Αναζητούν λύσεις για να μην... παθαίνουν ηλεκτροσόκ οι καταναλωτές

Τον Γόρδιο δεσμό στην αύξηση των λογαριασμών ρεύματος, που ουσιαστικά τροφοδοτεί τον πληθωρισμό και την ακρίβεια που τρώει το σαράκι των νοικοκυριών, καλείται να επιλύσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε συνεργασία με τα Υπουργεία Οικονομικών και Ενέργειας καθώς επίσης και τις ηγεσίες της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου και της ΡΑΕΚ.

Ουσιαστικά στόχος της σημερινής σύσκεψης, που είναι προγραμματισμένη για τις εννέα και τριάντα το πρωί, δεν είναι άλλος από την εξεύρεση φόρμουλας που θα επιτρέψει να μειωθούν οι φουσκωμένοι λογαριασμοί που λαμβάνουν οι πελάτες της ΑΗΚ, είτε αυτοί είναι επιχειρήσεις, είτε καταναλωτές. Με τη μείωση του κόστους των λογαριασμών, θεωρείται δεδομένο ότι  θα μπει φρένο και στο ράλι τιμών και πως σε μεγάλο βαθμό θα μειωθούν και οι τιμές σε είδη πρώτης ανάγκης. Ένα ράλι που τίποτα και κανένας δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα που και πότε θα σταματήσει.  

Η φόρμουλα που καλούνται να εξεύρουν οι αρμόδιοι, βέβαια, θα πρέπει να διασφαλίζει ταυτόχρονα πως ναι μεν οι καταναλωτές θα δουν τους λογαριασμούς να ξεφουσκώνουν, αλλά και πως δεν θα τεθούν σε κίνδυνο τα δημόσια οικονομικά. Σε αυτό το πλαίσιο η Κυβέρνηση προσεγγίζει με ιδιαίτερο προβληματισμό τις προτάσεις που κατέθεσαν τις προηγούμενες εβδομάδες κάποια κόμματα της αντιπολίτευσης, που ουσιαστικά προτείνουν να μειωθεί ο ΦΠΑ, κάτι που ουσιαστικά μεταφράζεται σε πολύ μειωμένα έσοδα για το κράτος.

Η σημερινή σύσκεψη έρχεται στη σκιά του πολέμου που ξέσπασε μεταξύ των Συντεχνιών της ΑΗΚ και της ΡΑΕΚ. Οι συντεχνίες ουσιαστικά καταγγέλλουν την ΡΑΕΚ πως μονομερώς και χωρίς εξηγήσεις απαγόρευσε στην ΑΗΚ να δημιουργήσει έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, καθώς επίσης και ότι της στέρησε και το δικαίωμα να αγοράζει από ανεξάρτητους παραγωγούς. Η ΡΑΕΚ επιφυλάχθηκε να απαντήσει για την ουσία των κατηγοριών με επιστολή προς το Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΗΚ τις επόμενες ημέρες.

Το θέμα είναι άμεσα συνδεδεμένο και με το κομμάτι της μείωσης των τιμών ηλεκτρικού ρεύματος, αφού σύμφωνα με τις Συντεχνίες της ΑΗΚ, η Αρχή θα μπορούσε με συνοπτικές διαδικασίες και ζητώντας τη συνδρομή του Γενικού Ελεγκτή, να αντικαταστήσει τις Μονάδες της Δεκέλειας με ευέλικτες, πιο αποδοτικές και οικονομικότερες. Επίσης όπως σημειώνουν θα μπορούσε να προχωρήσει στη δημιουργία και κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων, που θα τα εντάξει στην παραγωγή, να διασφαλίσει το δικαίωμα να αγοράζει φθηνή ηλεκτρική ενέργεια από ανεξάρτητους παραγωγούς ΑΠΕ και να απαιτήσει με αποφασιστικότητα τη δημιουργία αγωγού Φυσικού Αερίου προς την Δεκέλεια.

Στο μεταξύ, επίθεση στη ΡΑΕΚ εξαπέλυσε κα ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών ο οποίος θεωρεί πως τα 11 σεντ ανά κιλοβατώρα που οριστικοποιήθηκαν ως η ανώτατη τιμή πώλησης στην ΑΗΚ από τα φωτοβολταϊκά πάρκα που είναι αδειοδοτημένα πριν το 2017, είναι υπερβολικά υψηλή. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο αυτό δημιουργεί υπερκέρδη στους ιδιώτες, ενώ υποδεικνύει πως η ορθή τιμή θα ήταν στα έξι σεντ. Παράλληλα υπενθυμίζει πως παλαιότερα οι ίδιοι οι ιδιώτες είχαν ζητήσει ως ανώτατη τιμή τα 8,5 σεντ και σήμερα η ΡΑΕΚ τους παραχωρεί έντεκα.

Και αυτό το θέμα είναι συνδεδεμένο με τη σημερινή σύσκεψη στο Προεδρικό, διότι όπως σημειώνουν διάφοροι εμπλεκόμενοι φορείς το τελευταίο διάστημα ιδιώτες με μεγάλα έργα ΑΠΕ, καταγράφουν υπερκέρδη, ανάλογα των οποίων στο εξωτερικό φορολογήθηκαν ακόμα και με 90%, έτσι ώστε τα κράτη να αντλήσουν κάποια χρήματα τα οποία επιστράφηκαν υπό τον τύπο της επιδότησης στους πολίτες.

Πάντως, η απάντηση στο καυτό ερώτημα εάν θα μειωθούν ριζικά οι λογαριασμοί του ρεύματος αναμένεται να βγει ή να μην βγει από το στόμα του υπουργού Οικονομικών, Κωνσταντίνου Πετρίδη, ο οποίος τις τελευταίες ημέρες με κάθε ευκαιρία, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις επικείμενες δυσκολίες που αναμένονται. Σε συνδυασμό πως το πιο άμεσο και εύκολα εφαρμόσιμο μέτρο που θα άλλαζε τα σημερινά δεδομένα, είναι η μείωση του ΦΠΑ στον φόρο κατανάλωσης, αυτό καθιστά την άποψη του εξόχως κρίσιμη.

Ο υπουργός Οικονομικών υποδεικνύει πως μια τέτοια απόφαση για κατάργηση του φόρου κατανάλωσης στα πετρελαιοειδή μέχρι το τέλος του χρόνου, δηλαδή για έξι μήνες θα σημαίνει απώλεια εσόδων περίπου 30 εκατομμυρίων ευρώ. Η άλλη πρόταση που έγινε από την αντιπολίτευση για κατάργηση της επιβολής 19% ΦΠΑ στη ρήτρα αναπροσαρμογής καυσίμων της ΑΗΚ μέχρι το τέλος του χρόνου θα σημαίνει απώλεια εσόδων 45 εκ. ευρώ. Κάτι που σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Πετρίδη, αυτή τη στιγμή μοιάζει απαγορευτικό, χωρίς όμως ο υπουργός να έχει κλείσει την πόρτα για διάλογο επί των συγκεκριμένων προτάσεων.

Πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι στη σύσκεψη στο Προεδρικό θα συζητηθεί και η δυνατότητα φορολόγησης των υπερκερδών κάποιων φωτοβολταϊκών πάρκων, κάτι για το οποίο είχε δεσμευτεί πρόσφατα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε συνέντευξή του στο ΡΙΚ. Ωστόσο, αυτή η φορολόγηση δεν θα αποφέρει σημαντικά έσοδα που να μπορούν να διαφοροποιήσουν αισθητά τις χρεώσεις στους καταναλωτές, μπορούν όμως να βοηθήσουν στη χρηματοδότηση μέτρων στήριξης των ευάλωτων ομάδων.

Στο τραπέζι πέραν των πιο πάνω προτάσεων θα τεθούν κι άλλες, τόσο από την ΑΗΚ όσο κι από την ΡΑΕΚ, ενώ και οι κυβέρνηση μέσω τον Υπουργείων αναμένεται να παρουσιάσει μικρά αλλά σημαντικά θέματα που θα μπορέσουν έστω και σε μικρό βαθμό να ελαφρύνουν τους λογαριασμούς. Θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο, πως πέραν των όποιων μέτρων θα ληφθούν αποφάσεις και για εκπαίδευση των πολιτών, έτσι ώστε να είναι ενήμεροι και σε θέση να μειώσουν την ζήτηση ενέργειας, ειδικά κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών.

Ζήτημα που ενδεχομένως να πέσει στο τραπέζι είναι η υιοθέτηση μέτρων ανάλογων με αυτών που λήφθηκαν στην Ελλάδα, όπου μέσω εγκυκλίων ολόκληρη η δημόσια υπηρεσία έχει τα κλιματιστικά σε συγκεκριμένη θερμοκρασία, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνονται σημαντικές εξοικονομήσεις, τόσο από την πλευρά της ζήτησης ενέργειας όσο και από την πλευρά εξοικονόμησης κονδυλίων.