Αντίσταση και σήμερα

Ιούλιος 2022. 48 οκτώ χρόνια μετά. Σε αυτή την τεσσαρακοστή όγδοη ανεπούλωτη ρωγμή του χρόνου, η αναδρομή στις εφιαλτικές ημέρες του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής είναι επιτακτική πράξη ιστορικού χρέους. Ημέρες μαύρες και αποκρουστικές. Ημέρες που μας σημάδεψαν για πάντα. Ακόμα χειρότερο, σημάδεψαν και ακρωτηρίασαν το σώμα και την ψυχή της ίδιας της Κύπρου.

Όσο κι αν κάποιοι θέλησαν τη λήθη και όσο κι αν φρόντισαν να σκεπάσουν με τη σιωπή το στυγερό έγκλημα του πραξικοπήματος και τα όσα προηγήθηκαν, η κραυγή της ιστορίας είναι τόσο διαπεραστική που δεν επιτρέπει ήσυχο ύπνο στους εφιάλτες της προδοσίας.

Ανώμαλες και ανατρεπτικές οι συνθήκες, που χαρακτήριζαν την εποχή προ του 1974. Στην Αθήνα η δικτατορία με την ανοχή μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας. Το Φοιτητικό Κίνημα να αποτελεί το ξυπνημένο κομμάτι της που βαθμιαία μπαίνει στην πρωτοπορία της αντιδικτατορικής πάλης. Η Νομική και το Πολυτεχνείο. Ο Παναγούλης, ο Μουστακλής, ο Μήνης. Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, οι συναυλίες του Γιάννη Μαρκόπουλου στη «Λήδρα» με το Νίκο Ξυλούρη. Η χουντοκρατούμενη ΕΦΕΚ, ενώ οι Κύπριοι φοιτητές Άρης Μαυροσκούφης και Πέτρος Δημητρίου είναι στα κάτεργα της χούντας για αντιδικτατορική δράση. Και ο επίσης Κύπριος Φοιτητής Γεώργιος Ξάνθος Τσικκουρής θυσιάζεται για τη δημοκρατία.

Στην Κύπρο η σταδιακή άλωση του δημοκρατικού και πολιτειακού ιστού. Αστυνομία, Εθνική Φρουρά, Σχολεία, Δημόσια Υπηρεσία περνούν σταδιακά στην αράχνη της χουντικής διείσδυσης. Οι «καθώς πρέπει» της Κυπριακής κοινωνίας γιορτάζουν έμπλεοι εθνικοφροσύνης την εθνοσωτήριον επέτειον της 21ης Απριλίου. Το λαϊκό κίνημα υπεράσπισης του Μακάριου απέναντι σε μια αδίστακτη ΕΟΚΑ Β υπό την άμεση καθοδήγηση, ενίσχυση, χρηματοδότηση της χούντας.

Το πραξικόπημα, η αντίσταση, ηρωική πλην απελπιστικά ανοργάνωτη στις πλείστες περιοχές και ανέτοιμη να αντιμετωπίσει ένα κίνημα στρατιωτικό, η διαφυγή του Μακάριου. Η δεύτερη φάση του διπλού εγκλήματος, η τουρκική εισβολή, η κορύφωση της τραγωδίας. Η χούντα επιτέλεσε την αποστολή της. Καταρρέει υπό το βάρος των ανομημάτων της. Η μεταπολίτευση. Στην Κύπρο οι άθλιοι πραξικοπηματίες συνεχίζουν το προδοτικό τους έργο. Εκβιάζουν, δολοφονούν, εμποδίζουν την επιστροφή του Μακάριου. Που γυρίζει «περίλυπος άχρι θανάτου» στη γη της συμφοράς.

Και σήμερα; 48 χρόνια μετά, δεν αρκούν ούτε οι ιστορικές αναδρομές, ούτε οι συγκινησιακοί εγκλεισμοί σε λόγους επετειακούς και σε εύκολες ρητορικές εξάρσεις.

Το ζητούμενο ως επιταγή της ιστορίας, ως διδαχή των τότε δραματικών γεγονότων και ως επιβαλλόμενη στάση απέναντι στο συνεχιζόμενο ακρωτηριασμό της πατρίδας μας είναι η αντίσταση και σήμερα. Αντίσταση στη βία, την αυθαιρεσία και την επιδρομική συμπεριφορά της Τουρκίας.

Αντίσταση στον εφησυχασμό και την επανάπαυση που καλλιεργούν οι σειρήνες μιας κοινωνικής αντίληψης περί άλλων τυρβάζουσας. Αντίσταση στους κακούς εαυτούς μας που ρέπουν στην προσαρμογή, στη λήθη και την αμνησία.

Αντίσταση στη ροπή στο κυνήγι του εύκολου κέρδους, στην επιδειξιομανία, στο μιμητισμό, στην αποδόμηση των άτυπων δεσμών αλληλεγγύης που συγκροτούν τη συνοχή της κοινωνίας.

Αντίσταση στην ανοχή στη διαμεσολάβηση, τη διαπλοκή, τη διαφθορά, τα φαινόμενα λεηλασίας του δημοσίου χρήματος, στα τρωκτικά που κατατρώγουν τα σωθικά της κυπριακής κοινωνίας.

Αντίσταση στις πολιτικές της μονόπλευρης λιτότητας, της οικονομικής εξουθένωσης των κοινωνιών, της ποδηγέτησης των οικονομιών από τις περίφημες αγορές, στη βαρβαρότητα των «μνημονίων» και των «δανειακών συμβάσεων», στην Ευρώπη των δύο ταχυτήτων.

Ζητούμενο να «ξαναβρούμε τη ψυχή μας». Που την χάσαμε, λοξοδρομώντας στους εύκολους και εφήμερους δρόμους των ψευδαισθήσεων και της επίπλαστης ευημερίας.

Μόνο έτσι μπορούμε να βρούμε τον προσανατολισμό μας και να οριοθετήσουμε πορεία σωτήρια για το μέλλον.

Απλό το μήνυμα των επετείων. Αντίσταση τότε, αντίσταση σήμερα. Το καλύτερο μνημόσυνο.