Οι... παλιές καραβάνες της Βουλής-Όπλο η εμπειρία, μειονέκτημα η κούραση

Στις τελευταίες δύο βουλευτικές αναμετρήσεις, οι αλλαγές στη Βουλή ήταν ριζικές, αφού περίπου οι μισοί από τους βουλευτές που πέτυχαν είσοδο στο Κοινοβούλιο, τα κατάφεραν για πρώτη φορά. Ωστόσο, για να μπορέσει ένα Κοινοβούλιο να ανταποκριθεί στις ανάγκες που υπάρχουν, χρειάζεται και η εμπειρία, την οποία κουβαλούν μαζί τους όσοι καταφέρνουν να επανεκλεγούν.

Σε αυτές τις βουλευτικές εκλογές, αρκετοί από τις παλιές καραβάνες, αποφάσισαν να αποχωρήσουν από τα βουλευτικά έδρανα, μετά από πάρα πολλά χρόνια. Άλλοι, που έχουν ακόμα δυνάμεις, έθεσαν εκ νέου υποψηφιότητα, ζητώντας τη στήριξη του κόσμου, ώστε να συνεχίσουν το έργο τους.

Ο REPORTER, κάλεσε όσους βρίσκονται για περισσότερες από δύο θητείες στη Βουλή, ανεξαρτήτως από το αν κατεβαίνουν ή όχι υποψήφιοι, να απαντήσουν για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που έχει μια μακροχρόνια πορεία κοινοβουλευτικά έδρανα, αλλά και κατά πόσον αλλάζουν οι προτεραιότητες τους μετά την πρώτη θητεία, νοουμένου ότι αποκτούν εμπειρίες.

Σχεδόν όλοι έχουν την άποψη ότι το κυριότερο πλεονέκτημα είναι η εμπειρία που αποκτούν, ενώ το μειονέκτημα είναι η κούραση που επιφέρουν οι συνεχιζόμενες θητείες. Ως προς το ερώτημα εάν αλλάζουν οι προτεραιότητες, οι απόψεις διίστανται, αφού κάποιοι απαντούν ότι η εμπειρία τους βοηθά να στοχεύσουν καλύτερα σε ουσιώδη θέματα, ενώ κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι δεν αλλάζουν οι προτεραιότητες, αλλά τα θέματα της επικαιρότητας.

Ανδρέας Κυπριανού ΔΗΣΥ 2009-

Με βάση τα όσα περνά αυτή η πολιτεία, χρειάζεται σαφέστατα εμπειρία και ανθρώπους που γνωρίζουν τα πράγματα σε βάθος. Η Βουλή έχει αλλάξει κατά 50% το 2016 και κάτι παρόμοιο συνέβη και το 2011. Η απουσία στελεχών και βουλευτών με εμπειρία σε βάθος των θεμάτων, έχει δημιουργήσει προβλήματα στο Κοινοβούλιο και θεωρώ πως η Βουλή πρέπει να απαρτίζεται από στελέχη με εμπειρία, γνώση των θεμάτων σε βάθος, αλλά και νέους και ικανούς βουλευτές. Δεν πρέπει να είμαστε πολιτικά ρατσιστές. Δεν έχει σημασία για μένα αν κάποιος είναι νέος ή λιγότερο νέος ή αν είναι άνδρας ή γυναίκα. Ούτε φυλετικό ρατσισμό πρέπει να προωθούμε, ούτε ηλικιακό ρατσισμό. Έχει σημασία ως Ευρωπαίοι πολίτες να επιλέγουμε τους άξιους. Η αξία και η αξιοσύνη είναι που μετρά και αυτό φαίνεται μέσα από το κοινοβουλευτικό έργο του καθενός. Εγώ θα έλεγα ότι οι νέοι οι οποίοι διεκδικούν βουλευτικό αξίωμα, στόχος και προσήλωσή τους δεν θα πρέπει να είναι η επανεκλογή τους, αλλά η προσφορά στον τόπο. Το κοινοβουλευτικό έργο, δυστυχώς δεν παρουσιάζεται και δεν το γνωρίζουν σε βάθος οι πολίτες. Στόχος και σκοπός ενός που εκλέγεται στο ύπατο εκλογικό αξίωμα, είναι να παρουσιάσει κοινοβουλευτικό έργο και να βοηθήσει τον τόπο.

Σε ότι αφορά τις προτεραιότητες, η ικανότητα ενός βουλευτή να παράξει έργο, εξαρτάται από τη γνώση του και από την εμπειρία του. Εφόσον είναι άνθρωπος που έχει ζήσει μέσα στην κοινωνία και γνωρίζει τα προβλήματα της, τα προβλήματα των εργαζομένων, του επιχειρείν και γενικότερα του τόπου. Είναι μια συνεχιζόμενη προσπάθεια που έχει να κάνει με την ποιότητα και την αξία του καθενός, γιατί τα δεδομένα μεταβάλλονται, όλοι έχουμε νέες εμπειρίες, τις οποίες πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Γνωρίζεται παραδείγματος χάρη ότι έχουμε συνεχείς εξελίξεις είτε στο Κυπριακό, είτε στην οικονομία, είτε στην υγεία τώρα με την πανδημία, οπότε οι προκλήσεις ενώπιον ενός βουλευτή, δεν έχει σημασία με την εμπειρία που υπάρχουν στο Κοινοβούλιο, αλλά με τα προβλήματα, όπως αυτά προκύπτουν και τη δυνατότητά του να τα αντιμετωπίζει.  Επαναλαμβάνω ότι η Βουλή πρέπει να απαρτίζεται από ένα κράμα εμπειρίας με νέα μυαλά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα νέα μυαλά τα έχουν οι νέοι και οι λιγότερο νέοι πιο παλιές ιδέες. Όλα είναι θέμα του ατόμου. Γι' αυτό και οι πολίτες πρέπει να έχουν κριτική σκέψη και να μην κρίνουν αν ένας είναι νέος ή παλιός, αλλά από την αξιοσύνη.

Ζαχαρίας Ζαχαρίου ΔΗΣΥ 2001-2006 και 2011-2021

Το μεγάλο πλεονέκτημα είναι η εμπειρία. Ωριμάζεις, σκέφτεσαι διαφορετικά, μαθαίνεις και έχεις περισσότερη αποδοχή της αντίθετης άποψης. Ξέρεις ότι κανείς δεν έχει την απόλυτη αλήθεια και μόνο από την σύνθεση, μπορείς να βγάλεις κάτι καλό για τον τόπο σου.

Από την άλλη, χρειάζεται και η ανανέωση ανά τακτά χρονικά διαστήματα, γιατί ο νέος φέρνει πιο φρέσκες ιδέες, είναι πιο ορεξάτος. Κάθε άνθρωπος σε ένα σημείο της καριέρας του λέει φτάνει, κλείνω αυτή την πόρτα, ανοίγω κάποια άλλη.

Τώρα, όσον αφορά τις προτεραιότητες, αλλάζουν. Βλέπεις τον κόσμο με διαφορετικό φακό και πιο ευρύ. Όταν εισέρχεσαι είναι πιο στενός ο φακός που βλέπεις. Μπαίνοντας μέσα στη Βουλή αντιμετωπίζεις και προβλήματα που δεν περίμενες και είναι λογικό να μεγαλώνει ο φακός. Παράλληλα, βλέπεις και θέματα πιο ανθρώπινα, όπως ο ανθρώπινος πόνος και η επιβίωση, περισσότερο απ' ότι πριν μπεις μέσα.

Κώστας Κωνσταντίνου ΔΗΣΥ 1991-2021

Όσον αφορά πλεονεκτήματα είναι η συσσωρευμένη εμπειρία, ο τρόπος χειρισμός διαφόρων υποθέσεων που έχουν σχέση με νομοθετήματα ή χειρισμό διαδικασιών που έχουν σχέση με τα τεκταινόμενα στη Βουλή και η γενικότερη άσκηση συμπεριφοράς. Είμαι της άποψης ότι οι νέες ιδέες εξαρτώνται από τον άνθρωπο γιατί είναι το πως συμπεριφέρεσαι και πως λειτουργείς. Όχι αν είσαι πολλά χρόνια στον συγκεκριμένο χώρο. Εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία του καθενός.

Οι προτεραιότητες δεν άλλαξαν, άλλαξε ο τρόπος συμπεριφοράς.

Ανδρέας Φακοντής ΑΚΕΛ 2006-2021

Τα πλεονεκτήματα είναι ότι αποκτάς εμπειρίες, γνώσεις και εφόδια τα οποία σε βοηθούν στη διεκπεραίωση του κοινοβουλευτικού σου έργου. Κατ' επέκταση μπορείς να κάνεις αρκετές διασυνδέσεις με ανώτερους λειτουργούς, υπουργεία, για να επιλύεις προβλήματα στον κόσμο. Την ίδια στιγμή η εμπειρία σε βοηθά στο πως θα διαχειριστείς ζητήματα που έρχονται ενώπιον της Βουλής, είτε αυτά είναι νομοσχέδια, προτάσεις νόμου ή αυτεπάγγελτα εγγραφέντα θέματα και ταυτόχρονα η προώθηση αιτημάτων των κοινωνικών συνόλων είτε των οργανωμένων δήμων, κοινοτήτων και λοιπά. Αυτά είναι τα πλεονεκτήματα που αποκτά κάποιος, με την μακροχρόνια εμπειρία του.

Τα μειονεκτήματα είναι ότι η μεγάλη διαδρομή, τα πολλά χρόνια μπορεί να σε κουράσουν, να μειώσουν σε κάποιο βαθμό το ενδιαφέρον, ωστόσο ένας που θεωρεί την εκλογή του ως βουλευτή, λειτούργημα, ανεξαρτήτως του χρόνου, συνεχίζει να ανταποκρίνεται και να λειτουργεί ως να μπήκε στη Βουλή για πρώτη φορά. Με όρεξη, αυταπάρνηση, ενδιαφέρον, να είναι κοντά στον απλό άνθρωπο και ταυτόχρονα να δείχνει ενδιαφέρον στην προώθηση προτάσεων νόμου, για να μπορέσει να ρυθμίσει ζητήματα που πιστεύει ότι είναι σωστά, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία ή και την καλύτερη διεκπεραίωση νομοθεσιών οι οποίες κατατίθενται από την εκάστοτε Κυβέρνηση.

Δεν αλλάζουν οι προτεραιότητες, αλλά εξειδικεύεσαι περισσότερο, μπορεί να είσαι πιο στοχευμένος. Βάζεις καλύτερες προτεραιότητες, έχεις την εμπειρία και τη γνώση να θέσεις τις βάσεις και τους στόχους σου, πάνω στους οποίους μπορείς να δουλέψεις και να αποδώσεις καλύτερα. Είναι γεγονός ότι η πρώτη θητεία είναι για να γνωρίσεις, να μάθεις, να εξοικειωθείς. Οι επόμενες είναι αυτές που μπορείς να αποδώσεις και να προσφέρεις τόσο στο λαό όσο και στην κοινωνία για την πατρίδα την ίδια.

Σκεύη Κουκουμά ΑΚΕΛ 2008-2021

Είναι προφανές ότι το πλεονέκτημα είναι η εμπειρία που αποκτιέται μέσα από τα χρόνια και αντίστροφα, μειονέκτημα είναι ο ενδεχόμενος κορεσμός που επέρχεται. Για αυτό νομίζω ήταν θετική η απόφαση του ΑΚΕΛ να θέσει όριο τριών θητειών για τους βουλευτές μας. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται η ανανέωση και η εναλλαγή στα πρόσωπα. Ταυτόχρονα, κάθε βουλευτής γνωρίζει ότι δεν θα βρίσκεται εκεί επ’ άπειρον ούτε υπάρχει κανείς ή καμιά μας αναντικατάστατος. Νομίζω είναι ωφέλιμο για την ποιότητα του Κοινοβουλίου η θέσπιση ορίου θητειών για τους βουλευτές.

Σε κάθε περίπτωση πιστεύω ότι κάθε βουλευτής και βουλεύτρια, είτε νέος είτε παλιός, πρέπει να γνωρίζει ότι καθημερινά οφείλει να αποδεικνύει ότι ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της θέσης. Θα πρέπει να αφομοιώνει εμπειρίες και ταυτόχρονα μα είναι ανοικτός σε νέες ιδέες.

Πέρα από τις συλλογικές προτεραιότητες που έχουμε ως ΑΚΕΛ, έδωσα έμφαση στα προβλήματα του προσφυγικού κόσμου, στα θέματα ισοτιμίας των φύλων και δικαιωμάτων της εργαζόμενης γυναίκας, καθώς και ευρύτερα στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτά αντιστοιχούν και στις ευθύνες που ανέλαβα μέσα από τις Κοινοβουλευτικές Επιτροπές που συμμετείχα είτε ως Πρόεδρος είτε ως μέλος. Οι προτεραιότητες έμειναν οι ίδιες, αλλά μέσα από την εμπειρία γίνεσαι πιο αποτελεσματική και αποφασιστική σε αυτά. 

Ζαχαρίας Κουλίας ΔΗΚΟ 1999-

Νομίζω ότι δεν υπάρχουν ούτε πλεονεκτήματα, ούτε μειονεκτήματα. Η Βουλή είναι ένας ζωντανός χώρος δράσης. Από την πρώτη στιγμή που μπαίνει κάποιος στη Βουλή έχει τη δυνατότητα και αν έχει και τις ικανότητες, αναλαμβάνει δράση και υποστηρίζει εκείνα που πιστεύει, είτε ο χώρος του, είτε ο ίδιος προσωπικά. Εγώ δεν βλέπω μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα από την είσοδό μου στη Βουλή. Όπως μπήκα στη Βουλή, για μένα όλες οι θητείες ήταν οι ίδιες. Ήταν ένας προμαχώνας διεκδίκησης του σωστού για το καλό του τόπου. Δεν υπάρχει αμφιβολία όμως, ότι με την πάροδο του χρόνου αποκτάς κάμποσες εμπειρίες, αλλά κάθε Βουλή έχει τις δικές της ομοιομορφίες και τις δικές της συνθέσεις. Οπότε κάθε θητεία είναι σαν να είναι καινούργια και έχει τη δική της δυναμική. Χρειάζεται χρόνος, κόπος και μόχθος για να μπορείς να ανταπεξέλθεις και είναι βασική προϋπόθεση κάθε φορά που σηκώνεις το χέρι σου πάνω, να ξέρεις τι σου γίνεται.

Οι προτεραιότητες δεν αλλάζουν από την πρώτη μέχρι την επόμενη ή την μεθεπόμενη, γιατί όταν είσαι στη Βουλή δεν εκπροσωπείς τον εαυτό σου, αλλά εκπροσωπείς όλους αυτούς που σε στήριξαν και σε υποστήριξαν στέλνοντάς σε στο Κοινοβούλιο. Πρέπει να έχεις πάντοτε κατά νου σε ποιο χώρο είσαι, ποια είναι η βασική προϋπόθεση, που όσον αφορά εμένα είναι η βασική αρχή του ΔΗΚΟ που λέει ότι είμαστε υπερασπιστές της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης. Μετά ψηφίζεις για όλες τις ιδέες των ομοϊδεατών σου στην ουσία, για το κοινό καλό του τόπου. Άρα είτε είσαι στην πρώτη, είτε στη δεύτερη, είτε στην τρίτη, πεδίο δόξης λαμπρόν να κάνεις το σωστό.

Ηλίας Μυριάνθους ΕΔΕΚ 1998-2001, 2016-

Το πλεονέκτημα είναι ότι έχεις την εμπειρία να αντιμετωπίσεις κάποια ζητήματα πιο ουσιαστικά, χωρίς να πέφτεις σε παγίδες κάποιες φορές. Ουσιαστικά έχεις και το πλεονέκτημα ότι κάποια προβλήματα μπορείς να τα επιλύσεις πιο εύκολα, απ' ότι κάποιος που δεν έχει την εμπειρία για το που πρέπει να αποταθεί και τι κινήσεις πρέπει να γίνουν με διάφορους φορείς ή υπηρεσίες.

Το μειονέκτημα είναι ότι πολλές φορές υπάρχουν προβλήματα ή ζητήματα που όσο και να προσπαθήσεις, βρίσκεις πόρτες κλειστές. Σε κάποια φάση αυτή η προσπάθεια κουράζει. Σε κάποιες στιγμές μπορεί να έρθεις σε σημείο να πεις ότι κουράστηκες με ένα θέμα και δεν έχεις διάθεση να το παλεύεις, παρότι πρέπει να το παλεύεις, για να φθάσεις σε ένα αποτέλεσμα. Φθάνεις σε ένα σημείο να βρίσκεις τον εαυτό σου να απογοητεύεται, όταν δεν βρίσκεις τη λύση σε ένα πρόβλημα.

Για το δεύτερο ερώτημα που αφορά τις προτεραιότητες, εξαρτάται από τον κάθε βουλευτή αν αλλάζουν οι προτεραιότητες, σε σχέση με την πρώτη του θητεία. Θεωρώ ότι από τη στιγμή που μένει στοχοπροσηλωμένος στην εξυπηρέτηση του κοινού καλού, δεν πρέπει να αλλάζουν οι προτεραιότητες του. Να παραμένουν εκεί και να συνεχίζει να υπηρετεί το δημόσιο καλό και τους πολίτες που τον εμπιστεύθηκαν. Άρα δεν θεωρώ, ότι υπάρχει λόγος να αλλάξει οτιδήποτε.

Άγγελος Βότσης Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων 2006-

Πλεονέκτημα είναι η εμπειρία που αποκτάς, ή με την καλή έννοια διασυνδέσεις, οι οποίες βοηθούν και σε επίπεδο συνεργασίας με συναδέλφους από άλλους πολιτικούς χώρους, αλλά και ευρύτερα με υπηρεσίες οι οποίες χρειάζεται η βοήθεια σου για να είναι υπό παρέμβαση η παράκλησή σου, ώστε οι δυσλειτουργίες εναντίον του πολίτη να μπορούν να αντιμετωπιστούν για να εξυπηρετηθεί ο πολίτης.

Αρνητικά είναι ότι πολλές φορές κάποια θέματα που προσπαθείς να αλλάξεις και να μην τα καταφέρνεις, στην πορεία να σε κουράσουν, ενώ ένας νέος συνάδελφος να μπορεί να πετύχει κάτι που δεν κατάφερες.

Σε σχέση με το αν αλλάζουν οι προτεραιότητες, ο βουλευτής όταν μπει στη Βουλή, ενδεχομένως να μην καθορίζεται να μπει σε κάποιες Επιτροπές, αφού ενδεχομένως να μην είναι οι Επιτροπές που επιλέγει. Αντιλαμβάνεστε οι παλαιότεροι και πιο έμπειροι ίσως επιλέγουν τις Επιτροπές, άρα μπορεί να μην επιλέξεις τις Επιτροπές που θα ήθελες. Στην πορεία προσαρμόζεται ανάλογα, γνωρίζει πράγματα που ενδεχομένως να μην γνώριζε και καταφέρνει σε κάθε πενταετία ή με κάποιες αλλαγές που γίνονται να προσαρμόζεται στις Επιτροπές που του ταιριάζουν καλύτερα. Εγώ όταν ξεκίνησα είχα δώσει έμφαση στις Επιτροπές Οικονομικών, Εμπορίου και Υγείας. Στην πορεία κινήθηκα προς τις Επιτροπές Εμπορίου και Οικονομικών. Θεωρώ ότι οι Επιτροπές Εμπορίου και Οικονομικών που μου έδωσαν την ευκαιρία να δω από πιο κοντά κάποια θέματα σε αυτούς τους τομείς και σε πολύ δύσκολους καιρούς, που για μένα ήταν ένας πολύ καλός τρόπος να αυξήσω τη γνώση και τη διαχείριση τέτοιων θεμάτων.

Γιώργος Περδίκης Κίνημα Οικολόγων 2001-2021

Το πλεονέκτημα είναι ότι έχει περισσότερες γνώσεις όταν είσαι για περισσότερα χρόνια. Τα μειονεκτήματα είναι κούραση, αλλά εξαρτάται από τον άνθρωπο. Από τη δική μου εμπειρία ήταν κουραστική η προσπάθεια. Όσα περισσότερα χρόνια έχεις σε μια κούραση ή σε ένα μαρτύριο, τόσο το χειρότερο.  Παίζει με τον κίνδυνο του συμβιβασμού, να συνηθίσεις το κακό, το λάθος. Δεν είναι ωραίο πράγμα να μένεις πάρα πολλά χρόνια.

Άλλαξαν οι προτεραιότητες από την ίδια τη ζωή και τα θέματα τα οποία τρέχαμε. Δηλαδή για άλλα θέματα πολεμούσαμε όταν μπήκαμε στη Βουλή και άλλα θέματα τρέχουμε τώρα. Άλλαξαν και οι ανάγκες της κοινωνίας. Πέρασαν είκοσι χρόνια και κάποια άλλαξαν, ενώ κάποια άλλα μένουν τα ίδια. Μην ξεχνάτε ότι υπάρχουν προτάσεις νόμου που εκκρεμούν από το 2002 και από το 2005, οι οποίες δεν ψηφίστηκαν.

Γιώργος Λιλλήκας Συμμαχία Πολιτών 2003-06 και 2016-2021

Το βασικό πλεονέκτημα είναι ότι εάν είναι βουλευτής που διαβάζει, θα συσσωρεύσει μεγάλη γνώση όχι μόνο για το πως λειτουργεί το Κοινοβούλιο, αλλά και για να βρίσκει εύκολα λύσεις με προτάσεις νόμου, για τροπολογίες νομοθεσιών, με σκοπό να λύνονται κοινωνικά ή άλλα προβλήματα ή ακόμα και να εκσυγχρονίζονται νομοθεσίες.

Το μειονέκτημα είναι ότι φυσιολογικά θα έχει μια φθορά με τα πολλά χρόνια και σίγουρα το ενδιαφέρον μειώνεται. Ένας άνθρωπος που ασχολείται με το ίδιο πράγμα για πολλά χρόνια, αρχίζει να εξασθενίζει η δημιουργικότητα του.

Σε ότι αφορά το δεύτερο ερώτημα, οι προτεραιότητες του, ενδεχόμενα να αλλάζουν σε ότι αφορά στα θέματα που θα ασχοληθεί. Με την τριβή και με τα πολλά χρόνια ξεχωρίζει ποια είναι τα ουσιώδη και ποια τα επουσιώδη. Δίνει περισσότερο χρόνο στα ουσιώδη ζητήματα. Αντίθετα, η απειρία πολλές φορές οδηγεί στο να ασχολούνται με όλα τα ζητήματα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εμβαθύνει σε όλα τα ζητήματα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Δειτε Επισης

LIVE: Η ώρα της φορολογικής μεταρρύθμισης-Δείτε σε ζωντανή μετάδοση την παρουσίαση στο Προεδρικό (video)
Οδικό χάρτη αλλά όχι μαγικές λύσεις βλέπει στο Κυπριακό η Αθήνα-«Σημασία έχει να καθίσουν στο τραπέζι»
Η παρέμβαση Ραουνά στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων-Οι ηγέτες της ΕΕ θα ενημερωθούν από ΠτΔ για τη διευρυμένη συνάντησης
Ν. Χριστοδουλίδης: Επικεντρωνόμαστε σε διεθνοποίηση και εξωστρέφεια της βιομηχανίας
Πιο ορατό ψευδοκράτος θέλει ο Τατάρ, ομοσπονδία με πολιτική ισότητα ο Ερχιουμάν
Το Κυπριακό ενόψει διευρυμένης συζήτησαν Γεραπετρίτης και Γκουτέρες
Συναντήθηκε με τον Σίσι η Αννίτα Δημητρίου-«Η Αίγυπτος είναι στρατηγικός σύμμαχος της Κύπρου»
Επιμένουν στο αφήγημα περί «γειτονικών κρατών» στα κατεχόμενα
Συναντήσεις Κόμπου στις Βρυξέλλες με τον Αντιπρόεδρο της Κομισιόν και τον ΥΠΕΞ του Ισραήλ
Γυρίζουν ταινία προπαγάνδας «η Αϊσέ πήγε διακοπές» στα κατεχόμενα για τον «τον επικό αγώνα του τ/κ λαού»