Στην Ολομέλεια ο προϋπολογισμός 2024-Το πλεόνασμα, η αύξηση δαπανών και η κύρια πηγή εσόδων

Στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων κατατέθηκε την Πέμπτη ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2024 και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2024 – 2026, σηματοδοτώντας την έναρξη των διαδικασιών για συζήτησή του και ψήφισή του μέχρι το τέλος του χρόνου.

Ο προϋπολογισμός είναι πλεονασματικός με δημοσιονομικό πλεόνασμα που ανέρχεται στο 2,2% του ΑΕΠ και πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,6% του ΑΕΠ.

Ο κρατικός προϋπολογισμός για το έτος 2024 παρουσιάζει έσοδα που ανέρχονται σε €9.892 εκατομμύρια, καταγράφοντας αύξηση 9,6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ οι δαπάνες (εξαιρουμένων των δαπανών για την αποπληρωμή δανείων και Επενδύσεων) αναμένεται να αυξηθούν κατά 17,7% και να φτάσουν τα €10.584 εκατομμύρια.

Το σύνολο των δαπανών του κρατικού Προϋπολογισμού του 2024 (περιλαμβανομένων των αποπληρωμών δανείων, τόκων και επενδύσεων) ανέρχεται σε €13.040,7 εκ. Η κατανομή των δαπανών στις τρεις βασικές κατηγορίες δαπανών έχει ως ακολούθως, (α) δαπάνες Παγίου Ταμείου €4.340,8 εκ., (β) Τακτικές δαπάνες €7.221,1 εκ., και (γ) Αναπτυξιακές δαπάνες €1.478,8 εκ.

Οι αναπτυξιακές δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν από €1.295.051 το 2023 σε €1.478.828 το 2024, μια αύξηση σε ποσοστό 14,2%.

Η κύρια πηγή των εσόδων είναι οι φόροι, καθώς περίπου το 81% των συνολικών εσόδων προέρχονται από άμεσους και έμμεσους φόρους. Τα έσοδα από την άμεση φορολογία αναμένεται να αυξηθούν κατά 5,7%, ενώ τα έσοδα από την έμμεση φορολογία αναμένεται να αυξηθούν κατά 7,4%. Τα μη φορολογικά έσοδα, όπως οι πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών, ενοίκια δικαιώματα και μεταβιβάσεις/χορηγίες, αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 24,5%.

Ως προς τις δαπάνες, η πιο σημαντική αύξηση παρατηρείται στις δαπάνες προσωπικού, περιλαμβανομένων συντάξεων και φιλοδωρημάτων, με αύξηση περίπου 14%. Αυτή η αύξηση οφείλεται κυρίως σε αυξημένα τιμαριθμικά επιδόματα και συνεισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία όπως στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και στο ΓεΣΥ.

Οι λειτουργικές δαπάνες, προβλέπεται να αυξηθούν κατά περίπου 7% το 2024 και να ανέλθουν στα €1.168,4 εκ. σε σύγκριση με €1.093,3 εκ. το 2023. Η αύξηση οφείλεται κυρίως σε αυξήσεις στα κονδύλια των συντηρήσεων/ επιδιορθώσεων και των προνοιών για δαπάνες άμυνας και αστυνόμευσης.

Οι μεταβιβαστικές πληρωμές, προβλέπεται να αυξηθούν κατά περίπου 16%, από €3.198,5 εκ. το 2023 σε €3.709,7 εκ. το 2024. Οι μεταβιβαστικές πληρωμές αποτελούνται κυρίως από τις κοινωνικές παροχές, τις χορηγίες προς κρατικούς οργανισμούς δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου (περιλαμβανομένων των κρατικών πανεπιστημίων), τις χορηγίες στις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις συνεισφορές του Δημοσίου στα Ταμεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ΓεΣΥ, και τη συνεισφορά μας στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Οι κυριότερες αυξήσεις για το 2024 αφορούν την αύξηση της Γενικής Κυβερνητικής Συνεισφοράς στο ΤΚΑ, της Γενικής Κυβερνητικής Συνεισφοράς στο ΓεΣΥ, των χορηγιών προς κρατικούς οργανισμούς και αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης και των παροχών κοινωνικής πρόνοιας κατά περίπου. Σημειώνεται ότι, στις παροχές κοινωνικής πρόνοιας, περιλαμβάνεται αύξηση στην πρόνοια για το Ταμείο Αλληλεγγύης ύψους €25 εκ..

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι οι δαπάνες για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους παρουσιάζουν σημαντική αύξηση σε ποσοστό 68,5%, και συγκεκριμένα υπολογίζονται στα €3.379,2 εκ. σε σύγκριση με €2.005,5 εκ. το 2023.

Πρόβλεψη για σταθερή ανάπτυξη μέχρι το 2026

Σύμφωνα με το επεξηγηματικό υπόμνημα για τον προϋπολογισμό που κατατέθηκε στη Βουλή, το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί από 28.876,4 εκατομμύρια ευρώ το 2023 σε 30.417,9 εκατομμύρια ευρώ το 2024, σημειώνοντας μια αύξηση κατά 2,9%, σε σχέση με αύξηση 2,5% που προβλέπεται για το 2023. Η ανάπτυξη προβλέπεται στο 3,1% για το 2025 και στο 3,2 για το 2026.

Ο ρυθμός ανεργίας προβλέπεται να μειωθεί από 6,5% το 2023 σε 5,8% το 2024.

Ο πληθωρισμός, προβλέπεται να παραμείνει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, αυξημένος από 3,5% το 2023 σε 2,5% το 2024 για να σταθεροποιηθεί στο 2% το 2025 και 2026.

Το δημοσιονομικό ισοζύγιο ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση από 1,9% το 2023 σε 2,2% το 2024.

Το πρωτογενές πλεόνασμα ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί από 3,3% το 2023 σε 3,6%  το 2024.

Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες προβλέπεται να μειωθούν από 3% του ΑΕΠ 2023 σε 2,8% του  ΑΕΠ το 2024.

Το δημόσιο χρέος προβλέπεται να συνεχίσει τη μείωσή του ως ποσοστό του ΑΕΠ, από 80,9% το 2023 σε 72,9% το 2024 και 67,3% και 60,1% το 2025 και 2026 αντίστοιχα.

Το δημόσιο εξωτερικό χρέος προβλέπεται να συνεχίσει τη μείωσή του, από 75,5% του ΑΕΠ το 2023 σε 69,0% το 2024.

Τα έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να αυξηθούν από 12.361,4 εκατομμύρια ευρώ το 2023 σε 13.166,2 εκατομμύρια ευρώ το 2024.

Οι δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται να αυξηθούν από 11.804,0 εκατομμύρια ευρώ το 2023 σε 12.506,8 εκατομμύρια ευρώ το 2024.

Το δημοσιονομικό πλεόνασμα αναμένεται να αυξηθεί από 557,4 εκατομμύρια ευρώ το 2023 σε 659,4 εκατομμύρια ευρώ το 2024, δηλαδή στο 2,2% του ΑΕΠ από 1,9% το 2023.

Το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να αυξηθεί από 938,8 εκατομμύρια ευρώ ή 3,3% του ΑΕΠ το 2023 σε 1.087,3 εκατομμύρια ευρώ ή 3,6% του ΑΕΠ το 2024.

Πηγή: KYΠΕ