Τα cookies των ιστοσελίδων, η παρανομία και η ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων

«Η ιστοσελίδα αυτή χρησιμοποιεί cookies». Μία πρόταση που την βρίσκουμε μπροστά μας, σχεδόν καθημερινά. Κάθε φορά που ανοίγουμε μία ιστοσελίδα, για να ψάξουμε ένα αντικείμενο, ένα προϊόν ή ακόμη και μία είδηση. Ή τουλάχιστον θα έπρεπε να το αντικρίζουμε, αφού με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία για προσωπικά δεδομένα, οι ιστοσελίδες είναι υποχρεωμένες να ζητάνε την συγκατάθεση των χρηστών, όσον αφορά στα cookies, κάθε φορά που μπαίνουν στην σελίδα τους.

Η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού χαρακτήρα, αναμένεται από τις 22 Ιουνίου να ξεκινήσει έρευνα, ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο οι διάφορες ιστοσελίδες τηρούν τις προϋποθέσεις όσον αφορά στα cookies. Το γραφείο της Επιτρόπου έχει δεχθεί ήδη κάποια παράπονα, τα οποία διερευνώνται, ωστόσο το θέμα αυτό απασχολεί και τα άλλα κράτη μέλη της Ευρώπης.

«Είναι ένα θέμα το οποίο απασχολεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και το συζητούμε συχνά ως αρχές προσωπικών δεδομένων, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προστασίας προσωπικών δεδομένων που συμμετέχω. Επομένως, θεωρήσαμε ότι είναι ένα θέμα που πρέπει να ελέγξουμε για να ενημερώσουμε και τους πολίτες. Η τεχνολογία πλέον πρέπει να προχωρά, αλλά την ίδια ώρα πρέπει να τυγχάνει και κάποιου ελέγχου», επεσήμανε στον REPORTER η Επίτροπος Προστασίας προσωπικών δεδομένων, Ειρήνη Νικολαΐδου-Λοϊζίδου.

Η Επίτροπος τόνισε πως το γραφείο της είχε δώσει σαφείς οδηγίες, από το 2019 για τα cookies και μετά από τα παράπονα που δέχθηκε, αποφάσισαν να ανακαλύψουν μόνοι τους, αν κάποιες ιστοσελίδες δεν τηρούν τις πρόνοιες της νομοθεσίας. Με μία δική τους περιήγηση διαπίστωσαν ότι υπάρχει ζήτημα με την συγκατάθεση.

Τι είναι τα cookies και πώς λειτουργούν

Τα cookies είναι μικρά αρχεία που αποθηκεύονται στην ιστοσελίδα και παρέχουν την δυνατότητα σε μία ιστοσελίδα να αναγνωρίσει τον χρήστη και στο μέλλον. Ωστόσο, για να γίνει εφικτή η αποθήκευση πρέπει να ζητηθεί συγκατάθεση.

«Εκείνο που βλέπουμε στις ιστοσελίδες, που γράφει ότι η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies και ότι συνεχίζοντας την περιήγηση ο χρήστης θα αποδέχεται τα cookies, δεν τηρεί τις προϋποθέσεις της νόμιμης συγκατάθεσης. Να εξηγεί η ιστοσελίδα τι είναι τα cookies και να δίνει ελεύθερα την συγκατάθεσή του ο χρήστης. Υπάρχουν και cookies που δεν απαιτούν συγκατάθεση, τα οποία αφορούν την ασφάλεια της ιστοσελίδας και την κατανομή του φορτίου. Για παράδειγμα, θέλει να ξέρει η ιστοσελίδα ότι δέχεται πάνω από δέκα άτομα το λεπτό, για να ξέρει να διαχειριστεί την επισκεψιμότητα. Αυτό, όμως, δεν καταγράφει τον χρήστη, καταγράφει μόνο την επισκεψιμότητα. Επομένως cookies που έχουν να κάνουν με την ασφάλεια της ιστοσελίδας και περιγράφονται σε κάθε περίπτωση στην αρχή, δεν απαιτούν συγκατάθεση».

Ο τρόπος λειτουργίας τους είναι απλός. Κάθε φορά που ένας χρήστης του διαδικτύου μπαίνει σε μία ιστοσελίδα, θα πρέπει να βγάζει μία ειδοποίηση για cookies, ώστε ο χρήστης να επιλέξει αν τα αποδέχεται ή όχι. Σε περίπτωση που δεν επιθυμεί να δίνει κάθε φορά τα στοιχεία του, υπάρχει η επιλογή να τον θυμάται.

«Αυτό θα πρέπει να γίνεται με τη δική μου συγκατάθεση. Δεν πρέπει να θεωρεί η ιστοσελίδα, ότι μπαίνοντας μέσα και προχωρώντας και ψάχνοντας τα προϊόντα που θέλω, αυτόματα έχει τη συγκατάθεσή μου για να με αποθηκεύσει και να θυμάται ότι είμαι εγώ και κάθε φορά να μου βγάζει παρόμοια προϊόντα. Δεν παρατηρούμε πολλές φορές ότι ψάχνουμε παπούτσια από μία ιστοσελίδα και μετά αρχίζουν να έρχονται διαφημίσεις από παπούτσια; Αυτό σημαίνει ότι κάποιος αποθήκευσε την συμπεριφορά μας. Αυτό είναι εντάξει, αν γίνεται με την συγκατάθεσή μας. Αν όμως θεώρησε η ιστοσελίδα ότι αυτόματα την έχει, επειδή μπήκα να την επισκεφτώ, υπάρχει παραβίαση».

Σε περίπτωση που αρνηθεί ο χρήστης να δώσει την συγκατάθεσή του για αποδοχή των cookies, η ιστοσελίδα θα πρέπει να τον αφήνει να συνεχίσει την περιήγησή του ανενόχλητος, χωρίς αυτή να συγκρατεί τα προσωπικά του δεδομένα.

«Δεν πρέπει να έχει πρόβλημα. Μπορεί να περιηγηθεί χωρίς η ιστοσελίδα να του κρατήσει τα δεδομένα και να τον θυμάται. Η συγκατάθεση για τα cookies δεν πρέπει να αποτελεί εξαναγκασμός για τον χρήστη. Θα πρέπει ελεύθερα να ξέρει ο χρήστης ότι είναι αυτό και στην συνέχεια να υπάρχει αποδοχή. Να εμφανίζεται συνέχεια αυτό που πατάμε ότι δεν δίνουμε την συγκατάθεσή μας, είναι εκβιαστικό και απαγορεύεται».

Ζήτημα ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων

Το ενδεχόμενο να υπάρξει ζήτημα ασφάλειας, όσον αφορά στα προσωπικά δεδομένα των χρηστών, είναι ορατό και είναι ένας από τους λόγους που η Επίτροπος Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων έχει αποφασίσει να προβεί στην εν λόγω έρευνα.

«Είναι ένας από τους κινδύνους. Δεν έχουμε κάτι ενώπιον μας, αλλά υπάρχει το θέμα της ασφάλειας. Όταν δεν υπάρχει το πλαίσιο που απαιτείται, πώς ξέρει ο χρήστης που αποθηκεύει τα δεδομένα του η ιστοσελίδα; Το κάνει εντός ΕΕ, εκτός; Έχει τα απαραίτητα τεχνικά μέτρα ασφάλειας, που απαιτεί ο ευρωπαϊκός κανονισμός ή όχι; Και αυτά είναι υποχρεώσεις της κάθε ιστοσελίδας να τα δείξει. Όπως έχει υποχρέωση ένας οργανισμός, που λειτουργεί με ανθρώπινο δυναμικό, έχει και μία ιστοσελίδα».  

Το κοινό μπορεί να λάβει περισσότερες πληροφορίες και παραδείγματα σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων της νομοθεσίας για την χρήση cookies στην ιστοσελίδα του Γραφείου της Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, στο μέρος «Θεματικές Ενότητες» - «Διαδίκτυο / Τεχνολογία» - «Cookies».