Πάνω από 1,500 παιδιά αλλοδαπών υπό την ευθύνη του κράτους-Αλαλούμ για τους χώρους ανέγερσης δομών
15:00 - 23 Νοεμβρίου 2023
Πάνω από 1,500 παιδιά αλλοδαπών και μεταναστών βρίσκονται υπό την φροντίδα του κράτους, με τη συντριπτική πλειοψηφία να ανήκουν στην ομάδα παιδιών που χαρακτηρίστηκαν ως ασυνόδευτοι ανήλικοι και διαμένουν είτε σε ανάδοχες, είτε σε κρατικές δομές, είτε στο Πουρνάρα, κάτι που πρέπει να αλλάξει. Την ίδια ώρα, οι τοπικές αρχές, στις οποίες απευθύνθηκε το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, ώστε να του υποδείξει χώρους για να δημιουργηθούν οι εν λόγω δομές, παρουσιάστηκαν ενοχλημένες καθώς όπως ανέφεραν δεν προηγήθηκε καθόλου διαβούλευση ή ενημέρωση για τα πλάνα της Κυβέρνησης.
Η Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής θέλησε να λάβει απαντήσεις από την Κυβέρνηση, όσον αφορά στις ενέργειές της για εξεύρεση κατάλληλου χώρου για τη δημιουργία δομών εφηβικής προστασίας μεταναστών, ως υποχρέωση της πολιτείας που πηγάζει από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Κατά τη συνεδρία, ο γενικός Διευθυντής του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, Γιάννης Νικολαΐδης, ανέφερε πως πρέπει να εφαρμόσουν την πολιτική της ενσωμάτωσης, κάτι που σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχουν συγκεντρωμένα παιδιά, σε μεγάλους αριθμούς σε συγκεκριμένους χώρους, αλλά να είναι σε σπίτια στην κοινότητα, όπου υπάρχει πρόσβαση σε σχολεία, σε υπηρεσίες υγείας, σε σχολεία, σε χώρους ψυχαγωγίας.
«Είναι παιδιά όπως όλα τα άλλα παιδιά, θέλουν να πάνε στην καφετέρια. Είναι εντός της κοινότητας, είναι δίπλα μας, είναι μαζί μας. Δεν θα πω που είναι αυτά τα παιδιά, επειδή δεν είναι δουλειά μας αυτό. Είναι δικά μας παιδιά», σημείωσε.
Στη συνέχεια, ο κ. Νικολαΐδης επεσήμανε πως υπάρχουν κάποιες βασικές προτεραιότητες της Κυβέρνησης, για διαχείριση περιπτώσεων παιδιών αλλοδαπών που φτάνουν στην Κύπρο. Η πρώτη είναι η οικογενειακή επανένωση, αφού όπως εξήγησε τα περισσότερα παιδιά έχουν συγγενείς στο εξωτερικό, κάτι που σημαίνει πως πρώτη ενέργεια του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας να τα στείλουν στις οικογένειές τους. Η δεύτερη προτεραιότητα της Κυβέρνησης είναι η αποφυγή της μαζικής διαμονής και ένταξης σε σπίτια στην κοινότητα, ενώ η τρίτη προτεραιότητα είναι να φύγουν οι ανήλικοι από τα ξενοδοχεία, επειδή δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες.
Πάνω από 1,500 παιδιά αλλοδαπών υπό την ευθύνη του κράτους
Στη συνέχεια ο κ. Νικολαΐδης αναφέρθηκε σε δύο ομάδες παιδιών που είναι υπό την ευθύνη του κράτους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του κράτους, όσον αφορά στην πρώτη ομάδα, υπάρχουν 334 παιδιά υπό τη νομική φροντίδα του κράτους, 220 είναι σε ανάδοχη οικογένεια, τα 26 είναι σε ημιανεξάρτητη διαβίωση και τα 88 άλλα είναι σε ιδρύματα.
Όσον αφορά στη δεύτερη ομάδα παιδιών, στην οποία ανήκουν όσοι χαρακτηρίστηκαν ως ασυνόδευτοι ανήλικοι, υπάρχουν 1,200 παιδιά που είναι υπό τη νομική φροντίδα του κράτους. Από τα 1,200 παιδιά, τα 108 είναι σε κρατικές κατοικίες και δομές, τα 267 είναι σε ημιανεξάρτητη διαβίωση μέσω ΜΚΟ, τα 261 παιδιά είναι σε συγγενικά πρόσωπα στην Κύπρο, τα 128 είναι σε ανάδοχες οικογένειες, τα 241 σε ξενοδοχεία και 196 είναι στο Πουρνάρα, τα οποία όπως εξήγησε ο κ. Νικολαΐδης θα πρέπει να μετακινηθούν σε μικρά σπίτια και όχι σε ξενοδοχεία.
Κληθείς να σχολιάσει για το τι περιλαμβάνει το Σχέδιο Ανθεκτικότητας, ο γενικός διευθυντής του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας σημείωσε πως υπάρχουν 30 εκατομμύρια ευρώ, για να δημιουργηθούν 37 σπίτια, για πολλές και διάφορες περιπτώσεις παιδιών. «Είτε για παιδιά με αναπηρία, είτε για παιδιά υπό τη φροντίδα του κράτους, να κάνουμε κέντρα ημέρας, να φτιάξουμε δεύτερο σπίτι παιδιού. Τα επτά από αυτά τα σπίτια είναι για τα ασυνόδευτα παιδιά. Πριν δύο μήνες υπέγραψα μία συμφωνία με τον ΔΟΜ για αύξηση της δυνατότητας για 500 άτομα, για να μην έχουμε σε ξενοδοχεία, να είναι ομαλή η ένταξη στην κοινωνία».
Απαντώντας σε ερωτήματα των βουλευτών, ο κ. Νικολαΐδης ξεκαθάρισε πως δεν πρόκειται για δομές αλλά για σπίτια, ενώ σημείωσε πως το Υφυπουργείου Κοινωνικής ζήτησε από το Κτηματολόγιο χώρο για να κτιστούν δεκατρία σπίτια. Εξήγησε, δε, ότι η στελέχωσή τους θα είναι Κυβερνητική, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο για αγορά υπηρεσιών. «Στο Σχέδιο Ανάκαμψης δεν είναι μόνο αναφορές για δημιουργία σπιτιών που θα μένουν 7-8 παιδιά. Μιλούμε και για δημιουργία κέντρων ημέρας, που θα πηγαίνουν τα παιδιά για διασκέδαση και να περάσουν το χρόνο τους», σημείωσε.
Στα σχέδια δεύτερο Σπίτι του Παιδιού
Ο κ. Νικολαΐδης, απαντώντας σε κάποιες επικρίσεις για το χώρο που είχε ζητηθεί από τον δήμο Γερμασόγειας, εξήγησε πως εκεί υπολογίζεται να δημιουργηθεί ένα δεύτερο Σπίτι του Παιδιού, που θα είναι ένα κυβερνητικό κτίριο και θα απευθύνονται σε αυτό παιδιά που είναι θύματα βίας. «Ο λόγος που πάνε εκεί είναι για να μην πηγαίνουν σε αστυνομικούς σταθμούς, για να τους πάρουν κατάθεση. Πηγαίνει εκεί ένας ψυχολόγος, για να τα βοηθήσει. Έχουμε μόνο στη Λευκωσία τέτοια υποδομή και ένα παιδί που είναι θύμα βίας στην Πάφο, το βάζουμε σε ένα περιπολικό για να το μεταφέρουμε στη Λευκωσία. Είναι μία λεπτή περίπτωση και είπαμε εκεί να φτιάξουμε ένα σπίτι για το παιδί».
Η τοποθέτηση της Δέσπως Μιχαηλίδου
Παίρνοντας το λόγο η Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του παιδιού, Δέσπω Μιχαηλίδου, ανέφερε πως η συζήτηση για τις δομές ξεκίνησε επειδή φαίνεται ότι δεν έγινε σωστά μία δημόσια διαβούλευση.
«Αντιλαμβανόμαστε ότι θα πρέπει να δοθούν λεπτομερείς αριθμοί, είτε σχεδιασμοί, αλλά σε κάθε περίπτωση είμαστε υπέρ της όλης φιλοσοφίας όπως παρουσιάστηκε. Είμαστε σίγουρα θετικοί σε αυτή τη δημιουργία δομών προστασίας για τους ασυνόδευτους ανήλικους, που είναι παιδιά υπό την ευθύνη του κράτους και για τα παιδιά που έχουν κάποια αναπηρία ή είναι ορφανά. Είναι αντιληπτό ότι η φιλοσοφία είναι να ενσωματωθούν ή να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο και να μην είναι αποκομμένα. Να είμαστε εκεί για να τα αντιμετωπίζουμε επί ίσοις όροις. Έχουμε αρχίσει να είμαστε καχύποπτοι προς αυτά τα παιδιά που τα θεωρούμε εν δυνάμει επικίνδυνα. Είναι δουλειά του Υφυπουργείου να δώσει ενημέρωση για τον σχεδιασμό. Είτε μιλούμε για σπιτάκια είτε για δομές, πρέπει να στελεχωθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες».
Ενοχλημένες οι τοπικές αρχές
Στη συνεδρία της Επιτροπής, παρόντες ήταν και εκπρόσωποι των τοπικών αρχών των περιοχών που κλήθηκαν να υποδείξουν χώρο ή κτίριο, όπου θα δημιουργηθούν οι δομές, με το δήμαρχο Λατσιών, Χρίστο Πιτταρά, να λαμβάνει πρώτος το λόγο. Όπως σημείωσε υπήρξε έλλειψη ενημέρωσής τους από την Κυβέρνηση και σημείωσε ότι έλαβε επιστολή στις 7 Σεπτεμβρίου από το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, που έλεγε ότι ήθελαν να τους υποδείξει ο Δήμος ένα ακίνητο για να γίνει δομή για ασυνόδευτους ανήλικους.
«Την επόμενη ημέρα πήραμε επιστολή που έλεγε ότι έπρεπε να δώσουμε απάντηση μέχρι τις 15 του μηνός. Απάντησα ότι δεν μπορώ να δώσω απάντηση και θα έπαιρνα το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο. Τα Δημοτικά Συμβούλια είναι ανοιχτά και δημιουργήθηκε αρνητικό κλίμα, επειδή νιώσαμε ότι θα γινόταν κάτι χωρίς να μας λάβουν υπόψη. Εμείς στους δήμους μας έχουμε τέτοιες δομές, για εδώ και χρόνια. Ο κόσμος έχει ξεσηκωθεί, πριν δεκαπέντε ημέρες είχαν συγκεντρωθεί οι πολίτες, ρωτούν, ψάχνουν».
Ο κ. Πιτταράς σημείωσε πως θα έπρεπε να λάβουν ενημέρωση για τα πλάνα της Κυβέρνησης πριν από καιρό και όχι τώρα, ενώ τόνισε πως δεν μπορούν να προχωρήσουν σε περαιτέρω ενέργειες, χωρίς να υπάρχει συζήτηση. «Το ένα ακίνητο που έχουμε να δώσουμε είναι σε απόσταση αναπνοής από το ΓΣΠ, το επόμενο ακίνητο είναι κοντά στο Λύκειο, όμως στην επιστολή που λάβαμε υπήρχε αναφορά ότι είναι για παιδιά με συμπτώματα διαταραχών. Έπρεπε να είχαμε ενημέρωση από πριν, όχι τώρα».
Από πλευράς του, ο δήμαρχος Γερμασόγειας, Κυριάκος Ξυδιάς, υπογράμμισε από πλευράς του ότι δεν υπήρχε οποιαδήποτε διαβούλευση από πριν και σημείωσε πως έχει στοιχεία. Όπως εξήγησε σε τέσσερις δήμους στάλθηκαν επιστολές, από τις 7-12 Σεπτεμβρίου που τους καλούσαν μέσα σε ένα διάστημα λίγων ημερών να υποδείξουν τους χώρους που ζητούσαν. «Δεν δόθηκε καμία εξήγηση εκτός από μία περιγραφή. Δεν υπάρχει επιστολή προς τους δήμους που να είναι δισέλιδη. Ήταν από το Τμήμα Κτηματολογίου η επιστολή. Το Υπουργείο Εσωτερικών μας παρέπεμψε στο Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας. Μίλησα με το Γενικό για να με ενημερώσει αλλά του είπα να ενημερώσει και τον κόσμο».
Ο κ. Ξυδιάς αναφέρθηκε στη δημοσιογραφική του διάσκεψη που πραγματοποίησε στις 23 Οκτωβρίου, κατά την οποία ανέφερε πως δεν ενημερώθηκαν για τις προθέσεις της Κυβέρνησης, στην οποία απάντησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «ότι ήταν απαράδεχτη η φρασεολογία μας και κρίνουμε τις προθέσεις της Κυβέρνησης, που δεν ανακοινώθηκαν. Την επόμενη η υφυπουργός είπε ότι μας ενημέρωσαν και θα μας ενημερώσουν. Χωρίς να γίνει διαβούλευση, έχει δύο εβδομάδες που τους καλώ δημόσια, για να ενημερώσουν ή να έρθουν στο Δημοτικό Συμβούλιο. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε ομιλία του είπε ότι παρά τις αντιδράσεις προχωρούν και αυτό προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Πρέπει να γίνει δημόσια διαβούλευση. Πρέπει να δούμε ποιους θέλουμε να εξυπηρετήσουμε. Κάνω έκκληση για να κάτσουμε σοβαρά και να μιλήσουμε. Δεν μπορεί να προχωρήσει το θέμα με αυθαίρετες ενέργειες».
Δεν υπήρξε ανταπόκριση από τις κοινότητες
Ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων, Ανδρέας Κιτρομηλίδης, στη δική του τοποθέτηση, επεσήμανε πως ως Ένωση Κοινοτήτων είχαν συνάντηση με την υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας, όταν η ίδια ανέλαβε καθήκοντα και έγινε αναφορά στο θέμα και ζητήθηκε να βρεθούν κάποιοι χώροι. «Είχαμε στείλει επιστολή στις κοινότητες αν υπήρχαν χώροι διαθέσιμοι, αλλά δεν είχαμε κανένα ενδιαφέρον. Στις κοινότητες, όσες κατοικίες ήταν κενές, μπήκαν άτομα από τρίτες χώρες, που είναι είτε οικογένειες, είτε μεμονωμένα. Δεν έχουμε ενημέρωση από κάποια κοινότητα αν έγινε κρούσε από το Κτηματολόγιο».