«Ήταν ένας τοίχος που έπρεπε να τον σπάσουμε με μια βελόνα...»

Ένα και πλέον χρόνο μετά τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος κορωνοϊού στην Κύπρο, η ομάδα ιχνηλάτησης συνεχίζει να εργάζεται ακούραστα, εντοπίζοντας τις αλυσίδες μετάδοσης, τις στενές επαφές και τα θετικά κρούσματα, λειτουργώντας σαν ένα ακόμα καλοκουρδισμένο γρανάζι, στην μηχανή που δουλεύει αδιάκοπα για την αναχαίτηση της πανδημίας στην χώρα μας.

Οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από την ομάδα ιχνηλάτησης, έμαθαν να προσαρμόζονται και να ανταπεξέρχονται κάθε δυσκολίας, περιμένοντας την επόμενη απότομη στροφή, σε μια μάχη της οποίας οι ισορροπίες είναι πολύ εύθραυστες.

Από την πρώτη μέρα που συστάθηκε η ομάδα, μέχρι και σήμερα, άλλαξαν πολλά, ενώ πλέον τα πάντα λειτουργούν με πολύ γρήγορους ρυθμούς, σε αντίθεση με το ξεκίνημα το οποίο ήταν αρκετά δύσκολο, όπως αναφέρει στον REPORTER ο Επιδημιολόγος Πεδίου και υπεύθυνος της μονάδας ιχνηλάτησης, Βαλεντίνος Σιλβέστρος.

«Αρχικά ήταν μια μονάδα επιδημιολογικής επιτήρησης, που έκανε μια παθητική επιτήρηση των λοιμωδών νοσημάτων. Ξαφνικά έπρεπε να γίνει ενεργητική η επιτήρηση και να ψάχνουμε τα κρούσματα και τις επαφές τους. Από μόνο του αυτό, είναι κάτι αξιοσημείωτο, ήρθαν και συνεργάτες από άλλα πόστα κάτι που ήταν ένα σημαντικό βήμα για την αλλαγή. Ήμασταν όλοι πολύ αφοσιωμένοι στον στόχο μας από την αρχή».

«Τα κρούσματα ήταν παντού… Έβλεπα απλός μια τεράστια διασπορά»

Η περίοδος που περάσαμε ήταν μια από τις πιο δύσκολες για την ομάδα ιχνηλατησης, σύμφωνα με τον κ. Σιλβέστρο, ο οποίος όπως ανέφερε, είδε τα κρούσματα από εκατό την ημέρα, να εκτοξεύονται ξαφνικά σε χίλια και να κατεβαίνουν και πάλι 100 σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, τονίζοντας ότι το μόνο που έβλεπαν, ήταν μια τεράστια διασπορά. 

«Η πιο δύσκολη περίοδος ήταν όταν βλέπαμε τα κρούσματα να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και να υπάρχει τεράστια διασπορά στην κοινότητα, ήταν παντού. Ακόμα και στην ανάλυση των δεδομένων, φαινόταν ότι δεν μπορούσαμε να εντοπίσουμε, που ήταν το πρόβλημα και να δώσουμε στοιχεία στον Υπουργό Υγείας και την Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή για να ληφθούν μέτρα, να βρεθεί μια λύση, αυτό ήταν το πιο δύσκολο. Έβλεπα απλός μια τεράστια διασπορά στην κοινότητα, την οποία δεν μπορούσαμε να διαχειριστούμε μέσω της ιχνηλάτησης και των μέτρων που λαμβάνονταν».

«Ένας τοίχος που έπρεπε να τον σπάσουμε με μια βελόνα»

Παρά την κούραση, την ένταση και την επιδημιολογική εικόνα, η οποία την μια ήταν σταθεροποιημένη και την άλλη οι αριθμοί εκτοξεύονταν, η ομάδα ιχνηλάτησης συνέχισε να εργάζεται, γνωρίζοντας ότι ήταν ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία που είχαμε ενάντια στην πανδημία.

Όπως ανέφερε ο κ. Σιλβέστρος, υπήρχε κούραση στην ομάδα καθ’ όλη την χρονιά, ενώ παράλληλα είχαν να διαχειριστούν και τον κόσμο που είχε αγανακτήσει με την κατάσταση.

«Ήταν ένας πολύ δύσκολος χρόνος, χωρίς αργίες, χωρίς Σαββατοκύριακα και ξεκούραση. Μεταξύ άλλων εισπράτταμε καθημερινά και πάρα πολύ μεγάλη αντίδραση και αγανάκτηση από τον κόσμο. Θεωρούσαμε ότι ήταν ένας τοίχος που έπρεπε να τον σπάσουμε με μια βελόνα, προσπαθούσαμε να κρατήσουμε μια ισορροπία, μεταξύ εκείνου που έπρεπε να κάνουμε και της αντίδρασης από τον κόσμο, που ήταν δύσκολο να διαχειριστούμε. Χρειάζονταν δεξιότητας που κανένας μας δεν είχε, δεν ήμασταν ειδικοί στην ψυχική υγεία για να ξέρουμε πώς να αντιδράσουμε και να αντιμετωπίσουμε τους πολίτες. Κάναμε το καλύτερο δυνατό που μπορούσαμε, αν και ήταν δύσκολο και ψυχοφθόρο και για εμάς του ίδιους».

«Δεν καταφέραμε καν να μιλήσουμε μαζί τους… κατέληξαν»

Ο κ. Σιλβέστρος μίλησε και για την ευρηματικότητα των Κύπριων, κατά την διάρκεια της διαδικασίας ιχνηλάτησης, κατά την οποία έβρισκαν τις λεγόμενες «πατέντες» είτε για να γλιτώσουν οι ίδιοι την καραντίνα, είτε για να μην δηλώσουν στενές επαφές.

«Υπήρξαν πάρα πολλές ιστορίες που μου έμεινα μέσα σε αυτό τον ένα χρόνο και τραγικές αλλά και τραγελαφικές. Η αλήθεια, είναι ότι είχαμε πολύ ευφάνταστες κομπίνες από πολίτες, που θα σας πω σίγουρα όταν όλα αυτά θα έχουν τελειώσει».

Την ίδια στιγμή, υπήρχαν και οι τραγικές στιγμές, τις οποίες ακόμα όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Σιλβέστρος, κρατάει ακόμα ως απωθημένο, αφού δεν μπόρεσε να δώσει μια εξήγηση στις οικογένειες των θυμάτων.

«Στις αρχές επειδή ο κόσμος δεν ήταν ενημερωμένος, πήγαινε στο νοσοκομείο όταν η κατάσταση ήταν πλέον πολύ προχωρημένη. Υπήρχαν τραγικές ιστορίες από ανθρώπους που δεν καταφέραμε καν να μιλήσουμε μαζί τους, ήταν τόσο προχωρημένη η κατάστασή τους που κατέληξαν. Δεν μάθαμε ποτέ τι ήταν εκείνο που τους κόλλησε τον ιό, ποιος τους μόλυνε. Μετά από τόσους μήνες, προσωπικά, το κρατώ ακόμα ως απωθημένο που δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε την πηγή μόλυνσης και να δώσουμε μια απάντηση στην οικογένεια και στους συγγενείς, που ρωτούν πώς έγινε αυτό το πράγμα».

Σε ετοιμότητα η ομάδα ιχνηλάτησης

Αφήνοντας πίσω τα όσα δύσκολα πέρασαν όλο αυτό τον καιρό, ψάχνουν συνεχώς τρόπους, ώστε να μην αφήσουν το ιό να εισχωρήσει στην κοινότητα για άλλη μια φορά, προκαλώντας άλλο ένα κύμα της πανδημίας.

Ένας από αυτούς τους τρόπους, είναι με το να ξεκινάει η διαδικασία της ιχνηλάτησης ακόμη πιο γρήγορα. Μέσα από την νέα καινοτομία της ομάδας, πλέον ενημερώνονται άμεσα για τα θετικά κρούσματα, μέσα από την ηλεκτρονική δήλωση που συμπληρώνουν τα εργαστήρια. Με αυτό τον τρόπο, μόλις είναι έτοιμα τα αποτελέσματα του τεστ, τα δεδομένα ανεβαίνουν σε αυτή την πλατφόρμα, η οποία ενημερώνει την ομάδα ιχνηλάτησης και εκείνη με την σειρά της ξεκινά τις διαδικασίες άμεσα.

Άλλος ένας στόχος της ομάδας ιχνηλάτησης σε αυτό το σημείο όπου η κατάσταση είναι σε πολύ καλύτερα επίπεδα, είναι να επικεντρωθούν περισσότερο στις πύλες εισόδου, ώστε να μαζέψουν δεδομένα, τα οποία θα προλάβουν οποιαδήποτε προβλήματα μπορεί να προκύψουν, αποτρέποντας έτσι μια πιθανή διασπορά του ιού στην κοινότητα.

«Είμαστε σε ετοιμότητα, το τι θα γίνει δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε. Μέχρι τώρα είχαμε δύο κρούσματα της ινδικής μετάλλαξης. Καταφέραμε να εντοπίσουμε από πού ήρθαν. Στην μια περίπτωση ήταν από ταξίδι και στην άλλη, εντοπίστηκαν οι επαφές και προχωρούμε σε περεταίρω έλεγχο για αν δούμε από που ξεκίνησε η διασπορά. Ελπίζω τα εμβόλια να είναι αποτελεσματικά και σε αυτή την μετάλλαξη, αλλά και σε άλλες που μπορεί να προκύψουν, για να μην υπάρχει έξαρση στην κοινότητα» αναφέρει ο κ. Σιλβέστος.

Πού εντοπίζονται τα περισσότερα κρούσματα

Πλέον, με την μείωση των κρουσμάτων, η ομάδα ιχνηλάτησης λειτουργεί καλύτερα, αφού μπορούν να εντοπίσουν τα κρούσματα και τις στενές επαφές πιο γρήγορα και να γνωρίζουν περισσότερες λεπτομέρειες για την κάθε περίπτωση ξεχωριστά.

«Γίνεται πλέον τόσο εξονυχιστικά η ιχνηλάτηση, που ξέρουμε τα πάντα, ακόμα και... το νούμερο παπουτσιών των κρουσμάτων, πόσο μάλλον το που πήγαν, τι έκαναν ποιους συνάντησαν και ποιοι είναι στενές επαφές και ποιοι όχι» εξηγεί ο κ. Σιλβέστρος.

Μετά και το ξεκλείδωμα και την άρση του lockdown, τα περισσότερα κρούσματα φαίνεται να εντοπίζονται κυρίως ενδοοικογενειακά και εργασιακούς χώρους.

«Εκτός από αυτά εντοπίζουμε κρούσματα και σε κλειστούς πληθυσμούς που δεν έχουν εμβολιαστεί ακόμα, όπως για παράδειγμα σε μοναστήρια, που τώρα τελευταία βρίσκουμε αλυσίδες. Συγκεκριμένα είχαμε τέσσερά μεγάλα clusters μέχρι τώρα, ενώ είχαμε αλυσίδες μετάδοσης και σε κέντρα κράτησης μεταναστών».

Την ίδια στιγμή, κάθε θετικό άτομο, λόγω του ότι υπάρχουν συναθροίσεις μπορεί να έχει μέχρι και 15 επαφές οι οποίες όπως ανέφερε ο κ. Σιλβέστρος, συνήθως προέρχονται από την οικογένεια ή πιο σπάνια από το γραφείο «λόγω της κούρασης που υπάρχει, που έκανε τον κόσμο να χαλαρώσει στην τήρηση των μέτρων».

Το θετικό είναι ότι, παρόλο που οι επαφές έχουν αυξηθεί, οι πολίτες έχουν συμμορφωθεί, έτσι ο ιός και τα θετικά κρούσματα περιορίζονται άμεσα.

«Συνολικά σε ανάλυση των δεδομένων που κάναμε φάνηκε ότι  το 60% των κρουσμάτων εντοπίστηκαν μέσα από την ιχνηλάτηση. Ακόμα και να σταματήσει ο ενισχυμένος έλεγχος και τα rapid test, που μπορεί να γίνει κάποια στιγμή, η ιχνηλάτηση θα συνεχίσει μέχρι να βρεθεί και η τελευταία επαφή και κρούσμα» αναφέρει ο κ. Σιλβέστρος.

«Δεν πρέπει να ξεχάσουμε όλα αυτά που περάσαμε»

Ο κ. Σιλβέστρος τονίζει ότι οι πολίτες πρέπει να συμμορφώνονται με τις οδηγίες του Υπουργείου, αφού «δίνονται για προάσπιση της δημόσιας υγείας και όχι για να τιμωρήσουμε κάποιον. Εκείνο που μας ενδιαφέρει εμάς, είναι εκείνος που πρέπει να περιοριστεί να περιορίζεται, μόνο έτσι θα τελειώσουμε».

Στέλνοντας το δικό του μήνυμα, σημειώνει ότι δεν πρέπει να ξεχάσουμε όλα όσα περάσαμε αυτή την δύσκολη περίοδο της πανδημίας, και θα πρέπει να συνεχίσουμε να προστατεύουμε εμάς και τους γύρω μας.

«Είμαστε σε ένα πάρα πολύ καλό σημείο πλέον, πιστεύω ότι και το καλοκαίρι θα μας βοηθήσει ακόμα περισσότερο. Δεν πρέπει να ξεχάσουμε όλα αυτά που περάσαμε και πρέπει να συνεχίσει ο καθένας να προστατεύει τον εαυτό του και την οικογένειά του. Κανένας δεν θέλει να μπει ξανά σε αυτή την διαδικασία του εγκλεισμού της δυσκολίας και των καταστάσεων που ζήσαμε».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Αυτό είναι το νέο διάταγμα του Υπ. Υγείας-Παιδικά πάρτι και γάμοι μέχρι τις 3 τα ξημερώματα
• Ανοίγει για πολλές ηλικίες η Πύλη Εμβολιασμού-Το πρόγραμμα μέχρι την ερχόμενη βδομάδα
• Πάνω από 1500 οι ασθενείς που νοσηλεύτηκαν στο Νοσοκομείο Αναφοράς κατά την πανδημία
• Μεγάλη ανησυχία για τα κρούσματα ινδικής μετάλλαξης-Τα τρία βήματα ανακοπής της