Η καταστροφή των τούνελ της Χαμάς και η απουσία φωτός στην άκρη του τούνελ

Σε μια νέα φάση πέρασε ο πόλεμος ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, σύμφωνα με τους αναλυτές, καθώς τις τελευταίες ημέρες οι επιχειρήσεις επικεντρώνονται στην καταστροφή των τούνελ που χρησιμοποιεί η τρομοκρατική οργάνωση. Περισσότερο από ένα μήνα μετά από τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, που πυροδότησαν τη νέα κρίση στην περιοχή μας, έχει καταστεί σαφές πως απέχουμε ακόμη πολύ από το τέλος των εχθροπραξιών, καθώς το Ισραήλ δεν προτίθεται να σταματήσει μέχρι να εξουδετερώσει σε μεγάλο βαθμό τις ικανότητες της Χαμάς, ώστε να σταματήσει να αποτελεί υπαρξιακή απειλή, ενώ υπαρξιακό είναι, σε κάποιο βαθμό, το ζήτημα και για το πολιτικό μέλλον του Μπενιαμίν Νετανιάχου, ιδιαίτερα εάν σε κάποια στιγμή δημιουργηθούν οι συνθήκες για έναρξη συζητήσεων για πολιτική λύση.

Έτσι κι αλλιώς, είναι σε όλους σαφές (και κατανοητό και από τη διεθνή κοινότητα σε μεγάλο βαθμό) ότι δεν μπορεί να υπάρξει οποιοσδήποτε συμβιβασμός ενόσω συνεχίζει να υφίσταται το ζήτημα των ομήρων. «Δεν θα υπάρξει κατάπαυση του πυρός χωρίς την απελευθέρωση των ομήρων μας», ξεκαθάρισε ξανά ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός, όταν έγινε γνωστό ότι το Κατάρ διαπραγματεύεται με τη Χαμάς για την απελευθέρωση κάποιων ομήρων. Πέραν των «ανθρωπιστικών παύσεων», όπως τις ονομάζει, για να μετακινηθεί πληθυσμός, αναμένεται ότι θα συνεχίσει το σφυροκόπημα, μέχρι να ικανοποιηθεί ότι έχει αποσοβηθεί ο κίνδυνος για τις ζωές Ισραηλινών πολιτών τώρα αλλά και στο μέλλον.

Αλλά και η Χαμάς, σε αντίθεση με τους απλούς Παλαιστινίους που υποφέρουν από το μένος του πολέμου, δεν δείχνει ιδιαίτερη βιασύνη να τερματιστούν οι εχθροπραξίες. Στελέχη της -τα οποία δεν φημίζονται ακριβώς για την ανθρωπιστική τους προσέγγιση στον πόλεμο και στην προστασία του άμαχου πληθυσμού- δηλώνουν ότι επανέφεραν επιτυχώς την προσοχή στην υπόθεση των Παλαιστινίων και υποστηρίζουν «μια ατέρμονη σύγκρουση» με το Ισραήλ, ενώ ονειρεύονται και περαιτέρω επέκτασή της. «Ελπίζω η κατάσταση πολέμου με το Ισραήλ θα γίνει μόνιμη σε όλα τα σύνορα και ότι ο αραβικός κόσμος θα σταθεί δίπλα μας», δήλωσε πρόσφατα ένα στέλεχος. Κι ενώ η διεθνής κοινότητα ανησυχεί για τις απώλειες και τους τραυματισμούς για τον απλό κόσμο, που έχει παγιδευτεί στη Λωρίδα της Γάζας, οι ίδιοι την αντιμετωπίζουν περισσότερο ως το θέατρο των μαχών τους. Όπως εξήγησε ένας εξ’ αυτών, στόχος της Χαμάς δεν είναι να κυβερνά τη Γάζα και δεν είχαν ως επιδίωξη να βελτιώσουν την κατάσταση σε αυτήν. «Αυτή η μάχη είναι για να ανατρέψουμε πλήρως την κατάσταση», τόνισε.

Η καταστροφή των τούνελ δεν είναι εύκολη υπόθεση, ακόμη και για έναν έμπειρο στρατό, όπως αυτόν του Ισραήλ. Αφενός επειδή πρόκειται για έναν εξαιρετικά καλά προστατευμένο λαβύρινθο και αφετέρου επειδή πάνω από τις υπόγειες σήραγγες ζουν άνθρωποι, με τον αριθμό των νεκρών να αυξάνεται μέρα με την μέρα και μαζί του να αυξάνονται και οι διεθνείς πιέσεις προς το Τελ Αβίβ. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η διαδικασία θα είναι χρονοβόρα. Όπως εξηγεί το Reuters, η Χαμάς έκτισε μία υπόγεια πόλη κάτω από τη Γάζα, η οποία υπολογίζεται ότι είναι εκατοντάδες χιλιόμετρα σε μέγεθος και φτάνει τα 80 μέρα βάθος σε κάποιες περιπτώσεις. Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, πολλά από τα τούνελ, όπως και τα κέντρα επιχειρήσεων, οι εκτοξευτές ρουκετών και άλλες στρατιωτικές δυνατότητες έχουν τοποθετηθεί μέσα ή κοντά σε σημεία με ξεκάθαρο ανθρωπιστικό προσανατολισμό, όπως είναι νοσοκομεία και σχολεία. Όπως δήλωσε στο πρακτορείο ένας πρώην αξιωματούχος ασφάλειας, οι επιχειρήσεις στο δίκτυο των τούνελ θα πρέπει να προχωρήσουν ακόμη πιο αργά, επειδή εικάζεται πως εκεί κρατούνται οι Ισραηλινοί όμηροι.

Όπως περιγράφεται από τις ισραηλινές Αρχές, το «μετρό της Χαμάς» αποτελείται από μεγάλες σήραγγες, που ενώνονται με χώρους όπως τα νοσοκομεία, στις οποίες υπάρχουν δωμάτια επικοινωνίας, εργοστάσια πολεμικού υλικού, χώροι διαμονής και οτιδήποτε χρειάζονται για να μετακινούνται και να προστατεύονται οι μαχητές. Κι αυτές οι υπόγειες δυνατότητες θεωρούνται και η μεγαλύτερη πηγή ισχύος της Χαμάς, εξού και η καταστροφή τους είναι αυτή τη στιγμή προτεραιότητα.

Όπως γράφει το Foreign Affairs, για να διατηρήσει το στρατηγικό του πλεονέκτημα το Ισραήλ, θα πρέπει να αποφύγει την υπόγεια μάχη. Η καταστροφή του δικτύου των τούνελ είναι περισσότερο δουλειά της αεροπορίας παρά των χερσαίων δυνάμεων, των οποίων βασικό καθήκον είναι να σταθεροποιούν τα αποτελέσματα των εναέριων επιθέσεων και να βεβαιώνονται ότι όντως οι υπόγειοι στόχοι έχουν υποστεί μεγάλη ζημιά. Συγκεντρώνουν, επίσης, πολύτιμες πληροφορίες και προσπαθούν να σκοτώσουν ηγέτες της Χαμάς που γλίτωσαν από τις εναέριες επιδρομές. Η Ιστορία έχει διδάξει πως η επίτευξη τέτοιων στόχων είναι χρονοβόρα και δυστυχώς αιματηρή.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Χαμάς είναι που έχει το πάνω χέρι, σχολιάζει το Foreign Affairs. Έχει τελειοποιήσει την διακίνηση, την επικοινωνία και την επιβίωση κάτω από τη γη, με αποτέλεσμα να εξουδετερώνει το πλεονέκτημα του ισραηλινού στρατού σε αυτόν τον τομέα. Στα υπόγεια δεν υπάρχουν ούτε αεροπλάνα, ούτε τανκς, ούτε σύγχρονα συστήματα επικοινωνίας, με αποτέλεσμα να σμικρύνονται οι διαφορές σε γνώση, τεχνολογία και εκπαίδευση μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών. Κυρίως οι πιο εξελιγμένοι στρατοί ανησυχούν για τα τούνελ, επειδή το άγνωστο επηρεάζει όλες τις πτυχές μιας στρατιωτικής επιχείρησης, από τη δυνατότητα να διασφαλίζουν το έδαφος μέχρι και την συγκέντρωση πληροφοριών. Επίσης, αυτές οι υπόγειες κατασκευές εξουδετερώνουν την επένδυση των σύγχρονων στρατών στην τεχνολογία και επαναφέρουν τη μάχη σώμα με σώμα.

«Μπορούν να χρησιμοποιηθούν μπουλντόζες για να αποκαλύψουν τα τούνελ κατά τη διάρκεια των χερσαίων επιχειρήσεων. Τα drones, τα ρομπότ και τα σκυλιά μπορούν να βοηθήσουν να καθαριστούν. Μπορεί να προκύψει ανάγκη να εισέλθουν στα τούνελ για να σώσουν ομήρους, ως μέτρο έσχατης ανάγκης. Όμως η χερσαία επίθεση δεν θα καταστρέψει τον υπόγειο στρατιωτικό μηχανισμό της Χαμάς. Αυτή η δουλειά πρέπει να γίνει κυρίως από τον αέρα», εξηγεί το περιοδικό, το οποίο τονίζει πως η καταστροφή του υπόγειου δικτύου είναι η πιο δύσκολη και εξαιρετικά σημαντική αποστολή του Ισραήλ σήμερα.