«Μείνε δαμέ, εγώ θα μπω σπίτι μου… Αν με πιάσουν τουλάχιστον να γλιτώσεις εσύ»

Είπα της, “μείνε δαμέ, εγώ θα μπω στο σπίτι μου… Αν με πιάσουν τουλάχιστον να γλιτώσεις εσύ”.

Ούτε η ίδια ξέρει πώς κατάφερε να πηδήξει τα σχοινιά, πώς βρέθηκε επιτέλους στο σπίτι της, εκπληρώνοντας ένα τάμα δεκαετιών. Ένα τάξιμο, όμως, που έγινε εφιάλτης και στοίχειωσε αυτό που φύλαγε, ως κόρη οφθαλμού, για 47 ολόκληρα χρόνια. 

«Μόλις εμπήκα σπίτι, προσπάθησα να έβρω δύο μεγάλες φωτογραφίες του παππού μου και της γιαγιάς μου, που είχε μέσα στη σάλα της η μάμα μου. Δεν είχε τίποτε… Τιποτε…  Ούτε πόρτες στα ερμάρκα, ούτε αποχωρητήρια ούτε νιπτήρες. Ήβρα μόνο ένα πιρούνι και ένα καπνιστήρι και έπιασα τα. Εν ξέρω γιατί εν το εσπάσαν τζιαι τζιείνο.

Ύστερα επήα στον πάνω όροφο που εμήνισκα εγώ με την οικογένειά μου. Τίποτε… Τίποτε… Δεν υπάρχει τίποτε… Δεν περιγράφουνται τα συναισθήματα. Σύγχυση και θυμός…

Την ώρα που εμπήκα επέσαν τα καλώδια και ετυλίχθηκε πάνω στην κεφαλή μου. Ούτε καν το κατάλαβα. Ύστερα, συνειδητοποίησα τι μπορούσα να πάθω. Από την ώρα που μπήκα μες το σπίτι, εν θέλω να ξαναπάω. Ξαναπήα ακόμα μια φορά, αλλά εν θέλω να ξαναπάω.

Είχε πολλή κακία ότι είδα… Νιώθω ότι με το που μπήκα στο σπίτι μου, έχασα και την ελπίδα. Το να σου ξεριζώνουν τα αλουμίνια, τις πόρτες που τα αρμάρκα, τα έπιπλα… Εσπάσαν τα πάντα… Είχε πάρα πολλή κακία ότι είδα, ειδικά στο δικό μου το σπίτι. Ένιωσα πολλά αρνητική αύρα…».

Βγήκε συγχυσμένη από το σπίτι της Οδού Αρσενίου 17… Σαν να την έτρεχαν...

Με το καπνιστήρι και το πιρούνι στο χέρι, πήδηξε ξανά το σχοινί και βρήκε την κόρη της φίλης της, που πέθανε πριν προλάβει να δει το δικό της σπίτι…  

«Όταν βγήκα περπατήσαμε προς το Λύκειο Ελληνίδων και το Γυμνάσιο αρρένων.  Αν με ρωτήσεις τι είδα θα σου πω “εν ξέρω”. Ήμουν τζιαι εν ήμουν εκεί. Τζιείνη η ελπίδα επήεν… Έφυεν…».

Είναι η δραματική περιγραφή ακόμα μιας Αμμοχωστιανής, που ήρθε αντιμέτωπη με τη τουρκική βαρβαρότητα, με την…κατάρρευση της ελπίδας. Κάθε λεηλατημένο σπίτι στην περίκλειστη πόλη και μία αντίστοιχη ιστορία.  

Η Πόλα Πιερίδου και η Μιράντα Παναγίδου

Η Μιράντα Παναγίδου, 73 χρόνων σήμερα, δεν έχασε πορεία ή εκδήλωση για την Αμμόχωστο. Εδώ και 47 χρόνια, το μοναδικό της όνειρο, ήταν να επιστρέψει. Ζούσε και ανέπνεε για την Αμμόχωστο, “επιβάλλοντας” μάλιστα στον εαυτό της περιορισμούς που… αίρονται μόνο στα χώματα της Αμμοχώστου.

Γεννήθηκε στην Κερύνεια, ωστόσο μεγάλωσε στην Αμμόχωστο που “κρατά”, όλες τις αναμνήσεις της παιδικής της ηλικίας.

«Γεννήθηκα στην Κερύνεια, αλλά αναγιώθηκα στην Αμμόχωστο. Ο παπάς μου ήταν τελώνης στο αεροδρόμιο Λευκωσίας και μείναμε λίγα χρόνια Λευκωσία. Μετά πήγαμε στην Αμμόχωστο.

Έχω αναμνήσεις των παιδικών μου χρόνων, που πήγαινα στην παραλία, που έπαιζα με τα κύματα, που εμάζευκα κοχύλια, που εκάμναμεν τον Κατακλυσμό και γέμωνε η παραλία κόσμο με τα ζεμπίλια. Ύστερα προχωρούσαμε στον ναυτικό όμιλο που είχαμε αγώνες. Λάμβανα και εγώ μέρος, ως κολυμβήτρια. Έρκουμουν τελευταίααλλά, τέλος πάντων, ελάμβανα μέρος.

Εμείς στην ενορία της Αγίας Τριάδας, εξέραμεν παθκιάν-παθκιαν τη θάλασσα. Εξέραμεν που να πατήσουμεν, που ήταν να έβρουμεν αχινούς, εξέραμεν που έχει κοχύλια…

Έφτασα την Αμμόχωστο, πριν την ανάπτυξη. Είχε ένα ψαροκαφενέ, που ονομάζετουν ο καφενές του Γρίβα. Μαζεύκουνταν οι ψαράδες και έφευκαν με τες βάρκες τους και πήγαιναν να ρίξουν παραγάδι. Εμένα έμαθεν με να κολυμπώ, ο παππούς του Καντούνα του δικηγόρου. Νιώθω ότι είμαι παιδί της θάλασσας… Της θάλασσας της Αμμοχώστου…».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Ήταν όλα μαύρα μέσα στη στάχτη, με σόκαρε… Έκλαια τρεις ημέρες, επήρεν με πίσω»

«Δεν έβαλα πόδι σε άλλη θάλασσα»

«Έχει 47 χρόνια, δεν έβαλα το πόδι μου σε άλλη θάλασσα. Μένω Λάρνακα. Πάω και κάθομαι κάθε μέρα και βλέπω τη θάλασσα, ηρεμά η ψυχή μου, αλλά δεν περπατώ στην παραλία και δεν μπαίνω μέσα». 

-Στη θάλασσα της Αμμοχώστου μπήκατε όταν άνοιξαν τα οδοφράγματα;

Αααα Παναγία μου. Στη θάλασσα της Αμμοχώστου… Το 2003 που άνοιξαν τα οδοφράγματα, ξεκίνησα με την μακαρισμένη τη φίλη μου, την Πόλα Πιερίδου να πηγαίνουμε. Εμηνίσκαμεν ως τις 4:30-5:00 το απόγευμα, για να έρτουν τα περιστέρια που τα ξενοδοχεία να τα ταΐσουμε. Ελέαμεν ότι τα περιστέρια, ήταν οι ψυχές εκείνων που πέθαναν. Τελικά πέθανε και η φίλη μου.

Πηγαίναμε και καθούμαστε χωρίς να μιλούμε. Με την πάροδο του χρόνου ξεκίνησα να παίρνω βιβλία και να διαβάζω… Μετά κολυμπούσα στα βαθιά. Εμήνισκα πάνω στους βράχους. Βουττούσα και έβγαζα κοχύλια. Θυμούμουν την παιδική μου ηλικία. Νιώθω ότι η ψυσιή μου εν ποτζιεί ,εν έφυεν.

-Το σπίτι σας το είδατε τότε, φαινόταν;

Μπορούσα να το δω από την παραλία και από το δημοτικό του Άη Γιάννη. Το πρώτο συναίσθημα ήταν το σοκ. Εκείνο που δεν θα ξεχάσω ποτέ, είναι που πήγαμε με τη φίλη μέσα στο στάδιο, για να δει το σπίτι της το οποίο δεν φαινόταν. Βγήκαμε πάνω στις κερκίδες για να δει τα κεραμίδια, σαν να και ήταν να δούμε ας πούμε το Μπάκινχαμ… Έτσι ήταν τα συναισθήματά μας.

Πήγαινα και στον Άγιο Γεώργιο Εξορινό. Εγώ εκεί άρχισα να κοινωνώ. Από τον καιρό που φύγαμε, δεν εκοινώνησα… Τώρα σταμάτησα πάλε, επειδή εν πάμε.  

-Στις πορείες και τις εκδηλώσεις για την Αμμόχωστο θα συνεχίσετε να πηγαίνετε;

Πάντα πήγαινα σε όλα τα οδοφράγματα και τις εκδηλώσεις για την Αμμόχωστο. Όπου είχε κάτι για τη λύση του Κυπριακού επήεννα… Αυτή τη στιγμή λέω εν θα ξαναπάω, όταν έρτει η ώρα όμως, εν ξέρω τι θα κάμω.

Εκείνο που μου δημιουργεί σύγχυση συναισθημάτων, είναι οι δύο σημαίες που είναι σαν τα σεντόνια που έβαλαν πάνω στο γυμνάσιο αρρένων και εκρύψαν την ελληνική επιγραφή. Για μένα εκείνο είναι κακία. Παίζουν με τα συναισθήματά μας...

*******

Ο λογαριασμός της Μιράντας Παναγίδου στο Facebook, περιλαμβάνει αναρτήσεις σχεδόν αποκλειστικά για την Αμμόχωστο. Το μυαλό της δεν φεύγει στιγμή από την πόλη της. Επιστρέφοντας από την τραυματική εκείνη επίσκεψη στο σπίτι της, στις 11 Ιουνίου, έγραψε..

Το μόνον που είχα ανάγκη ήταν να κάνω ένα ντους...

Να φύγουν από πάνω μου οι «ακαθαρσίες» ...... να ξεπεράσω την κακία

Να ηρεμήσω τον θυμό μου....

Να μακαρίσω τους γονείς αδέλφια ....

Να πω της αγαπημένης μου φίλης ότι είναι ευλογημένη που ξεκουράστηκε

Να πω του εαυτού μου ότι δεν υπάρχει επιστροφή

Να σταματήσω να πιστεύω να επενδύω σε «ψεύτικες» ελπίδες

Αν δεν περπατήσετε την πόλη

Αν δεν δείτε τον σαδισμό σε όλο του το μεγαλείο

Αν δεν σκουντουφλήσετε στα σχοινιά του κατακτητή

Αν δεν διψάσετε αν δεν έχετε ταχυκαρδία

Αν δεν νοιώσετε αυτό τον απερίγραπτο πόνο ....

Πόνο πόνο παράξενο ... χωρίς δάκρυα

Υ. Γ  Τις θύρες σου να κλείσεις θες και να μας περιμένεις και μυρωδιές και ομορφιές τον ξένο να μη ραίνεις. Σφάλιξε κλείσε δίπλωσε παράπονο στα χείλη, χώσου στην άμμο Αμμόχωστος σαν σπάνιο κοχύλι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οδοιπορικό στο Βαρώσι-47 χρόνια ελπίδας, 48 ώρες πριν το τέλος των ψευδαισθήσεων