Το Συμβούλιο της Ευρώπης αναλαμβάνει δράση μέσω Κύπρου

Βασική προϋπόθεση για την πρόοδο στην κοινωνία και συστατικό στοιχείο κάθε Δημοκρατίας αποτελεί η ελευθερία της έκφρασης. Οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες και η αύξηση της χρήσης εργαλείων που καθοδηγούνται από την τεχνητή νοημοσύνη (AI) δημιουργούν νέες ευκαιρίες για την άσκηση αυτού του δικαιώματος, μεταξύ άλλων διευκολύνοντας την πρόσβαση σε τεράστιες πηγές πληροφοριών και σε ατελείωτες πλατφόρμες για τη διάδοση απόψεων. Ταυτόχρονα, ωστόσο, η εκτεταμένη συλλογή και εκμετάλλευση των δεδομένων των χρηστών, η ενθάρρυνση της μεροληψίας των χρηστών και ο κίνδυνος κατευθυνόμενης πειθούς και χειραγώγησης συνιστούν σοβαρή απειλή για την ελευθερία της έκφρασης.

Στις 10 και 11 Ιουνίου 2021, οι υπουργοί των χωρών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ), που είναι αρμόδιοι για θέματα μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας της πληροφορίας, θα συναντηθούν διαδικτυακά για να κωδικοποιήσουν τη δράση που απαιτείται για την αντιμετώπιση των ριζικών αλλαγών στο περιβάλλον των μέσων ενημέρωσης και της πληροφόρησης τις οποίες προκαλεί η μαζική ψηφιοποίηση, με δραματικές επιπτώσεις στην άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης και ουσιαστικό αντίκτυπο σε άλλα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες.

Το διήμερο συνέδριο, με τίτλο «Τεχνητή Νοημοσύνη-Έξυπνη Πολιτική: Προκλήσεις και ευκαιρίες για τα μέσα ενημέρωσης και τη Δημοκρατία», συνδιοργανώνει και φιλοξενεί  η Κύπρος.  O αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής, θα προεδρεύσει των εργασιών.  Στο συνέδριο θα απευθύνουν χαιρετισμό ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Ν. Αναστασιάδης, και ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κ. Κούσιος, ενώ θα συμμετάσχει και ο Υφυπουργός Ερευνάς, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, Κ. Κόκκινος. Η Γενική Γραμματέας του ΣτΕ, εκπρόσωποι ευρωπαϊκών θεσμών και κυβερνήσεων επίσης θα μιλήσουν στο συνέδριο, στο οποίο θα γίνουν επίσης παρουσιάσεις από νομικούς, ακαδημαϊκούς και άλλους εμπειρογνώμονες.

Οι υπουργοί θα στρέψουν την προσοχή τους στην επικίνδυνη οπισθοδρόμηση στον τομέα της ασφάλειας των δημοσιογράφων και θα συζητήσουν τρόπους ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των πλαισίων προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερία έκφρασης στις δημοκρατικές κοινωνίες ειδικότερα σε περιόδους κρίσης.

Το Συνέδριο θα ολοκληρωθεί με  την έγκριση Διακήρυξης ενώ θα υιοθετηθούν τέσσερα θεματικά ψηφίσματα που θα αφορούν 

* Στις επιπτώσεις της αυξανόμενης γκάμας προϊόντων και διαδικασιών που λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) στην ελευθερία έκφρασης και στην ανάγκη για περαιτέρω έρευνα και καθοδήγηση.

* Στην προσπάθεια ρύθμισης για τη διασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας στη διάδοση των ειδήσεων και των πληροφοριών για την αποτροπή στοχευμένων εκστρατειών παραπληροφόρησης, ιδίως στο πλαίσιο εκλογικής διαδικασίας, και πιθανή αναθεώρηση της ρύθμισης των εκλογικών εκστρατειών, υπό το πρίσμα του νέου περιβάλλοντος των μέσων ενημέρωσης και με σκοπό την προστασία της ακεραιότητας των εκλογών και την εξασφάλιση ίσων όρων πολιτικού ανταγωνισμού.

* Σε μέτρα προστασίας και ενίσχυσης της ασφάλειας των δημοσιογράφων, μέσω της δέσμευσης για την ανάπτυξη ειδικών εθνικών σχεδίων δράσης βάσει της σύστασης CM/Rec(2016)4 της Επιτροπής Υπουργών για την προστασία της δημοσιογραφίας και της ασφάλειας των δημοσιογράφων και άλλων φορέων των μέσων ενημέρωσης.

*  Σε τρόπους ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των πλαισίων προστασίας της ελευθερίας έκφρασης σε περιόδους κρίσης και μετριασμού των προκλήσεων που προκύπτουν για τα μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους.

Τα ψηφίσματα  θα αποτελέσουν εργαλείο για χάραξη πολιτικής στους αντίστοιχους τομείς και θα διασφαλίσουν την πολιτική δέσμευση του Συμβουλίου της Ευρώπης και των κρατών μελών του για μια σειρά δράσεων προτεραιότητας στο πλαίσιο της ημερήσιας διάταξης της Διευθύνουσας Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα μέσα ενημέρωσης και την κοινωνία της πληροφορίας (CDMSI), για τα επόμενα χρόνια.

Επιπλέον, στο πλαίσιο ενός «world café» που επίσης περιλαμβάνει το συνέδριο, οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν από εκπροσώπους τοπικών και κοινοτικών μέσων ενημέρωσης σχετικά με το έργο τους στον τομέα της παιδείας στα μέσα ενημέρωσης ενώ θα παρουσιαστούν και έργα που συνέβαλαν στην ενίσχυση της πρόσβασης και της συμμετοχής περιθωριοποιημένων κοινοτήτων στα μέσα ενημέρωσης και στον δημόσιο διάλογο. Παραδείγματα καλών πρακτικών για την προστασία της ασφάλειας των δημοσιογράφων επίσης θα αποτελέσουν αντικείμενο παρουσιάσεων.