Το μήνυμα Μισέλ σε Ερντογάν για πενταμερή και το πλαίσιο για τα ευρωτουρκικά

Η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην επανέναρξη των συνομιλιών επίλυσης, ως "ενεργός παρατηρητής", υποστηρίζει πλήρως τη διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών και προσβλέπει στην άτυπη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί σε λίγες εβδομάδες, δήλωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μετά το πέρας της συνάντησής του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα, όπου επεσήμανε στον Τούρκο Πρόεδρο ότι η δέσμευσή της ΕΕ προς την Τουρκία θα είναι προοδευτική αναλογική και αναστρέψιμη.

Συγκεκριμένα, μετά το πέρας της συνάντησης ο Πρόεδρος Μισέλ δήλωσε ότι "σήμερα είχαμε ειλικρινή συζήτηση με τον Πρόεδρο Ερντογάν, για το μέλλον των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον περασμένο μήνα, συζητήσαμε την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τη σχέση της ΕΕ με την Τουρκία. Το στρατηγικό ενδιαφέρον της ΕΕ παραμένει ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και μια αμοιβαία επωφελής και θετική σχέση με την Τουρκία."

"Χαιρετίζουμε τη συνέχιση των διμερών διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και χαιρετίζουμε την επικείμενη επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στην Τουρκία", ανέφερε.

"Όσον αφορά την Κύπρο, η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην επανέναρξη των συνομιλιών επίλυσης, ως ενεργός παρατηρητής. Η ΕΕ υποστηρίζει πλήρως τη διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών και προσβλέπουμε στην άτυπη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί σε λίγες εβδομάδες", σημείωσε.

"Έχουμε δει μια αποκλιμάκωση, αυτή είναι μια θετική εξέλιξη που πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί", παρατήρησε.

"Είπαμε στον Πρόεδρο Ερντογάν ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να θέσει μια συγκεκριμένη και θετική ατζέντα στο τραπέζι, η οποία βασίζεται σε 3 πυλώνες, την οικονομική συνεργασία, τη μετανάστευση και τις επαφές μεταξύ των ανθρώπων και την κινητικότητα. Η δέσμευσή μας θα είναι προοδευτική αναλογική και αναστρέψιμη", σημείωσε ο Σαρλ Μισέλ.

Ο Πρόεδρος έθεσε ως ορόσημο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου για να κριθούν όλα τα παραπάνω.

Σύμφωνα με κοινοτική πηγή, πριν από τη συνάντηση με τον Ερντογάν, τη Δευτέρα το απόγευμα, ο Πρόεδρος είχε συνάντηση με τον Πρέσβη των ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ συμμερίζονται ορισμένες ανησυχίες, αλλά εξίσου ευθυγραμμίζονται πλήρως με την ανάγκη για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και για μια θετική και αμοιβαία επωφελής σχέση μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ συμφωνούν ότι εναπόκειται στην Τουρκία να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία, ανέφερε η κοινοτική πηγή.

Η ίδια πηγή τόνισε ότι την Τρίτη το πρωί, ο Πρόεδρος συναντήθηκε με εκπροσώπους της Ύπατης Αρμοστείας, του ΔΟΜ, των Γυναικών του ΟΗΕ, της UNICEF και του UNDP στην Τουρκία. Οι παραπάνω νημέρωσαν τον Πρόεδρο για την κατάσταση των δικαιωμάτων των γυναικών μετά την απόσυρση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, σχετικά με την κατάσταση των προσφύγων στην Τουρκία και σχετικά με την κατάσταση στα νοτιοανατολικά σύνορα και στις ελεγχόμενες από την Τουρκία περιοχές στη βόρεια Συρία.

Στη συνάντηση των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τον Πρόεδρο Ερντογάν, κατέστη σαφής η ισορροπημένη πρόταση της ΕΕ, ότι ​​μια προοδευτική, αναλογική και αναστρέψιμη ατζέντα μπορεί να τεθεί επί τάπητος και πως η Κομισιόν θα αρχίσει να το επεξεργάζεται. Αυτό θα συμβεί εάν συνεχιστεί η αποκλιμάκωση και η Τουρκία λάβει περαιτέρω θετικά μέτρα για τα γνωστά ζητήματα, όπως Ελλάδα, Κύπρος, περιφερειακά θέματα, ανέφερε η κοινοτική πηγή.

Οι δυο εξήγησαν επίσης τη σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των γυναικών, της ελευθερίας του λόγου και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης. Χωρίς βελτίωση σε αυτούς τους τομείς, δεν θα υπάρξει αποδοχή από τα κράτη μέλη και τις κοινές γνώμες τους για μια θετική ατζέντα με την Τουρκία, αναφέρθηκε.

«Θα δείξουν οι επόμενες εβδομάδες»

Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν πόσο μπορεί η ΕΕ να συνεργαστεί με την Τουρκία, τόνισε από την πλευρά της η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν σε μήνυμά της προς τον Τύπο μετά το πέρας της συνάντησης με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Άγκυρα. Η Πρόεδρος ξεκαθάρισε ότι η ΕΕ δεν θα διστάσει ποτέ να επισημάνει περαιτέρω αρνητικές εξελίξεις, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με μονομερή δράση κατά των κρατών μελών της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου και ανέδειξε το μεταναστευτικό ως το βασικότερο σημείο συνεργασίας, ζητώντας άμεση επανέναρξη επιχειρήσεων επιστροφής από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία χωρίς καθυστέρηση.

Συγκεκριμένα, από την πλευρά της, η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι η Τουρκία έχει δείξει ενδιαφέρον να αρχίσει σταδιακά να συνεργάζεται εκ νέου με την ΕΕ με εποικοδομητικό τρόπο και σημείωσε ότι η επίσκεψη στην Τουρκία είχε το νόημα του να δοθεί δυναμική σε αυτή την επιλογή.

Από αυτή την άποψη, χαρακτήρισε τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Ερντογάν ως μια καλή πρώτη συνάντηση και εν συνεχεία περιέγραψε τους τέσσερις τομείς όπου η ΕΕ και η Τουρκία θα μπορούσαν να έχουν όφελος από μια ενισχυμένη συνεργασία.

Αναλυτικά κατέγραψε τους οικονομικούς μας δεσμούς καθώς η ΕΕ είναι ο νούμερο ένα εταίρος εισαγωγών και εξαγωγών της Τουρκίας, οι ευρωπαϊκές εταιρείες είναι μια κρίσιμη πηγή επενδύσεων, ενώ η Τουρκία εντός της τελωνειακής ένωσης είναι ένας σημαντικός εταίρος σε πολλές κρίσιμες αλυσίδες αξίας.

Σημείωσε ότι για την περαιτέρω προώθηση του εμπορίου, θα αντιμετωπίσουμε τις τρέχουσες δυσκολίες στην εφαρμογή της Τελωνειακής Ένωσης και ανέφερε ότι θα εργαστούμε για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου της Τελωνειακής Ένωσης. Επιπλέον ανέφερε ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να εξετάσει καινοτόμους τρόπους ενίσχυσης της δημόσιας και ιδιωτικής συνεργασίας, με έμφαση στις πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις.

Ο δεύτερος τομέας της ενισχυμένης συνεργασίας είναι οι διάλογοι υψηλού επιπέδου, ανέφερε η Πρόεδρος, σημειώνοντας ότι το νούμερο ένα θέμα πρέπει να είναι το κλίμα καθώς και η δημόσια υγεία δεδομένης της πανδημίας. Τέτοιοι διάλογοι υψηλού επιπέδου έχουν αμοιβαίο ενδιαφέρον, σημείωσε.

Ο τρίτος άξονας έχει να κάνει, κατά την Πρόεδρο της Κομισιόν, με τους τρόπους ενίσχυσης της συνεργασίας σχετικά με τις επαφές και την κινητικότητα μεταξύ ατόμων. Η συμμετοχή της Τουρκίας σε προγράμματα της ΕΕ όπως το Erasmus + και το Horizon Europe έχει αποδειχθεί πολύ πολύτιμη στο παρελθόν, ανέφερε η Φον Ντερ Λάιεν, τονίζοντας ότι αυτή είναι μια συνεργασία την οποία η ΕΕ επιθυμεί να επεκτείνει και ωφελεί και τις δύο πλευρές.

Είπε ότι ο τέταρτος τομέας συνεργασίας είναι πρόσφυγες και μετανάστευση. Η Πρόεδρος σημείωσε ότι η δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το 2016 παραμένει έγκυρη και έφερε θετικά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά κυρίως τους Σύρους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής τους στην Τουρκία, αλλά και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων. Τόνισε δε ότι αναμένει από την Τουρκία να τηρήσει τις δεσμεύσεις της και να φέρει αποτελέσματα περιλαμβανομένης της πρόληψη παράτυπων μετακινήσεων.

Η Πρόεδρος ξεκαθάρισε ότι αυτό περιλαμβάνει επίσης επανέναρξη επιχειρήσεων επιστροφής από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία χωρίς καθυστέρηση. Έκανε λόγο για κρίσιμη δέσμευση και κατέδειξε πως αυτό θα ήταν μια σημαντική παράσταση καλής θέλησης.

Από την πλευρά της ΕΕ, ξεκαθάρισε ότι θα συνεχίσει η υποστήριξη για τους πρόσφυγες και κοινότητες υποδοχής, καθώς η Τουρκία φιλοξενεί περί τα 4 εκατομμύρια πρόσφυγες. Η Ένωση θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις βασικές ανθρωπιστικές ανάγκες, εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη, αλλά στο μέλλον η χρηματοδότηση της ΕΕ θα πρέπει να προσφέρει περισσότερες δυνατότητες για τα προς το ζήν των προσφύγων.

Κατέδειξε την προσωπική της δέσμευση να διασφαλίσει τη συνέχεια της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και τόνισε ότι η υποστήριξή της ΕΕ είναι ένδειξη αλληλεγγύης της Ευρώπης προς την Τουρκία και επένδυση στην κοινή σταθερότητα, προσθέτοντας ότι αυτό ισχύει επίσης για άλλες σημαντικές χώρες υποδοχής όπως ο Λίβανος και η Ιορδανία.

Η Πρόεδρος ανακοίνωσε ότι θα ταξιδέψει στο Αμμάν αργότερα αυτό το απόγευμα και η Κομισιόν θα υποβάλει σύντομα πρόταση που αντικατοπτρίζει αυτές τις αρχές.

Τέλος δήλωσε ότι η ΕΕ στοχεύει σε μια ειλικρινή συνεργασία, μια εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας που μας επιτρέπει να ενισχύσουμε αυτά που μας φέρνουν πιο κοντά αλλά και να αντιμετωπίσουμε αυτά που μας χωρίζουν.

Υπενθύμισε ότι η ίδια και ο Σάρλ Μισέλ υπογράμμισαν σαφώς ότι ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου είναι ζωτικής σημασίας για την ΕΕ. Αυτό πρέπει να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της σχέσης, είπε.

Η Τουρκία πρέπει να σέβεται το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, τους κανόνες και τα πρότυπα δικαιωμάτων στα οποία έχει δεσμευτεί ως ιδρυτικό μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, δήλωσε εκφράζοντας τη βαθιά της ανησυχία για το γεγονός ότι η Τουρκία αποχώρησε από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την προστασία των γυναικών και των παιδιών ενάντια στη βία.

«Η ΕΕ δεν θα διστάσει ποτέ να επισημάνει περαιτέρω αρνητικές εξελίξεις. Αυτό ισχύει επίσης για μονομερή δράση κατά των κρατών μελών της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου», ξεκαθάρισε η Πρόεδρος.

Διευκρίνισε τέλος ότι θέλουμε να προχωρήσουμε στο μέλλον προς πολύ καλύτερες σχέσεις, αλλά είναι ακόμα νωρίς και οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα δείξουν πόσο μακριά μπορούμε να προχωρήσουμε μαζί σε αυτόν τον δρόμο.

«Η ΕΕ στο τραπέζι του διαλόγου για Κυπριακό»

Ο Ιούνιος θα είναι ο σταθμός που θα αξιολογηθεί η συμπεριφορά της Τουρκία και το αν και κατά πόσο μπορεί να εφαρμοστεί η θετική ατζέντα με την ΕΕ, σύμφωνα με κοινοτικό αξιωματούχο που ενημέρωσε τον Τύπο στις Βρυξέλλες. 

Ο κοινοτικός αξιωματούχος τόνισε ότι ο Ιούνιος είναι από μόνος του κοντινή και φιλόδοξη ημερομηνία και εξαρτάται πολύ στενά από την πρόοδο στο Κυπριακό και τον ελληνοτουρκικό διάλογο.

Ο ίδιος σημείωσε ότι η συνάντηση ήταν ιδιαιτέρως μακρά και αναλυτική (δύο ώρες και 40 λεπτά στο διμερές και άλλη μια ώρα το γεύμα) και εξήγησε ότι και οι δύο Πρόεδροι κατέστησαν εξαιρετικά σαφές στον Ερντογάν ότι η ΕΕ πρέπει να είναι στο τραπέζι του διαλόγου για το Κυπριακό και πως αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για τα κράτη μέλη της. Ωστόσο όταν ρωτήθηκε από το ΚΥΠΕ, απέφυγε να μεταφέρει την απάντηση της τουρκικής πλευράς για το θέμα. 

Όπως είπε, οι δυο πλευρές παρότι δεν συμφωνούν παντού, είχαν ένα ειλικρινή και ανοιχτό διάλογο σε όλα και αυτό είναι το σημαντικό, καθώς όπως επεσήμανε πρέπει να μπορούν να μιλάνε για όλα. 

Είπε ακόμα ότι η Πρόεδρος προσδίδει μεγάλη σημασία στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και την ανησυχία που προκαλεί η απόσυρση της Τουρκίας από αυτή. 

Ενημέρωσε τον Τύπο πως η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν εξέτασε με τον Ερντογάν την ευκαιρία που υπάρχει για Ευρωπαϊκές επενδύσεις στη χώρα, αν φτάσουμε στη θετική ατζέντα, και ανέφερε ότι έγινε μεγάλη συζήτηση για την τελωνειακή ένωση, η οποία μαζί με το μεταναστευτικό είναι τα πλέον σημαντικά θέματα για την Τουρκία. 

Όπως είπε, μακρά συζήτηση έγινε και για τουρισμό, τα πιστοποιητικά εμβολιασμού, τα εμβόλια και τις παραλλαγές του ιού, αλλά και την κλιματική αλλαγή

Σε σχέση με το μεταναστευτικό, όπως είπε, η ΕΕ θα ετοιμάσει σχετική πρόταση, αλλά ακόμα χρειάζεται δουλειά. Αποτελεί στρατηγικό ζήτημα για την ΕΕ καθώς στη χώρα φιλοξενούνται 3,6 εκ. Σύροι και 400.00 Αφγανοί, μεταξύ αυτών 1,1 εκ. παιδιά, με τις 700.000 να φοιτούν στα σχολεία της Τουρκίας.

Αυτό που βλέπουμε είναι ότι μετά από 10 χρόνια από την έναρξη της κρίσης στη Συρία πρέπει να προσαρμόσουμε τη βοήθεια που παρέχουμε, ανέφερε, κάνοντας λόγο για υποστήριξη και τοπικών υποδομών. 

«Σημαντικός ο ρόλος διάσκεψης για Αν. Μεσόγειο»

Τον σημαντικό ρόλο που θα διαδραματίσει η πραγματοποίηση της διάσκεψης για την ανατολική Μεσόγειο, επεσήμανε από την μεριά του ο Τούρκος Πρόεδρος στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της ΕΕ Σαρλ Μισέλ και την Πρόεδρο της Επιτροπής της ΕΕ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν.

Σε γραπτή ανακοίνωσή του ο Ιμπραχίμ Καλίν αναφέρει ότι η συνάντηση πραγματοποιήθηκε γενικά σε θετική ατμόσφαιρα και συζητήθηκαν διεξοδικά οι σχέσεις Τουρκίας - ΕΕ. Ο Τούρκος Πρόεδρος τους είπε ότι απώτερος στόχος είναι η πλήρης ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, λέγοντας ότι η ΕΕ θα πρέπει να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να στηρίξει τη θετική ατζέντα. 

Σύμφωνα με τον Ιμπραχίμ Καλίν, στις συνομιλίες αναφέρθηκε ότι μπορούν να υπάρξουν μόνιμες λύσεις στις κρίσεις της περιοχής και ότι υπάρχουν κοινά συμφέροντα μεταξύ της Τουρκίας και των χωρών της ΕΕ. Συζητήθηκαν το Συριακό, το Ιρακινό, το θέμα της Λιβύης, του Καραμπάχ και της Ανατολικής Μεσογείου.

“Αναφέρθηκε ότι η Διάσκεψη της ανατολικής Μεσογείου την οποία πρότεινε ο Πρόεδρός μας θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ώστε να μετατραπεί η ανατολική Μεσόγειος σε θάλασσα ειρήνης”, σημειώνεται.

Στην ανακοίνωση αναφέρεται ακόμη ότι υπογραμμίστηκε η ανάγκη της επείγουσας επικαιροποίησης της συμφωνίας της μετανάστευσης. Για τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, ο Τούρκος Πρόεδρος ανέφερε ότι στο πλαίσιο των υφιστάμενων νόμων θα είναι πιο αποτελεσματική η καταπολέμηση της βίας των γυναικών. 

Πηγή: ΚΥΠΕ