«Έλεγαν ότι οι Τούρκοι θα χτυπήσουν στο ψαχνό… Μακάρι να ήμουν στη θέση του Ισαάκ»

Μπορεί να έχουν περάσει δυόμιση δεκαετίες από τότε, αλλά η θυσία τους δεν μπορεί και δεν πρέπει να ξεχαστεί. Ήταν σαν σήμερα, το 1996… Μια ομάδα μοτοσικλετιστών εισέρχεται στη νεκρή ζώνη στο οδόφραγμα της Δερύνειας. Μαζί τους και ο Τάσος…  Στις 4 το απόγευμα ο χρόνος παγώνει. Οι κάμερες καταγράφουν μια ακόμη τουρκική φρικαλεότητα.

Μια ομάδα γκρίζων λύκων κραδαίνοντας ρόπαλα και σιδερολοστούς επιτίθενται στους Ελληνοκύπριους διαδηλωτές. Ο Τάσος Ισαάκ, στην προσπάθειά του να βοηθήσει έναν από αυτούς, εγκλωβίζεται και ξυλοκοπείται με ρόπαλα και λοστούς μέχρι θανάτου…

Τρεις μέρες αργότερα, ακολούθησε εν ψυχρώ δολοφονία του Σολωμού Σολωμού... Εικοσιπέντε χρόνια μετά τα αναπάντητα γιατί και η μη τιμωρία των ενόχων συνεχίζουν να βασανίζουν τους οικείους των δύο ηρωομαρτύρων.

Όσοι ήταν στην πορεία των μοτοσικλετιστών, δεν μπορούν να αφήσουν από τη μνήμη τους τα γεγονότα της Δερύνειας. 

Ένας από αυτούς που έζησαν την πορεία των μοτοσικλετιστών, που ξεκίνησε από το Βερολίνο και ακυρώθηκε λίγο πριν τον τερματισμό της, με την παρέμβαση του τότε Προέδρου, Γλαύκου Κληρίδη, ήταν ο πρόεδρος της Κυπριακής Ομοσπονδίας Μοτοσικλέτας (ΚΟΜ), Γιώργος Χατζηκώστας, ο οποίος μιλήσε στον REPORTER.

Η ιδέα και η υλοποίηση της πορείας

Όλα ξεκίνησαν ένα χρόνο προηγουμένως και πιο συγκεκριμένα το 1995, όταν ο κ. Χατζηκώστας, συνέλαβε την ιδέα για μια πανευρωπαϊκή πορεία μοτοσικλετιστών, που θα ξεκινούσε τον Αύγουστο του 1996 και την οποία πολύ γρήγορα αγκάλιασε όλος ο κυπριακός λαός.

«Η Κυπριακή Ομοσπονδία Μοτοσικλέτας έκανε πορείες κάθε χρόνο. Στην πορεία του 1995 βρεθήκαμε στο οδόφραγμα της Ζώδιας, εκεί όπου απέναντί μας ήταν οι Τούρκοι στρατιώτες με ξιφολόγχες και με όπλα. Κάπου εκεί ολοκληρώσαμε την πορεία μας, αλλά εμένα έμειναν στο μυαλό μου εκείνες οι μνήμες. Μετέφερα στο συμβούλιο της ομοσπονδίας την ιδέα ότι την επόμενη χρονιά θα ήταν καλύτερα εάν πραγματοποιούσαμε μια πανευρωπαϊκή πορεία, για να δείξουμε πώς μας σταματούν οι Τούρκοι. Τελικά αποφασίσαμε να κάνουμε την πορεία, από το Βερολίνο με κατάληξη την Κερύνεια. Για να τα καταφέρουμε όμως χρειαζόμασταν χρήματα, ώστε να το υλοποιήσουμε. Πήγα στην ευρωπαϊκή ομοσπονδία μοτοσικλέτας και ζητήσαμε την στήριξή τους. Αμέσως, εκείνοι προσφέρθηκαν να μας βοηθήσουν και να συμμετάσχουν.

Ήρθαμε στην Κύπρο με χαρά, αλλά και με προβληματισμό για το κατά πόσον θα βρεθούν τα χρήματα που χρειαζόμασταν. Ωστόσο, η υποστήριξη του κόσμου ήταν καθολική για να υλοποιήσουμε αυτό το όραμα. Επιχειρηματίες, η εκκλησία και ο απλός κόσμος στάθηκε αρωγός δίπλα μας. Επίσης, το κράτος μας υποστήριξε στην προσπάθεια μας. Για να καταλάβετε, ζητήσαμε άδεια για έρανο και κάναμε κάποια διαβήματα για να μας την δώσουν. Απευθύνθηκα στον κ. Κασουλίδη που ήταν τότε Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και μου είπε δεν υπάρχει πρόβλημα, ξεκίνα μάζεψε λεφτά και αν σου πει κάποιος που είναι η άδειά σου, πες του ότι σου την έδωσα εγώ. Μάλιστα το κράτος μας έδωσε τριάντα χιλιάδες λίρες. Πωλούσαμε λαχνούς και μαζέψαμε ένα μεγάλο ποσό για να υλοποιηθεί η πορεία. Έτσι ξεκινήσαμε από το Βερολίνο στις 2 Αυγούστου, όπου έγινε μια τελετή, στην οποία μίλησαν και δύο Ευρωβουλευτές, οι οποίοι ήταν ανοιχτά υπέρ της πορείας. Λάβαμε επίσης εκατοντάδες επιστολές συμπαράστασης από Ευρωπαίους αξιωματούχους, κάποιοι από τους οποίους ζήτησαν να λάβουν μέρος, όπως ήταν ο Βασιλιάς του Βελγίου».

«Μου έλεγαν ότι οι Τούρκοι θα χτυπήσουν στο ψαχνό»

Εκείνη η καθολική στήριξη που λάμβαναν οι μοτοσικλετιστές, οι οποίοι ένιωθαν τεράστια ευφορία και υπερηφάνεια για τη διοργάνωση της πορείας, άρχισε να φθείρεται περίπου μια εβδομάδα πριν ξεκινήσει η πορεία. Οι πρώτες πιέσεις για ακύρωσή της, άρχισαν να εμφανίζονται, αφού ο κ. Χατζηκώστας κλήθηκε από υπουργούς, τους οποίους δεν θέλησε να κατονομάσει να την ακυρώσει. Η ΚΟΜ όμως, δεν ήταν διατεθειμένη να προβεί σε μια τέτοια ενέργεια.

«Τελικά η πορεία έγινε κανονικά. Αφού περάσαμε από αρκετές χώρες φθάσαμε στις 10 Αυγούστου στη Λεμεσό, εκεί όπου μας περίμεναν χιλιάδες πολίτες. Όταν φθάσαμε στην Κύπρο μας κάλεσαν να ακυρώσουμε την πορεία. 

Μου έλεγαν ότι υπάρχουν πληροφορίες πως οι Τούρκοι θα χτυπήσουν στο ψαχνό ή ότι έφθαναν επιστολές από τα κατεχόμενα, στις οποίες αναγραφόταν το όνομά μου πάνω και με προέτρεπαν να πάρω τα λεφτά που μαζεύτηκαν και να σταματήσω την πορεία».

Το κάλεσμα Κληρίδη, η άρνηση και η ΚΥΠ

Τελικά, η ομοσπονδία μοτοσικλέτας, ενημερώθηκε από τον πρόεδρό της για τις πιέσεις που δέχονταν και λίγες ώρες πριν ξεκινήσει το τελευταίο στάδιο της πορείας, που θα άρχιζε από το Μακάρειο στάδιο και θα κατέληγε στην Κερύνεια, κατήλθαν σε ψηφοφορία για να αποφασίσουν κατά πόσον θα την ακύρωναν.

«Κατήλθαμε σε ψηφοφορία και το αποτέλεσμα ήταν 3-3 και με τη νικώσα μου ψήφο αποφασίσαμε να συνεχίσουμε την πορεία. Το θυμάμαι τώρα και συγκλονίζουμαι. Εγώ σκέφτηκα την ιδέα, το οργάνωσα, πώς γινόταν να ψήφιζα όχι; Τηλεφώνησα στον Γενικό Εισαγγελέα και του είπα την απόφασή μας. Μου απάντησε ότι αφού αποφασίσαμε να γίνει, να γίνει και να αναλάβουν εκείνοι που πρέπει τις ευθύνες τους.

Μετά πήρα τηλέφωνο και στο Προεδρικό να ενημερώσω τον Πρόεδρο, αλλά κοιμόταν και ανέφερα την απόφασή μας στον κ. Κούρο. Η ώρα έξι το πρωί με πήρε τηλέφωνο ο τότε Αρχηγός Αστυνομίας και μου είπε ότι ήθελε να πάω στο γραφείο του, για να πάμε στο Προεδρικό, επειδή με ήθελε ο Γλαύκος Κληρίδης. Τότε του είπα, θυμήθηκε ο Πρόεδρος δύο-τρεις ώρες πριν αρχίσει η πορεία να με ζητήσει; Του είπα δεν έρχομαι. Τότε μου είπε σοβαρέυτου κ. Χατζηκώστα, γιατί αν δεν έρτεις σε μισή ώρα θα στείλω αστυνομικό να σε συλλάβει και να σε φέρει δια της βίας. Τελικά πήγα με τη μοτοσικλέτα μου στο Αρχηγείο και από εκεί πήγα με τη μοτοσικλέτα στο Προεδρικό, μαζί με άλλα δύο μέλη του συμβουλίου και τον πρόεδρο της ΚΟΜ Ελλάδος.

Μπήκαμε στο Προεδρικό και εκεί βρήκαμε τον Πρόεδρο, το αρχηγό της ΚΥΠ, τον αρχηγό της Εθνικής Φρουράς και σύσσωμο το Υπουργικό Συμβούλιο να μας περιμένει σε ένα μεγάλο στρογγυλό τραπέζι. Κάτσαμε εκεί και άρχισαν οι παραινέσεις από τον Πρόεδρο να σταματήσει η πορεία. Μας είπε ότι θα υπάρχουν πολλοί σκοτωμοί, θα αναγκαστούμε να επέμβουμε ως Εθνική Φρουρά, η Ελλάδα θα αναγκαστεί να μας υποστηρίξει και θα γίνει ελληνοτουρκικός πόλεμος, για τον οποίο δεν είμαστε έτοιμοι ούτε εμείς, ούτε η Ελλάδα. Του είπα τι να πάω να πω σε δέκα χιλιάδες μοτοσικλετιστές που βρίσκονται στο Μακάρειο και μας περιμένουν; Μου λέει να πάεις να τους πεις ότι ακυρώνεται η πορεία και αν τους πεις εσύ θα σε ακούσουν. Τότε του λέω εγώ δεν μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο, αν θες έλα να πάμε να τους πούμε μαζί. Του είπα επίσης ότι κάποιοι δεν θα υπακούσουν. Μου είπε εκείνο το αναλαμβάνουμε εμείς».

Πιέσεις από ΟΗΕ, Βρετανία και τελικά… διάγγελμα Κληρίδη-Χατζηκώστα

Όση ώρα βρίσκονταν στο Προεδρικό, τα τηλέφωνα από ξένους αξιωματούχους έπεφταν βροχή. Μεταξύ αυτών ο τότε Γ.Γ. του ΟΗΕ, ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας και άλλοι. Σε κάποια στιγμή, ο Γλαύκος Κληρίδης του είπε, όπως λέει ο κ. Χατζηκώστας «είδες πόσες πιέσεις δεχόμαστε; Αν υπάρξουν σκοτωμοί θα μας πουν ότι φέρουμε ευθύνη.

Έτσι πήγαμε στο Μακάρειο και μόλις μας είδαν άρχισαν να πανηγυρίζουν οι μοτοσικλετιστές. Εκεί τους ανακοίνωσα από ένα μεγάφωνο αυτοκινήτου της Αστυνομίας, ότι ματαιώνεται η πορεία. Μόλις το άκουσαν αυτό, άρχισε η επανάσταση. Είχε άτομο που έπιασε μια σωλήνα και έτρεχε να με χτυπήσει.

Μετά που ανακοίνωσα στους μοτοσικλετιστές ότι ακυρώνεται η πορεία, μου τηλεφώνησε ο Πρόεδρος και μου είπε ότι θέλει να κάνουμε ένα διάγγελμα προς τον κυπριακό λαό, μαζί. Με όλους τους κινδύνους που υπήρχαν, πήγα στο Προεδρικό και μιλήσαμε προς τον κόσμο».

«Εκείνη την ώρα ήθελα να ήμουν εγώ στη θέση του»

Κάπου εδώ, οι εικόνες από τα όσα εκτυλίχθηκαν στο οδόφραγμα Δερύνειας, άρχισαν να σχηματίζονται στο μυαλό του. Συγκινείται...

«Ακολούθως, έφυγα από το Προεδρικό για να πάω να μιλήσω με τους προέδρους των ομοσπονδιών της Ευρώπης που ήρθαν στην Κύπρο για την πορεία. Την ίδια ώρα οι μοτοσικλετιστές από Λάρνακα και Λεμεσό πήγαν στο οδόφραγμα Δερύνειας, οι Λευκωσιάτες πήγαν στη Ζώδια και στο Αεροδρόμιο της Τύμπου και έγινε ότι έγινε.

Εγώ ήμουν στη Λευκωσία με τους ξένους μας και άκουσα την είδηση ότι υπάρχει νεκρός μοτοσικλετιστής, που ήταν ο Τάσος Ισαάκ. Εκείνη την ώρα ήθελα να ήμουν εγώ στη θέση του. Ήθελα να ήμουν εγώ, αλλά δεν μπορούσε να γίνει».

Από εκείνη τη μέρα, πολύ συχνά σκέφτουμαι τι θα γινόταν αν έπαιρνα την τάδε ή την τάδε απόφαση. Πιστέψτε με όμως, δεν ξέρω ούτε τώρα ποια ήταν η σωστή. Σίγουρα δεν μετανιώνω για την διοργάνωση της πορείας, αλλά είμαι περήφανος. Για την ακύρωση της είμαι προβληματισμένος».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• Αναστασία Ισαάκ: Αν πέθαιναν σήμερα θα θεωρούνταν ήρωες ή σωβινιστές;
• Ισαάκ-Σολωμού: Η πορεία προς την ελευθερία και η άσβεστη φλόγα
• «Μας έλεγε ότι θα κατέβαζε τη σημαία…»-Η αδελφή του Σ. Σολωμού στον REPORTER