Από την καταγγελία για Κατσουνωτό στην πλήρη ισοπέδωση του έργου των Φυλακών

Με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, η καθυστέρηση των αποφάσεων από πλευράς της Νομικής Υπηρεσίας σε σχέση με τις καταγγελίες της Διεύθυνσης των Κεντρικών Φυλακών κατά του Διοικητή της ΥΚΑΝ – τέως Διοικητή – επιβεβαιώνει τις εισηγήσεις για διώξεις από πλευράς του ανεξάρτητου ανακριτή, Αχιλλέα Αιμιλιανίδη. 

Αν κάτι τέτοιο δεν ίσχυε, τότε η Νομική Υπηρεσία, όχι μόνο θα ανακοίνωνε τις αποφάσεις της, αλλά θα υπήρχε σωρεία πανηγυρικών αντιδράσεων από διάφορες πλευρές. Ωστόσο, δεν υπήρξε διάψευση των εισηγήσεων για διώξεις, αλλά το μόνο που υπήρξε ήταν μια τοποθέτηση από τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, στα πλαίσια συνέντευξής του, πως τα πορίσματα -γενικότερα- δεν είναι δεσμευτικά.

Φαίνεται πως ο Αχιλλέας Αιμιλιανίδης έβαλε δύσκολα στη Νομική Υπηρεσία και ενδεχομένως να την οδήγησε σε μια κατάσταση που δεν ήθελε να φτάσει. Και αυτό το αναφέρουμε γιατί, όταν η υπόθεση είδε το φως της δημοσιότητας, είχε γραφτεί στο Τύπο πως η Εισαγγελία ήταν ενήμερη αλλά δεν παρενέβη αυτεπάγγελτα, ειδικά ένα θέμα που αφορά διαφθορά και κατάχρηση εξουσίας, ενώ λίγο αργότερα πληροφορίες ήθελαν αξιωματούχους να καλούν την Αριστοτέλους να κάνει δεύτερες σκέψεις.

Μπορεί σε αυτή την περίπτωση η Νομική Υπηρεσία να εμφανίστηκε διστακτική και να περίμενε επίσημη γραπτή καταγγελία, ωστόσο άμεση ήταν η αντίδραση της σε σχέση με τηλεοπτικό ρεπορτάζ και πληροφορίες που έφθασαν συγκυριακά ενώπιον της Αστυνομίας, ένα μήνα μετά που προέβη σε καταγγελία η Άννα Αριστοτέλους. Ο Εισαγγελέας είχε αναφέρει πως πρόκειται για ξεχωριστή έρευνα, ωστόσο η δήλωση του Αχιλλέα Αιμιλιανίδη πως ζητήθηκε από τον ίδιο την επέκταση των ερευνών, αλλά αρνήθηκε, ήρθαν να προκαλέσουν ερωτήματα ως προς τις προθέσεις της έρευνας. Και σε αυτό, ήρθαν να προστεθούν και πληροφορίες που ήθελαν την Νομική Υπηρεσία να δίνει οδηγίες για διερεύνηση ακόμη και της Άννας Αριστοτέλους. Πληροφορίες που δεν προέρχονται από τον οποιοδήποτε, αλλά από τα ίδια τα μέλη της ανακριτικής ομάδας, που διόρισε ο Γενικός Εισαγγελέας, χωρίς βέβαια να σημαίνει πως ισχύουν αλλά αξίζει να αναφερθούν.

Για χάρη της ιστορίας θα πρέπει να αναφερθεί πως το πόρισμα του Αχιλλέα Αιμιλιανίδη παραδόθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου και το πόρισμα των τεσσάρων ανακριτών που ανέλαβαν την δεύτερη έρευνα παραδόθηκε στις 4 Νοεμβρίου. Μάλιστα, η Νομική Υπηρεσία, όταν ενημέρωσε για την παράδοση του πορίσματος, θέλησε να αναρτήσει και μια φωτογραφία με αρκετά box files, δείχνοντας τον όγκο του μαρτυρικού υλικού. Σημειώνεται πως μόλις τέσσερις μέρες μετά, στον Τύπο διέρρευσαν κάποια από τα συμπεράσματα των ανακριτών.

Παρά το γεγονός πως πέρασαν ήδη 74 μέρες από την ημέρα παράδοσης του Αχιλλέα Αιμιλιανίδη, η Νομική Υπηρεσία μέχρι σήμερα δεν προέβη σε ανακοινώσεις, αναφέροντας πως το πόρισμα μελετάται, ενώ σχεδόν ισοφαρίζεται ο χρόνος που έλαβε ο ανακριτής για να λάβει δεκάδες καταθέσεις, να αξιολογήσει έγγραφα, να μελετήσει στοιχεία από τον δικανικό έλεγχο κτλ.

Ωστόσο, μόλις 21 μέρες μετά την παράδοση του ογκωδέστατου μαρτυρικού υλικού -σύμφωνα με την φωτογραφία που ανήρτησε η Νομική Υπηρεσία– ο Εισαγγελέας μελέτησε τα ευρήματα, τα οποία «συγκυριακά» ανακοίνωσε την ημέρα της παραπομπής των κατηγορουμένων για το φόνο στις Κεντρικές.

Θα ήταν παράδοξο να πιστέψει κανείς πως ήταν τυχαίο, αντιθέτως στάλθηκε το μήνυμα πως η Νομική Υπηρεσία μελέτησε σε πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς, σε αντίθεση με το πόρισμα Αιμιλιανίδη, την έκθεση των τεσσάρων ανακριτών και περίμενε το κατάλληλο timing.

Και η αναφορά στο timing γίνεται γιατί αποτελεί αδιαμφησβήτητο γεγονός η κόντρα μεταξύ Εισαγγελίας και Φυλακών, στον απόηχο των καταγγελιών της Αριστοτέλους. Εξάλλου, είναι επίσης παράδοξο να υποστηρίζει ο οποιοσδήποτε πως δεν υπάρχει κόντρα ή πόλεμος, αφού μετά τις καταγγελίες των Φυλακών, ανοίχτηκαν μέτωπα και μάλιστα οι ίδιοι οι δικηγόροι της Αριστοτέλους άφησαν σε διάφορες περιπτώσεις σαφέστατες σκιές γύρω από τις ενέργειες και αποφάσεις της Νομικής Υπηρεσίας.

Η δολοφονία λοιπόν στις Φυλακές «ενεργοποίησε» πρόσωπα. Κάποιοι μπήκαν ξανά σε θέσεις μάχης, με τις πληροφορίες να δίνουν και να παίρνουν, όπως επίσης και τα σενάρια. Ενεργοποιήθηκαν διαδικτυακοί λογαριασμοί, οι πληροφοριοδότες έδιναν τροφή, διέρρευσαν φωτογραφίες και κάποια ζητήματα τέθηκαν ξανά στο επίκεντρο.

Μετά την παραπομπή των κατηγορουμένων για το φόνο, περίπου δύο ώρες αργότερα, η Νομική Υπηρεσία εξέδωσε ανακοίνωση για το αποτέλεσμα της δεύτερης έρευνας και έμοιαζε σαν να ήταν έτοιμη από καιρό, αφού είχαν περάσει μόλις δύο ώρες και μάλιστα γινόταν αναφορά στη δολοφονία.

Με την ανακοίνωσή της, η Νομική Υπηρεσία αποδόμησε και εκμηδένισε πλήρως το έργο στις Φυλακές. Θα πρέπει να σημειωθεί πως η Άννα Αριστοτέλους βρίσκεται στο τιμόνι των Κεντρικών από το 2014, ωστόσο κάποια προβλήματα βγήκαν στην επιφάνεια μετά τις καταγγελίες της. Όχι πως δεν υπήρχαν και δεν θα υπάρχουν παράνομες ενέργειες σε μια Φυλακή, αφού θεωρείται ουτοπία να πιστεύει κανείς πως θα παταχθούν πλήρως τέτοια φαινόμενα, ωστόσο όλα τα ζητήματα ήρθαν στην επιφάνεια μετά τις καταγγελίες της.

Εντούτοις, η Νομική Υπηρεσία στην ανακοίνωση της, ισοπέδωσε ολόκληρο το έργο στις Φυλακές, που αναγνωρίζεται σε ευρωπαϊκές και διεθνείς εκθέσεις, αφού δεν μίλησε ούτε για ορισμένα περιστατικά, ούτε αναφέρθηκε σε μικρό ποσοστό. Αντιθέτως, εν ολίγοις περιέγραψε ένα χάος, μιλώντας για «ανεπαρκή και αναποτελεσματικά μέτρα που οδηγούν σε μια ανεξέλεγκτη και άκρως επικίνδυνη κατάσταση και δημιουργεί κινδύνους για την ασφάλεια και τη ζωή ανθρώπων εντός και εκτός Φυλακών με σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια ασφάλεια και τάξη».       

Μάλιστα, με μια κίνηση που δεν μας έχουν συνηθίσει σε ανάλογες περιπτώσεις, όπου είχαν ενώπιον τους σαφή στοιχεία μετά από τη διεξαγωγή ερευνών από ανεξάρτητους ποινικούς ανακριτές, όπως στην περίπτωση για παράδειγμα του μαύρου βαν και της έκθεσης Ηλία Στεφάνου ή στην περίπτωση Μιχάλη Κατσουνωτού και το πόρισμα Αιμιλιάνιδη, η ηγεσία της Νομικής Υπηρεσίας έστειλε αυτούσια την έκθεση των ποινικών ανακριτών στην υπουργό Δικαιοσύνης, ζητώντας της μάλιστα να λειτουργήσει τάχιστα.

Το συμπέρασμα από την ανακοίνωση της Νομικής Υπηρεσίας δεν είναι άλλο πως, σύμφωνα με τα όσα οι ίδιοι έχουν ενώπιον τους, στις Κεντρικές Φυλακές επικρατεί ένα χάος. Ένα χάος ανάλογο με αυτό που επικρατούσε πριν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιλύσει οριστικά το πρόβλημα, διορίζοντας την Άννα Αριστοτέλους, μετά από εισήγηση του Ιωνά Νικολάου στη συγκεκριμένη θέση. Ένα χάος ανάλογο με αυτό των αυτοκτονιών, του τιμωρητικού μοντέλου και του ελάχιστου φαγητού που επικρατούσε μέχρι το 2014. 

Και στην ουσία η Νομική Υπηρεσία έστειλε το μήνυμα πως η πολιτική της Κυβέρνησης για τις Φυλακές ήταν λανθασμένη, αδειάζοντας πλήρως ολόκληρο το έργο. Ένα έργο για το οποίο, λίγες μέρες μετά το φόνο, κατά την διάρκεια της ορκωμοσίας του Συμβουλίου Αποφυλακίσεως, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε δηλώσει πως «υιοθετώντας μία ανθρωποκεντρική προσέγγιση, θέσαμε ως κύριους άξονες της πολιτικής μας, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την αναμόρφωση και διαπαιδαγώγηση των κρατουμένων, ώστε με επιτυχία να επανενταχθούν στην κοινωνία. Σε στενή συνεργασία με τη Διεύθυνση των Φυλακών επιδιώξαμε και πετύχαμε καινοτόμες αλλαγές, σχετικές με τα ζητήματα που άπτονται άμεσα ή έμμεσα της λειτουργίας των Φυλακών».

Βέβαια, από το 2014 μέχρι την καταγγελία της Άννας Αριστοτέλους το 2022, για τις παράνομες συνομιλίες του τέως Διοικητή της ΥΚΑΝ με βαρυποινίτη, ο οποίος μεταξύ άλλων έψαχνε στοιχεία για να την πλήξουν με σκοπό την εξόντωσή της, κανείς δεν ασχολείτο τόσο «στενά» με τις όποιες παράνομες ενέργειες στις Φυλακές. Μάλιστα, από το 2020 υπήρχε ενώπιον των Αρχών η μαρτυρία για την περίπτωση του ισοβίτη που οργάνωσε τετραπλή απόπειρα από το κελί, ωστόσο για δύο χρόνια δεν υπήρξε καμία αντίδραση, η οποία όμως ήρθε μετά τις καταγγελίες τις Αριστοτέλους.

Συνεπώς, το έργο των Φυλακών έχει αποδομηθεί, όχι από τους ίδιους τους κρατούμενους, ούτε από την αντιπολίτευση που θα είχε πολιτικές σκοπιμότητες για κάτι τέτοιο, αλλά από τον ίδιο τον Γενικό Εισαγγελέα και τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, που μάλιστα υπήρξαν και μέλη της παρούσας Κυβέρνησης στο παρελθόν, με τον πρώτο μάλιστα να έχει υπάρξει και ο πολιτικός προϊστάμενος του σωφρονιστικού ιδρύματος που έδινε συγχαρητήρια στη Διεύθυνση σε πολλές περιπτώσεις για το άψογο έργο της και τα επιτεύγματα της. Εκτός, και αν τελικά η Διεύθυνση, έχει τέτοιες ικανότητες που πέραν του ότι κατάφερε να ξεγελάσει άπαντες στην Κύπρο, ξεγέλασε και όλες τις αρμόδιες αρχές του εξωτερικού και εκτός και αν το ποσοστό υποτροπής που από 50% έχει πέσει στο 14%, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές εκθέσεις, είναι οφθαλμαπάτη.  

Θα πρέπει να αναφερθεί πως αυτό που σημειώνεται δεν είναι πως δεν υπάρχουν παράνομες ενέργειες από μια μερίδα κρατουμένων στις Φυλακές. Εξάλλου, δεν είναι όλοι που θέλουν να αλλάξουν και δεν μπορείς σε καμία περίπτωση να πετύχεις το 100%, αλλά ο χρόνος που αναβαθμίστηκαν τα προβλήματα και ο τρόπος με τον οποία επιχειρούνται να επιλυθούν, εάν όντως η πρόθεση είναι η επίλυση τους. Για παράδειγμα, η Νομική Υπηρεσία δεν αναφέρει στην ανακοίνωσή της άλλο ένα εύρημα που καταγράφεται όμως στην έκθεση των τεσσάρων ανακριτών. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι ανακριτές έδειξαν τρύπα από τα Δικαστήρια, τα οποία όμως δεν ελέγχονται από τις Φυλακές. Στο μεταξύ, θα πρέπει να αναφερθεί πως στην ανακοίνωση της η Νομική Υπηρεσία, επικαλέστηκε υποθέσεις για οργάνωση εγκλημάτων, οι οποίες δεν βρίσκονται καν ενώπιον Δικαστηρίου. Συνεπώς, πώς καταλογίζεται, με βάση τη νομοθεσία, η δολοφονία μέσα από τις Φυλακές χωρίς να υπάρχουν στοιχεία και καταδίκη; Μάλιστα, στη μια δολοφονία, δεν υπήρξαν καν συλλήψεις, με το ερώτημα που τίθεται να είναι αφού η Νομική Υπηρεσία γνωρίζει το δολοφόνο, γιατί δεν τον οδήγησε ενώπιον Δικαστηρίου; 

Πέραν όμως των πιο πάνω, προκύπτει ένα βασικό ερώτημα: Γιατί δεν μελετήθηκε και δεν ανακοινώθηκαν ακόμη οι αποφάσεις για τις καταγγελίες της Αριστοτέλους; Μήπως, η ανακοίνωση προετοιμάζει το έδαφος για κάτι άλλο; Και από την άλλη, για ποιο πράγμα είναι έτοιμη να μιλήσει η Αριστοτέλους και τι ακόμη δεν γνωρίζουμε;