμφωνα με τη νομική λειτουργό του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών, Βιργινία Χρήστου, η οποία μίλησε στον REPORTER, ανέφερε ότι «υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο ρυθμίζει τέτοιου είδους αγορές. Συγκεκριμένα ο Νόμος προνοεί το δικαίωμα υπαναχώρησης, σύμφωνα με το οποίο, όταν ο καταναλωτής αγοράζει κάτι διαδικτυακά έχει το δικαίωμα εντός δεκατεσσάρων ημερών, από τη μέρα που παραλαμβάνει το προϊόν, να το επιστρέψει πίσω, λαμβάνοντας επιστροφή χρημάτων».

Όπως εξηγεί η κα. Χρίστου, είναι πως όταν οι καταναλωτές, παραλαμβάνουν το προϊόν που έχουν παραγγείλει διαδικτυακά και εν τέλει διαπιστώνουν ότι δεν το θέλουν, καλό είναι η πρώτη κίνηση πέραν από την τηλεφωνική επικοινωνία που θα υπάρξει με την εταιρεία, να αποστέλλουν επίσης ένα email , εκφράζοντας την επιθυμία όπως επιστρέψουν το προϊόν.

Επίσης, άλλη μια συμβουλή στους καταναλωτές για να μην πέφτουν σε διάφορες παγίδες, είναι όταν προχωρούν στην αγορά ενός προϊόντος διαδικτυακά και επιθυμούν να το επιστρέψουν πίσω, επιβάλλεται να διαβάζουν τους όρους και την πολιτική της επιχείρησης, καθώς μέσα στους όρους καθορίζεται το ποιος επωμίζεται τα έξοδα αποστολής σε περίπτωση που αλλάξει γνώμη ο καταναλωτής για το προϊόν το οποίο έχει στην κατοχή του. Εάν είναι ξεκάθαρο μέσα από την πολιτική της εταιρείας ότι τα έξοδα βαραίνουν τον καταναλωτή, τότε ο καταναλωτής οφείλει να πληρώσει, ενώ εάν δεν είναι ξεκάθαρο, τότε τα έξοδα βαραίνουν την επιχείρηση.

Σε σχέση με το ζήτημα των διαδικτυακών καταστημάτων-φαντάσματα, ο Σύνδεσμος Καταναλωτών καλεί τους καταναλωτές, να είναι προσεχτικοί και παρατηρητικοί. «Σίγουρα ο καταναλωτής δεν μπορεί να γνωρίζει εάν είναι μια εταιρεία φάντασμα, ή εταιρεία που δημιουργήθηκε για σκοπό να αποσπάσει χρήματα του καταναλωτή. Παρ΄ όλα αυτά, το πολυνομοσχέδιο για τα δικαιώματα του καταναλωτή, θέτει κάποια κριτήρια τα οποία θα πρέπει να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη, όπως για παράδειγμα αν η εταιρεία έχει πλήρη στοιχεία, εάν υπάρχουν αξιολογήσεις ή αναφορές από άλλους καταναλωτές και εάν υπάρχουν αναρτημένοι οι όροι και η πολιτική της εταιρείας», εξηγεί η Βιργινία Χρίστου.

Σε ένα άλλο επίπεδο ο Σύνδεσμος Καταναλωτών, προειδοποιεί, ειδικά για τις αγορές από τρίτες χώρες, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης κι αυτό διότι οι τρίτες χώρες δεν καλύπτονται από το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για τις διαδικτυακές αγορές.

Δείχνει τον δρόμο για το e-kalathi η αυξητική τάση

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη αύξηση των διαδικτυακών αγορών, πράγμα που οι αρμόδιοι το βλέπουν με ικανοποίηση, αφού αυτή η αυξητική τάση, συνδέεται και με την εμπειρία που θα αποκτήσουν οι καταναλωτές και θα καταστήσει πιο εύκολη τη χρήση της υπηρεσίας e-kalathi, που πρόκειται να εφαρμοστεί με τη νέα χρονιά.

Όπως ανέφερε σε δηλώσεις του στον REPORTER, o διευθυντής της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, Κωνσταντίνος Καραγιώργης, «είναι με ικανοποίηση που βλέπουμε να γίνονται ψηφιακά οι περισσότερες αγορές των καταναλωτών, ενώ έχουν τη δυνατότητα παράλληλα να συγκρίνουν διάφορα προϊόντα μεταξύ τους, για να κάνουν τις καλύτερες και φθηνότερες επιλογές. Σε αυτά τα πλαίσια, είναι κάτι που θέλουμε να κάνουμε και για το e-kalathi που θα βρίσκεται στα χέρια των καταναλωτών για να έχουν την ευκαιρία να συγκρίνουν προϊόντα από διάφορες αγορές».

Η διαπίστωση που έχει εξάγει επίσης η Υπηρεσία, είναι ότι οι αγορές των καταναλωτών, δεν γίνονται μόνο από το εξωτερικό, αλλά και από ντόπιους παραγωγούς. «Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό, καθώς δείχνει ότι και οι επιχειρήσεις στην Κύπρο πλέον έχουν ψηφιοποιηθεί και διαθέτουν ηλεκτρονικά τα προϊόντα τους».

Πάντως, λόγω της μεγάλης χρήσης που γίνεται διαδικτυακά στις αγορές, η Υπηρεσία συμβουλεύει τους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί από πού αγοράζουν και να είναι υποψιασμένοι για την αξιοπιστία των ηλεκτρονικών καταστημάτων. «Για παράδειγμα ένα προϊόν που γνωρίζουν ότι στοιχίζει 250 ευρώ και εντοπιστεί σε ένα κατάστημα με 50 ευρώ, τότε σίγουρα κάτι πάει λάθος και γι’ αυτό πρέπει να είναι υποψιασμένοι οι καταναλωτές για την αυθεντικότητα του καταστήματος και του προϊόντος», ανέφερε ο κ. Καραγιώργης.