Έρχεται μνημόνιο για το Μεταναστευτικό-Οι αριθμοί Ιανουαρίου και οι δύο στόχοι

Να κλείσει όσο το δυνατό πιο αποτελεσματικά, τις μεγάλες πληγές που προκαλούν οι συνεχόμενες και αυξημένες ροές μεταναστών προς το έδαφος που ελέγχεται από την Κυπριακή Δημοκρατία, επιχειρεί η Κυβέρνηση και προς αυτή την κατεύθυνση, γίνονται προσπάθειες για να βρεθούν εκείνες οι λύσεις που θα συγκρατήσουν την ανεξέλεγκτη κατάσταση που επικρατεί σήμερα.

Το ζήτημα του Μεταναστευτικού, έχει αναβαθμιστεί ως μείζον, εδώ και μερικούς μήνες με τις προσπάθειες για να εξευρεθούν οι καλύτερες υπό τις περιστάσεις λύσεις, να συνεχίζονται. Λύσεις, ωστόσο, που ότι κι αν συμβεί, εάν δεν προβλέπουν και μείωση των εισροών μεταναστών, θα μοιάζουν με μια τρύπα στο νερό, αφού, όσες επαναπροωθήσεις ή επιστροφές μεταναστών κι αν γίνουν, δεν θα έχουν κανένα νόημα, αν συνεχισθούν οι ροές.

Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με την έκθεση της Frontex που δόθηκε στη δημοσιότητα για τις ροές του Ιανουαρίου ο συνολικός αριθμός παράνομων διελεύσεων των ευρωπαϊκών συνόρων τον πρώτο μήνα του 2022 ανήλθε σε 13160 ξεπερνώντας κατά 78% τον αντίστοιχο αριθμό για τον Ιανουάριο του 2021 και 23% τον Ιανουάριο του 2020.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κατέληξαν σε συμφωνία ΥΠΕΣ και FRONTEX για μεταναστευτικό-Έμφαση σε επαναπατρισμούς

Τα στοιχεία της FRONTEX για τον Ιανουάριο

Επιπλέον, ο αριθμός των αφίξεων συνεχίζει να είναι πάνω από τα προ πανδημίας επίπεδα, όπως αποδεικνύεται από τα στοιχεία του 2021. Τον Ιανουάριο, η πιο σημαντική αύξηση σημειώθηκε στη γραμμή των Δυτικών Βαλκανίων με 5.826 αφίξεις, 148% περισσότερες από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Η Συρία, το Αφγανιστάν και η Τουρκία ήταν οι τρεις πρώτες χώρες προέλευσης μεταναστών σε αυτή τη διαδρομή.

Την ίδια στιγμή, η πίεση στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ μειώθηκε κατά σχεδόν 75%. Η διαδρομή δέχθηκε έντονη πίεση από τον Μάιο του 2021 με  σχεδόν δεκαπλάσια αύξηση σε σύγκριση με το 2020.

Στη γραμμή της Κεντρικής Μεσογείου, ο αριθμός των αφίξεων ανήλθε σε 2.150, 107% περισσότερες από τον ίδιο μήνα πέρυσι. Δύο στους τρεις μετανάστες έφτασαν από τη Λιβύη ενώ οι υπόλοιποι από την Τυνησία. Οι υπήκοοι της Αιγύπτου, του Μπαγκλαντές και της Ακτής του Ελεφαντοστού αντιπροσώπευαν την πλειοψηφία των αφίξεων από τη Λιβύη, ενώ οι Τυνήσιοι αντιπροσώπευαν περίπου το 67% των μεταναστών που καταγράφηκαν από την Τυνησία.

Σύμφωνα με τις εποχιακές τάσεις που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες, ο αριθμός των ανιχνεύσεων στη διαδρομή της Δυτικής Μεσογείου μειώθηκε κατά 55% σε 693. Σχεδόν το 60% των μεταναστών που εντοπίστηκαν σε αυτή τη διαδρομή ήταν υπήκοοι Αλγερίας. Η διαδρομή της Δυτικής Αφρικής παρουσίασε αύξηση 50% με 3007 εντοπισμούς. Οι μισές από τις αναχωρήσεις σε αυτή τη διαδρομή έγιναν από το Μαρόκο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Σχεδόν 50% αύξηση στις αιτήσεις για άσυλο τον Ιανουάριο σε αντίθεση με το 2021

Ανατολική Μεσόγειος και Κύπρος  

Η κατάσταση στη διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου δεν υπέστη σημαντικές αλλαγές και ο αριθμός των ανιχνεύσεων αυξήθηκε κατά 28% σε 1163 σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2021 όταν ο αριθμός των ανιχνεύσεων ήταν 911, μεταξύ των οποίων 303 στα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας.

Ταυτόχρονα, ο αριθμός των μεταναστών που έφτασαν στην Κύπρο συνέχισε να αυξάνεται. Τον πρώτο μήνα του 2022, σημειώθηκαν 850 ανιχνεύσεις, 48% πιο πάνω από πέρυσι. Οι πιο εκπροσωπούμενες εθνικότητες ήταν υπήκοοι του Κονγκό (Κινσάσα), της Συρίας και της Νιγηρίας. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Infographic: Ο χάρτης του μεταναστευτικού-Οι αριθμοί, οι διαδρομές και η Κύπρος

Έρχεται μνημόνιο

Η επίσκεψη αυτή την εβδομάδα της ηγεσίας της FRONTEX στην Κύπρο, κρίνεται από το Υπουργείο Εσωτερικών, ως εξόχως σημαντική, αφού τροχιοδρόμησε τις εξελίξεις και επισφράγισε την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών. Προς αυτή την κατεύθυνση, αναμένεται ότι η 3η Μαρτίου, θα είναι μια σημαντική μέρα, αφού εκτός απροόπτου κατά τη διάρκεια της Ευρωπαϊκής Συνόδου των αρμόδιων υπουργών, στις Βρυξέλλες, αναμένεται να υπογραφεί Μνημόνιο μεταξύ Κύπρου και FRONTEX, που θα διαλαμβάνει την ενεργότερη στήριξη.

Το Μνημόνιο θα προνοεί την αποστολή στην Κύπρο από τον ευρωπαϊκό οργανισμό, επιστημονικού προσωπικού και τεχνοκρατών που θα ενισχύσουν τις προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας στο θέμα των επιστροφών, ενώ θα αναληφθεί και η ευθύνη του κόστους όλων των εξόδων για τις πτήσεις επαναπατρισμού.

Σημειώνεται πως το τελευταίο διάστημα, υπήρξε μια τιτάνια προσπάθεια για να εξεταστούν οι αιτήσεις ασύλου που εκκρεμούν και πλέον έχει ολοκληρωθεί ένας τεράστιος όγκος εργασίας, αφού έχουν εξεταστεί 16500  αιτήσεις που εκκρεμούσαν από το 2021, εκ των οποίων περίπου οι 14 χιλιάδες έχουν απορριφθεί.

Πλέον, μόνο μέσω του προγράμματος επαναπατρισμού μπορούν αυτοί οι μετανάστες να εγκαταλείψουν την Κύπρο και να επιστρέψουν στις χώρες της. Μέχρι σήμερα η Κύπρος, έχει διοργανώσει ανάλογες πτήσεις προς χώρες με τις οποίες σύναψε σχετικές συμφωνίες, ενώ πρόσφατα υπήρξαν πτήσεις σε συνεργασία με άλλες χώρες. Το μεγάλο πρόβλημα για τη σύναψη τέτοιων συμφωνιών, παραμένει η στάση κάποιων χωρών που για διάφορους λόγους αρνούνται να δεχθούν στο έδαφος τους τους υπηκόους τους.

Ωστόσο το τελευταίο διάστημα έχει γίνει κατορθωτό, να ναυλωθεί κοινή πτήση με την Κυβέρνηση του Βελγίου από το Βέλγιο για να επαναπατριστούν υπήκοοι του Κονγκό, ενώ ανάλογη πτήση έγινε σε συνεργασία με τη Γερμανία προς το Πακιστάν. Την ίδια ώρα γίνονται προσπάθειές για σύναψη νέων συμφωνιών με χώρες που παρουσιάζουν μεγάλα ποσοστά υπηκόων ανάμεσα στους μετανάστες που αφικνούνται στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα με την Ινδία.

Ο δεύτερος στόχος

Ο πρώτος μεγάλος στόχος που θα επιτευχθεί με την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας με τη FRONTEX είναι το θέμα των επιστροφών. Ο δεύτερος μεγάλος στόχος έχει να κάνει με την επιτήρηση των συνόρων αλλά και το κλείσιμο της στρόφιγγας, άφιξης μεταναστών στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Σε αυτό το πλαίσιο η FRONTEX αποδέχθηκε να συμμετέχει με δικά της μέσα, αεροπλάνα και σκάφη στην επιτήρηση των θαλάσσιων περιοχών βορείως και νοτίως της Κύπρου, έτσι ώστε να ελέγχονται οι ροές δια θαλάσσης. Επίσης, μετά από πρόταση της Κυβέρνησης αποδέχθηκε να ελέγχει τις πτήσεις που πραγματοποιούνται από το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, προς το αεροδρόμιο της Τύμπου, που θεωρείται ο πιο διαδεδομένος τρόπος άφιξης μεταναστών στην Κύπρο, αφού μετά την άφιξη τους στα κατεχόμενα, εισέρχονται από διάφορα σημεία στις ελεύθερες περιοχές.

Μάλιστα υπολογίζεται ότι περίπου το 75% των μεταναστών που φτάνουν στις ελεύθερες περιοχές, το πετυχαίνουν μετά από πτήση από την Τουρκία προς τα κατεχόμενα. Ωστόσο οι Αρχές της Τουρκίας, αρνούνται τον έλεγχο των πτήσεων από τη FRONTEX, ωστόσο το όλο θέμα δεν έχει κλείσει και αναμένεται πως το επόμενο διάστημα θα ασκηθούν πιέσεις για να αποδεχθούν τον έλεγχο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Χάρτης: Οι διαδρομές των διακινητών, οι μαύρες τρύπες και η αντεπίθεση των Αρχών

Η πράσινη γραμμή

Σημειώνεται πως σε ότι αφορά την Πράσινη Γραμμή, η FRONTEX δεν αναμένεται να λάβει κανένα επιχειρησιακό ή άλλο ρόλο, αφού δεν θεωρείται εξωτερικό σύνορο της Ε.Ε. Η Κυβέρνηση αναμένεται ωστόσο, το επόμενο διάστημα να αναπτύξει τους σχεδιασμούς που έχουν ήδη γίνει για καλύτερη επιτήρηση.

Υπενθυμίζεται πως σε αυτό το πλαίσιο αναμένονται τα σύγχρονα συστήματα καμερών παρακολούθησης από το Ισραήλ, τα οποία αναμένεται να συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στον έλεγχο και την αποτροπή εισόδου παράνομων μεταναστών στις ελεύθερες περιοχές, ενώ την ίδια ώρα αναμένεται και η ανάπτυξη φυσικών εμποδίων, που επίσης, έχει ήδη εξαγγελθεί από τον υπουργό Εσωτερικών. Επιπλέον κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής, αναμένεται ότι θα πυκνώσουν και τα περίπολα των Αρχών, ειδικά σε περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως μαύρες τρύπες, τις οποίες έχουν εντοπίσει οι διακινητές, για να διοχετεύουν τους μετανάστες προς τις ελεύθερες περιοχές.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Λερναία Ύδρα το μεταναστευτικό, σπάνε ρεκόρ οι αφίξεις-Αρνητική πρωτιά για Κύπρο