Ο φόβος τουρκικής κλιμάκωσης κι η προσπάθεια διπλωματικής οχύρωσης της Λευκωσίας

Χωρίς κανένα απτό αποτέλεσμα, τουλάχιστον μέσα από τα όσα ειπώθηκαν δημόσια, δεν έφερε η επίσκεψη του Βοηθού Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο, παρά την προσπάθεια, κυρίως από μέρους του να ανιχνεύσει την πρόθεση των πλευρών για να υπάρξει πρόοδος, τουλάχιστον στο κομμάτι των προσπαθειών για να επισυμβούν ενέργειες που θα αποτελούν πρόοδο και θα δημιουργούν συνθήκες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων.   

Ο Σλοβάκος διπλωμάτης, συναντήθηκε τόσο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας όσο και με τον κατοχικό ηγέτη Ερσίν Τατάρ, διαβιβάζοντας του το μήνυμα ότι ο Γενικός Γραμματέας, επιθυμεί να διατηρήσει ζωντανή τη διαδικασία και αναμένει και από τους ίδιους ανάλογες πρωτοβουλίες. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εξέφρασε την ετοιμότητα του για κάθε νέα πρωτοβουλία που παρουσιαστεί, υποδεικνύοντας πως το πρόβλημα και το αγκάθι στην όλη προσπάθεια, παραμένει η στάση της άλλης πλευράς. 

Της άλλης πλευράς που ενώπιον του Γιέντζα παρουσιάστηκε για άλλη μια φορά, αλαζονική και αδιάλλακτη από τις απαράδεκτες θέσεις που προβάλλει με κάθε ευκαιρία, για αλλαγή του πλαισίου λύσης, από Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία σε λύση δύο κρατών. Ο Ερσίν Τατάρ, έχοντας τις πλάτες της Άγκυρας, δεν δείχνει διατεθειμένος να κάνει ούτε ένα βήμα πίσω από τις θέσεις του, θεωρώντας πως με αυτόν τον τρόπο θα πετύχει σε βάθος χρόνου να πείσει τη διεθνή κοινότητα για κάτι τέτοιο. Και γνωρίζει πολύ καλά πως το κενό που δημιουργεί η διεξαγωγή εκλογών σε Κύπρο, Τουρκία και Ελλάδα, του δίδει το δικαίωμα να συνεχίζει να διαλαλεί τις θέσεις του, χωρίς να έχει ουσιαστικές συνέπειες. 

Κι αυτό διότι το βλέμμα της διεθνούς κοινότητας αυτή τη στιγμή, δεδομένα δεν είναι στραμμένο προς τη Λευκωσία, αλλά προς άλλες κατευθύνσεις. Ωστόσο, αυτό που διαφάνηκε μέσα από τα όσα είπε ο Ιωάννης Κασουλίδης, μετά τη συνάντηση με τον Γιέντζα στο Κυπριακό, στην οποία παρακάθισε και ο ίδιος, γίνονται σε διπλωματικό επίπεδο πολλές ενέργειες με στόχο να ανακοπή η τουρκική προκλητικότητα. 

Ουσιαστικά ο στόχος αυτή τη στιγμή στο Κυπριακό, όσο δυσάρεστο κι αν ακούγεται, δεν είναι να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, ή να υπάρξουν πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση της λύσης, αλλά να παραμείνει αμετάβλητο το status quo και να μην εκτραχυνθεί περαιτέρω η ήδη βεβαρημένη σχέση στο τρίγωνο Λευκωσίας-κατοχικών δυνάμεων και ΟΗΕ, τόσο πολιτικά όσο και επί του εδάφους. 

Είναι σε αυτό το πλαίσιο που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, απαρίθμησε στον Βοηθό Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ τις προκλήσεις του τελευταίου διαστήματος, που ξεκινούν από τη Νεκρή Ζώνη και τη Δένεια, διασχίζουν το μεταναστευτικό, κάνουν στάση στο γήπεδο της Τσεττίνκαγια και αφού περάσουν από την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, πλέουν στην ανοικτή θάλασσα της ανατολικής Μεσογείου.  

Παρουσιάζοντας τις τουρκικές προκλήσεις και παραπέμποντας και στις απαράδεκτες θέσεις του Ερσίν Τατάρ, ο κ. Γιέντζα απέκτησε ιδία εικόνα για το πώς η δική μας πλευρά προσεγγίζει το ζήτημα, ενώ άκουσε τις ανησυχίες και τους φόβους του Προέδρου της Δημοκρατίας για κλιμάκωση. Μια κλιμάκωση, που όπως διαβεβαίωσε ο υπουργός Εξωτερικών, προς το παρόν αποφεύγεται κυρίως λόγω των δικών του παρεμβάσεων προς τους ομολόγους του στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις παρεμβάσεις των ΗΠΑ και της Κίνας. 

Η εκτίμηση της Λευκωσίας για το επόμενο διάστημα, είναι πως η τουρκική προκλητικότητα δεν θα κλιμακωθεί. Ο φόβος που υπάρχει είναι, πρώτον να γίνουν περαιτέρω βήματα στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, δεύτερον να υπάρξουν νέες προκλήσεις στη νεκρή ζώνη, τρίτον να κλιμακωθεί η διπλωματική προσπάθεια και η μάχη εντυπώσεων για αναβάθμισης του ψευδοκράτους και τέταρτο η ένταση να μετακινηθεί και στη θάλασσα. Ειδικά για αυτό το τελευταίο, η Λευκωσία παρακολουθεί με άγρυπνο μάτι τις κινήσεις τις άλλης πλευράς, αφού πληροφορίες που δεν επιβεβαιώνονται τουλάχιστον επίσημα, σημειώνουν πως η Άγκυρα προγραμματίζει τις επόμενες κινήσεις του Αμπντουλαχαμίτ Χαν. Του νέου γεωτρύπανου της ΤΡΑΟ, που μετά από γεώτρηση εντός των τουρκικών υδάτων, βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο λιμάνι της Τασούτσου, προετοιμάζοντας την επόμενη του αποστολή. 

Μέχρι στιγμής δεν είναι γνωστό προς τα που θα κατευθυνθεί για νέα αποστολή το γεωτρύπανο, ωστόσο κάποιες πληροφορίες που είχαν κυκλοφορήσει, έκαναν λόγο για παράνομη γεώτρηση στο οικόπεδο τέσσερα ή το οικόπεδο έξι της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Για το συγκεκριμένο θέμα, θα πρέπει να αναμένονται οι τουρκικές κινήσεις, ενδεχομένως μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.

Πλέον σε διπλωματικό επίπεδο, εκκρεμεί η σημαντική συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς η οποία είναι προγραμματισμένη για την άλλη εβδομάδα. Εκεί ο Νίκος Αναστασιάδης, θα παρουσιάσει στον Γερμανό Καγκελάριο, τις προτάσεις που κατέθεσε και ενώπιον του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν την περασμένη εβδομάδα, μέσω τον οποίων επιχειρεί αφενός να επαναφέρει στην τάξη την άλλη πλευρά, σε σχέση με τη στάση της απέναντι στο Κυπριακό και αφετέρου να διασφαλίσει τη γερμανική παρέμβαση σε περίπτωση που οι Τούρκοι κλιμακώσουν τις προκλήσεις τους.