Οι κακοφωνίες εντός ΕΕ για το Ισραήλ και το τρίπτυχο των κυπριακών θέσεων

Την ώρα που ολόκληρος ο πλανήτης παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις στο Ισραήλ, αναμένοντας την χερσαία επίθεση των ισραηλινών στρατευμάτων στη Γάζα, η Κύπρος καλείται να διαδραματίσει ένα ξεχωριστό ρόλο. Ένα ρόλο που κλήθηκε να διαδραματίσει και στο παρελθόν, ως το πιο ασφαλές σημείο της ανατολικής Μεσογείου για όσους ανθρώπους, ανεξαρτήτως υπηκοότητας, επιθυμούν να εγκαταλείψουν την περιοχή και πιο συγκεκριμένα το Ισραήλ.

Δεν είναι τυχαίο, ότι στο λιμάνι της Λεμεσού φτάνουν από τη Χάιφα πέραν των δύο χιλιάδων Αμερικανοί υπήκοοι, οι οποίοι ήθελαν να εγκαταλείψουν το Ισραήλ. Η αμερικανική κυβέρνηση, έκρινε πως η επιχείρηση εξόδου των υπηκόων της, θα ήταν πιο ασφαλής μέσω Κύπρου, πράγμα που με βάση τους αριθμούς, συμμερίζονται και άλλα 25 κράτη της περιοχής.

Υπενθυμίζεται πως μέχρι στιγμής, στη βάση των στοιχείων που έδωσε η Κυβέρνηση, οι αρμόδιες υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας, έλαβαν 26 αιτήματα από 26 κράτη, που ζήτησαν τη μεταφορά των υπηκόων τους μέσω Κύπρου, με το ΕΣΤΙΑ να αποτελεί αυτή τη στιγμή την αιχμή του δόρατος, για μια τεράστια επιχείρηση που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Αυτό τον ρόλο της Κύπρου, ως πυλώνας ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή, θα επιχειρήσει να αναδείξει το απόγευμα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κατά τη διάρκεια του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που συγκάλεσε μέσω τηλεδιάσκεψης ο Σαρλ Μισέλ, στη σκιά των επικρίσεων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά την πρόσφατη επίσκεψη της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων με τις δηλώσεις της.

Για τη Λευκωσία η προστασία των αμάχων και ειδικά όσων εγκαταλείπουν το Ισραήλ μέσω Κύπρου, αποτελεί προτεραιότητα και δίδεται ιδιαίτερη σημασία, στην ασφάλεια όσων φτάνουν σε λιμάνια και αεροδρόμια. Μάλιστα το κύμα αφίξεων αναμένεται να κορυφωθεί τις επόμενες ώρες, κυρίως λόγω της μαζικής άφιξης των Αμερικανών, ενώ συνεχίζονται και οι προσπάθειες από υπηκόους άλλων χωρών για να εγκαταλείψουν το Ισραήλ.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ωστόσο που θα συμμετάσχει το απόγευμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, γνωρίζει πως το βάρος της συζήτησης, θα πέσει σε ένα άλλο ζήτημα που προκύπτει από τον πόλεμο και που έχει να κάνει με την στάση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, απέναντι στις εξελίξεις. Εξάλλου η παρουσία 27 διαφορετικών κρατών, με αρκετές φορές αντίρροπα συμφέροντα, δημιουργεί διαφορετικές προσεγγίσεις και συχνά οδηγεί στις εσωτερικές συγκρούσεις.

Δεν είναι τυχαίο πως η ΕΕ, κατάφερε να αρθρώσει μια συγκεκριμένη θέση για τις εξελίξεις στο Ισραήλ, εννιά ημέρες μετά την επίθεση της Χαμάς. Άλλωστε ο στόχος της σημερινής τηλεδιάσκεψης, είναι να αποκτήσει η ΕΕ μια κοινή γλώσσα έναντι των εξελίξεων και να μην υπάρχουν μεμονωμένες και εκτός πλαισίου θέσεις, είτε από τα κράτη μέλη, είτε από τους θεσμούς στις Βρυξέλλες.

Εξάλλου η πρώτη διδάξασα των κακοφωνιών για το Ισραήλ, ήταν η ίδια η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία κατά την παραμονή της την περασμένη Παρασκευή στο Τελ Αβίβ, έδωσε κάθε δίκαιο στο Ισραήλ για αυτοάμυνα, λησμονώντας να υποδείξει πως αυτό θα πρέπει να συμβεί εντός των πλαισίων που επιβάλλει η διεθνής νομιμότητα και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

Σε αυτή την στάση της προέδρου της Επιτροπής, συγκεκριμένα ευρωπαϊκά κράτη, όπως η Ισπανία και η Ιρλανδία, έσπευσαν να εκφράσουν τη διαφωνία τους, λαμβάνοντας σαφείς αποστάσεις. Αυτός είναι και ο λόγος πως στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν οι 27, μετά από πρωτοβουλία του Σαρλ Μισέλ, υπογραμμίζεται αφενός το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, αλλά ταυτόχρονα τονίζεται και η ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου. 

Σύμφωνα με την ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η συζήτηση θα επικεντρωθεί στις τελευταίες εξελίξεις στο Ισραήλ, τον κίνδυνο για περιφερειακή κλιμάκωση, τον ρόλο της ΕΕ σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά και τους κινδύνους που ελλοχεύουν για ανατροφοδότηση του εξτρεμισμού εντός ΕΕ, καθώς επίσης και από νέα έκρηξη του Μεταναστευτικού.

Η Λευκωσία διατηρεί συγκεκριμένες θέσεις για όα τα ζητήματα που θα τεθούν στο τραπέζι, διατηρώντας ξεκάθαρη θέση και για τον ρόλο που θα πρέπει να διατηρήσει η ΕΕ, αλλά και για τους κινδύνους που παραμονεύουν. Ουσιαστικά οι προτεραιότητες και οι θέσεις της Κύπρου εμπερικλείονται: (α) στην υπηρέτηση του ρόλου που ανέλαβε ως διακομετακομιστικός σταθμός, (β) μέγιστη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η προστασία των αμάχων και (γ)να υπάρξει αποκλιμάκωση το συντομότερο. Την ίδια ώρα υπάρχει η εκτίμηση πως δεν αναμένεται έξαρση των μεταναστευτικών ροών, λόγω του πολέμου, ενώ ακόμα αξιολογούνται τα σενάρια, σε σχέση με τις οικονομικές συνέπειες, που ενδεχομένως να προκύψουν.