Η κρισιμότητα της απόφασης για το εμπάργκο και οι Τούρκοι που έγιναν... Τούρκοι
11:31 - 17 Σεπτεμβρίου 2022
Η έντονη αντίδραση των Τούρκων οι οποίοι επανέλαβαν τη γνωστή τακτική των απειλών, καταδεικνύει τη σημαντικότητα και την ιστορικότητα της απόφασης της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την πλήρη άρση του εμπάργκο της πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987.
Υπενθυμίζεται ότι το πρώτο μεγάλο βήμα προς αυτή τη κατεύθυνση είχε γίνει τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν ο τότε Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, είχε τηλεφωνήσει στον Νίκο Χριστοδουλίδη για να του ανακοινώσει τη μερική άρση του εμπάργκο. Το συγκεκριμένο γεγονός είχε ανοίξει τον δρόμο για την πώληση αμερικανικών μη φονικών όπλων στην Κύπρο, προβλέποντας ότι η μερική άρση του εμπάργκο θα πρέπει να ανανεώνεται με σχετική εντολή σε ετήσια βάση.
Με τη σημερινή απόφαση η κυβέρνηση των ΗΠΑ προχωρά στην ομαλοποίηση των αμυντικών της σχέσεων με τη Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς πλέον δεν θα υπάρχουν περιορισμοί στην πώληση όπλων. Παρόλα αυτά όμως, η άρση του εμπάργκο θα συνεχίσει να ανανεώνεται σε ετήσια βάση, καθώς ο νόμος «East Med Act» του 2019 και ο Νόμος για το Αμυντικό Προϋπολογισμό (NDAA) για το έτος 2020 προβλέπουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος πρέπει να πιστοποιεί στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να συνεργάζεται με τη κυβέρνηση των ΗΠΑ σε μια σειρά από κρίσιμους τομείς. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πρέπει να ελέγχει κάθε χρόνο ότι η κυπριακή κυβέρνηση:
· Συνεργάζεται για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων πάνω στους κανονισμούς για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοοικονομική ρυθμιστική εποπτεία.
· Συνεχίζει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την απαγόρευση πρόσβασης στα λιμάνια ρωσικών πολεμικών πλοίων για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Χαιρετίζει ο Πρόεδρος την πλήρη άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων-«Απόφαση ορόσημο»
Ικανοποίηση στη Λευκωσία
Με αναρτήσεις στο Twitter, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, καθώς και τα υπουργεία Άμυνας και Εξωτερικών χαιρετίζουν την απόφαση του State Department για την πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ στην Κύπρο.
«Με μεγάλη ικανοποίηση χαιρετίζω την ανακοίνωση του State Department για την πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ στην Κύπρο», αναφέρει ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης και επισημαίνει: «Πρόκειται για μια απόφαση - ορόσημο, η οποία αντικατοπτρίζει την αναπτυσσόμενη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της ασφάλειας».
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο κ. Αναστασιάδης στον γερουσιαστή των Δημοκρατικών Ρόμπερτ Μενέντεζ, τον οποίο και ευχαριστεί δημόσια: '»Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω δημόσια τον Γερουσιαστή Μενέντεζ για όλη την δουλειά που έκανε δυνατή την σημερινή αυτή απόφαση, η οποία είναι σύμφωνη με εκείνη του 2019 για την Ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ενεργειακή Συνεργασία. Χτες συνομίλησα με τον Γερουσιαστή και για μια ακόμη φορά του εξέφρασα την ευγνωμοσύνη μου για την φιλία του».
Ευχαριστίες και εκτίμηση εκφράζει μέσα από ανάρτησή του το κυπριακό υπουργείο Άμυνας. «Αυτό ενισχύει τη συνεργασία μας και εγκαινιάζει μια νέα εποχή στις διμερείς μας σχέσεις, καθώς προωθούμε σταθερά μια μη αναστρέψιμη εταιρική σχέση ασφάλειας και άμυνας», σημειώνεται.
Το κυπριακό υπουργείο Εξωτερικών, τέλος, αναφέρει στο Twitter: «Χαιρετίζουμε την απόφαση του State Department να προχωρήσει στην πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων του 1987 κατά της Κύπρου: Ένα πολιτικό ορόσημο που δείχνει τη συνεχή εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας ΗΠΑ-Κύπρου στην Ασφάλεια και Άμυνα ως αναπόσπαστο μέρος του μωσαϊκού περιφερειακής σταθερότητας».
Ικανοποίηση Δένδια
Την ικανοποίηση του για την απόφαση πλήρους άρσης του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ προς την Κύπρο, εξέφρασε με ανάρτηση του στο twitter, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.
«Πιστεύω ότι η απόφαση αυτή αποτελεί ένα πολιτικό ορόσημο για τις σχέσεις μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής», σημειώνει ο κ. Δένδιας και προσθέτει ότι η συνεισφορά του Αμερικανικού Κογκρέσου και ιδιαίτερα του Προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας Ρόμπερτ Μενέντεζ, αρχιτέκτονα του East Med Act του 2019 ήταν σημαντική.
«Μαζί με την Κύπρο και τις ΗΠΑ, η Ελλάδα θα συνεχίσει να εργάζεται για την προώθηση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας», καταλήγει ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Νέα σελίδα στις αμυντικές σχέσεις ΗΠΑ και Κύπρου-Αποφασίστηκε πλήρης άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων
Έγιναν... Τούρκοι
Στην ανακοίνωση του το τουρκικό ΥΠΕΞ καταδικάζει την απόφαση των ΗΠΑ και παράλληλα προειδοποιούν ότι υποστηρίζουν πλήρως την αντίδραση του ψευδοκράτους. «Η απόφαση αυτή, που έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της ισότητας των δύο πλευρών στο νησί και θα κάνει την ελληνοκυπριακή πλευρά πιο αδιάλλακτη, θα επηρεάσει αρνητικά τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Θα οδηγήσει σε κούρσα εξοπλισμών στο νησί και θα βλάψει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η Άγκυρα καλεί την Ουάσιγκτον να αναθεωρήσει αυτή την απόφαση και να ακολουθήσει μια ισορροπημένη πολιτική έναντι των δύο πλευρών στο νησί. «Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, θα πρέπει να καταγράψει την κυρίαρχη ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς του τουρκοκυπριακού λαού, κάτι που επιβεβαιώθηκε και από τις Συνθήκες του 1959-1960, και να ενεργήσει ανάλογα».
«Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία, ως εγγυήτρια χώρα, θα συνεχίσει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο των ιστορικών και νομικών της ευθυνών προκειμένου να διασφαλίσει την ύπαρξη, την ασφάλεια και την ειρήνη των Τουρκοκυπρίων», καταλήγει η ανακοίνωση των Τούρκων.
Τα κόμματα
Εξαιρετικά σημαντικό επίτευγμα για την εξωτερική και αμυντική πολιτική της Κύπρου χαρακτήρισε την απόφαση των ΗΠΑ, ο Δημοκρατικός Συναγερμός.
Σε γραπτή δήλωση του ο βουλευτής Γιώργος Κάρουλλα αναφέρει πως, «μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και με ξεκάθαρη, στοχευμένη στρατηγική, η κυβέρνηση του Προέδρου Αναστασιάδη πέτυχε ένα σημαντικό στόχο δημιουργώντας παράλληλα ισχυρές προοπτικές για τη διασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή μας. Ως Δημοκρατικός Συναγερμός, είχαμε στηρίξει αυτές τις προσπάθειες με όλες μας τις δυνάμεις».
«Η σημερινή απόφαση», σημειώνει, «αναδεικνύει τον γεωστρατηγικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος, ενώ παράλληλα δικαιώνεται η πολιτική μας για ξεκάθαρο και αξιόπιστο πολιτικό προσανατολισμό και για σύναψη ισχυρών συμμαχιών. Παράλειψή μας θα ήταν να μην σημειώσουμε την εποικοδομητική στάση που τήρησε επί του θέματος και γενικότερα στους αγώνες του Κυπριακού Ελληνισμού ο Γερουσιαστής και Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Μενέντεζ».
Σε ανακοίνωσή του το Δημοκρατικό Κόμμα χαρακτηρίζει ως θετική εξέλιξη που ενισχύει το κύρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, την άρση εμπάργκο πώλησης όπλων από τις ΗΠΑ.
Επίσης σημειώνει πως, «με την άρση του εμπάργκο θα επιτρέπεται η έγκριση εξαγωγών, επανεξαγωγών και μεταφορών αμυντικού υλικού από τις ΗΠΑ στην Κυπριακή Δημοκρατία. Πρόκειται για μια εξαιρετικά θετική εξέλιξη που ενισχύει το κύρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ως τέτοια θα πρέπει να αξιοποιηθεί».
«Το Δημοκρατικό Κόμμα σημειώνει ιδιαίτερα την καθοριστική συμβολή του τέως Υπουργού Εξωτερικών και Ανεξάρτητου Υποψηφίου για την Προεδρία της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη σε αυτή την εξέλιξη όπως επίσης και του Αμερικανού Γερουσιαστή, Μπομπ Μενέντεζ», αναφέρει τέλος.
«Η απόφαση των ΗΠΑ δεν συμβάλλει στη λύση Κυπριακού»
Ο Τ/κ ηγέτης Ερσίν Τατάρ δήλωσε ότι η άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων από τις ΗΠΑ θα προκαλέσει μεγάλες εντάσεις στην Κύπρο και την περιοχή και δεν θα συμβάλει στη λύση του Κυπριακού.
"Ενώ η ελληνοκυπριακή διοίκηση της νότιας Κύπρου συνεχίζει τις εντατικές εξοπλιστικές της δραστηριότητες κατά της τδβκ και της Τουρκίας, την οποία θεωρεί εχθρό, η απόφαση των ΗΠΑ να άρουν το εμπάργκο όπλων στη νότια Κύπρο είναι απαράδεκτη και την καταδικάζουμε έντονα", είπε ο Τατάρ.
Ισχυρίστηκε ότι την ώρα που η "τδβκ και η Τουρκία διατηρούν τη θετική τους στάση απέναντι στη λύση του Κυπριακού, αυτή η απόφαση των ΗΠΑ δεν θα συμβάλει στη λύση του Κυπριακού και θα ενθαρρύνει περαιτέρω την ελληνοκυπριακή διοίκηση, η οποία διατηρεί μια ασυμβίβαστη στάση και θα προκαλέσει μεγάλες εντάσεις στην Κύπρο και την περιοχή".
Χαρακτήρισε ιδιαίτερα αξιοσημείωτη την περίοδο κατά την οποία λήφθηκε αυτή η απόφαση των ΗΠΑ, την ώρα που, όπως ισχυρίστηκε "η Ελλάδα αυτές τις ημέρες ενέτεινε την προκλητική και επιθετική της στάση απέναντι στην Τουρκία" λίγο πριν από την 77η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, που θα ξεκινήσει στις 20 Σεπτεμβρίου.
«Αυτή η απόφαση, εκτός από τη δημιουργία μιας επικίνδυνης κλιμάκωσης στην Κύπρο και την περιοχή και μια νέα περιοχή έντασης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, μπορεί επίσης να αποτελέσει κίνδυνο για αντιπαράθεση των δύο μελών του ΝΑΤΟ. Δίδοντας δύναμη στην κυπριακή διοίκηση με την απόφαση που έλαβαν οι ΗΠΑ, αναμένεται ότι η νότια Κύπρος θα εντείνει τους εξοπλισμούς και την δημιουργία εντάσεων και η τδβκ θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα".
Υποστήριξε ακόμη ότι η αμερικανικη απόφαση "δείχνει για άλλη μια φορά πόσο ορθή είναι η θέση ότι δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε την αποτελεσματική εγγύηση της μητέρας πατρίδας Τουρκίας και του τουρκικού στρατού".
Καλούμε, κατέληξε, τις ΗΠΑ να αναθεωρήσουν αυτήν την απόφαση και να τηρούν μια ισορροπημένη πολιτική έναντι των δύο πλευρών στην Κύπρο.
Εξάλλου, σε γραπτή του δήλωση το "υπεξ" αναφέρει ότι ο επί δεκαετίες περιορισμός πωλήσεων όπλων που επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ άρθηκε εν μέρει το 2020 και το ίδιο συνέβη το 2021 και ότι ανακοινώθηκε από την Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών στις 16 Σεπτεμβρίου 2022 ότι λαμβάνεται νέα απόφαση για να καταστεί δυνατή η πλήρης άρση των περιορισμών πώλησης όπλων προς την ελληνοκυπριακή πλευρά.
Αυτή η απόφαση, προστίθεται, κλιμακώνει την ένταση στο νησί και την περιοχή και είναι απαράδεκτη.
Η απόφαση της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών, αναφέρει, να επιτρέψει τις πωλήσεις όπλων προς την "ελληνοκυπριακή διοίκηση δείχνει ξεκάθαρα ότι οι στρατιωτικές και εξοπλιστικές δραστηριότητες της ελληνοκυπριακής πλευράς, που έχουν φτάσει σε ανησυχητικό επίπεδο πρόσφατα, παραβλέπονται".
Σε μια περίοδο, συνεχίζει, "που η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει υπογράψει συμφωνία για την αγορά επιθετικών ελικοπτέρων με τη Γαλλία και επιταχύνει τις προσπάθειές της για προμήθεια πυραυλικών συστημάτων και ραντάρ μαζί με στρατιωτικό εξοπλισμό, η δήλωση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής για άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων προκαλεί ανησυχία".
Προσθέτει ότι "είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς την ειλικρίνεια των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής όταν αποφάσισαν να εξοπλίσουν την ελληνοκυπριακή πλευρά, ενώ από την άλλη ισχυρίζονται ότι θα υποστηρίξουν μια συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών στο νησί και τη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή".
Ισχυρίζεται ακόμη ότι είναι προφανής ο στόχος των όπλων και του εξοπλισμού που θα πωληθούν και προσθέτει ότι "επομένως, η συνέχιση της αποτελεσματικής και πραγματικής εγγύησης της Τουρκίας βάσει της Συνθήκης Εγγυήσεων, δεν είναι καθόλου αμφισβητήσιμη και προφανώς ζωτικής σημασίας περισσότερο από ποτέ".
"Αξίζει να τονιστεί, για άλλη μια φορά, ότι αναμένουμε από όλα τα τρίτα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, να άρουν την υποστήριξή τους στις προκλητικές δραστηριότητες της ελληνοκυπριακής πλευράς και να βοηθήσουν τα δύο κράτη στο νησί να καταλήξουν σε μια βιώσιμη συμφωνία που θα είναι στη βάση της κυρίαρχης ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος τους" καταλήγει.