Η στάση της Αστυνομίας στους ελέγχους για τον κορωνοϊό-Όσα εντόπισε ο Οδυσσέας

Ικανοποιητικό βαθμό, δίνει στην Αστυνομία η Ελεγκτική Υπηρεσία σε σχέση με τους ελέγχους τήρησης των μέτρων για τον κορωνοϊό, την ίδια ώρα ωστόσο που διαπιστώνει και μια σειρά από αδυναμίες, σε σχέση με τις οδηγίες που εκδίδονταν από το Αρχηγείο Αστυνομίας και τις αστυνομικές διευθύνσεις, αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Αρχές σε σχέση με την εκτέλεση των εξωδίκων και την αποτελεμσατική απόδοση της δικαιοσύνης.   

Σε έκθεση που αφορά την «αξιολόγηση της επάρκειας και της αποτελεσματικότητας των ελέγχων που διενέργησε η Αστυνομία για διαπίστωση της τήρησης των μέτρων τα οποία επιβλήθηκαν, για την αντιμετώπιση της πανδημίας με σκοπό τη μείωση των κρουσμάτων», η Ελεγκτική Υπηρεσία σημειώνει πως η Αστυνομία, ως ένας από τους διάφορους φορείς που είχαν υποχρέωση να συμβάλουν στην  εφαρμογή των εν λόγω Διαταγμάτων, στο πλαίσιο και των άλλων καθηκόντων της, ανταποκρίθηκε σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό σε αυτά που είχε να επιτελέσει, ιδιαίτερα  λαμβάνοντας υπόψη ότι είχε να αντιμετωπίσει μια πρωτόγνωρη κατάσταση, που προκάλεσε  ακόμα και εσωτερικά προβλήματα (τα μέλη της δύναμης νόσησαν ή ήταν επαφές κρουσμάτων),  που δυσχέραινε το έργο της.  

Ωστόσο η Ελεκτική Υπηρεσία διαπίστωσε ορισμένες αδυναμίες οι οποίες είναι οι εξής: 

α. Από την έναρξη της πανδημίας, τον Μάρτιο, μέχρι και τον Νοέμβριο του 2020, οι ΔΕ/ οδηγίες που εκδόθηκαν από το Αρχηγείο προς τις Αστυνομικές Διευθύνσεις/Τμήματα ήταν  γενικευμένες. 

β. Η Αστυνομία διενήργησε αυξημένους ελέγχους και καταγγελίες, κατά τις περιόδους όπου  είχαν επιβληθεί από την Κυβέρνηση αυστηρότερα μέτρα για παρεμπόδιση της εξάπλωσης  του Κορωνοϊού, όπως απαγόρευση της κυκλοφορίας, απαγόρευση συναθροίσεων,  υποχρεωτική τηλεργασία, εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση και αναστολή εργασιών σε  επιχειρήσεις, ωστόσο κατά τις περιόδους των χαλαρώσεων και την επανεκκίνηση της  δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων οι έλεγχοι μειώνονταν δραστικά, με σημαντική  μείωση να παρατηρείται το καλοκαίρι του 2021, όπου και καταγράφηκε ο υψηλότερος  αριθμός κρουσμάτων. 

γ. Η διαδικασία διερεύνησης παραπόνων είναι χρονοβόρα και πολύπλοκη, με αποτέλεσμα να  αναλώνεται πολύτιμος χρόνος εκ μέρους τόσο των μελών της Αστυνομίας, όσο και των  λειτουργών της Νομικής Υπηρεσίας που χειρίζονται τα εν λόγω παράπονα. 

δ. Η μη εξόφληση των εξωδίκων που επιβάλλονται έχει ως αποτέλεσμα πολλές περιπτώσεις  να οδηγούνται στα Δικαστήρια και να ακολουθεί η έκδοση ενταλμάτων προστίμου. 

Οι έλεγχοι

Όπως αναφέρει στην έκθεση η Ελεγκτική Υπηρεσία, η Αστυνομία, ως ένας από τους φορείς εφαρμογής των Διαταγμάτων, με την έναρξη της πανδημίας  και μέχρι τις αρχές Ιουνίου του 2020, είχε διαχωρίσει τους ελέγχους της σε δύο κατηγορίες  «Υποστατικά» και «Οχήματα-Πεζοί» και ετοίμασε αναλυτική κατάσταση, στην οποία τα υποστατικά διαχωρίζονταν κατά κατηγορία. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν από το Τμήμα Πληροφορικής του Αρχηγείου:

♦ Από την έναρξη της πανδημίας και την έκδοση των πρώτων Διαταγμάτων με τα μέτρα για τη  διαχείριση της πανδημίας στις 11.3.2020 μέχρι και τις 30.4.2020, λίγες μέρες πριν την έναρξη  της πρώτης φάσης χαλαρώσεων, που άρχισε στις 4.5.2020, διενεργήθηκαν από την Αστυνομία  658.836 έλεγχοι που οδήγησαν σε 9.030 καταγγελίες, εκ των οποίων οι 552.745 και 8.598  αφορούσαν σε οχήματα και πεζούς πολίτες, αντίστοιχα και οι υπόλοιποι σε υποστατικά.  

♦ Τον Μάιο του 2020, με τη χαλάρωση των μέτρων, οι έλεγχοι που διενεργήθηκαν από την  Αστυνομία μειώθηκαν στους 280.643 ελέγχους (2.898 καταγγελίες), με τους 64.804 (139  καταγγελίες) να αφορούν σε υποστατικά και τους υπόλοιπους 215.839 (2.758 καταγγελίες) σε  οχήματα και πεζούς. 

♦ Κατά τους μήνες Ιούνιο μέχρι και Σεπτέμβριο του 2020, οι έλεγχοι επικεντρώθηκαν μόνο σε  υποστατικά και σε πολίτες που βρίσκονταν σε αυτά και μειώθηκαν στους 79.254 (2.248  καταγγελίες). 

♦ Από τον Οκτώβριο του 2020 και μετά ξεκίνησαν και πάλι να καταγράφονται έλεγχοι σε οχήματα  και πεζούς, με τους συνολικούς αριθμούς ελέγχων για τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο να  παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα.  

♦ Με την επιδείνωση της επιδημιολογικής εικόνας τον Νοέμβριο του 2020, άρχισε να  παρατηρείται μια ανοδική πορεία στον αριθμό των ελέγχων που διενεργούνταν μέχρι και το  τέλος του έτους. 

♦ Από τον Ιανουάριο του 2021, οπότε και αυστηροποιήθηκαν τα μέτρα, μέχρι και τον Απρίλιο του  2021, οι έλεγχοι συνέχισαν να αυξάνονται ενώ από τον Μάιο του 2021, που άρχισαν οι  χαλαρώσεις, οι έλεγχοι έπεσαν και πάλι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. 

Στον πιο κάτω πίνακα παρουσιάζεται το ποσοστό των ελέγχων που διενεργήθηκαν από την  Αστυνομία κατά περίοδο. 

Όπως φαίνεται πιο πάνω, οι έλεγχοι της Αστυνομίας παρουσιάζονται αυξημένοι στις περιόδους  11.3-30.5.2020 και 1.3-30.4.2021, δηλαδή κατά την αρχική εκδήλωση της πανδημίας, όπου αυτό  ήταν αναμενόμενο, καθώς και κατά την περίοδο κατά την οποία είχαν επιβληθεί αυστηρότερα  μέτρα για παρεμπόδιση της εξάπλωσης του Κορωνοϊού, όπως απαγόρευση της κυκλοφορίας,  απαγόρευση συναθροίσεων, υποχρεωτική τηλεργασία, εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση και  αναστολή εργασιών σε επιχειρήσεις. Κατά τις περιόδους χαλάρωσης των μέτρων, 1.6.2020– 30.9.2020 και 1.5.2021–30.6.2021 και της επανεκκίνησης της δραστηριοποίησης των  επιχειρήσεων, οι έλεγχοι μειώνονταν δραστικά. 

Ο αριθμός των ελέγχων που διενεργήθηκαν από την Αστυνομία, κατά την περίοδο 11.3.2020  μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2021, παρουσιάζονται στο πιο κάτω γράφημα.  

Όπως προκύπτει, οι περισσότεροι έλεγχοι διενεργήθηκαν τον Απρίλιο του 2020 και τον Μάρτιο του 2021, όπου ανήλθαν στους 540.592 και 390.458, αντίστοιχα, ενώ οι περίοδοι με τους χαμηλότερους αριθμούς ελέγχων παρατηρήθηκαν, τόσο για το 2020 όσο και το 2021, κατά τους  καλοκαιρινούς μήνες. Συγκεκριμένα, οι συνολικοί έλεγχοι για την περίοδο 1.6.2020-30.9.2020  ανήλθαν στους 79.254, από 280.643 που είχαν πραγματοποιηθεί τον Μάιο του 2020, ενώ τον  Ιούνιο του 2021 οι έλεγχοι που πραγματοποιήθηκαν ήταν 77.649, σε σχέση με τον Απρίλιο και τον Μάιο, όπου είχαν πραγματοποιηθεί 314.258 και 177.744, αντίστοιχα.  

Στο Γράφημα 2 απεικονίζεται ο αριθμός των καταγγελιών που προέκυψαν, από ελέγχους που  διενήργησε η Αστυνομία. 

 Όπως προκύπτει, η πορεία των καταγγελιών ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό τον αριθμό των  ελέγχων, με τις περισσότερες καταγγελίες να καταγράφονται τον Απρίλιο του 2020 και τον  Μάρτιο του 2021 με τον συνολικό αριθμό να ανέρχεται στις 6.362 και 5.658, αντίστοιχα.  Σημαντική πτώση στις καταγγελίες παρατηρείται και πάλι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, με πιο  χαμηλό μήνα τον Ιούνιο του 2021, όπου οι καταγγελίες που καταγράφηκαν μειώθηκαν στις 307,  περίοδο κατά την οποία παρατηρήθηκε αποκλιμάκωση των μέτρων, για επανεκκίνηση των  επιχειρήσεων και δραστηριοτήτων.  

Στο Γράφημα 3 απεικονίζεται ο αριθμός των ελέγχων και καταγγελιών που διενεργούσε η  Αστυνομία, σε σχέση με την πορεία των κρουσμάτων. Τα στοιχεία για τον αριθμό των  κρουσμάτων λήφθηκαν από την πύλη πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Κύπρου, που, σε  συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, συνέλεγε καθημερινά στοιχεία και εξήγαγε αποτελέσματα σχετικά με την πορεία του Κορωνοϊού στην Κύπρο.

Όπως φαίνεται στο πιο πάνω γράφημα, από τον Οκτώβριο του 2020 παρατηρείται σημαντική  αύξηση των κρουσμάτων. Συγκεκριμένα, από 335 κρούσματα που καταγράφηκαν τον Σεπτέμβριο  του 2020, σημειώθηκαν 11.011 τον Δεκέμβριο του 2020. Παρόλο που ο αριθμός των ελέγχων της  Αστυνομίας αυξήθηκε μετά την έξαρση των κρουσμάτων, από 28.982 ελέγχους σε 184.692, στις  αντίστοιχες περιόδους, εντούτοις η αύξηση δεν ήταν αντίστοιχη της ραγδαίας αύξησης των  κρουσμάτων.  

Κατά το 2021, τα κρούσματα παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα, με αυξομειώσεις κάθε μήνα, με τα  χαμηλότερα να παρουσιάζονται τον Φεβρουάριο (3.500) και τον Σεπτέμβριο (3.201), ενώ τον  Μάρτιο και τον Απρίλιο τα κρούσματα αυξήθηκαν και πάλι σε 12.478 και 18.431, αντίστοιχα. Οι  έλεγχοι, καθώς και οι καταγγελίες της Αστυνομίας κατά τους μήνες αυτούς, ήταν επίσης  σημαντικά αυξημένοι. Ραγδαία αύξηση κρουσμάτων, ωστόσο, παρατηρήθηκε τον Ιούλιο, όπου τα  κρούσματα ανήλθαν σε 27.315, χωρίς ωστόσο να παρατηρείται αντίστοιχη αύξηση στους  ελέγχους. Οι έλεγχοι της Αστυνομίας παρέμειναν σε πολύ χαμηλά επίπεδα από τον Μάιο μέχρι  και τον Σεπτέμβριο του 2021. 

Η Ελεγκτική Υπηρεσία, εξάγει το συμπέρασμα πως, «από την ανάλυση των πιο πάνω, σχετικά με τη διενέργεια ελέγχων, καταγγελιών  και καταγραφή κρουσμάτων, σε Παγκύπρια βάση, για την περίοδο από 1.3.2020-30.9.2021,  προκύπτει ότι η Αστυνομία διενήργησε αυξημένους ελέγχους κατά τις περιόδους όπου είχαν  επιβληθεί από την Κυβέρνηση αυστηρότερα μέτρα για παρεμπόδιση της εξάπλωσης του  Κορωνοϊού, ενώ κατά τις περιόδους των χαλαρώσεων και της επανεκκίνησης της  δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων οι έλεγχοι μειώνονταν δραστικά». 

Σημαντικά μειωμένοι παρουσιάζονται οι έλεγχοι και οι καταγγελίες της Αστυνομίας,  Παγκύπρια, το καλοκαίρι του 2021, όπου και καταγράφηκε ο υψηλότερος αριθμός  κρουσμάτων (για την περίοδο αναφοράς του ελέγχου μας), ο όποιος άγγιξε τις 27.310 τον  Ιούλιο του 2021.  

Ο Αρχηγός της Αστυνομίας, πληροφόρησε την Ελεγκτική Υπηρεσία, ότι, κατά την περίοδο χαλάρωσης των μέτρων, όπου οι μετακινήσεις του πληθυσμού ήταν πιο ελεύθερες, χωρίς πολλούς περιορισμούς, η  διεξαγωγή ελέγχων ήταν αναπόφευκτα πιο δύσκολη. Παράλληλα, η Κυβέρνηση χαλάρωνε τα  μέτρα όταν η επιδημιολογική εικόνα ήταν ελεγχόμενη και αμέσως μετά τη χαλάρωση, τα  κρούσματα αυξάνονταν, επειδή οι επαφές του κοινού ήταν περισσότερες.  

Οι καταγγελιες ανά επαρχία

Μετά από σχετικές οδηγίες του Αρχηγείου, οι Αστυνομικές Διευθύνσεις, το Τμήμα Τροχαίας και η  ΜΜΑΔ, συμπληρώνουν σχετικές καταστάσεις που ετοιμάστηκαν από το Τμήμα Πληροφορικής  του Αρχηγείου Αστυνομίας, καταγράφοντας καθημερινά τον αριθμό των ελέγχων που  διενεργούνται ανά είδος υποστατικού ή περίπτωσης, καθώς και τον αριθμό των καταγγελιών που  προκύπτουν. Οι εν λόγω καταστάσεις αποστέλλονταν στο Αρχηγείο, μέσω του κεντρικού  ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Αστυνομίας. 

Στο Γράφημα 4 παρουσιάζονται οι αριθμοί των ελέγχων που διενεργήθηκαν από τις Επαρχίες, καθώς και το ποσοστό στο συνολικό αριθμό των ελέγχων που διενεργήθηκαν Παγκύπρια. Όπως  προκύπτει, στις Επαρχίες Λευκωσίας και Λεμεσού διενεργήθηκαν οι περισσότεροι έλεγχοι, σε  αντίθεση με την Επαρχία Αμμοχώστου, στην οποία φαίνεται να έχουν καταγραφεί οι λιγότεροι. Σημειώνουμε ότι το Τμήμα Τροχαίας και η ΜΜΑΔ διενεργεί ελέγχους Παγκύπρια. 

Στο Γράφημα 5 παρουσιάζεται ο αριθμός των ελέγχων και καταγγελιών που διενεργήθηκαν σε  κάθε Επαρχία. Όπως προκύπτει, στην Επαρχία Λεμεσού έχουν καταγραφεί οι περισσότερες  καταγγελίες, σε σχέση με τις υπόλοιπες Επαρχίες. Η αναλογία του αριθμού των καταγγελιών, σε  σχέση με τον αριθμό των ελέγχων για την Επαρχία Λεμεσού, ανέρχεται στα 1:48 (2%), ενώ για τις  υπόλοιπες Επαρχίες κυμαίνεται από 1:100 μέχρι 1:72 (1% περίπου).  

Στα πιο πάνω Γραφήματα 4 και 5, οι Επαρχίες Πάφου και Αμμοχώστου παρουσιάζονται ως οι  Επαρχίες με τους λιγότερους, σε αριθμό, ελέγχους, ωστόσο στο Γράφημα 6 πιο κάτω, αναλύεται ο  αριθμός των ελέγχων σε κάθε επαρχία, σε σχέση με τον πληθυσμό της (σύμφωνα με καταγραφή  πληθυσμού του 2011) και όπως προκύπτει, το υψηλότερο ποσοστό ελέγχων, κατ΄ αναλογία  πληθυσμού, διενεργήθηκαν στις Επαρχίες Αμμοχώστου και Πάφου ενώ το χαμηλότερο στην  Επαρχία Λεμεσού.  

Από ανάλυση των ελέγχων που διενήργησε η Ελεγκτική Υπηρεσία ανά μήνα στις Επαρχίες, διαπίστωσε ότι το  ποσοστό ελέγχου, σε σχέση με τον πληθυσμό, στην Επαρχία Αμμοχώστου, ήταν υψηλότερο από  τις υπόλοιπες Επαρχίες, καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου 11.3.2020–30.9.2021.  

Στο Γράφημα 7 παρουσιάζονται τα ποσοστά ελέγχου, σε σχέση με τον πληθυσμό της κάθε  Επαρχίας, για την περίοδο 1.1.2021–30.9.2021 και διαπιστώνουμε ότι, τόσο η Επαρχία Αμμοχώστου, όσο και η Επαρχία Πάφου παρουσίαζαν τα υψηλότερα ποσοστά καθ’ όλες τις  περιόδους και όχι μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες, οπότε ήταν αναμενόμενο.  

Στο Γράφημα 8 παρουσιάζονται τα κρούσματα που καταγράφηκαν σε κάθε Επαρχία κατά την  περίοδο 11.3.2020–30.9.2021. 

Όπως προκύπτει από το πιο πάνω γράφημα, οι υψηλότεροι αριθμοί κρουσμάτων καταγράφονται στις Επαρχίες Λεμεσού και Λευκωσίας και οι χαμηλότεροι στις Επαρχίες Αμμοχώστου και Πάφου.

Ωστόσο, στο Γράφημα 9 αναλύεται το ποσοστό των κρουσμάτων σε κάθε Επαρχία, σε σχέση με  τον πληθυσμό της και όπως προκύπτει, το υψηλότερο ποσοστό κρουσμάτων καταγράφεται στις  Επαρχίες Αμμοχώστου και Λεμεσού, ενώ το χαμηλότερο στην Επαρχία Πάφου.  

Στο Γράφημα 10 παρουσιάζεται η μηνιαία καταγραφή του ποσοστού κρουσμάτων, για την  περίοδο 1.2021-9.2021, ανά Επαρχία και όπως προκύπτει, το υψηλότερο ποσοστό κρουσμάτων  της Επαρχίας Αμμοχώστου (16%) καταγράφηκε κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες του 2021 από  τον Μάιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο (9,5%), περίοδο κατά την οποία η Επαρχία Αμμοχώστου  φιλοξενεί πολλούς τουρίστες και κατοίκους άλλων Επαρχιών.  

Η Ελεγκτική Υπηρεσία καταλήγει στο συμπέρασμα πως, «συγκρίνοντας τους απόλυτους αριθμούς των ελέγχων που διενεργήθηκαν και  καταγγελιών που προέκυψαν από κάθε Επαρχία, στις Επαρχίες Λευκωσίας και Λεμεσού διενεργήθηκαν οι περισσότεροι έλεγχοι/καταγγελίες και στην Επαρχία Αμμοχώστου οι λιγότεροι έλεγχοι/καταγγελίες, με την Επαρχία Λεμεσού να παρουσιάζεται ως  η Επαρχία με τις περισσότερες καταγγελίες, σε σχέση με τον αριθμό των ελέγχων που  διενεργήθηκαν.  

Λαμβάνοντας όμως υπόψη και τον πληθυσμό της κάθε Επαρχίας, τα αποτελέσματα  ανατρέπονται, παρουσιάζοντας την Επαρχία Αμμοχώστου ως την Επαρχία όπου  διενεργήθηκαν οι περισσότεροι έλεγχοι/καταγγελίες, καθ΄ όλη την περίοδο υπό έλεγχο, σε  σχέση με τον πληθυσμό της, με την Επαρχία Πάφου να ακολουθεί και την Επαρχία Λεμεσού να  παρουσιάζεται ως την Επαρχία με τους λιγότερους ελέγχους.  

Από την ανάλυση του ποσοστού καταγραφής κρουσμάτων ανά Επαρχία, οι Επαρχίες Λεμεσού  και Αμμοχώστου παρουσιάζουν το υψηλότερο ποσοστό, με την Αμμόχωστο ωστόσο να  παρουσιάζει υψηλά ποσοστά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Η Επαρχία Πάφου παρουσιάζει  το χαμηλότερο ποσοστό καταγραφής κρουσμάτων.  

Όπως προκύπτει, η αποτελεσματικότητα των ελέγχων της Αστυνομίας αντικατοπτρίζεται στη  μείωση των κρουσμάτων. Συγκεκριμένα, η Επαρχία Πάφου, όπου η ένταση των ελέγχων ήταν η  μεγαλύτερη, καθ’ όλη την περίοδο που εξετάστηκε, έχει καταγράψει το χαμηλότερο ποσοστό  κρουσμάτων, ενώ η Επαρχία Λεμεσού, στην οποία διεκπεραιώθηκαν οι λιγότεροι έλεγχοι, σε  σχέση με τον πληθυσμό της, έχει καταγράψει το υψηλότερο ποσοστό κρουσμάτων.  

Εξώδικα συνολικής αξίας 13.6 εκ. 

Από πληροφορίες που λήφθηκαν από το Τμήμα Τροχαίας του Αρχηγείου, το οποίο τηρεί το  ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης εξώδικων καταγγελιών της Αστυνομίας, προκύπτουν τα  ακόλουθα: 

Από τις 24.3.2020 μέχρι και τις 31.10.2021 εκδόθηκαν 42208 εξώδικα, συνολικής αξίας 13,6 εκατομμυρίων ευρώ που αφορούσαν σε παραβιάσεις στη βάση του περί Λοιμοκαθάρσεως Νόμου, εκ των οποίων  εξοφλήθηκαν τα 16.251, συνολικής αξίας €5.161.698, ενώ εξακολουθούν να παραμένουν σε  εκκρεμότητα 25.957 εξώδικα, συνολικής αξίας €8.496.154.

Εξώδικα που εκκρεμούν

Από τα 725 εξώδικα συνολικού ποσού €330.835,43, τα 570 αφορούσαν σε εξώδικα για τα οποία  μέχρι και την ημερομηνία του ελέγχου δεν είχε παρέλθει η ημερομηνία πληρωμής, ενώ για τα  υπόλοιπα 155 εξώδικα δόθηκε παράταση. 

Η Ελεγκτική Υπηρεσία διενήργησε δειγματοληπτικό έλεγχο σε 12 εξώδικα, για τα οποία δόθηκε παράταση στην  ημερομηνία πληρωμής, για εξακρίβωση της εξασφάλισης έγκρισης του Γενικού Εισαγγελέα και  διαπιστώσαμε τα ακόλουθα: 

♦ Σε μια περίπτωση, παρόλο που το αδίκημα διαπράχθηκε στις 5.1.2021, εντούτοις το  χειρόγραφο εξώδικο καταχωρίστηκε στο σύστημα εξωδίκων, εκ παραδρομής, όπως μας  αναφέρθηκε, στις 6.10.2021. 

♦ Σε άλλη περίπτωση, το εξώδικο εκδόθηκε στις 19.9.2021, από λειτουργό του Τμήματος  Επιθεώρησης Εργασίας στην επωνυμία του υποστατικού, αντί στο όνομα του υπεύθυνου  του υποστατικού, με αποτέλεσμα να μη ήταν δυνατή η καταχώριση στο σύστημα εξωδίκων, το οποίο αποδέχεται μόνο καταχωρίσεις για φυσικά πρόσωπα. Για τον λόγο αυτό, το εν  λόγω εξώδικο ακυρώθηκε πριν καταχωριστεί στο σύστημα και εκδόθηκε νέο, το οποίο  καταχωρίστηκε στο σύστημα στις 18.10.2021, με την ημερομηνία αδικήματος να παραμένει  19.9.2021.  

 Εξώδικα τα οποία ακυρώθηκαν 

Από τα 1.285 εξώδικα, συνολικού ποσού €458.971, τα οποία παρουσιάζονται στο σύστημα ως  ακυρωμένα, διενεργήσαμε έλεγχο σε 23 περιπτώσεις, για να διαπιστώσουμε ότι όλα τα εξώδικα  ακυρώθηκαν με έγκριση, είτε του Γενικού Εισαγγελέα, είτε του Διευθυντή της Τροχαίας. Από τον  έλεγχο εντοπίσαμε περίπτωση στην οποία η απόφαση του Γενικού Εισαγγελέα αφορούσε στην  έγκριση για μη επιβολή πρόσθετης επιβάρυνσης, ενώ το εν λόγω εξώδικο, εκ παραδρομής, ακυρώθηκε.  

Εξώδικα υψηλής αξίας

Εξώδικα υψηλής αξίας Κατά την περίοδο μέχρι και την 31.10.2021, εκδόθηκαν 262 εξώδικα, που αφορούσαν σε ποσά ύψους από €1.500 μέχρι €16.000 το καθένα, συνολικής αξίας €1.027.500, εκ των οποίων, μέχρι και την ημερομηνία του ελέγχου, εξοφλήθηκαν μόνο τα 97, συνολικής αξίας €286.000.

Σχετική είναι η πιο κάτω ανάλυση:

Η Ελεγκτιή Υπηρεσία διενήργησε δειγματοληπτικό έλεγχο στα εξώδικα για τα οποία εκκρεμούσε το άνοιγμα ποινικού φακέλου, για να επιβεβαιώσουμε ότι, σε όλες τις περιπτώσεις δόθηκε η έγκριση του Γενικού Εισαγγελέα, είτε για ακύρωσή τους είτε για την παράταση στην ημερομηνία πληρωμής. Από τον πιο πάνω έλεγχο, εντοπίσαμε περίπτωση στην οποία το χειρόγραφο εξώδικο καταχωρίστηκε στο σύστημα εξωδίκων, εκ παραδρομής, για το ποσό των €16.000, ενώ αφορούσε σε ποινή €300. Σημειώνουμε ότι, για το εν λόγω εξώδικο, ανοίχθηκε ποινικός φάκελος, για το ορθό ποσό των €300, ωστόσο στο σύστημα εξωδίκων παρουσιάζεται ως εκκρεμές για το ποσό των €16.000. Ζητήσαμε όπως προωθηθούν ενέργειες για διόρθωση του ποσού.

Τα παράπονα των πολιτών για την Αστυνομία

Όπως σημειώνεται στην έκθεση, στις 10 Απριλίου του 2020, με οδηγίες του Αρχηγού Αστυνομίας, συστάθηκε τριμελής Επιτροπή,  αποτελούμενη από τρείς ανώτερους αξιωματικούς της Αστυνομίας, με σκοπό την εξέταση των  παραπόνων που υποβάλλονταν, σε σχέση με τα εξώδικα που εκδίδονται στο πλαίσιο εφαρμογής  των μέτρων για την πρόληψη της πανδημίας. 

Τα παράπονα των πολιτών καταλήγουν στο Τμήμα Τροχαίας Αρχηγείου, το οποίο είναι υπεύθυνο  για τον χειρισμό τους. Μεγάλη μερίδα πολιτών απευθύνονται με επιστολές, ταυτόχρονα, στον  Αρχηγό Αστυνομίας, Πρόεδρο της Επιτροπής, Γενικό Εισαγγελέα, ΥΔΔΤ ή/και στους Αστυνομικούς Διευθυντές Επαρχιών, με αποτέλεσμα να δημιουργείται τεράστιος όγκος αλληλογραφίας και  καθυστέρηση στην προώθηση των παραπόνων στην Επιτροπή. 

Με την παραλαβή ενός παραπόνου, αυτό καταχωρίζεται στο σύστημα αυτοματοποίησης  γραφείου και αποστέλλεται στους υπευθύνους, των μελών της Αστυνομίας, που εξέδωσαν το  συγκεκριμένο εξώδικο, για τις δικές τους θέσεις/σχόλια επί του παραπόνου, εκτός και αν  διαπιστωθεί έκδηλο τυπικό λάθος στην έκδοση και επίδοση του εξωδίκου, οπόταν και τυγχάνει  απευθείας μελέτης από την ορισθείσα Επιτροπή. Ακολούθως, η Επιτροπή, μέσω τηλεδιάσκεψης,  μελετά όλα τα δεδομένα που έχει ενώπιόν της, ζητώντας διευκρινίσεις ή/και αποδεικτικά  στοιχεία εάν κριθεί απαραίτητο, είτε από τα μέλη της Αστυνομίας, είτε από τους  παραπονουμένους. 

Για την εξέταση των παραπόνων, ακολουθείται η πιο κάτω διαδικασία: 

α. Σε περίπτωση που ένα αίτημα/παράπονο απορριφθεί από την Επιτροπή, γίνεται έλεγχος  κατά πόσον έχει παρέλθει το χρονικό διάστημα των 15 ημερών, 

♦ αν όχι, ενημερώνεται ο πολίτης, ώστε να το εξοφλήσει αμέσως ή αν δεν το επιθυμεί,  να το αμφισβητήσει ενώπιον ποινικού Δικαστηρίου. 

♦ αν έχει παρέλθει η προθεσμία, ενημερώνεται τηλεφωνικώς ή γραπτώς και  ετοιμάζεται επιστολή προς τον Γενικό Εισαγγελέα, με εισήγηση όπως επιτραπεί η  εξόφλησή του χωρίς επιβάρυνση, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος ή εάν ο  πολίτης δεν το επιθυμεί, να το αμφισβητήσει ενώπιον ποινικού Δικαστηρίου. 

β. Σε περίπτωση που ένα αίτημα/παράπονο εγκριθεί, ετοιμάζεται σχετική επιστολή προς τον Γενικό Εισαγγελέα με τα ευρήματα της Επιτροπής, στην οποία αιτιολογούνται οι λόγοι της εισήγησης για μη ποινική δίωξη του αιτητή. 

Οι επιστολές, μαζί με το παράπονο του πολίτη, παραδίδονται αμέσως στη Νομική Υπηρεσία από  μέλος του Τμήματος Τροχαίας Αρχηγείου, ώστε να μην υπάρχει καθυστέρηση στην εξέτασή του.  

Σύμφωνα με στοιχεία που τηρούνται στον πιο πάνω ηλεκτρονικό πίνακα, από τις 10.4.2020 μέχρι  και τις 7.12.2021 παραλήφθηκαν 4.005 παράπονα, εκ των οποίων εξετάστηκαν τα 3.564 και τα  υπόλοιπα παρέμεναν σε εκκρεμότητα.  

Από δειγματοληπτικό έλεγχο, που διενεργήσαμε στη διαδικασία αξιολόγησης 81 παραπόνων, η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπίστωσε τα ακόλουθα:  

♦ Σε 70 παράπονα (86% των περιπτώσεων) δεν αναγραφόταν η ημερομηνία έγκρισης ή  απόρριψης του παραπόνου από την Επιτροπή, με αποτέλεσμα να μην καταστεί δυνατό να  διαπιστώσουμε το σημείο της διαδικασίας στο οποίο παρατηρείται καθυστέρηση.  

♦ Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπου αναγραφόταν η ημερομηνία εξέτασης από την Επιτροπή, διαπιστώσαμε καθυστέρηση από την ημερομηνία υποβολής του παραπόνου μέχρι και την  εξέτασή του. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, σε δύο περιπτώσεις η καθυστέρηση ανήλθε σε  199 και 228 ημέρες. 

♦ Από τα 56 παράπονα, για τα οποία στάλθηκε επιστολή στον Γενικό Εισαγγελέα, μετά από  απόφαση της Επιτροπής, στα 19 (34% των περιπτώσεων) υπήρξε μεγάλη καθυστέρηση από  την ημερομηνία εξέτασης του παραπόνου μέχρι την ημερομηνία αποστολής επιστολής προς  τον Γενικό Εισαγγελέα, με τις μέρες καθυστέρησης να κυμαίνονται από 35 μέχρι και 192. 

♦ Σε 14 παράπονα (25% των περιπτώσεων) η απάντηση του Γενικού Εισαγγελέα λήφθηκε  μετά από παρέλευση πέραν των 60 ημερών, ενώ αρκετές περιπτώσεις δεν είχαν ακόμη  απαντηθεί μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου μας, παρόλο ότι παρήλθαν πέραν των 60  ημερών.  

♦ Σε μία περίπτωση δεν εντοπίστηκε ούτε η σχετική επιστολή προς τον Γενικό Εισαγγελέα,  ούτε οποιαδήποτε απάντησή του, παρόλο που το παράπονο υποβλήθηκε στις 27.2.2021.  

♦ Σε τρεις περιπτώσεις παραπόνων εκκρεμούσε η ενημέρωση των παραπονούμενων με την  απόφαση που λήφθηκε από την Επιτροπή για απόρριψη του αιτήματός τους.  

Συγκεκριμένα, για 51 περιπτώσεις παραπόνων, τα οποία παρουσιάζονταν ως εκκρεμή μέχρι και  την ημερομηνία του ελέγχου , διενεργήθηκε έλεγχος των σχετικών εξωδίκων, από το  μηχανογραφημένο σύστημα εξωδίκων και διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: 

♦ Τρία εξώδικα παρουσιάζονται ως πληρωμένα στο σύστημα εξωδίκων.

♦ Πέντε εξώδικα έχουν ακυρωθεί.  

♦ Για 23 εξώδικα ανοίχθηκε ποινικός φάκελος. 

♦ 20 εξώδικα εξακολουθούν να φαίνονται ως εκκρεμή. 

Επίσης, εντοπίστηκαν περιπτώσεις όπου, ενώ λήφθηκε σχετική απόφαση από τον Γενικό  Εισαγγελέα, δεν ενημερώθηκαν η πιο πάνω κατάσταση και οι πολίτες.