Πάνω από 850 μαθητές με αυτισμό στα σχολεία-Απαρχαιωμένη η νομοθεσία για ειδική εκπαίδευση

Την ανάγκη για εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας, που διέπει την ειδική εκπαίδευση, τόνισαν διάφοροι φορείς, κατά τη διάρκεια συνεδρίας στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής, ενώ υπογράμμισαν τα κενά που υπάρχουν στην κοινωνική πολιτική του κράτους, όσον αφορά στα άτομα με αυτισμό. Πάντως, οι διάφοροι φορείς έχουν ανανεώσει το ραντεβού τους για τον Φεβρουάριο, όταν και θα θέσουν ξανά επί τάπητος όλες τις εξελίξεις, δεδομένου ότι βρίσκεται σε εξέλιξη και ο διάλογος που έχει εξαγγείλει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε να εξετάσει τις αλλαγές που επήλθαν στις διαδικασίες, από την τελευταία φορά που συζήτησαν το θέμα, με τους φορείς να αναφέρουν ότι πολύ λίγα επιτεύχθηκαν τους προηγούμενους μήνες, εναποθέτοντας τις ελπίδες τους στο διάλογο που έχει ανοίξει, μετά την πρωτοβουλία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Πάντως, όπως ανέφερε το Υπουργείο Παιδείας, αυτή τη στιγμή στα σχολεία της Κύπρου φοιτούν 858 μαθητές, που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού και δεν υπάρχει οποιαδήποτε στρατηγική, από πλευράς Κυβέρνησης, για να την ενιαία εκπαίδευση.

Ο εκπρόσωπος του Παγκύπριου Συνδέσμου για τον αυτισμό, Χρίστος Ξενοφώντος, στην τοποθέτησή του υπέδειξε πως υπάρχει μία διαβούλευση με το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, με στόχο τη δημιουργία μίας εθνικής στρατηγικής για τον αυτισμό. «Υπάρχουν αρκετές ελλείψεις στην κρατική πρόνοια για τα θέματα που αφορούν στον αυτισμό. Έχουμε εντοπίσει ότι σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, υπάρχει μία αύξηση και κάποια κράτη άρχισαν να επαναξιολογούν το πλαίσιο τους. Υπάρχει μία ευρωπαϊκή σύσταση με 21 προτάσεις για να υιοθετηθούν στο άμεσο μέλλον για τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού. Έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ως κράτος. Τα θέματα που αφορούν τον αυτισμό πρέπει να μας ενώνουν για να κάνουμε ό,τι μπορούμε καλύτερο για τα άτομα με αυτισμό και τις οικογένειές τους. Αν θέλουμε να συμπεριλάβουμε αυτά τα άτομα και να διασφαλίσουμε το δικαίωμα στην εκπαίδευση και την εργασία, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για να υπάρχει μία πολιτική που να διασφαλίζει τα δικαιώματα αυτών των ατόμων. Υπάρχει κοινωνικός αποκλεισμός σε όλα τα επίπεδα», εξήγησε.

Από πλευράς της, η εκπρόσωπος του Συνδέσμου «Αγκαλιά Ελπίδας» και γονιός παιδιού με αυτισμό, Νάγια Χουλίδου, επεσήμανε πως κάποιοι όροι που ακούγονται γενικά, όσον αφορά στην εκπαίδευση και τα άτομα με αναπηρία, που δείχνουν τη νοοτροπία που υπάρχει στην κυπριακή κοινωνία και τόνισε πως πρέπει να προχωρήσει στο κοινωνικό μοντέλο. Εξήγησε πως μόλις γίνει η διάγνωση των παιδιών τους, τότε κάποιοι προσπαθούν να τους πείσουν ότι έχουν ένα παιδί σπασμένο, όπως είπε και πρέπει να το φτιάξουν και ότι φταίει το παιδί και όχι το περιβάλλον. Υπέδειξε, δε, ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να φτιάξουν το περιβάλλον και όχι το παιδί.

Αναφορικά με την εθνική στρατηγική για τον αυτισμό, που ετοιμάζεται από το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, η κα. Χουλίδου τόνισε πως ως Σύνδεσμος δεν έχουν καταλάβει για ποιο λόγο γίνεται μόνο για τον αυτισμό. «Εμείς ως Αγκαλιά Ελπίδας θεωρούμε ότι πρέπει να είναι για όλες τις αναπηρίες, επειδή με αυτό τον τρόπο δημιουργείται ο κίνδυνος για αποκλεισμό τους. Έχουμε πολλές ελλείψεις στην κοινωνική πρόνοια και ίσως να υπάρχει εκεί μία εθνική στρατηγική. Όμως για την παιδεία είναι επικίνδυνο. Οι δάσκαλοι μας λένε δεν είμαστε ειδικοί εκπαιδευτικοί. Χρειάζονται στήριξη οι εκπαιδευτικοί και δεν πρέπει να αποδέχονται να μπαίνουν στην άκρη τα παιδιά και να λένε ότι μόνο ειδικοί μπορούν να τους εκπαιδεύσουν».

Η τακτική που δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά να επικοινωνούν

Από πλευράς της, η εκπαιδευτικός Μαρία Μπαρή, αναφέρθηκε σε μία τακτική που εφαρμόζει η ίδια και δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά με αυτισμό, τα οποία δεν μιλούν, να επικοινωνούν με τους γύρω τους. Εξήγησε πως πρόκειται για την τακτική «spelling to communicate», που ουσιαστικά είναι ένα πρόγραμμα που εφαρμόζεται σε χώρες του εξωτερικού, όπως Αμερική, Ισραήλ και ευρωπαϊκές χώρες.

«Δημιουργήθηκε από μία γυναίκα που είχε γιο αυτιστικό και ήθελαν να επικοινωνούν και τώρα ο γιος της είναι συγγραφέας. Έχει ένα ποσοστό επιτυχίας 95%. Δίνει τη δυνατότητα σε άτομα που δεν μπορούν να μιλούν να επικοινωνήσουν, δείχνοντας γράμματα σε ένα πίνακα, με στόχο να περάσουν στον υπολογιστή. Εστιάζει σε αδρές δεξιότητες, δεν χρειάζεται να κάνουν πολλά πράγματα. Δείχνουν τα γράμματα στον πίνακα και όσο αυξάνεται η ακρίβεια και το κοινωνικό σύστημα είναι πιο λειτουργικό, μπορούν να κάνουν μετάβαση στο πληκτρολόγιο. Υπάρχει μία άποψη ότι επειδή τα άτομα με αυτισμό δεν μπορούν να μιλήσουν και να απαντήσουν σε ακαδημαϊκές ερωτήσεις, έχουν νοητικό πρόβλημα. Αυτή η αντίληψη επιφέρει ένα ζοφερό μέλλον γι’ αυτά τα παιδιά, επειδή για δύο δεκαετίες, η ακαδημαϊκή τους ενημέρωση μένει πίσω

Η Ροδούλα Ευσταθίου, μητέρα παιδιού με αυτισμό, ήταν αυτή που εφάρμοσε πρώτη την εν λόγω μέθοδο στην Κύπρο, σημείωσε πως την ανακάλυψε πριν δύο χρόνια, όταν ο γιος της ήταν οκτώ ετών. Τότε ήταν σε ένα σκοτεινό σημείο, αφού ο γιος της είχε κάνει όλες τις θεραπείες που υπέδειξαν οι γιατροί, όμως δεν μίλησε. «Προσπαθούσα να δουλεύω το ακαδημαϊκό κομμάτι και να προχωρώ λίγο περισσότερο. Έβλεπα αναλαμπές εξυπνάδας, αν και είναι μη λεκτικός και δεν μπορούσε να μου το πει και είπα ότι πρέπει να βρω τρόπο να μου το πει. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρακολουθούσα μία γιατρό από την Αμερική, που έλεγε ότι ο γιος της είχε σύνδρομο Down και αυτισμό και έλεγε ότι ο γιος της έγραψε ποίημα και έκανε κάποια μαθήματα και της έστειλα email. Μου είπε ποια βιβλία να παραγγείλω, τι υλικά. Την ρώτησα αν μπορώ να το κάνω μόνη μου και μου είπε ναι».

Τότε, όπως εξήγησε, ήρθε σε επαφή με την εν λόγω γιατρό και την καθοδήγησε για το πώς θα εφαρμόσει την πρακτική και μέσα σε τρεις μήνες, με τον πίνακα με τα γράμματα, έφτασε στο σημείο να μπορεί να ρωτά το γιο της τα πάντα, όπως γινόταν το μάθημα στην Β’ τάξη, χωρίς να υπάρχει διαφοροποίηση και να απαντά το παιδί κανονικά.

«Στο Δημοτικό, όταν ακούσουν τη διάγνωση αυτισμός, το πρώτο που μας λένε είναι “για ποιο λόγο δεν παίρνεις το μωρό σου σε μία ειδική μονάδα;”. Εκεί το μόνο που γίνεται είναι να πάει ένας ειδικός, να κάνει ατομικό μάθημα στα παιδιά, αλλά στην ύλη του νηπιαγωγείου. Δεν υπάρχει ύλη και πρόγραμμα. Όταν πήγα να γράψω το παιδί μου, ζήτησα συνοδό και τους είπα ότι είναι σε καλό επίπεδο και θέλω να πάει σε Δημοτικό με συνοδό. Έπρεπε να αξιολογηθεί από ειδικό ψυχολόγο του Υπουργείου Παιδείας. Τον πήρα τηλέφωνο και του είπα να προετοιμάσει κατάλληλο υλικό, επειδή είναι προετοιμασμένος ο γιος μου. Πήγαμε εκεί, ρωτούσε ερωτήσεις και ο γιος μου απαντούσε με τον πίνακα που είχα εγώ. Μου είπε ο ψυχολόγος ότι όταν τον πήρα τηλέφωνο δεν πίστεψε αυτά που του είπα. Μας έκανε την έκθεση και είπε ότι το νοητικό επίπεδο του παιδιού μου είναι πιο ψηλό από άλλα παιδιά της ηλικίας του».

Η κα. Ευσταθίου σημείωσε πως όταν ρωτά το παιδί της τι θέλει να σπουδάσει, εκείνο απαντά γιατρός και όταν τον ρωτά για ποιο λόγο, εκείνο λέει «για να βρω το λόγο που δεν μπορώ να μιλήσω».

Στην Επιτροπή βρέθηκε και μία δεύτερη μητέρα που εφαρμόζει την πρακτική, η κα. Λάουρα, η οποία σημείωσε πως η ίδια επέλεξε να στραφεί στην ιδιωτική εκπαίδευση για τον γιο της, αφού το κατεστημένο στο δημόσιο σχολείο την ανάγκασε να μην το επιλέξει. «Έμαθα για τη μέθοδο αυτή και έμαθα ότι ο γιος μου έχει όνειρα, έχει γνώσεις, έχει όνειρα να σπουδάσει, το βλέπω ελπιδοφόρο το παιδί μου και στο Πανεπιστήμιο. Όταν έμαθα τη μέθοδο, απλά λέω ότι είναι τόσο απλό; Θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία σε όλα τα παιδιά, είτε είναι σε γενικές τάξεις, είτε σε ειδικές, να εκπαιδευτούν».

Οι τοποθετήσεις των εκπαιδευτικών οργανώσεων

Η πρόεδρος της ΠΟΕΔ, Μύρια Βασιλείου, κατά την τοποθέτησή της, τόνισε πως στις πλείστες των περιπτώσεις, στα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, τα παιδιά έρχονται με διαγνώσεις από ιδιώτες, που μπορούν να καταλάβουν σε ποιες περιπτώσεις κτυπά καμπανάκι και χρειάζονται περισσότερη προσοχή. Σημείωσε πως η πρώτη δυσκολία που υπάρχει είναι ότι κάποιοι γονείς δεν αποδέχονται να γίνει αξιολόγηση σε επίπεδο σχολείου, επειδή σε αρκετές των περιπτώσεων είναι δύσκολο να αποδεχτούν ότι το παιδί τους έχει κάποιες δυσκολίες.

«Γίνονται προσπάθειες να παραπέμψουμε τους γονείς σε ειδικούς ψυχολόγους για να αποδεχτούν την κατάσταση. Σε περίπτωση που το αποδεχτούν, υπάρχουν άλλες δυσκολίες, που αφορούν στη μη εφαρμογή της νομοθεσίας. Υπάρχει μία νομοθεσία από το 1999 για την ειδική εκπαίδευση. Σε περίπτωση που κριθεί ότι το παιδί πρέπει να λάβει ειδική εκπαίδευση, υπάρχουν κάποια βασικά σημεία που πρέπει να γίνουν για να λάβει την κατάλληλη μόρφωση το παιδί. Στην περίπτωση που ένας εκπαιδευτικός έχει μαθητή στο φάσμα του αυτισμού, χρειάζεται καθημερινή στήριξη. Όμως, εδώ υπάρχει υποστελέχωση στο Υπουργείο Παιδείας. Απουσιάζει σύμβουλος ειδικής εκπαίδευσης, οι ψυχολόγοι έχουν αρκετά περιστατικά να αντιμετωπίσουν παγκύπρια».

Κληθείσα να σχολιάσει τι συμβαίνει στο εξωτερικό, η πρόεδρος της ΠΟΕΔ σημείωσε πως υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις, όμως το να γίνει αντιγραφή ενός συστήματος από άλλη χώρα και να έρθει αυτούσιο στην Κύπρο, θα επιφέρει προβλήματα. «Στο εξωτερικό, υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις. Θεωρώ ότι ο εκπαιδευτικός, ανάλογα με το τι παιδί έχει μπροστά του, να λαμβάνει την κατάλληλη στήριξη. Πρέπει να στηριχθούν όλοι (σχολείο, εκπαιδευτικός, γονείς) για να μπορεί να λαμβάνει το παιδί την κατάλληλη στήριξη. Έχει ξεκινήσει ένας διάλογος με το Υπουργείο Παιδείας, σε σχέση με την ειδική-ενιαία εκπαίδευση. Μιλούμε για μία νομοθεσία του 1999 που δεν εφαρμόζεται και πρέπει να γίνει ένας διάλογος».

Ο πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, Δημήτρης Ταλιαδώρος, εξήγησε πως η νομοθεσία που υπάρχει είναι από το 1999 και το ζητούμενό είναι ότι πρέπει να αναθεωρηθεί με τα νέα επιστημονικά δεδομένα, ενώ σημείωσε πως στη Μέση Εκπαίδευση υπάρχουν τρεις τρόποι αντιμετώπισης των παιδιών με αυτισμό. Στην πρώτη περίπτωση, υπέδειξε, τα παιδιά φοιτούν στη γενική τάξη και έχουν διευκολύνσεις, στη δεύτερη περίπτωση επίσης φοιτούν στη γενική τάξη και έχουν στήριξη και στην τρίτη είναι οι πολύ σοβαρές περιπτώσεις και είναι στη μονάδα.

«Το ζήτημα είναι ο σκοπός της εκπαίδευσης είναι να παρέχουμε εκπαίδευση. Δυστυχώς το σύστημά μας έχει παιδιά που δεν γνωρίζουν την ελληνική, παιδιά που γνωρίζουν αλλά έχουν αδυναμίες, μέτρια παιδιά και παιδιά που μπορούν να ανταπεξέλθουν. Το σύστημά μας είναι σύστημα μεικτής ικανότητας. Το πρόβλημα που έχουμε εμείς είναι πόσο απέχει από την κορυφή; Πρέπει να ανταποκρινόμαστε σε όλες τις περιπτώσεις, όμως υπάρχουν και περιπτώσεις που είναι πολύ δύσκολες. Να πω ότι δικαιώματα έχουν όλα τα παιδιά και αυτά που μπορούν να ανταπεξέλθουν πολύ στο σχολείο και πρέπει να τα βοηθήσουμε να προχωρήσουν περισσότερο. Πρέπει να αγαπάς αυτό που κάνεις και ειδικά αυτές τις περιπτώσεις. Θέλει αλλαγή το σύστημα και εμείς λέμε αντί να γίνονται γραφειακές αποσπάσεις, να δοθεί έμφαση σε αυτό τον τομέα».

Οι απαντήσεις του Υπουργείου Παιδείας

Στη συνέχεια, ο λόγος δόθηκε στην εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας, Στέλλα Κοντού, η οποία τόνισε πως το Υπουργείο αντιλήφθηκε την ανάγκη για αλλαγή της νομοθεσίας και επί της θητείας των προηγούμενων υπουργών (σ.σ. Κώστα Καδή και Πρόδρομου Προδρόμου), ειδικοί από το εξωτερικό εξέτασαν τη νομοθεσία και υπέδειξαν την ανάγκη για αλλαγή. Τόνισε πως η συζήτηση που είχε ανοίξει δεν ευδοκίμησε, αφού διάφοροι φορείς εξέφρασαν τη διαφωνία τους κατά πόσο πρέπει να μείνουν ανοιχτά τα ειδικά σχολεία ή όχι, με αποτέλεσμα να μπει ένα τέλμα στο διάλογο.

Η εκπρόσωπος του Υπουργείου αναφέρθηκε και σε κάποια στατιστικά στοιχεία, σημειώνοντας πως τη φετινή σχολική χρονιά, σε όλα τα σχολεία παγκύπρια και των δύο βαθμίδων:

-184 μαθητές με αυτισμό φοιτούν σε ειδικά σχολεία

-250 μαθητές με αυτισμό φοιτούν σε ειδικές μονάδες

-424 μαθητές με αυτισμό φοιτούν σε γενικές τάξεις

«Στη Δημοτική Εκπαίδευση, υπάρχουν ειδικοί που έχουν προγράμματα που είναι παρόμοιο με αυτό που ακούσαμε. Έχουμε εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας. Έχουμε συμφωνήσει ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Είμαστε ανοιχτοί να μελετήσουμε αυτή τη μέθοδο. Έρχονται κοντά μας αρκετά προγράμματα κατά καιρούς και τα μελετούμε. Όσον αφορά στην εκπαίδευση των δασκάλων, υπάρχει. Θα μπορούσε να είναι πιο στοχευμένη. Υπάρχει μία συνεργασία με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και η κάθε μονάδα μπορεί να εκπαιδεύει τους εκπαιδευτικούς τους. Για τους συνοδούς, βλέπουμε να αυξάνονται οι αιτήσεις και εμείς τις εξετάζουμε».

Αναφορικά με την πρόσληψη των συνοδών, εξήγησε πως γίνεται από τις σχολικές εφορίες και στη διαδικασία λαμβάνει μέρος και ο γονιός που έχει το παιδί του ανάγκη. Τόνισε πως οι ψήφοι για επιλογή των συνοδών είναι επτά, εκ των οποίων τέσσερις από τη σχολική εφορία, μία ψήφος ο γονιός, μία το σχολείο και μία το Υπουργείο Παιδείας. «Στον υφιστάμενο νόμο, το κύριο καθήκον είναι η ασφάλεια και η φροντίδα του παιδιού. Κάθε εκπαιδευτικός δεν είναι για τα άριστα παιδιά, είναι για όλα τα παιδιά. Είναι στα καθήκοντα των εκπαιδευτικών η μάθηση των παιδιών. Ένα ακόμη στατιστικό, η Κύπρος έχει ένα από τα πιο χαμηλά στατιστικά στην ένταξη των παιδιών στα ειδικά σχολεία, είναι κάτω από το 1%. Είναι πολύ μικρός ο αριθμός των παιδιών που δεν είναι στην ενιαία εκπαίδευση».

Στην Επιτροπή βρέθηκε και η προϊστάμενη της Υπηρεσίας της Ειδικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Ζωή Πολυδώρου, η οποία εκπροσωπούσε τη Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης και εξήγησε πως μέσα από το διάλογο που γίνεται, διαπίστωσαν πως πρέπει να γίνει επιμόρφωση των συνοδών, αλλά και να αλλάξουν τα αναλυτικά προγράμματα. Τόνισε, παράλληλα, ότι κάθε χρόνο φροντίζουν να επιμορφώνονται οι εκπαιδευτικοί, αλλά και οι συνοδοί, ενώ έγινε μία καταγραφή των αναγκών και στη βάση αυτών προχωρούν οι διαδικασίες.

«Όσον αφορά στο απολυτήριο των παιδιών των ειδικών μονάδων, το κριτήριο πρόσληψης των συνοδών είναι η φροντίδα και η ασφάλεια, δεν έχουμε επιπλέον εκπαιδευτικό στην τάξη. Τα παιδιά έχουν ένα απολυτήριο Μέσης Εκπαίδευσης. Τα παιδιά στις κανονικές τάξεις, ο εκπαιδευτικός επιμορφώνεται ώστε να διαμορφώνει τα μέσα και τις μεθόδους του, για να ανταποκρίνονται σε όλα τα παιδιά. Οι πιο σοβαρές επιπτώσεις είναι στις ειδικές μονάδες, που είναι διαφορετικό πρόγραμμα. Τα παιδιά στη γενική τάξη λαμβάνει κανονικό απολυτήριο. Στις μονάδες παίρνουν πιστοποιητικό παρακολούθησης. Είμαστε σε επικοινωνία με το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης, για να δούμε πώς βελτιώνουμε το πιστοποιητικό, για να μπορούν να εργαστούν τα παιδιά. Τα παιδιά των ειδικών μονάδων, δύο φορές την εβδομάδα πηγαίνουν σε χώρους εργασίας και εργάζονται, για να μπορούν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας».

Ετοιμάζει στρατηγική το Υφυπουργείο Πρόνοιας

Η εκπρόσωπος του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και εκπρόσωπος του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, Μαρία Τουμάζου, στην τοποθέτησή της και απαντώντας αν τα άτομα με αυτισμό έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας, σημείωσε πως κάθε παιδί αξιολογείται από το Τμήμα και έχουν τροποποιηθεί τα πρωτόκολλα, ώστε να γίνεται διασύνδεση με εργοδότες. Όσον αφορά στην Εθνική Στρατηγική που ετοιμάζει το Υφυπουργείο, η κα. Τουμάζου υπέδειξε πως έγιναν δύο συναντήσεις μέχρι στιγμής. Η πρώτη ήταν εντός του καλοκαιριού, υπό την προεδρία της υφυπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας, αποφασίστηκε ο τρόπος που θα προχωρήσουν και συμμετείχαν αρκετοί εμπλεκόμενοι φορείς, που εκπροσωπούν τα άτομα με αυτισμό, καθώς και επαγγελματικοί σύνδεσμοι.

«Κατά τη συνάντηση, αποφασίστηκε ότι θα προχωρούσαμε με ένα ερωτηματολόγιο για να δούμε που είμαστε σήμερα, που θέλουμε να πάμε και ποιες πρακτικές εφαρμόζονται στο εξωτερικό, για να χαρτογραφήσουμε την κατάσταση που επικρατεί. Αφού στείλαμε το ερωτηματολόγιο λάβαμε πάνω από 120 σελίδες απαντήσεις και κάναμε μία σύνθεση και καταλήξαμε σε ένα προσχέδιο της στρατηγικής. Έγινε η δεύτερη συνεδρία το Σεπτέμβριο, όλοι οι φορείς έλαβαν το προσχέδιο, το μελέτησαν και μας έδωσαν ανατροφοδότηση. Θέλουμε να χωριστούμε σε υποομάδες για να δουλέψουμε ειδικά».

Δειτε Επισης

Σε παγκόσμια εκστρατεία για ασφαλέστερη χρήση φαρμάκων συμμετέχει η Κύπρος
Υψηλότερο το προσδόκιμο ζωής για τις γυναίκες στην Κύπρο
Μέχρι την Τετάρτη δεκτές οι αναφορές ζημιών από την κακοκαιρία στη Λεμεσό
Στις πληγείσες μπανανοφυτείες στην Κισσόνεργα η Υπουργός Γεωργίας
Επέβλεψε την αναδόμηση της πρώτης πολυκατοικίας του «κτίΖΩ» ο ΥΠΕΣ-Αρχίζει τον Δεκέμβριο η δεύτερη
Πατέρας καθάρισε τα τζάμια σχολείου της κόρης του και αρνήθηκε να πληρωθεί-«Δεν θέλω λεφτά, εν το σχολείο της κόρης μου»
Βρήκαν τη φόρμουλα για τα CCTV στα γυμναστήρια-Δεκτό αίτημα να ανάβουν όταν κλείνουν με μια υποσημείωση
Η κλιματική αλλαγή και το μπαλάκι ευθυνών για ζημιές από την κακοκαιρία-Με κριτήρια οι αποζημιώσεις
Προσωπικό με ειδικές εξετάσεις ζητά η Επίτροπος Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
Σε κακή κατάσταση η υγεία του 21% των Κυπρίων άνω των 65