Στο σκαμνί οι Αρχές για υπό προστασία μάρτυρες-Τα ψεύδη που αποκάλυψαν φιάσκο

Μια δεύτερη ανάγνωση της απόφασης του Κακουργιοδικείου που αθώωσε τον Γιώργο Χριστοδούλου Ζαβράντωνα, διαπιστώνει κανείς το ζήτημα που προκύπτει με τους υπό προστασία μάρτυρες της Αστυνομίας, στους οποίους σε αρκετές περιπτώσεις βασίζεται εξ’ ολοκλήρου για να στήσει υποθέσεις, ένεκα απουσίας οποιασδήποτε άλλης μαρτυρίας, με αποτέλεσμα υποθέσεις να μετατρέπονται σε φιάσκο.

ΔΙΑΒΣΤΕ ΕΔΩ: Μαγείρεμα μαρτυριών, deal με έμπορο και ευνοϊκή μεταχείριση με στόχο Ζαβράντωνα

Το όλο ζήτημα αλλά και οι ευνοϊκή μεταχείριση που τυγχάνουν όσοι επιλέγουν ή επιλέγονται από την Αστυνομία για deal, το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει «διαγραφή» αδικημάτων και συνεπώς μειωμένη ποινή ή ακόμα και αναστολή δίωξης μετά την καταδίκη του συγκατηγορούμενου, δεν είναι η πρώτη φορά που τίθεται προς συζήτηση μέσα από αποφάσεις που εκδίδονται, αφού η πρακτική αυτή φαίνεται πως από τη μία κρύβει παγίδες και από την άλλη να τυγχάνει εκμετάλλευσης.

Κάτι που έρχεται να επιβεβαιωθεί και από την απόφαση του Κακουργιοδικείου Λάρνακας, το οποίο αθωώνοντας τον Ζαβράντωνα, ανέφερε μεταξύ άλλων, πως ο βασικός μάρτυρας της Κατηγορούσας Αρχής, στον οποίο στηρίχθηκε αποκλειστικά η υπόθεση, όπως υπέδειξε το Δικαστήριο, προέβη σε ψεύδη με «σκοπό την επίτευξη ευνοϊκής μεταχείρισης και μειωμένης ποινής». 

Στην ουσία, όπως καταγράφεται στην απόφαση, ο μάρτυρας απέκρυψε την αλήθεια ενώπιον του πρώτου Κακουργιοδικείου, κάνοντας λόγο για μεμονωμένη διακίνηση ναρκωτικών, με αποτέλεσμα να του επιβληθεί μειωμένη ποινή φυλάκισης, ενώ στη συνέχεια μετατράπηκε σε υπό προστασία μάρτυρας και οδηγήθηκε εκτός φυλακών.

Ωστόσο, μαρτυρώντας εναντίον του Ζαβράντωνα, παραδέχθηκε ο ίδιος ο μάρτυρας της Αστυνομίας και της Νομικής Υπηρεσίας, πως σε παρόμοιες ενέργειες προέβη σε άλλες πέντε με δέκα φορές. Επιπρόσθετα, αυτό που προκαλεί περισσότερη εντύπωση, είναι πως ο μάρτυρας, έδειξε τον Μάριο Γεωργίου άλλως Μαριούθκιας, που δολοφονήθηκε τον Απρίλιο του 2021 και ήταν ο βασικός μάρτυρας κατηγορίας, ως έμπορο, παραδεχόμενος πως πήρε πάνω του την υπόθεση, καθώς σκέφτηκε την οικογένεια του κουνιάδου του. 

«Δεν μας διαφεύγει επίσης ότι η αρχική του κατάθεση κατόπιν συνεννοήσεως με τον Γεωργίου. Είχε διαμορφωθεί ώστε να ωφεληθεί τουλάχιστον αυτός στην επιβολή ποινής στην υπόθεση εναντίον του, αφού ήταν οικογενειάρχης. Εμμέσως επωφελήθηκε όμως και ο μάρτυρας, ο οποίος μη αποκαλύπτοντας τον ρόλο του Γεωργίου δεν αποκάλυψε και τον δικό του ρόλο ως διακινητής του. Αντίθετα, ανέφερε ότι ανέλαβε και τη διακίνηση μεμονωμένα και μάλιστα χωρίς να γνωρίζει αρχικά ότι διακινούσε κοκαΐνη. Οι ψευδείς του αναφορές επομένως είχαν σκοπό την επίτευξη ευνοϊκής μεταχείρισης και μειωμένης ποινής». 

Τα δύο σενάρια και η μία απάντηση

Όπως προκύπτει από την απόφαση, η Αστυνομία προέβη σε deal με τους δύο μάρτυρες, τον Μαριούθκια και τον 23χρονο κουνιάδο του, ώστε να μαρτυρήσουν εναντίον του Ζαβράντωνα, ωστόσο η εκδοχή του τελευταίου ενώπιον του Κακουργιοδικείου, σε σχέση με αυτή που παρουσίασε η Κατηγορούσα Αρχή στο πρώτο Κακουργιοδικείο που δίκασε τους πρώτους δύο, το οποίο επέβαλε στον πρώτο ποινή φυλάκισης δύο χρόνια και στον δεύτερο έξι χρόνια, ήρθε να «ξεγυμνώσει» την υπόθεση, αφήνοντας εκτεθειμένη τόσο την Αστυνομία όσο και την Νομική Υπηρεσία.

Και αυτό, γιατί με βάση την απόφαση του Δικαστηρίου δύο είναι τα σενάρια. Είτε η Αστυνομία και η Νομική Υπηρεσία σε συνεννόηση με τους μάρτυρες - τότε κατηγορούμενους – παραπλάνησαν το πρώτο Κακουργιοδικείο που τους καταδίκασε λέγοντας διαφορετική εκδοχή και παρουσιάζοντας τους ως θύματα, είτε επιχειρήθηκε να παραπλανήσουν το δεύτερο Κακουργιοδικείο, παρουσιάζοντας διαφορετική εκδοχή και ρόλους, αφού η υπόθεση των δύο πρώτων ολοκληρώθηκε, με σκοπό να πετύχουν την καταδίκη του Ζαβράντωνα.

Όποιο από τα δύο σενάρια και να ισχύει, αυτό τουλάχιστον που διαφαίνεται, δεδομένου της διαφορετικής εκδοχής που παρουσιάστηκε από την Κατηγορούσα Αρχή σε δύο διαφορετικά Κακουργιοδικεία, για την ίδια υπόθεση, είναι «μαγείρεμα» μαρτυριών. 

Με βάση όμως την απόφαση του Κακουργιοδικείου, αυτό που φαίνεται να συνέβη, είναι πως ειπωθούν «ψεύδη», όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε, προκειμένου ο 23χρονος μάρτυρας της Αστυνομίας, να τύχει ευνοϊκής μεταχείρισης και να του επιβληθεί χαμηλότερη από την προβλεπόμενη ποινή, παίρνοντας πάνω του μάλιστα την υπόθεση, όπως το ίδιο συνέβη και στον Μαριούθκια. Ενδεικτική είναι η αναφορά του Κακουργιοδικείου που αναφέρει πως «η συνεργασία τους λήφθηκε υπόψιν από το Κακουργιοδικείο που τους επέβαλε ποινή. Λήφθηκε όμως υπόψιν και οι ρόλοι τους όπως αυτοί παρουσιάστηκαν και οι ποινές που τους επιβλήθηκαν, για τα αδικήματα τα οποία παραδέχθηκαν, εμφανώς, αντανακλούν αυτό το γεγονός».

Επίσης, το Κακουργιοδικείο υπέδειξε τέσσερις ψευδείς δηλώσεις του μάρτυρα:

1. «Αναφορικά με τον βαθμό συμμετοχής και γνώσης του ιδίου αλλά και του Γεωργίου (σ.σ Μαριούθκια) στα αδικήματα που διαπράχθηκαν. Η αρχική του θέση ήταν ότι δεν γνώριζε ότι ήταν ναρκωτικά, ενώ γνώριζε.
2. Σε σχέση με το γεγονός ότι ο Γεωργίου ήταν και ο ίδιος έμπορος και ο μάρτυρας διακινητής του. Ο μάρτυρας μάλιστα ανέφερε ότι είχαν διαπράξει ανάλογα αδικήματα 5-10 φορές προηγουμένως. Η αναφορά αυτή μεταβάλλει τελείως την αρχική εικόνα που παρουσίασε σε σχέση με τη συμμετοχή του ότι τυχαία και κατ’ εντολή του κατηγορούμενου.
3. Σε σχέση με τον τελικό προορισμό και παραλήπτη των ναρκωτικών, ότι δηλαδή ήταν πλέον του κατηγορούμενου αλλά του Γεωργίου. Προκύπτει επομένως ουσιώδης μεταβολή αναφορικά με το ρόλο και συμμετοχή του συνεργού του, Γεωργίου.
4. Ο κατηγορούμενος (σ.σ Ζαβράντωνας) δεν τον πλήρωσε 1000 ευρώ, αφού ο μάρτυρας εκτελούσε εντολές του Γεωργίου. Ψευδώς ανέφερε επομένως ότι ο κατηγορούμενος θα του έδιδε αμοιβή για τη μεταφορά».

Απόφαση στην σκιά των... αμπελοπουλιών 

Στο μεταξύ, η απόφαση του Κακουργιοδικείου για μαρτυρία με σκοπό την ευνοϊκή μεταχείριση, έρχεται στον απόηχο και των όσων κατέθεσε η υπεράσπιση του Ζαβράντωνα, ο οποίος εκπροσωπείτο από τον δικηγόρο Χρίστο Πουτζιουρή. 

Κατά την αντεξέταση του 23χρονου, κατατέθηκαν τεκμήρια από την διαβίωση μαρτύρων που βρίσκονται στο πρόγραμμα της Αστυνομίας και κρατούνται εκτός φυλακών, με την υπεράσπιση να δείχνει συνομιλίες του μάρτυρα με πρόσωπο, κατά τις οποίες φαίνεται να αντάλλαζαν μηνύματα μέσω εφαρμογών, με τον νεαρό ωστόσο να αρνείται ότι έχει στην κατοχή του κινητό. 

Όταν του υποδείχθηκαν φωτογραφίες, που απέστειλε ο ίδιος, και στις οποίες απεικονίζεται ένα πρόσωπο να τρώει αμπελοπούλια και να φωτογραφίζεται στο κρεβάτι του, παραδέχθηκε πως το πρόσωπο στις φωτογραφίες είναι ο ίδιος, ισχυριζόμενος ωστόσο πως ο λογαριασμός χρησιμοποιείται και από συγγενικό του πρόσωπο. 

Η υπεράσπιση ανέφερε από την πλευρά της, πως κατά το δεδομένο χρόνο που αποστάλθηκαν τα μηνύματα και οι φωτογραφίες, ο μάρτυρας βρισκόταν στα σπιτάκια που βρίσκονται οι υπό προστασία μάρτυρες της Αστυνομίας. 

Παράλληλα, στο επίκεντρο βρέθηκαν και τα... αμπελοπούλια, αφού προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση η φωτογραφία στην οποία ο μάρτυρας απεικονίζεται πάνω από την κατσαρόλα, να τρώει αμπελοπούλια, ενώ σε άλλη φωτογραφία, φαίνεται ένα πιάτο γεμάτο αμπελοπούλια, χοντρό αλάτι, ένα πιάτο χοιρομέρι, ξιδάτα και διάφορα άλλα. Ο μάρτυρας, στην υπόδειξη των φωτογραφιών, ανέφερε πως δεν ήταν δικά του τα αμπελοπούλια.  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Δολοφονίες από το πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων με την άδεια της Αστυνομίας»

Πόρτα... διαφυγής το πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων; 

Τα όσα καταγράφονται στην απόφαση του Κακουργιοδικείου, αναμφίβολα δημιουργούν για άλλη μια φορά τεράστια ερωτήματα, ως προς τον τρόπο και τα κριτήρια που η Αστυνομία και η Νομική Υπηρεσία επιλέγουν να μετατρέψουν κάποιον κατηγορούμενο σε υπό προστασία μάρτυρα, δεδομένου πως σε αυτή την περίπτωση, αποδείχθηκε τελικά πως ο ένας εκ των δύο μαρτύρων ήταν τελικά έμπορος. 

Η πρακτική των Αρχών να μετατρέπουν ένα κατηγορούμενο σε υπό προστασία μάρτυρα, κατόπιν βεβαίως μιας «αθέατης» συμφωνίας, της οποίας θα επωφελούνται και οι δύο πλευρές, ακολουθείται και από άλλες χώρες, ωστόσο η σημασία του προγράμματος είναι να πατάσσει το έγκλημα και όχι να αποτελεί έξοδος διαφυγής για κάποιους, που ενδεχομένως να προσποιούνται τα θύματα, όπως στην προκειμένη περίπτωση, σύμφωνα με το Κακουργιοδικείο. 

Το βάρος της ευθύνης είναι στην Αστυνομία, η οποία αφενός θα πρέπει να εξετάζει την αξιοπιστία των μαρτύρων της αλλά και αφετέρου τα κίνητρα τους, αφού ενδεχομένως κάποιοι να εκμεταλλεύονται το πρόγραμμα είτε για να έχουν ευνοϊκή μεταχείριση ή ευνοϊκή... διαμονή στα σπιτάκια που διαμένουν οι μάρτυρες της Αστυνομίας εκτός φυλακών. 

Από την άλλη όμως, ερωτήματα προκύπτουν και γύρω από την Αστυνομία, η οποία συχνά πυκνά κατηγορείται πως το πρόγραμμα χρησιμοποιείται a la carte, ενώ το γεγονός πως σε αρκετές υποθέσεις δεν υπάρχει άλλη μαρτυρία, είναι κάτι που ερμηνεύεται με αδυναμία, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος να τύχει εκμετάλλευσης από τους μάρτυρες. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πυροβολεί τα πόδια της η Αστυνομία για το πρόγραμμα των υπό προστασία μαρτύρων