Σε δύο μέτωπα η υπόθεση Πάνοβιτς ενώπιον Ανωτάτου-Κέρδισε στο ΕΔΑΔ, εκκρεμεί η αποκατάσταση του από την ΚΔ
Ντίνα Κλεάνθους 06:00 - 16 Δεκεμβρίου 2023
Το 2001, σε ηλικία 17 ετών, καταδικάστηκε σε δεκατέσσερα χρόνια φυλάκιση, μαζί με ακόμη ένα πρόσωπο, για υπόθεση ανθρωποκτονίας που σημειώθηκε το 2000 στην περιοχή της Επίχωσης στη Λεμεσό. Δεν παραδέχθηκε ποτέ ενοχή και προσέφυγε στο Ανώτατο εφεσιβάλλοντας την καταδίκη του, ωστόσο το 2003, επικυρώθηκε η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Στη συνέχεια ακολούθησε το δρόμο προς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίο, το 2008, ανέτρεψε τα δεδομένα και τον αθώωσε, αφού κατέληξε πως ο καταδικασθείς δεν έτυχε δίκαιης δίκης. Έκτοτε, δηλαδή δεκαπέντε χρόνια μετά, η υπόθεση του Ανδρέα Κυριάκου Πάνοβιτς, παραμένει ανοιχτή στην Κύπρο, αφού από τη μια εκκρεμεί το θέμα των αποζημιώσεων και από την άλλη, δεν έχει αποκατασταθεί το ποινικό μητρώο του, το οποίο παρά την αθώωση του παραμένει «μαυρισμένο», με αποτέλεσμα να εκκρεμούν δύο διαδικασίες ενώπιον του Ανωτάτου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εξέτισε ποινή για φόνο, δικαιώθηκε στο ΕΔΑΔ και από το 2009 περιμένει αποζημίωση
Σε ό,τι αφορά το κεφάλαιο αποζημιώσεις, αυτό άνοιξε το 2009, μετά και την απόφαση του ΕΔΑΔ. O Πάνοβιτς, που παρέμεινε στη Φυλακή σχεδόν οκτώ χρόνια για ένα έγκλημα για το οποίο αθωώθηκε, διεκδίκησε και κέρδισε αποζημιώσεις από την Κυπριακή Δημοκρατία, ύψους δέκα χιλιάδων ευρώ, αναφορικά με τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων του. Μεταξύ άλλων, το πρωτόδικο Δικαστήριο στην απόφαση του, είχε αναφέρει πως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η φυλάκιση του σε ηλικία 17 ετών και για διάστημα σχεδόν οκτώ χρόνια, του δημιούργησε σοβαρά προβλήματα ψυχολογικής φύσεως. Παράλληλα, διαφώνησε με τη θέση της Δημοκρατίας πως δεν θα πρέπει να καταβληθούν αποζημιώσεις, καθώς δεν αιτήθηκε στο ΕΔΑΔ, παραπέμποντας σε σχετική νομοθεσία, βάσει της οποίας ένας αιτητής που δικαιώνεται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, έχει το δικαίωνα να υποβάλει αίτημα για αποζημιώσεις.
Ωστόσο, το ύψος των αποζημιώσεων που κλήθηκε να πληρώσει η Κυπριακή Δημοκρατία, δεν ικανοποίησε τον Πάνοβιτς, δεδομένου πως για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, μέχρι τον Οκτώβριο του 2007, παρέμεινε στη Φυλακή, μέχρι την ηλικία των 25 ετών, υποδεικνύοντας στο Δικαστήριο πως κατά τον ουσιώδη χρόνο δεν υπήρχε πτέρυγα ανηλίκων ή νεαρών, με αποτέλεσμα να κρατείται με μεγαλύτερους σε ηλικία κατάδικους, να καταπιέζεται, να του συμπεριφέρονται βάναυσα και να υποβαλλόταν σε καψόνια.
Ως εκ τούτου, πέραν του ότι το πιο πάνω ποσό δεν του καταβλήθηκε, η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου εφεσιβλήθηκε, αφού κρίθηκε από τον ίδιο και τους δικηγόρους του ως έκδηλα ανεπαρκές.
Την περασμένη Τρίτη, 12 Δεκεμβρίου 2023, ήταν προγραμματισμένη διαδικασία ενώπιον του Εφετείου, ενώπιον του οποίου βρέθηκαν μόνο οι δικηγόροι του αιτητή (σ.σ εκπροσωπείται από το δικηγορικό Ευστάθιος Κ. Ευσταθίου) κατά την οποία καθορίστηκε το περίγραμμα για την εξέταση της υπόθεσης.
Προσφυγή για το «μαυρισμένο» ποινικό μητρώο
Σε ό,τι αφορά το ποινικό μητρώο του Πάνοβιτς, το οποίο τόσα χρόνια μετά παραμένει μαυρισμένο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εργαστεί στον τομέα του, μια παράλληλη διαδικασία ξεκινά στο Ανώτατο, στο οποίο προσέφυγε ο δικηγόρος του, Αλέξανδρος Κληρίδης, ο οποίος προηγουμένως απέστειλε επιστολή σε όλους τους αρμόδιους, προκειμένου να παρέμβουν για την εφαρμογή των αποφάσεων του Δικαστηρίου.
Η εν λόγω επιστολή, αποστάλθηκε κατά το 2023 στον Γενικό Εισαγγελέα, με κοινοποίηση στην υπουργό Δικαιοσύνης, Επίτροπο Διοικήσεως και Αρχηγό Αστυνομίας, στην οποία μεταξύ άλλων, αναφαίρετο πως από την ημέρα καταδίκης του Πάνοβιτς και μέχρι σήμερα, πάρα την ανατρεπτική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ο ίδιος παραμένει να είναι άτομο που δεν έχει λευκό ποινικό μητρώο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εργαστεί στον τομέα που γνωρίζει και επαγγέλλεται, δηλαδή ως επαγγελματίας οδηγός βαρειών οχημάτων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιστολή σε Πρόεδρο για την υπόθεση Πάνοβιτς-Νομικός Γολγοθάς 15 ετών παρά τη δικαίωση από ΕΔΑΔ
Ο κ. Κληρίδης, λόγω των δεδομένων που εξακολουθούν να υφίσταται για τον πελάτη του, προσέφυγε στο Ανώτατο, από το οποίο στην ουσία ζητείται να ακυρώσει την καταδικαστική απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου το 2001, λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση του ΕΔΑΔ, κάτι που συνεπάγεται και με την αποκατάσταση του ποινικού του μητρώου.
Όπως αναφέρει στην αίτηση που υπέβαλε στο Ανώτατο ο κ. Κληρίδης, παρά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και των διαδικασιών που έγιναν, ο Γενικός Εισαγγελέας αρνείται να αποκαταστήσει το ποινικό μητρώο του Πάνοβιτς, ενώ στην βάση του νόμου περί Αποκατάστασης Ν.70/1981, δεν υπάρχει τρόπος ή διαδικασία που να επιτρέπει να προωθηθεί αίτημα για αποκατάσταση του, αφού η ποινή που καταδικάστηκε είναι μεγαλύτερη από τις ποινές που επιτρέπει ο συγκεκριμένος νόμος την αποκατάσταση μου. Κάτι, που όπως υποδεικνύεται, παραβιάζει ουσιαστικά Συνταγματικά Δικαιώματα, αφού βάζει σε άνιση θέση τον αιτητή, σε σύγκριση με άλλα άτομα τα οποία μπορούν να τύχουν αποκατάστασης, καθώς δεν του επιτρέπεται να απευθυνθεί στο Δικαστήριο για την αποκατάσταση του, αφού δεν προνοείται στη βάση της συγκεκριμένης νομοθεσίας.
«Το πρόβλημα μου δεν είναι απλά οικονομικό και ούτε μπορεί να λυθεί μόνο με αποζημίωση, αφού παραμένω δια βίου να έχω ποινικό μητρώο το οποίο δεν μου επιτρέπει να εργαστώ ως επαγγελματίας οδηγός ή οπουδήποτε αλλού χρειάζεται λευκό ποινικό μητρώο. Αποτέλεσμα είναι να χρωστώ διατροφές για τα ανήλικα παιδιά μου, τις οποίες δεν μπορώ να πληρώσω με αποτέλεσμα να καταλήγω συνέχεια και κατ’ επανάληψη εντός της Κεντρικής Φυλακής μέχρι να βρω τα χρηματικά ποσά που χρειάζονται για να μπορέσω να αποφυλακιστώ. Λόγω της φυλάκισης μου σε σχέση με τις οφειλόμενες διατροφές, δεν δικαιούμαι να λάβω ούτε το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα επειδή αυτό ακυρώνεται κάθε φορά που φυλακίζομε, στη βάση και πάλι των σχετικών εσωτερικών κανονισμών των Υπηρεσιών Ευημερίας», αναφέρεται στην αίτηση που κατατέθηκε στο Ανώτατο.
Παράλληλα, αναφέρεται πως βάσει των όσων αναφέρονται στα άρθρα της ειδικής νομοθεσίας, υπάρχει ξεκάθαρη εκ πρώτης όψεως υπόθεση για αποκατάσταση του αιτητή, η οποία δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί χωρίς την έκδοση απόφασης από το Δικαστήριο, ενώ υποδεικνύεται ότι ενόψει της απόφασης του ΕΔΑΔ, εγείρονται σοβαρές αμφιβολίες για τη καταδίκη του Πάνοβιτς λόγω σοβαρών σφαλμάτων, παρατυπιών ή ελλείψεων κατά παράβαση της σύμβασης, τις οποίες διεγνώσθη το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για διαδικασία ποινικής υπόθεσης.
«Δηλαδή αρχικά ο τρόπος που λήφθηκε η κατάθεση μου τότε ενώ εγώ ήμουν ανήλικος (17 ετών), όπως φαίνεται και από την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, στερήθηκα ουσιαστικά δικαιώματα κατά την εν λόγω διαδικασία, με αποτέλεσμα να είχαν παραβιαστεί τα δικαιώματα μου και με αποτέλεσμα να είχε προκύψει ενοχοποιητική δήλωση στην εν λόγω κατάθεση.Θέση την οποία παρά του ότι προβάλαν οι δικηγόροι μου και πρωτόδικα αλλά και κατ’ έφεση στα Δικαστήρια της Κύπρου, και η οποία θέση είχε απορριφθεί, ενώ όπως σχολιάζεται και πάλι στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, αποτέλεσε ουσιαστικό σφάλμα των Δικαστηρίων να επιτρέψουν αυτή την ενοχοποιητική δήλωση παρά του ότι είχαν στερηθεί τα δικαιώματα μου κατά την διάρκεια λήψης της κατάθεσης μου, σφάλμα το οποίο επηρέασε και το τελικό αποτέλεσμα των αποφάσεων των Δικαστηρίων στη Κύπρο. Λάθος ήταν και το ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν αναγνώρισε ότι παραβιάστηκαν τα δικαιώματα μου κατά την λήψη αυτής της κατάθεσης, παρά του ότι εγώ τότε ήμουν 17 ετών, χωρίς δικηγόρο και χωρίς γονέα στην παρουσία κατά την διάρκεια της κατάθεσης».
Με βάση τα πιο πάνω, ο δικηγόρος Αλέξανδρος Κληρίδης, εκφράζει τη θέση πως προκύπτει το ουσιαστικό κριτήριο εξέτασης της αίτησης του, το οποίο είναι να προκύπτουν σοβαρές αμφιβολίες και σφάλματα, που είχαν ως αποτέλεσμα την καταδίκη του πελάτη του και κράτηση του στις Κεντρικές για σχεδόν οκτώ χρόνια.
«Πέραν των προβλημάτων που αντιμετώπισα τότε λόγω της φυλάκισης μου, δηλαδή της άδικης στέρησης της ελευθέριας μου τόσα χρόνια, τα εμπόδια και προβλήματα παραμένουν ζωντανά για εμένα και θα παραμείνουν για μια ζωή αφού ο νόμος της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν προνοεί για την αποκατάσταση μου. Ούτε αυτόματα αλλά ούτε και με αίτηση ενώπιον Δικαστηρίου όπως σε άλλες περιπτώσεις. Αυτό από μόνο του θεωρώ επίσης παραβιάζει δικαιώματα μου στη βάση των Άρθρων της Σύμβασης. Όπως το δικαίωμα να τυγχάνω ίσης μεταχείρισης, να έχω πρόσβαση στο Δικαστήριο ή Δικαστική αρχή για όλα τα παράπονα μου, αλλά και να μην τιμωρούμε δυο φορές για το ίδιο αδίκημα».