Όταν η χολέρα απείλησε την Κύπρο-Έσπευσε για εμβολιασμό το 74% του πληθυσμού

Αναπτύσσει ρυθμούς το εμβολιαστικό πρόγραμμα και κινείται γρήγορα, ώστε το Υπουργείο Υγείας να κερδίσει μία σημαντική μάχη έναντι στην πανδημία, που άλλαξε τη ζωή μας, από την άνοιξη του 2020. Την ώρα που παρατηρούνται ακόμη οι φωνές των συνωμοσιολογιών, οι οποίοι βλέπουν εχθρούς, ο κόσμος άρχισε να ρίχνει ψήφο εμπιστοσύνης στα εμβόλια, με την ζήτηση να είναι μεγάλη, ώστε να περιοριστεί μία ώρα αρχύτερα η εξάπλωση της πανδημίας.

Μπορεί ο ρυθμός που κινείται το εμβολιαστικό πρόγραμμα να προκαλεί απορία σε αυτούς που δεν επιθυμούν να το λάβουν, ωστόσο η πανδημία του κορωνοϊού δεν ήταν η πρώτη, στην σύγχρονη ιστορία της Κύπρου, που ανάγκασε τις υγειονομικές υπηρεσίες να αναλάβουν δράση και το κόσμο να σπεύσει για να εμβολιαστεί.

Το ημερολόγιο έγραφε 1970. Στην δυτική Ευρώπη και ιδιαίτερα σε Ιταλία και Γαλλία, χτύπησε συναγερμός. Η επιδημία της χολέρας εμφανίστηκε ξανά, με αποτέλεσμα να τεθούν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης οι υγειονομικές υπηρεσίες των εν λόγω χωρών. Σε κατάσταση πανικού και η Τουρκία. Μία επιδημία που απείλησε την Κύπρο, όμως ευτυχώς δεν πέρασε τα σύνορά της.

Τότε η κυπριακή Κυβέρνηση αναγκάστηκε να κλείσει τα λιμάνια και το αεροδρόμιο, ενώ ο κόσμος έσπευσε να εμβολιαστεί, ώστε να δημιουργηθεί ένα δίχτυ ασφαλείας, παρόλο που δεν υπήρξε κάποια άμεση απειλή. Σύμφωνα με τον καθηγητή στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Πέτρο Παπαπολυβίου, η κυβέρνηση, μάλιστα, είχε αναγκαστεί να απαγορεύσει κάθε αεροπορική ή ατμοπλοϊκή συγκοινωνία με την Τουρκία και την είσοδο στη χώρα επισκεπτών από άλλες χώρες, εάν είχαν επισκεφθεί την Τουρκία και δεν είχαν πιστοποιητικό έγκαιρου εμβολιασμού.

Εμβολιάστηκε το 74% του πληθυσμού

Με τη βοήθεια του επιδημιολόγου, δρα. Μιχάλη Βωνιάτη, ο REPORTER ανοίγει τις ιατρικές εκθέσεις της εποχής και παρουσιάζει τα δεδομένα όπως είχαν καταγραφεί. Η χολέρα, ουσιαστικά, είχε εισβάλει σε χώρες που ήταν μέχρι το 1970 ελεύθερες από αυτή, για αρκετά χρόνια. Απείλησε την Κύπρο, όμως δεν έφτασε στο νησί. Ο φόβος της απειλής αυτής της επιδημίας, οδήγησε στις υγειονομικές αρχές να λάβουν δραστικά μέτρα, όπως ο μαζικός εμβολιασμός του πληθυσμού.

«Ο φόβος των αρχών και του κοινού δεν οφειλόταν μόνο στην ταχεία μετάδοση της νόσου αλλά και στην έλλειψη ενημέρωσης, για την ακριβή έκταση της διασποράς της νόσου, σχεδόν σε όλες τις γειτονικές χώρες της Κύπρου. Αυτό το γεγονός ήταν μία πρόκληση στην αποτελεσματικότητα υπηρεσιών δημόσιας υγείας της Κύπρου. Όμως, τα προληπτικά μέτρα που λήφθηκαν από τις υγειονομικές αρχές της Κύπρου, για να εμποδίσουν την εισαγωγή της νόσου στην Κύπρο, αποδείχθηκε να είναι πλήρως επιτυχημένα. Η συνεργασία του κοινού ήταν ενθαρρυντική», εξηγεί ο δρ. Βωνιάτης.

Η κατάσταση άρχισε να επιδεινώνεται όταν εμφανίστηκε στο στέλεχος της χολέρας el tor, σε όλες σχεδόν τις χώρες γύρω από την Κύπρο. Το γεγονός αυτό άναψε καμπανάκι κινδύνου στις υγειονομικές αρχές της χώρας και στις αρχές του αεροδρομίου και των λιμανιών.  

«Αυτό το γεγονός ήταν μία πρόκληση στην αποτελεσματικότητα των υγειονομικών αρχών και των υγειονομικών αρχών σε αεροδρόμια και λιμάνια. Όλοι οι αρμόδιοι λειτουργοί βρίσκονταν σε συναγερμό, σε μία προσπάθεια να σταματήσουν την είσοδο της ασθένειας στην Κύπρο. Ευτυχώς, ούτε ένα κρούσμα χολέρας δεν εισήλθε στην Κύπρο».

Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 1970 έγιναν συνολικά 469,319 εμβολιασμοί κατά της χολέρας. Ο αριθμός αυτός μεταφράζεται στο 74% του πληθυσμού της Κύπρου, αφού συνολικά ο πληθυσμός ανερχόταν τότε στις 63,000. Τις επόμενες χρονιές άρχισε να παρατηρείται μία μειώσει στους εμβολιασμούς, αφού το 1971 πραγματοποιήθηκαν μόνο 49,180 και ήταν στοχευμένοι. Συγκεκριμένα, οι εμβολιασμοί εκείνη τη χρονιά έγιναν μόνο για εκείνους που θα ταξίδευαν σε χώρες, όπου υπήρχε η χολέρα, καθώς επίσης και στο προσωπικό του αεροδρομίου και των λιμανιών.  

Η επόμενη χρονιά που υπάρχουν καταγεγραμμένα στοιχεία και τα εντόπισε ο δρ. Βωνιάτης ήταν το 1975 και φαίνεται ότι είχαν μειωθεί κατά πολύ οι εμβολιασμοί. Συγκεκριμένα, έγιναν 6,500 εμβολιασμοί με την πρώτη δόση, ενώ δόθηκαν 2,278 ενισχυτικές δόσεις. Το 1976 παρατηρήθηκε μία αύξηση στους εμβολιασμούς, αφού ο αριθμός ανήλθε στις 8,225 και μέχρι το 1979 δεν υπήρχαν εμβολιασμοί κατά της χολέρας.

«Η χολέρα δεν εισήχθη ποτέ στην Κύπρο. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι δημιουργήθηκε μία ασπίδα προστασίας στου κοινού, σε περίπτωση εισαγωγής της χολέρας. Λήφθηκαν αυστηρά μέτρα σε αεροδρόμια και λιμάνια. Όποιος ερχόταν από Ιταλία ή από τη Μαρσαλία της Γαλλίας, έπρεπε να φέρνει μαζί του πιστοποιητικό εμβολιασμού κατά της χολέρας. Ήταν κι αυτό το μέτρο. Ουσιαστικά, δεν ήρθε ποτέ η χολέρα στην Κύπρο».

Επίτευγμα οι μαζικοί εμβολιασμοί

Η άμεση ανταπόκριση των αρχών, που λειτουργήσαν γρήγορα και έσπευσαν να εμβολιάσουν το κοινό, είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί η απαιτούμενη ασπίδα ασφαλείας, παρά το γεγονός ότι δεν παρουσιάστηκε κανένα κρούσμα χολέρας στο νησί. Ωστόσο, δεν μπορεί να συγκρίνει κάποιος την επιδημία της χολέρας, με την πανδημία του κορωνοϊού.

«Το γεγονός ότι εμβολιάστηκε το 74% του πληθυσμού ήταν ένα επίτευγμα, στο ότι οι μαζικοί εμβολιασμοί προστάτευσαν. Δεν είναι μόνο οι εμβολιασμοί, είναι και το γεγονός ότι δεν εισήλθε στην Κύπρο το μικρόβιο. Δεν είχαμε την επιδημία της χολέρας στην Κύπρο, τώρα όμως έχουμε τον κορωνοϊός μαζί μας. Είναι διαφορετικό. Οι δυσκολίες είναι διαφορετικές. Ο κόσμος νοσεί, μπαίνει στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Δεν υπάρχει άμεση σύγκριση. Εκείνο που μπορεί να πει κανείς, είναι ότι η ανταπόκριση του κοινού στους εμβολιασμούς. Τότε ήταν μεγάλη η ανταπόκριση. Αν εμβολιάσουμε και τώρα το 75% του πληθυσμού θα είμαστε πολύ καλά. Δεν πιστεύω ότι η ανταπόκριση είναι μικρή, αρκετός κόσμος πηγαίνει για να εμβολιαστεί, απλά υπάρχουν οι συνομοσιολόγοι, που λένε αρκετά πράγματα που δεν είναι τεκμηριωμένα. Τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά και ικανά να μας βγάλουν από την πανδημία».

Η εξέλιξη της τεχνολογίας είναι ένας από τους σημαντικούς παράγοντες, που αρκετός κόσμος κάνει δεύτερες και τρίτες σκέψεις, όσον αφορά στο εμβόλιο. Οι διαφορετικές απόψεις, από ανθρώπους που δεν ανήκουν στην επιστημονική κοινότητα, έντεινε το αίσθημα της ανασφάλειας, παρά το γεγονός ότι οι ειδικοί επανειλημμένα τόνισαν ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή.  

«Υπάρχουν δύο θέματα, που ο κόσμος δεν ανταποκρίνεται. Το εμβόλιο της χολέρας τότε δεν ήταν καινούργιο. Ήταν ένα εμβόλιο που γνώριζαν και οι γιατροί και οι ειδικοί. Ο κόσμος είχε περισσότερη εμπιστοσύνη στο εμβόλιο. Τώρα μιλάμε για εντελώς καινούργια εμβόλια, καινοτόμα τεχνολογία και νέου τύπου εμβόλια. Άρα, υπάρχει αυτή η συνομοσιολογία από κάποιους, οι οποίοι δεν θέλουν να πιστέψουν ότι ένα εμβόλιο μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα από αυτή την πανδημία. Υπάρχει και ένας τρίτος λόγος. Με την τεχνολογία, η μετάδοση των πληροφοριών είναι στο δευτερόλεπτο. Σε μερικά δευτερόλεπτα ξέρεις τι γίνεται στις άλλες χώρες, ενώ τότε έπρεπε να στείλεις τηλεγράφημα. Είναι πολύ διαφορετική εκείνη η εποχή από τώρα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• Πόσο απέχουμε από το τείχος ανοσίας-Η ημερομηνία ορόσημο και η τρίτη δόση
• Ποια είναι τα συμπτώματα θρόμβωσης μετά τον εμβολιασμό-Οι συστάσεις του ΕΜΑ
• Σχεδόν το 50% εμβολιάστηκε με την πρώτη δόση-Η πόλη με τη μεγαλύτερη εμβολιαστική κάλυψη