Οι αριθμοί του δεύτερου γύρου και οι «αναγκαστικές» μετακινήσεις ψηφοφόρων

Οι τάσεις της πρόθεσης ψήφου στον πρώτο γύρο επαναλαμβάνονται και στα τρία σενάρια του δευτέρου γύρου που καταγράφει η τελευταία μεγάλη δημοσκόπηση του REPORTER και της IMR για τις Προεδρικές Εκλογές. Στα δύο που ένας από τους διεκδικητές είναι ο Νίκος Χριστοδουλίδης φαίνεται να κερδίζει με άνεση και τους δύο άλλους βασικούς υποψηφίους, ενώ στο σενάριο που μένει εκτός δεύτερης Κυριακής, οι αποστάσεις μεταξύ Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέα Μαυρογιάννη είναι πολύ πιο κοντινές.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δημοσκόπηση REPORTER: Σκληρό πόκερ Αβέρωφ και Μαυρογιάννη-Μάχη για συσπειρώση

Αυτό που φαίνεται να αλλάζει μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής είναι ο τρόπος που κινούνται οι ψηφοφόροι των μεγαλύτερων πολιτικών δυνάμεων, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με το πρωτόγνωρο δίλημμα να μην περάσει ο εκλεκτός του κόμματός τους στον δεύτερο γύρο και να πρέπει να αλλάξουν την αρχική τους ψήφο. Οι ψηφοφόροι των μικρότερων κομμάτων χρειάστηκε κατά καιρούς να πάρουν νέες αποφάσεις μεταξύ πρώτης Κυριακής, σε αντίθεση με αυτούς του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ που για πρώτη φορά μπορεί να κληθούν να κάνουν κάτι τέτοιο, χωρίς μάλιστα να γνωρίζουν εκ των προτέρων την στάση που θα τηρήσει το κόμμα τους.

Νεοφύτου vs Μαυρογιάννης

Το πρώτο σενάριο που εξετάζει η δημοσκόπηση είναι στον δεύτερο γύρο να βρεθούν αντιμέτωποι οι Ανδρέας Μαυρογιάννης και Αβέρωφ Νεοφύτου. Στην πρόθεση ψήφου του πρώτου γύρου ο εκλεκτός του ΑΚΕΛ καταγράφει ποσοστό 22,5% και ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ 21,4%, πίσω από το 32,7% του Νίκου Χριστοδουλίδη. Σε αυτό το σενάριο επαναλαμβάνεται το σκηνικό, καθώς ο κ. Μαυρογιάννης έχει προβάδισμα με 38% έναντι 34% του κ. Νεοφύτου. Μια διαφορά που σίγουρα θεωρείται ανατρέψιμη, δεδομένου ότι το ποσοστό των αναποφάσιστων είναι διπλάσιο από το διάστημα που τους χωρίζει. Η αποχή κινείται σε αυτό το σενάριο στο 12% και το λευκό/άκυρο στο 8%.

Παρά το γεγονός πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου χάνει με βάση αυτά τα ποσοστά, παρατηρείται σημαντική αύξηση της συσπείρωσης του ΔΗΣΥ όταν ενώπιον των ψηφοφόρων του κόμματος τίθεται το δίλημμα του προέδρου της παράταξης ή του «αιώνιου αντιπάλου», καθώς ο κ. Μαυρογιάννης υποστηρίζεται από το ΑΚΕΛ. Από 50% συσπείρωση που καταγράφεται στον πρώτο γύρο, το ποσοστό σε αυτό το σενάριο ανεβαίνει στο 71%. Θα πρέπει, βέβαια, να σημειωθεί πως ο κ. Νεοφύτου δεν καταφέρνει να απορροφήσει ολόκληρο το ποσοστό των Συναγερμικών που προσανατολίζονται στον πρώτο γύρο να ψηφίσουν Νίκο Χριστοδουλίδη, καθώς η διείσδυση του τέως ΥΠΕΞ βρίσκεται στο 32%, ενώ η αύξηση στη συσπείρωση είναι 21 μονάδες. Την ίδια στιγμή, ένας στους δέκα ψηφοφόρους του ΔΗΣΥ, μπροστά σε αυτό το ενδεχόμενο φαίνεται να προτιμούν τον Ανδρέα Μαυρογιάννη, ενώ την πρώτη Κυριακή το ποσοστό αυτό βρίσκεται στο 4%. Tο 8% δηλώνουν πως θα τηρήσουν αποχή και αναποφάσιστοι είναι το 5%, όσοι και οι ψηφοφόροι του ΔΗΣΥ που απαντούν ότι θα ρίξουν λευκό ή άκυρο.

Το προβάδισμα του Ανδρέα Μαυρογιάννη είναι αποτέλεσμα της πολύ υψηλής συσπείρωσης που καταγράφει το ΑΚΕΛ σε αυτό το σενάριο, καθώς βρίσκεται στο 89%. Πρόκειται για αύξηση 15 μονάδων σε σχέση με τον πρώτο γύρο, στον οποίο κινείται ήδη σε καλά επίπεδα. Μάλιστα οι απώλειες του ΑΚΕΛ προς τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ μειώνονται μεταξύ των δύο γύρων από 3% σε 2%, με τους αναποφάσιστους να αποτελούν μεγαλύτερο ποσοστό, στο 7%. Ταυτόχρονα λιγότεροι είναι οι ΑΚΕΛικοί που προτιμούν να τηρήσουν αποχή ή να ρίξουν λευκό ή άκυρο σε σχέση με τους Συναγερμικούς.

Σε ό,τι αφορά το ΔΗΚΟ, που είναι και το μεγαλύτερο κόμμα που υποστηρίζει τον Νίκο Χριστοδουλίδη, οι ψηφοφόροι του μοιράζονται ανάμεσα στους δύο υποψηφίους σε αυτό το σενάριο αλλά όχι ισοδύναμα, καθώς πολύ περισσότεροι (36%) διοχετεύονται προς τον κ. Μαυρογιάννη παρά τον κ. Νεοφύτου (19%), χωρίς βέβαια να είναι σαφές τι αποφάσεις θα λάμβαναν τα συλλογικά όργανα. Πάντως αυτές οι επιλογές δεν φαίνεται να αρέσουν ιδιαίτερα στους ΔΗΚΟϊκούς, δεδομένου πως δύο στους δέκα θα τηρούσαν αποχή, ενώ 14% δηλώνουν αναποφάσιστοι και 12% πως θα έριχναν λευκό ή άκυρο.

Νεοφύτου vs Χριστοδουλίδης

Το δεύτερο σενάριο εξετάζει το ενδεχόμενο να βρεθούν αντιμέτωποι οι Αβέρωφ Νεοφύτου και Νίκος Χριστοδουλίδης και έχει τη μεγαλύτερη ψαλίδα, αφού ο κ. Χριστοδουλίδης κερδίζει τον κ. Νεοφύτου με μεγαλύτερη διαφορά από ότι τον κ. Μαυρογιάννη, ενώ η μεταξύ τους διαφορά είναι στο 4%. Ο τέως ΥΠΕΞ του Νίκου Αναστασιάδη καταγράφει 52% και ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ 28%, μία διαφορά 24 μονάδων.

Σε αυτή την περίπτωση, ο κ. Νεοφύτου αυξάνει κατά 2% στο 52% το ποσοστό που λαμβάνει ανάμεσα στους ψηφοφόρους του κόμματός του, ενώ ο κ. Χριστοδουλίδης, παρόλο που δεν προτιμάται από την πλειοψηφία, εξασφαλίζει επιπλέον 9% από τη βάση του ΔΗΣΥ που τον ψηφίζουν σε ποσοστό 41%. Με το 93% των Συναγερμικών να θεωρούν ότι έχουν επιλογή σε αυτό το σενάριο, το ποσοστό των αναποφάσιστων είναι 4% και της αποχής και του λευκού 2% και 1% αντίστοιχα.

Αυτοί που φαίνεται να αισθάνονται πως δεν έχουν καλές επιλογές είναι οι ΑΚΕΛικοί, με το ένα τέταρτο τους να δηλώνουν πως αν βρεθούν ενώπιον αυτού του διλήμματος θα τηρήσουν αποχή. Ένας στους δέκα παρουσιάζονται αναποφάσιστοι, ενώ ακόμη 12% θα έριχναν λευκό ή άκυρο. Από τους μισούς ΑΚΕΛικούς που αναφέρουν την πρόθεσή τους, τη μερίδα του λέοντος λαμβάνει ο Νίκος Χριστοδουλίδης με 39%, ποσοστό τριπλάσιο από όσους προτίθενται να τον ψηφίσουν από τον πρώτο γύρο. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου λαμβάνει 13% από τη δεξαμενή του ΑΚΕΛ σε μια τέτοια περίπτωση, μια αύξηση της τάξης του 9% σε σχέση με τον πρώτο γύρο.

Για τους ΔΗΚΟϊκούς δεν υπάρχουν ουσιαστικά διλήμματα, καθώς το 79% θα ψήφιζαν Νίκο Χριστοδουλίδη σε αυτό το σενάριο, 10% περισσότεροι από όσους προτίθενται να τον ψηφίσουν την πρώτη Κυριακή. Προς τον κ. Νεοφύτου διοχετεύεται ποσοστό 11%, 4% περισσότεροι από τον πρώτο γύρο. Το ποσοστό της αποχής στο ΔΗΚΟ είναι 4%, όσο και οι αναποφάσιστοι, ενώ 2% θα έριχναν άκυρο ή λευκό. 

Ανδρέας Μαυρογιάννης vs Νίκος Χριστοδουλίδης

Το τελευταίο σενάριο είναι το πιο συμβατό με την πρόθεση ψήφου του πρώτου γύρου, καθώς αντιμέτωποι σε αυτόν είναι ο πρώτος με τον δεύτερο, αν και η διαφορά που χωρίζει τον κ. Μαυρογιάννη από τον κ. Νεοφύτου είναι πολύ μικρή και εμπίπτει εντός του στατιστικού σφάλματος. Σε αυτό το σενάριο ο κ. Χριστοδουλίδης λαμβάνει 49% και ο κ. Μαυρογιάννης 31%, με την ψαλίδα να βρίσκεται στις 18 μονάδες.

Το 56% των ψηφοφόρων του ΔΗΣΥ θα επέλεγαν τον Νίκο Χριστοδουλίδη, 24% περισσότεροι από ότι στον πρώτο γύρο, ενώ ποσοστό 15% θα ψήφιζαν τον εκλεκτό του ΑΚΕΛ, ποσοστό πενταπλάσιο από όσους προτίθενται να το πράξουν στον πρώτο γύρο. Το 14% των Συναγερμικών θα τηρούσαν αποχή εάν ήταν αυτές οι δύο οι επιλογές τους και χωρίς να γνωρίζουν ποια είναι η γραμμή που θα επέλεγε η Πινδάρου, ενώ 7% κινούνται προς το λευκό/άκυρο και άλλοι τόσοι δηλώνουν αναποφάσιστοι.

Σε ό,τι αφορά τους ΔΗΚΟϊκούς, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης και ο Νίκος Χριστοδουλίδης αυξάνουν και οι δύο κατά 3% τους ψηφοφόρους που τους επιλέγουν, παρόλο που το κόμμα επίσημα υποστηρίζει την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη. Ο κ. Χριστοδουλίδης εξακολουθεί να κινείται ψηλά, στο 77%, ενώ τον κ. Μαυρογιάννη προτιμούν το 13% των οπαδών του κόμματος. Στο 5% κινούνται οι αναποφάσιστοι του κόμματος του Κέντρου, ενώ τα ποσοστά της αποχής και του λευκού είναι 3% και 2% αντίστοιχα.

Με την οικονομία στο επίκεντρο

Τα κριτήρια της ψήφου στις Προεδρικές Εκλογές είναι συχνά συνυφασμένα με τα βασικά προβλήματα που εντοπίζουν οι πολίτες, παρόλο που τα προγράμματα των υποψηφίων δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που λαμβάνουν υπόψιν στις επιλογές τους. Στην ερώτηση «ποιο θεωρείτε τη δεδομένη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας;», αναδεικνύεται ως πρώτο ζήτημα, με 33%, η οικονομία, ένας τομέας που είδαμε να υπάρχει συζήτηση το τελευταίο διάστημα. Συναφής είναι και η ακρίβεια, η οποία αναφέρεται από το 9%. Ακολουθεί η διαφθορά και η Δικαιοσύνη με 23%. Πρόκειται για ζητήματα που επίσης «έπαιξαν» αρκετά κατά τη διάρκεια του προεκλογικού.

Ενδιαφέρον εύρημα είναι πως το Κυπριακό όχι απλώς μετατοπίζεται στην τρίτη θέση, καθώς ουδέποτε έπαιζε πρώτο σε αυτήν την προεκλογική εκστρατεία, αλλά ότι θεωρείται ως το πιο σημαντικό πρόβλημα από το 16% των πολιτών, μόλις 2% περισσότερους από όσους θεωρούν κυριότερο ζήτημα το μεταναστευτικό. Το 3% των ερωτηθέντων αναφέρουν ως μεγαλύτερο πρόβλημα την παιδεία και 2% άλλα ζητήματα. 

Ταυτότητα έρευνας

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το γραφείο IMR για τον REPORTER μεταξύ 19 και 26 Ιανουαρίου 2023. Είχε παγκύπρια κάλυψη σε αστικές και αγροτικές περιοχές, με μέγεθος δείγματος τα 1000 άτομα, άνδρες και γυναίκες ηλικίας 18+ με δικαίωμα ψήφου. Η επιλογή έγινε με τυχαία στρωματοποιημένη δειγματοληψία, μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου. Το στατιστικό σφάλμα είναι στο +/-3.1  και ο βαθμός βεβαιότητας στο 95%.

Το 39% των ερωτηθέντων προέρχεται από την επαρχία Λευκωσίας, το 29% από τη Λεμεσό, το 16% από τη Λάρνακα, το 10% από την Πάφο και το 6% από την Αμμόχωστο. Το 12% ανήκει στην ηλικιακή ομάδα 18-24, το 36% στην ομάδα 25-44, το 35% είναι ηλικίας 45-64 και το 16% 65+.