Ε. Πιέρα: Ο φαρμακοποιός ο πιο προσβάσιμος λειτουργός υγείας για τους πολίτες

«Το Φαρμακείο της Γειτονιάς, με 550 σημεία εξυπηρέτησης των πολιτών, βρίσκεται δίπλα από το σπίτι, δίπλα από τον χώρο εργασίας του πολίτη και ο φαρμακοποιός αποτελεί τον πλέον προσβάσιμο λειτουργό υγείας για τους πολίτες. Η διάθεση των φαρμάκων γίνεται πολύ πιο εύκολα και η μεγάλη επισκεψιμότητα και προσβασιμότητα δημιουργεί το δυναμικό, για μετεξέλιξη του Φαρμακείου της Γειτονιάς, σε αναπόσπαστο μέρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας».

Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουν οι φαρμακοποιοί, θέλοντας να δείξουν τη σημαντικότητα του ΓεΣΥ και πόσα άλλαξαν τα τελευταία δύο χρόνια, που έχει τεθεί σε εφαρμογή.

Σε συνέντευξή στον REPORTER η Ελένη Πιέρα, πρόεδρος του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου αναφέρεται στο γεγονός ότι πλέον δεν υπάρχει αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ενώ η εφαρμογή του ΓεΣΥ έχει βοηθήσει στην καθιέρωση του Φαρμακείου της Γειτονιάς.

-Τι έχει αλλάξει αυτά τα δύο χρόνια που εφαρμόζεται το ΓεΣΥ;

Στον ενοποιημένο χώρο της υγείας, που έχει δημιουργηθεί, όπου μετά την εφαρμογή του ΓεΣΥ δεν υπάρχει πλέον δημόσιος και ιδιωτικός τομέας, το Φαρμακείο της γειτονιάς καλείται να παίξει ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στην καθημερινότητα του πολίτη. Πέραν της διάθεσης των φαρμάκων από 550 αδειοδοτημένα φαρμακεία, οι ασθενείς θα θυμούνται ως μία κακή ανάμνηση τις ατέλειωτες ουρές στα δημόσια νοσηλευτήρια, προ ΓεΣΥ, για να προμηθευτούν τα φάρμακά τους. Το Φαρμακείο της Γειτονιάς μετεξελίσσεται σε ένα χώρο πολυδιάστατης προσφοράς, με ένα ορατό, στο πολύ άμεσο μέλλον να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, όπως άλλωστε αυτό συμβαίνει σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, με προσφορά υπηρεσιών και εστιάζοντας κυρίως σε θέματα πρόληψης.

-Με την ένταξη των φαρμακείων στο ΓεΣΥ, υπήρξε ενοποίηση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Πώς επηρέασε την λειτουργία των φαρμακείων, δεδομένου ότι πριν υπήρχε ένας αθέμιτος ανταγωνισμός;

Υπάρχει σήμερα ένας σαφής διαχωρισμός του ρόλου του νοσοκομειακού φαρμακείου, με έμφαση στη διάθεση των φαρμάκων στους ενδονοσοκομειακούς ασθενείς, όπως συμβαίνει σε όλα τα συστήματα υγείας και δεν υπάρχει κανένας ανταγωνισμός με το Φαρμακείο της γειτονιάς, το οποίο μαζί με τα ενδονοσοκομειακά φαρμακεία αποτελούν σημαντικούς πυλώνες προσφοράς φαρμακευτικής φροντίδας στους ασθενείς. Το Φαρμακείο της Γειτονιάς, κυρίως, αναφέρεται στους εξωνοσοκομειακούς ασθενείς. Το γεγονός ότι αποτελούν σημαντικούς πυλώνες προσφοράς και τα δύο, κατά την περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού, όταν ο φαρμακοποιός παρέμεινε και παραμένει παρόν στην πρώτη γραμμή, ακόμη και όταν πολλοί άλλοι λειτουργοί ήταν απόντες και οι πόρτες ήταν κλειστές, το Φαρμακείο ήταν παρόν, δίνοντας οδηγίες, πληροφορίες, συμβουλές στους πολίτες.

-Πώς βοήθησε η εφαρμογή του ΓεΣΥ στην καθιέρωση του Φαρμακείου της Γειτονιάς;

Το Φαρμακείο της Γειτονιάς, με 550 σημεία εξυπηρέτησης των πολιτών, βρίσκεται δίπλα από το σπίτι, δίπλα από τον χώρο εργασίας του πολίτη και ο φαρμακοποιός αποτελεί τον πλέον προσβάσιμο λειτουργό υγείας για τους πολίτες. Η διάθεση των φαρμάκων γίνεται πολύ πιο εύκολα και η μεγάλη επισκεψιμότητα και προσβασιμότητα δημιουργεί το δυναμικό, για μετεξέλιξη του Φαρμακείου της Γειτονιάς σε αναπόσπαστο μέρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Η ηλεκτρονική υγεία έχει βοηθήσει τα μέγιστα στην εύρυθμη λειτουργία του Φαρμακείου της Γειτονιάς, δεν χρειάζονται οι επισκέψεις στους ιατρούς για να έχει ο ασθενής την συνταγή του, ο φαρμακοποιός μπορεί να την εκτελέσει ηλεκτρονικά και με την πανδημία του κορωνοϊού, αυτό έχει επαληθεύσει την χρησιμότητα της ηλεκτρονικής υγείας. Δειλά-δειλά με την πανδημία, έχουμε ξεκινήσει και κάποιες υπηρεσίες στα φαρμακεία, όπως τα rapid tests και στο άμεσο μέλλον προβλέπονται να γίνονται και εμβολιασμοί στο Φαρμακείο της Γειτονιάς, εποχιακής γρίπης και όχι μόνο, ενδεχομένως και covid όταν γίνουν ρουτίνα.  

-Πλέον με το ΓεΣΥ, παρέχονται τα περισσότερα φάρμακα στους ασθενείς. Υπάρχουν ιστορίες ασθενών που λαμβάνουν φάρμακα, στα οποία δεν είχαν πρόσβαση προηγουμένως;

Θεωρώ ότι το ΓεΣΥ έχει διασφαλίσει την πρόσβαση των ασθενών στα φάρμακα, ανάλογα και με την οικονομική τους δυνατότητα. Άρα, το σημαντικότερο στοιχείο είναι ότι ο ασθενής μπορεί να έχει επιλογές στην φαρμακευτική του αγωγή, είτε επιλέγοντας, σε συνεννόηση με τον γιατρό του, να συνταγογραφηθούν πρωτότυπα φάρμακα, για τα οποία ενημερώνεται ότι θα ακολουθεί την οικονομική διαφορά, που θα πληρώσει με την συνεισφορά του, είτε επιλέγοντας σε συνεννόηση με τον φαρμακοποιό του, να του χορηγηθεί το φθηνότερο στην κατηγορία, με γενετική αντικατάσταση που μπορεί να κάνει ο φαρμακοποιός, για το οποίο στις πλείστες των περιπτώσεων πληρώνει μόνο συμπληρωματική πληρωμή ένα ευρώ. Θεωρώ ότι υπάρχει πρόσβαση και υπάρχει και επιλογή στην φαρμακευτική αγωγή του ασθενή και θεωρώ ότι έχει διασφαλιστεί η πρόσβαση, σίγουρα ευκολότερα από το Φαρμακείο της Γειτονιάς τους, παρά περιμένοντας ουρές. Ίσως αυτό να δημιουργούσε κάποιο πρόβλημα. Πρόβλημα στα φάρμακα παρουσιάστηκε τους πρώτους μήνες, που είχαν παρατηρηθεί κάποιες ελλείψεις, μέχρι να μπορέσει να ισορροπήσει η αγορά και να μπορέσουν και οι εισαγωγείς να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα των φαρμάκων σε κατάλληλες ποσότητες. Θεωρώ ότι δεν υπάρχει περιορισμός στην πρόσβαση σήμερα. Προηγουμένως, οι δικαιούχοι των νοσοκομείων ίσως να είχαν πρόβλημα, πλέον δεν παρουσιάζονται τέτοια προβλήματα.

-Υπήρξαν προβλήματα κατά τη διάρκεια αυτών των δύο χρόνων εφαρμογής του ΓεΣΥ; Για παράδειγμα, τον περασμένο Ιούλιο ακούγονταν φωνές από τους νέους φαρμακοποιούς, οι οποίοι διαμαρτύρονταν ότι τα κριτήρια του ΟΑΥ τους κρατούσε στο περιθώριο.

Τα κυριότερα προβλήματα εντοπίστηκαν κατά τους πρώτους μήνες και αφορούσαν στις ελλείψεις φαρμάκων. Χρειάστηκε κάποιος χρόνος μερικών μηνών και πολλές προσπάθειες εκ μέρους και του υπουργού Υγείας και όλων των εμπλεκομένων για να μπορέσουμε διαδικαστικά να διασφαλίσουμε να μην φανούν αυτές οι ελλείψεις στους ασθενείς, κατά κύριο λόγο με την γενετική αντικατάσταση. Αυτό εφαρμόστηκε για αρκετούς μήνες, μέχρι να μπορούν να προβλεφθούν οι ανάγκες της αγοράς και να εξομαλυνθεί σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα. Υπάρχει πρόθεση από τον ΟΑΥ για εφαρμογή κριτηρίων στο άνοιγμα νέων φαρμακείων, στη βάση ευρωπαϊκών δεδομένων. Αυτό συμβαίνει στα πλείστα συστήματα υγείας των ευρωπαϊκών χωρών, με στόχο την ορθή διασπορά των φαρμακείων, σε όλη τη γεωγραφική επικράτεια της Δημοκρατίας και την ποιοτική αγωγή φαρμακευτικής φροντίδας, πάντα προς όφελος της δημόσιας υγείας. Προς το παρόν αυτό δεν έχει τύχει εφαρμογής.

-Ποια μηνύματα λαμβάνετε από τον κόσμο; Μετά από δύο χρόνια, το βλέπουν θετικά ή αρνητικά;

Μόνο θετικά είναι τα μηνύματα που λαμβάνουμε από τον κόσμο. Το Φαρμακείο της Γειτονιάς, βρίσκεται δίπλα στον πολίτη και υπάρχει μία πολύ καλή σχέση μεταξύ φαρμακοποιών και πολιτών, είναι ο πιο προσβάσιμος λειτουργός υγείας για τους πολίτες. Έτσι, θεωρώ ότι όσον αφορά τη φαρμακευτική τους αγωγή, τα μηνύματα που λαμβάνουμε είναι μόνο θετικά. Έδειξε και ο κόσμος πολλή υπομονή στην αρχή με τις ελλείψεις και σήμερα υπάρχει μία πολύ καλή σχέση με τον φαρμακοποιό τους, που έχει αποκτήσει μία πολύ καλή θέση, στην καθημερινότητα του πολίτη. Το στοίχημα για ισότιμη και καθολική κάλυψη των ασθενών, σε ιατροφαρμακευτική φροντίδα θεωρώ ότι έχει κερδηθεί. Προβλήματα ενδεχόμενα να υπάρχουν, φάρμακα που ακόμη δεν έχουν ενταχθεί, όμως υπάρχει ένα δυναμικό βελτίωσης και καλή διάθεση για βελτίωση από όλους τους εμπλεκόμενους.

-Ένα μήνυμα που θέλετε να στείλετε εσείς; Πώς βλέπετε το μέλλον του;

Είναι ξεκάθαρο ότι το ΓεΣΥ ήρθε για να μείνει. Είναι η μεγαλύτερη κοινωνική μεταρρύθμιση, μετά το θεσμό των κοινωνικών ασφαλίσεων. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κανένας ανασφάλιστος Κύπριος πολίτης, όσον αφορά ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στον τόπο μας. Αν θυμηθούμε προ ΓεΣΥ, πόσος κόσμος για μικρές διαφορές στο μισθό του δεν ήταν δικαιούχοι στα δημόσια νοσηλευτήρια και ταυτόχρονα δεν είχαν την οικονομική ευχέρεια για ιδιωτική ασφάλιση. Εμείς το βλέπαμε καθημερινά στα φαρμακεία, πολίτες να απευθύνονται σε εμάς, επειδή δεν μπορούσαν να απευθυνθούν στους γιατρούς, για να λύσουν το πρόβλημά τους. Γι’ αυτό το λόγο έχει αγκαλιαστεί από την κοινωνία και αυτός είναι ο λόγος που, όποιο πρόβλημα παρουσιάζεται πρέπει να επιλύεται, με στόχο τη βιωσιμότητα του συστήματος προς όφελος του ασθενούς. Αυτό θέλει ο κόσμος, αυτό ζητούν οι πολίτες και γι’ αυτό πιστεύω ότι το ΓεΣΥ ήρθε για να μείνει.  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• «Η απάντηση σε όσους πολεμούν το ΓεΣΥ, δίδεται από τον κόσμο που εξυπηρετήθηκε»
• ΒΙΝΤΕΟ: Ψήφος εμπιστοσύνης των πολιτών στο ΓεΣΥ
• Θ. Αντωνίου: Η πανδημία ήταν ένα καλό τεστ αντοχής για το ΓεΣΥ
• Κ. Ιωάννου: Άξιζε κάθε μάχη που χρειάστηκε να δώσουμε για να εφαρμοστεί το ΓεΣΥ
• Γ. Παμπορίδης: Ο άνθρωπος που ηγήθηκε της μάχης για τη σημαντικότερη μεταρρύθμιση