Το δύσκαμπτο κράτος, οι βαθιές ρίζες και η εξοργιστική νοοτροπία

Το κυπριακό κράτος ουδέποτε φημιζόταν για την αποτελεσματικότητά του. Μια έρευνα γνώμης ανάμεσα στους πολίτες θα πείσει για του λόγου το αληθές. Κι όλες οι διαχρονικές παραδοχές, βεβαίως, από την εκτελεστική και τη νομοθετική εξουσία, πως η δημόσια υπηρεσία χρειάζεται σοβαρή μεταρρύθμιση. Ακόμη κι αν οι προσπάθειες για ψηφιακό μετασχηματισμό βελτίωσαν ελαφρώς την εμπειρία των πολιτών σε κάποιες περιπτώσεις, το δημόσιο παραμένει μια γερασμένη χελώνα, η οποία ενίοτε ξεχνά να φορέσει τα γυαλιά της και δεν βλέπει τι υπάρχει μπροστά της.

Δύο εκθέσεις του Γενικού Ελεγκτή το τελευταίο διάστημα αποδεικνύουν για άλλη μια φορά ότι πολλοί μπελάδες ίσως να αποφεύγονταν, εάν το κράτος έκανε καλά τη δουλειά του. Η μία ήταν βεβαίως η περίπτωση των διαβατηρίων, στην οποία καταδεικνύεται, μεταξύ άλλων, ότι πολλές φορές δεν λαμβάνονταν οι ορθές πληροφορίες για τους επενδυτές ή ότι υπήρχαν προβληματικές πληροφορίες αλλά δεν έφταναν ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου, ώστε να τις λάβει υπόψιν στην απόφασή του.

Αν γίνονταν πιο ενδελεχείς έλεγχοι και αν οι πληροφορίες που καθιστούσαν κάποια πρόσωπα ακατάλληλα για πολιτογράφηση έφταναν στους σωστούς αποδέκτες (δεδομένου ότι κι αυτοί θα έκαναν σωστή αξιολόγηση) ίσως το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα να υπήρχε ακόμη, να γλιτώναμε το διεθνές ρεζίλεμα και να μην καταστρέφαμε μόνοι μας ένα εργαλείο που ως στόχο είχε να φέρει έσοδα στην κυπριακή οικονομία. Αν είχαμε περισσότερη έγνοια πώς αυτές οι επενδύσεις θα βοηθούσαν μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα την πραγματική οικονομία (η πολιτογράφηση, άλλωστε, γίνεται για πάντα, όχι πρόσκαιρα με ημερομηνία λήξης) και όχι να επαναπαυόμασταν από το πρόσκαιρο, ζεστό χρήμα στις τσέπες κάποιων δικηγόρων και developers και την ανακουφιστική ένεση στα κρατικά ταμεία, ενδεχομένως σήμερα το ΚΕΠ να έμπαινε στη στήλη των επιτυχιών και όχι των αποτυχιών.

Όμως το κράτος, από το επίπεδο των υπαλλήλων μέχρι το επίπεδο των Υπουργών επέλεξε την οδό της προχειρότητας και των σκιών, τις οποίες προσπαθεί να διαχειριστεί σήμερα η Κυβέρνηση και το κυβερνών κόμμα, αντί να ψάχνει τρόπο να διαχειριστεί τα επιπλέον έσοδα που θα μας απέφερε. Επειδή έτσι έμαθε να λειτουργεί και δεν μπορεί να πάρει αποστάσεις από τον κακό του εαυτό.

Το δεύτερο παράδειγμα αφορά την Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία (η οποία υπάγεται στο Υπουργείο Μεταφορών) και την αδράνεια που επέδειξε σε ό,τι αφορά στο σύστημα απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων στις Κεντρικές Φυλακές. Οι φορολογούμενοι πολίτες πλήρωναν για το σύστημα και, όπως αποδεικνύουν τα γεγονότα, δουλειά δεν γινόταν. Η σύμβαση έτυχε τόσο κακής διαχείρισης, που το συμβόλαιο εκτελέστηκε με μεγάλες καθυστερήσεις και δεν ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις. Ακολούθως καταβλήθηκε επιπλέον ποσό για αναβάθμιση του συστήματος, η οποία δεν έγινε ποτέ, παρόλο που έληξε και η δική της προθεσμία.

Τα ίσως και τα αν εκ των πραγμάτων μπαίνουν και σε αυτό το ζήτημα. Γιατί αν όλες οι πλευρές έκαναν σωστά τη δουλειά τους, συμπεριλαμβανομένου και του ιδιώτη που έλαβε ένα σημαντικό ποσό από τα χρήματα του φορολογούμενου πολίτη, αλλά κυρίως το κράτος, που είχε την ευθύνη της εποπτείας, ενδεχομένως να είχαν αποτραπεί αυτά που διάφορες επιτροπές και ανακρίσεις ξεψαχνίζουν σήμερα. Αντ’ αυτού και, παρά τις προειδοποιήσεις της Διεύθυνσης των Κεντρικών Φυλακών, το κράτος επέτρεψε την αδράνεια και τις καθυστερήσεις και ουδέποτε αξιοποίησε στο έπακρο τα χρήματα του φορολογούμενου πολίτη για ένα ζήτημα που αφορούσε πρωτίστως την ασφάλεια.

Για το θέμα, μάλιστα, εξηγήσεις έχει να δώσει και η ίδια η Υπουργός Δικαιοσύνης, πέραν του Υπουργού Μεταφορών, καθώς σε επιστολή της που έχει διαρρεύσει στον Τύπο, φαίνεται ότι αντί να απαιτεί την αξιοποίηση του συστήματος με τον τρόπο που είχε σχεδιαστεί, προέκρινε τη χρησιμοποίηση άλλων δυνατοτήτων του, που θα οδηγούσαν στην αδιάκριτη καταγραφή δεδομένων για κινητά τηλέφωνα που δεν θα έμπαιναν παράνομα εντός και πέριξ των Φυλακών και δεν είχε κανένας λόγο να συλλέγει πληροφορίες γι’ αυτά.

Και δεν είναι μόνο αυτά. Ακόμη και σήμερα η Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία υποστηρίζει ότι ο ανάδοχος ρύθμισε το θέμα με τις παρεμβολές στα κινητά των κατοίκων της περιοχής. Όταν, όμως, ο REPORTER επισκέφθηκε τις γειτονιές κοντά στις Κεντρικές Φυλακές και ρώτησε τους κατοίκους, διαπίστωσε ότι το πρόβλημα συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Απλοί πολίτες, που ουδεμία σχέση έχουν με το σωφρονιστικό ίδρυμα, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες με την επικοινωνία τους. Και το κράτος επιλέγει απλώς να πιστεύει πως το πρόβλημα έχει λυθεί και να το αγνοεί. Είναι πιο εύκολο έτσι, παρά να ασχοληθεί  με τις ανάγκες των πολιτών του. Δεν θέλει να γνωρίζει κι αν γνωρίζει δεν θέλει να πιστέψει, για να μην ξεβολευτεί.

Ένα κράτος που δεν είναι σίγουρο τι θέλει, πώς το θέλει και δεν έχει τη διορατικότητα να το διεκδικήσει, δυσκολεύεται να κάνει τη δουλειά του. Όπως κι ένα κράτος που δεν ενδιαφέρεται να γνωρίζει και δεν έχει τη βούληση να επιλύσει τα προβλήματα των πολιτών του. Τα παραδείγματα είναι πολλά και δεν περιορίζονται στην τρέχουσα διακυβέρνηση. Αυτή η νοοτροπία, άλλωστε, έχει τις ρίζες της στην ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ρίζες που έχουν γίνει βαθιές και που θέλουν πραγματική βούληση για να αντιμετωπιστούν, έτσι ώστε το κράτος μας να μπορεί να ανθίζει.  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Παραδοχή Ηλεκτρομηχανολογικής για δυνατότητα παρακολουθήσεων από σύστημα Φυλακών
• Από αρχές 2021, 35 επιστολές από Φυλακές για αναβάθμιση του συστήματος κινητών
• Βγαίνουν μπροστά κάτοικοι για τις παρεμβολές στο σήμα-Βραχνάς τα τελευταία έτη