Ευρύτερη συζήτηση για την ένταξη της Κύπρου στο Σέγκεν θέλει η Επιτροπή Νομικών

Τη δυσαρέσκειά τους που δεν κατέστη δυνατή η παρουσία των Υπουργών Εξωτερικών, Εσωτερικών και Δικαιοσύνης εξέφρασαν τα μέλη της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, στο πλαίσιο της συζήτησης για τον περί της λειτουργίας και χρήσης στη Δημοκρατία του συστήματος πληροφοριών Σέγκεν (SIS) στους τομείς της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις, των συνοριακών ελέγχων και της επιστροφής παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών.

Αν και το σύστημα αυτό καθαυτό αποτελεί ζήτημα της Αστυνομίας, η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Σέγκεν είναι άκρως πολιτικό θέμα, το οποίο χρίζει πολιτικής συζήτησης και διαχείρισης, με τη Βουλή να επιθυμεί να γίνει συζήτηση και επί της ουσίας, πέραν της νομικής επεξεργασίας του νομοσχεδίου.

Πέραν των ερωτημάτων που αφορούν το SIS, ο πρόεδρος της Επιτροπής, Νίκος Τορναρίτης, διερωτήθηκε πού βρίσκεται η διαδικασία αξιολόγησης της Κύπρου για πλήρη ένταξη στο Σέγκεν και αν υπάρχουν σημεία που την εμποδίζουν. «Προφανέστατα η ερώτηση έπρεπε να απαντηθεί στο ανώτατο επίπεδο, έστω από τον πολιτικά υπεύθυνο Υπουργό», σχολίασε. Από την πλευρά του, ο Άριστος Δαμιανού του ΑΚΕΛ, επανέλαβε πως βρίσκονταν σε συνεννόηση ώστε να εξασφαλιστεί η παρουσία των πολιτικών προϊσταμένων. Το απόσταγμα των δικών μας θεμάτων, είπε, είναι αυτό που ανέφερε στο ερώτημά του ο κ. Τορναρίτης. Ζήτησε όπως πραγματοποιηθεί μία κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία, ώστε να γίνει η πολιτική συζήτηση, ανεξάρτητα από το νομοτεχνικό κομμάτι. Ανησυχία για το πολιτικό σκέλος εξέφρασε και ο βουλευτής των Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, ο οποίος χαιρέτισε την πρόθεση για πραγματοποίηση ειδικής συνεδρίας για το θέμα.

Ο Νίκος Τορναρίτης ζήτησε από τους εκπροσώπους των Υπουργείων που παρίσταντο στη συνεδρία να μεταφέρουν το αίτημα της Βουλής και «να ορίσουν οι τρεις πότε μπορούν και εμείς θα είμαστε παρόντες». Ό,τι μέρα και ό,τι ώρα μπορούν θα πραγματοποιηθεί η συνεδρία, πρόσθεσε. «Η μεγάλη εικόνα είναι αυτή που δεν μπορούμε να κουβεντιάσουμε σήμερα», πρόσθεσε ο κ. Δαμιανού.

Σε ό,τι αφορά την ουσία του νομοσχεδίου, δεν υπήρξε ιδιαίτερη πρόοδος, καθώς οι διάφοροι εμπλεκόμενοι φορείς έφεραν τροποποιήσεις και παρατηρήσεις, τις οποίες κρίθηκε ορθότερο να ενσωματωθούν από τη Νομική Υπηρεσία και ακολούθως να γίνει η κατ’ άρθρον συζήτηση για να ξεκαθαριστούν τα εκκρεμούντα ζητήματα. Οι βουλευτές έθεσαν ερωτήματα στους αρμόδιους φορείς, κάποια εκ των οποίων μπορούσαν να απαντηθούν και κάποια θα τεθούν στο πλαίσιο της συνέχισης της συζήτησης.

Σημειώνεται ότι, όπως εξήγησε η εκπρόσωπος της Αστυνομίας, το SIS αποτελείται από τρία βασικά κομμάτια. Το ένα είναι τα εθνικά συστήματα που αναπτύσσονται από τα ίδια τα κράτη μέλη, στη βάση κοινών προδιαγραφών. Το δεύτερο είναι το κεντρικό σύστημα που εδρεύει στο Στρασβούργο και το τρίτο είναι η επαφή που συνδέει τα συστήματα μεταξύ τους. Στην Κύπρο το σύστημα λειτουργεί κανονικά από τις 25 Ιουλίου, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, ενώ στις αρχές Οκτωβρίου έγινε και αξιολόγηση της εφαρμογής του και αναμένεται η τελική έκθεση με τις συστάσεις.

Σε ερώτηση κατά πόσον αν συλληφθεί κάποιος βάσει του συστήματος πριν περάσει ο νόμος θα είναι λόγος να αφεθεί ελεύθερος, η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας απάντησε αρνητικά, εξηγώντας ότι υπάρχει κανονισμός με άμεση εφαρμογή.

Σημειώνεται ότι αντίστοιχο σύστημα χρησιμοποιεί και το Υπουργείο Εξωτερικών, το Visa Information System, βάσει του οποίου εκδίδει θεωρήσεις, καθώς είναι προϋπόθεση να εκδίδει θεωρήσεις Σέγκεν. Ωστόσο το σύστημα που χρησιμοποιεί είναι απαρχαιωμένο και υπάρχει διαδικασία για νέο σύστημα.

Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, ο Πρόεδρός της και Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Τορναρίτης, ανέφερε ότι προκύπτουν ερωτήματα πολιτικής φύσης από την λειτουργία χρήσης του SIS στην Κύπρο, η οποία δεν είναι μέλος της ζώνης Σένγκεν και το σύστημα εφαρμόζεται, χωρίς να υπάρχει νομοθεσία. Ερωτηθείς αν αυτό καθιστά το σύστημα ευάλωτο εφόσον προσβληθεί ενώπιον δικαστηρίου, ο κ. Τορναρίτης είπε ότι αυτό απασχόλησε και τον ίδιο και ότι έλαβε διαβεβαιώσεις ότι υπερισχύει ο κανονισμός.

«Πρέπει να βιαστούν οι νομοθεσίες και πρέπει να υπάρξει νομοθεσία, γιατί η Κύπρος πρέπει να εναρμονίζεται και στην πράξη με όσα συμβαίνουν και όσα συναποφασίζονται στην ΕΕ», υπογράμμισε ο κ. Τορναρίτης. Ανέφερε, εξάλλου, ότι ζητήθηκε ενημέρωση για το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η διαδικασία αξιολόγησης της Κύπρου για πλήρη ένταξη στη ζώνη Σένγκεν και αν υπάρχουν σημαντικά στοιχεία που εμποδίζουν την πλήρη ένταξη.

Ζητήθηκε, όπως είπε, η άποψη των αρμοδίων πολιτικών προϊσταμένων, δηλαδή του Υπουργείου Δικαιοσύνης, του Υπουργείου Εξωτερικών και του Υπουργείου Εσωτερικών, με παρουσία τους σε συνεδρία της Επιτροπής Νομικών, κάτι, όμως, που δεν έγινε κατορθωτό μέχρι σήμερα. «Δόθηκε περιθώριο δύο εβδομάδων για να βρεθεί κοινή ώρα και ημέρα για να μπορέσουν να ανταλλάξουμε και σε πολιτικό επίπεδο απόψεις για το πού πάει η Κύπρος σχετικά με αυτό το πολύ σημαντικό θέμα», κατέληξε.