Εκλογές στο repeat-Λίγη ουσία, πολλή τοξικότητα πέντε μήνες πριν τις Προεδρικές

Η πραγματική προεκλογική εκστρατεία για τις Προεδρικές Εκλογές ξεκινά συνήθως μετά τις διακοπές του καλοκαιριού. Σε αυτές τις γεμάτες ιδιομορφίες εκλογές, όμως, πολλά πράγματα δεν λειτουργούν όπως συνηθίζεται, με αποτέλεσμα, παρά το γεγονός πως είμαστε ακριβώς στη σεζόν της έντονης προεκλογικής εκστρατείας, να μην βλέπουμε μια ζωηρή πολιτική δραστηριότητα. Ο κάθε υποψήφιος κάνει τα δικά του και, όταν απευθύνονται ο ένας στον άλλο, πολύ συχνά είναι με τρόπο τοξικό και μακριά από την όποια πολιτική ουσία.

Το γεγονός πως διάφοροι υποψήφιοι πραγματοποίησαν πάρα πολλές εξορμήσεις τους προηγούμενους μήνες, κάποιοι παρουσίασαν και μεγάλο μέρος του προγράμματός τους και έχον ήδη έγιναν αρκετές μεγαλύτερες συγκεντρώσεις, οδηγεί αναπόφευκτα σε επαναλήψεις. Ο επιθετικός τρόπος με τον οποίο οποίο μπήκε πάρα πολύ νωρίς στον προεκλογικό ο Αβέρωφ Νεοφύτου επιτάχυνε τις διαδικασίες και για άλλες υποψηφιότητες, που αναγκάζονταν το προηγούμενο διάστημα να τον ακολουθήσουν, πολλές φορές υπό την πίεση του ΔΗΣΥ και χωρίς να θεωρούν όντως πως προσφέρεται ο χρόνος.

Παρά το γεγονός πως οι διαδικασίες έχουν προχωρήσει για αρκετούς υποψήφιους, δεν βλέπουμε το ίδιο να γίνεται και με τον πολιτικό διάλογο. Αν και πολλοί επένδυαν στα debates για αυτό, μετά από σχεδόν ένα μήνα αυτών των τηλεμαχιών, μάχες είδαμε μόνο όταν βρέθηκαν απέναντι τρεις υποψήφιοι που υποστηρίζονται από κόμματα, οι Αβέρωφ Νεοφύτου, Ανδρέας Μαυρογιάννης και Χρίστος Χρίστου και παρακολουθήσαμε κυρίως παράλληλους, υποτονικούς μονολόγους. Σε ένα debate, μάλιστα, προσπαθούσαν να συζητήσουν ως αντίπαλοι, δύο υποψήφιοι που βρίσκονται σε διαδικασία συνένωσης των υποψηφιοτήτων τους. Όπως προκύπτει μέχρι στιγμής, ούτε αυτό το πλαίσιο κατάφερε να δώσει περισσότερη ζωή στον προεκλογικό.

Αξιοσημείωτη είναι και η απουσία πολλών επιτελείων από τον σχολιασμό της επικαιρότητας. Ενώ γίνονται πράματα και θάματα, με εκθέσεις, πορίσματα και σκάνδαλα, οι υποψήφιοι φαίνεται να επιλέγουν πολύ προσεκτικά τις μάχες τους, αφήνοντας αρκετά σημαντικά θέματα της επικαιρότητας ασχολίαστα ή αναμένουν την κατάληξή τους προτού τοποθετηθούν και πάρουν μια θέση που ενδεχομένως να τους «κυνηγά» μέχρι τον Φεβρουάριο.

Πολύ συχνά, μάλιστα, τη δουλειά αυτή αναλαμβάνουν τα κόμματα που υποστηρίζουν τις υποψηφιότητες και όχι τα επιτελεία, με τους υποψήφιους να έχουν τη δυνατότητα να κερδίσουν χρόνο, τηρώντας αποστάσεις. Αλλά ακόμη και εύκολα θέματα της επικαιρότητας, τα οποία θα μπορούσαν να σχολιάσουν με την παράθεση των προτάσεών τους, συχνά αποφεύγονται ακόμα κι ας είμαστε στα τέλη Σεπτεμβρίου, αφήνοντας αυτή τη δουλειά στα κόμματα, που ακολουθούν τις δικές τους διαχρονικές ατζέντες και επικεντρώνονται στα ζητήματα του δικού τους ειδικού ενδιαφέροντος και δεν έχουν ολιστική προσέγγιση στην ειδησεογραφία, η οποία συναποτελείται από πολλά τρέχοντα ζητήματα που «καίνε» τους πολίτες.

Όταν, δε, οι υποψήφιοι και τα επιτελεία τους απευθύνονται το ένα στο άλλο, συχνά πρόκειται για επιθέσεις κουραστικά επαναληπτικές, που τις περισσότερες φορές παραμένουν αναπάντητες και εμπίπτουν και πάλι στο πλαίσιο των παράλληλων μονολόγων. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι πρόσφατες επιθέσεις προς τον Νίκο Χριστοδουλίδη, μετά τη δημοσιοποίηση μηνυμάτων που αντάλλαζε με πρώην συνεργάτη του, επί των οποίων άλλοι υποψήφιοι και κόμματα ζητούσαν τοποθέτηση και ο υποψήφιος επέλεξε να μην τοποθετηθεί ποτέ και να μην εμπλακεί σε διάλογο επί του θέματος. Αντιθέτως, προέβη σε πιο γενικές αναφορές, στο πλαίσιο ομιλίας του, κάνοντας λόγο για «οργανωμένη προσπάθεια, από κάποιους, συκοφάντησης και αποδόμησης μου, με στόχο να πληγεί η προσωπικότητα και ο χαρακτήρας μου, χωρίς όρια, χωρίς τον όποιο περιορισμό». Μίλησε επίσης για πόλωση, φανατισμό και συκοφαντίες, εκφοβισμούς και απειλές.  

Στην πραγματικότητα ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεν απάντησε ποτέ επί της ουσίας. Ομοίως, το ζήτημα στο οποίο καλείτο να τοποθετηθεί δεν ήταν ποτέ πολιτικό, καθώς κινείτο μεταξύ ηθικής και κουτσομπολιού, χωρίς να αγγίζει πολιτικές θέσεις του υποψηφίου. Αυτό που αμφισβητείτο ήταν ο χαρακτήρας και η κρίση του, τα οποία είναι βεβαίως ποιοτικά χαρακτηριστικά που οι πολίτες εξετάζουν όταν λαμβάνουν την απόφαση για το ποιον θα ψηφίσουν, αλλά όχι πολιτικά επιχειρήματα, όπως θα ήταν αν, για παράδειγμα, αμφισβητείτο η ικανότητα εφαρμογής μιας δέσμης προτάσεων του κ. Χριστοδουλίδη ή οι χειρισμοί που έκανε ως Υπουργός Εξωτερικών.

Αυτό το σκηνικό επιβεβαιώνει και τις τοξικές συνθήκες μέσα στις οποίες πραγματοποιείται αυτός ο προεκλογικός. Αντί ενώπιον των ψηφοφόρων να τίθενται πολιτικά ζητήματα, πιο συχνά συζητούνται θέματα ήσσονος σημασίας, που δεν ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τον πολίτη και που μονοπωλούν την πολιτική συζήτηση χωρίς να έχουν απαραίτητα πολιτικό υπόβαθρο. Κάποια από αυτά, μάλιστα, απευθύνονται σε πολύ συγκεκριμένα ακρωτήρια και δεν αφορούν κανένα άλλο εκτός από αυτά, καθώς αποσκοπούν αποκλειστικά στη συσπείρωση συγκεκριμένων ομάδων ψηφοφόρων. Τέτοιο παράδειγμα είναι η κατ’ επανάληψη προσπάθεια του ΔΗΣΥ να κατηγορήσει τον Νίκο Χριστοδουλίδη ότι στρέφεται κατά της συνοχής της παράταξης, ενώ η συνοχή ενός κόμματος αφήνει τους πάντες, πέραν των φανατικών του οπαδών, παγερά αδιάφορους. Άλλο είναι το ξέσπασμα του Ανδρέα Μαυρογιάννη έναντι του ΕΛΑΜ στο debate του ΡΙΚ, το οποίο ενείχε στοιχεία ρητορικής που μπορεί να ακούγονται συχνά στις κομματικές συγκεντρώσεις του ΑΚΕΛ, αλλά δεν φαίνεται να αγγίζουν ιδιαίτερα τα μη ΑΚΕΛικά κοινά.

Οι Προεδρικές Εκλογές χρειάζονται περισσότερη πολιτική και λιγότερη επανάληψη. Κυρίως, όμως, χρειάζεται αυτοσυγκράτηση από όλες τις πλευρές, ώστε να μην επιλέγουν την οδό της τοξικότητας για χάρη των ευκαιριακών πλεονεκτημάτων. Χρειάζονται πολιτικό διάλογο που να έχει ένα επίπεδο. Θα το κάνουν, όμως, οι υποψήφιοι ή έχουν βολευτεί σε αυτό το βαρετό και αντιπαραγωγικό μοτίβο; 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Τα κτυπήματα κάτω από τη μέση και ο χαρακτήρας των υποψηφίων
• Ν. Χριστοδουλίδης: Οργανωμένη προσπάθεια συκοφάντησης και αποδόμησης μου που θα κλιμακωθεί
• Επανέρχεται για τα fake profile ο ΔΗΣΥ-«Να πάψει να κρύβεται ο Χριστοδουλίδης»