Η ισορροπία του ΔΗΣΥ, το rebranding του ΑΚΕΛ και η απουσία σταθερού αντιλόγου στην Κυβέρνηση

Ιδιαιτέρως εύκολο θα μπορούσε να θεωρηθεί το έργο της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη, σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του αντιλόγου, ενώ πλησιάζουμε στο ορόσημο της ολοκλήρωσης του πρώτου χρόνου διακυβέρνησης. Οι συγκυρίες που διαμορφώθηκαν είναι τέτοιες, που παρά τις όποιες αστοχίες, η Κυβέρνηση δεν βρίσκεται σχεδόν ποτέ υπό ασφυκτικό κλοιό, καθώς οι εξάρσεις αντιπολίτευσης είναι αποσπασματικές, με συγκεκριμένη θεματολογία και δεν συντηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ακόμη και ο τρόπος που διατυπώνεται μια ξεκάθαρη διαφωνία είναι τέτοιος, που συχνά δεν αναδεικνύεται σε μείζων ζήτημα, λόγω της «παροδικότητας» του φαινομένου και του ύφους.

Η εικόνα, βέβαια, δεν οφείλεται και τόσο στην Κυβέρνηση, αν και συνεχίζει να επιδιώκει να έχει μια μη συγκρουσιακή πενταετία. Δεν είναι, δηλαδή, απότοκο της δικής της επικοινωνιακής διαχείρισης, ούτε αποτέλεσμα της απουσίας λαθών από μέρους της. Αυτή η κατάσταση αφορά κυρίως τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τις δικές τους ανάγκες και τις δικές τους εσωτερικές διεργασίες.

Ενώ στην αντιπολίτευση βρίσκονται τέσσερα κοινοβουλευτικά κόμματα, μόνο τα δύο έχουν τη δυνατότητα να κάνουν μεγάλη φασαρία, ο ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ. Το Κίνημα Οικολόγων λόγω μεγέθους αλλά και εσωστρέφειας δεν καταφέρνει να έχει δυνατή φωνή, ενώ το ΕΛΑΜ, λόγω της απομόνωσής του από το σύστημα, συχνά λειτουργεί παράλληλα με αυτό. ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, αντιθέτως, ως τα μεγαλύτερα κόμματα, σίγουρα έχουν και τις δυνατότητες και τις προσβάσεις και τον απαραίτητο πρωταγωνιστικό ρόλο για να ελέγξουν το αφήγημα, να διαμορφώσουν ατζέντα και να εκμεταλλευτούν λάθη ή αστοχίες για να εισπράξουν τα ίδια πολιτικούς πόντους.

Ούτε ο ΔΗΣΥ ούτε το ΑΚΕΛ όμως επιλέγουν να αναπτύσσουν συχνά πολεμική έναντι της Κυβέρνησης. Το κάνουν σποραδικά (και συνήθως όχι ταυτόχρονα, καθώς τα σημεία αφετηρίας τους είναι πολύ διαφορετικά), με μικρής διάρκειας επιθέσεις, που σπανίως μετατρέπονται σε χαρτοπόλεμο διαρκείας, όπως συνέβαινε αρκετά συχνά στο παρελθόν. Επιλέγουν κυρίως να δηλώνουν την παρουσία τους και να καταγράφουν τη διαφωνία τους, παρά να προκαλούν τεράστιες εντάσεις, οι οποίες θα έθεταν και τα ίδια στο επίκεντρο της κριτικής. Αυτή η στάση δεν είναι τυχαία.

Ο ΔΗΣΥ έχει περιορισμένες δυνατότητες αντιπολίτευσης σε μία διακυβέρνηση που βρέθηκε στην εξουσία με τις ψήφους της μεγάλης πλειοψηφίας των ψηφοφόρων του. Επίσης έχει πολύ μικρό πεδίο ουσιαστικής διαφωνίας με μία εν πολλοίς κεντροδεξιά Κυβέρνηση, της οποίας ηγείται ένα από τα κορυφαία στελέχη της δικής του διακυβέρνησης και διαθέτει πολλά στελέχη ζυμωμένα στις δικές του τάξεις και που για το μεγαλύτερο μέρος της μέχρι στιγμής θητείας ολοκλήρωνε σχεδιασμούς που είχε δρομολογήσει η Κυβέρνηση ΔΗΣΥ. Δεδομένου ότι για πάρα πολύ καιρό η Πινδάρου έκανε ασκήσεις ισορροπίας ανάμεσα στις διάφορες τάσεις που αναπτύσσονταν στο εσωτερικό της και ακόμη συνεχίζει να αναζητεί τον βηματισμό της, η άσκηση αντιπολίτευσης αποτελούσε ζήτημα εσωτερικής αντιπαράθεσης, αφού θεωρείτο είτε πολύ λίγη είτε πάρα πολλή. Και με την πάροδο του χρόνου και εφόσον δεν επικράτησε η τάση που ήθελε ο ΔΗΣΥ να λειτουργεί πολύ επιθετικά, φάνηκε να κατασταλάζει στις επιλεκτικές παρεμβάσεις, με ήπιους τόνους και με ξεκάθαρο στόχο μέσα από αυτές να προβάλλει παραγωγικές προσεγγίσεις της παράταξης, που θα ενισχύουν πρωτίστως το δικό της προφίλ.

Στο ΑΚΕΛ, την ίδια περίοδο, έτρεχε πρώτα παρασκηνιακά και πλέον και στη δημόσια σφαίρα μια ξεκάθαρη προσπάθεια rebranding. Το κόμμα που φώναζε με το κάθε τι επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη, έστελνε το μήνυμα πως κάνει αντιπολίτευση για χάρη της αντιπολίτευσης και συχνά εκνεύριζε τους ψηφοφόρους με τον ξύλινο και χωρίς πολιτική φαντασία λόγο του, επί διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη έχει ένα πολύ διαφορετικό πρόσωπο, πολύ πιο συμβατό με τον νέο χαρακτήρα που προσπαθεί να πλασάρει. Άλλαξε λογότυπο, ετοιμάζεται να προβεί σε καταστατικές αλλαγές που θα εκσυγχρονίσουν σε κάποιο βαθμό τη λειτουργία του, αλλά κυρίως άλλαξε συμπεριφορά. Εμφανίζεται πιο μετρημένο, πιο στοχευμένο και πιο συγκαταβατικό, σε μία προσπάθεια να απευθυνθεί και σε κοινό πέραν των στενών κομματικών πλαισίων και να πλασαριστεί ως η πραγματικά υπεύθυνη δύναμη της αντιπολίτευσης. Οι δικές του παρεμβάσεις εναντίον της Κυβέρνησης είναι πιο συχνές από αυτές του ΔΗΣΥ αλλά δεν έχουν την ένταση και το ύφος του παρελθόντος. Το νέο μοτίβο του ΑΚΕΛ δεν είναι άλλωστε να διατυπώνει απλώς διαφωνία. Εντοπίζει ένα πρόβλημα, το μελετά και προβαίνει σε εισηγήσεις, θεματικές παρουσιάσεις και γενικά στέλνει το μήνυμα ότι βρίσκεται σε μία ζωηρή περίοδο στην παραγωγή πολιτικής.

Η Κυβέρνηση έχει βολευτεί από τις εσωτερικές σκοπιμότητες που εξυπηρετούν τα μεγάλα κόμματα και δέχεται τα λιγότερα δυνατά πυρά. Ωστόσο οι στόχοι και οι προτεραιότητες του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ θα αλλάξουν όταν μπούμε στην προεκλογική περίοδο, καθώς θα ανταγωνίζονται μεταξύ τους για την πρωτιά στις Ευρωεκλογές, θα επιθυμούν να διασφαλίσουν τις δύο έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο και θα προσπαθούν να κερδίσουν όσο περισσότερους Δήμους μπορούν, ώστε να κυριαρχούν στη νέα μορφή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και το Προεδρικό θα πρέπει να προετοιμαστεί για τις αλλαγές στην επικοινωνιακή τους στρατηγική, που ενδέχεται να προκύψουν όσο πλησιάζει το εκλογικό ραντεβού του Ιουνίου.