Τρεις δολοφονίες, βομβιστικές επιθέσεις και απειλές κατά δημοσιογράφων στην Κύπρο
07:13 - 15 Απριλίου 2021
«Δημοσιογραφία είναι να γράφεις αυτό που κάποιος άλλος δεν θέλει να γράψει, όλα τα άλλα είναι οι δημόσιες σχέσεις», είχε πει κάποτε ο Τζορτζ Όργουελ…
Αυτή η φράση είναι χιλιοειπωμένη και κατά διαστήματα κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή χρησιμοποιείται κατά κόρον από τους δημοσιογράφους. Παρόλα αυτά, πλέον, οι… δημόσιες σχέσεις έχουν κερδίσει τη μάχη με τη δημοσιογραφία, αφού εκείνοι που κάθονται πίσω από ένα πληκτρολόγιο για να αποκαλύψουν μια είδηση πρέπει να προσμετρήσουν ανάμεσα σε πολλά άλλα, τους κινδύνους που ελλοχεύει για τους ίδιους, αλλά και την οικογένειά τους, το ρεπορτάζ τους. Ιδιαίτερα, όταν ένα ρεπορτάζ, πιθανότατα θα ενοχλήσει κάποιους, οι οποίοι κινούνται υπό την κάλυψη του σκότους.
Δεν έχουν περάσει παρά μόλις λίγα εικοσιτετράωρα από τη στυγερή δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ στην Ελλάδα, με την Αστυνομία να αναζητεί τους δράστες του εγκλήματος, επικεντρώνοντας την προσοχή της στην επαγγελματική ιδιότητα του θύματος. Παρόμοια περιστατικά, εγκληματικών ενεργειών, είτε αυτές ήταν δολοφονίες, είτε απόπειρες δολοφονιών, εμπρησμοί και βομβιστικές επιθέσεις, δέχθηκαν πολλές φορές στο παρελθόν και δημοσιογράφοι στην Κύπρο, με πολλές από αυτές να μπαίνουν στο αρχείο των ανεξιχνίαστων υποθέσεων, είτε λόγω έλλειψης στοιχείων, είτε λόγω «έλλειψης στοιχείων».
Όπως είπε κι ένας δημοσιογράφος, πολλοί είναι αυτοί που δεν μπήκαν καν στον κόπο να καταγγείλουν τέτοιου είδους υποθέσεις, όταν επρόκειτο κυρίως για απειλές, αφού γνώριζαν την κατάληξη, αλλά και ότι θα έθεταν τη ζωή τους σε μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω… διαρροών και διαφθοράς στις τάξεις της Αστυνομίας.
Τρεις δολοφονίες δημοσιογράφων
Στην Κύπρο καταγράφηκαν τρεις δολοφονίες δημοσιογράφων, οι οποίες αφορούσαν Τουρκοκύπριους, που είχαν βρεθεί απέναντι στον Ραούφ Ντενκτάς.
Πριν από 59 χρόνια, στις 23 Απριλίου 1962, έπεσαν νεκροί οι Αϊχάν Χικμέτ και Αχμέτ Μ. Γκιουργκάν, εκδότες της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Τζουμχουριέτ», οι οποίοι είχαν προαναγγείλει ότι θα αποκάλυπταν τους ενόχους της έκρηξης βόμβας, στο τζαμί Μπαϊρακτάρ στη Λευκωσία, η οποία είχε πυροδοτηθεί από την τρομοκρατική οργάνωση TMT.
Οι εκτελεστές τους έδρασαν λίγο πριν τη δημοσίευση του τεύχους της εφημερίδας, αφού το βράδυ της 23ης Απριλίου, εκτέλεσαν τον Γκιουργκάν, την ώρα που αποβιβαζόταν από το όχημά του, για να μπει στο σπίτι του. Ο Γκιουργκάν, δέχθηκε αριθμό σφαιρών από πυροβόλο όπλο, ωστόσο δεν εντοπίστηκε πριν τις τέσσερις το πρωί της επόμενης μέρας, όταν πήγαν να τον ενημερώσουν για τη δολοφονία του Χικμέτ, ο οποίος είχε δολοφονηθεί γύρω στις 02:00 τα ξημερώματα της 24ης Απριλίου.
Ο Χικμέτ, δέχθηκε τέσσερις πυροβολισμούς, την ώρα που κοιμόταν δίπλα στη σύζυγό του και τα δύο παιδιά του.
Οι δράστες, είχαν εισέλθει στο σπίτι, παραβιάζοντας παράθυρο του σπιτιού και αφού εκτέλεσαν τον Χικμέτ, εξαφανίστηκαν. Οι δολοφονίες των δύο δημοσιογράφων, παρέμειναν στα συρτάρια των ανεξιχνίαστων υποθέσεων.
Η δολοφονία Κουτλού Ανταλί
Η τρίτη δολοφονία, καταλογίζεται και πάλι στο καθεστώς Ραούφ Ντενκτάς και παραμένει επίσης ανεξιχνίαστη. Το έγκλημα διαπράχθηκε στις 6 Ιουλίου 1996 και θύμα ήταν ο Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος Κουτλού Ανταλί, ο οποίος εργαζόταν στην «Γενί Ντουζέν».
Ο Ανταλί, δέχθηκε σφαίρες από πυροβόλο όπλο στο κεφάλι, μόλις λίγες μέρες αφότου έγινε γνωστό πως θα κατέθετε ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, στο πλαίσιο διακρατικής προσφυγής της Κύπρου εναντίον της Τουρκίας.
Την ευθύνη για τη δολοφονία του, ανέλαβε η «Τουρκική Ταξιαρχία Εκδίκησης», ωστόσο κανένας δεν συνελήφθη, για τη συγκεκριμένη υπόθεση.
Η απόπειρα δολοφονίας του Μιλτιάδη Χριστοδούλου
Ο Μιλτιάδης Χριστοδούλου, υπήρξε διευθυντής του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών και ιδρυτής του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων, ενώ διετέλεσε και πρώτος Κυβερνητικός Εκπρόσωπος της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας, το 1960.
Ο Χριστοδούλου, είχε πέσει θύμα απόπειρας δολοφονίας στις 20 Αυγούστου 1969, όταν δέχθηκε πυρά από μέλη του Εθνικού Μετώπου, μιας τρομοκρατικής οργάνωσης, η οποία αποτελείτο από πρόσωπα, διαφορετικών πολιτικών αποχρώσεων, ακόμα και οπαδούς του Προέδρου της Δημοκρατίας, Μακαρίου Γ’.
Παρότι για την απόπειρα, δεν υπάρχουν εκτενής πληροφορίες ως προς το χώρο που διαπράχθηκε, εντούτοις, ο Χριστοδούλου είχε δεχθεί τρεις σφαίρες, με τα τραύματα του, ωστόσο, να είναι επιπόλαια.
Μετά την απόπειρα και αφού προηγουμένως είχαν σημειωθεί κι άλλες δολοφονίες και απόπειρες, το «Εθνικό Μέτωπο», είχε κηρυχθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, ως παράνομη οργάνωση.
Η απαγωγή του Αντώνη Φαρμακίδη
Άλλο ένα έγκλημα κατά του δημοσιογραφικού λειτουργήματος, ήταν η απαγωγή του Αντώνη Φαρμακίδη, που διαπράχθηκε στις 25 Απριλίου 1960.
Ο δημοσιογράφος, ήταν διευθυντής της εφημερίδας «Αλήθεια» και τα ξημερώματα εκείνης της μέρας, επέστρεψε στο σπίτι του από τη δουλειά. Εκεί, τον περίμεναν δύο πρόσωπα, τα οποία τον ξυλοκόπησαν άγρια, ενώ στη συνέχεια τον απήγαγαν και τον κρατούσαν για δώδεκα ημέρες, σε άγνωστο μέρος. Τελικά, ο Φαρμακίδης αφέθηκε ελεύθερος στις 6 Μαΐου 1960, στην περιοχή του Γερόλακκου.
Για την απαγωγή του δημοσιογράφου δεν τιμωρήθηκε οποιοσδήποτε, παρότι ο ίδιος φωτογράφισε πρόσωπα της ΕΟΚΑ.
Η βόμβα στον Χατζηλιασή
Μπορεί στα παλαιότερα χρόνια οι δημοσιογράφοι να βρίσκονταν στο στόχαστρο για τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, με αποτέλεσμα να γίνονται στόχοι εξτρεμιστικών στοιχείων, ωστόσο στη σύγχρονη εποχή, η προσπάθεια φίμωσης των δημοσιογράφων συνεχίζεται.
Με την εξέλιξη του οργανωμένου εγκλήματος, οι πιο συχνοί στόχοι, είναι οι αστυνομικοί συντάκτες, οι οποίοι δέχονται και τις περισσότερες φορές χτυπήματα, για τα ρεπορτάζ τους.
Για παράδειγμα, περί τα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν άρχισε να δείχνει τα δόντια του ο σύγχρονος υπόκοσμος, ένας απ’ αυτούς που δέχθηκαν επίθεση, ήταν ο αστυνομικός συντάκτης Πανίκος Χατζηλιασής.
Ο δημοσιογράφος, ενώ ήταν προϊστάμενος του αστυνομικού ρεπορτάζ στον Αnt1, δέχθηκε εμπρηστική επίθεση, όταν άγνωστοι ανατίναξαν και έκαψαν ταυτόχρονα το όχημα του, το οποίο ήταν σταθμευμένο έξω από την οικία του στη Λευκωσία.
Μιλώντας στον REPORTER, ο Πανίκος Χατζηλιασής ταξίδεψε πίσω σε εκείνα τα δύσκολα χρόνια του αστυνομικού ρεπορτάζ, αλλά και την επίθεση που δέχθηκε, η οποία αντί να τον φοβίσει, τον πείσμωσε ακόμα περισσότερο.
«Συνέχισα να δουλεύω το ίδιο επαγγελματικά, στοχευμένα και παθιασμένα. Ούτως η άλλως, εγώ το αποκωδικοποίησα εντελώς διαφορετικά. Όταν οι απειλές μεταφράζονται σε εγκληματική ενέργεια, ως μια προειδοποίηση, τότε να μην ανησυχείς καθόλου. Να ανησυχείς, να υποψιάζεσαι και να σκαλίζεις και να λαμβάνεις πολύ περισσότερα μέτρα, όταν αυτοί που σε μισούν θανάσιμα στον επαγγελματικό χώρο, παύσουν να σε απειλούν και μάλιστα σου το παίζουν φίλοι. Δηλαδή, εγώ ανησυχούσα στο μέγιστο βαθμό, όταν με “φιλούσαν” στην Πλατεία Ελευθερίας, για να τους βλέπει ο κόσμος. Όταν με απειλούσαν με εγκληματικές ενέργειες, δεν ίδρωνε το αυτί μου».
Πέραν της συγκεκριμένης ενέργειας ο κ. Χατζηλιασής δέχθηκε αρκετές άλλες απειλές στην καριέρα του ως αστυνομικός συντάκτης.
Η υπόθεση του παρέμεινε ανεξιχνίαστη.
Οι απειλές στον Δημήτρη Μάμα
Αναντίλεκτα, η μεγαλύτερη μορφή του αστυνομικού ρεπορτάζ, ήταν ο Δημήτρης Μάμας, ο οποίος μέσα από τα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ του, είχε συγκλονίσει πολλές φορές το παγκύπριο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ο γιος του θρυλικού Μάμα στον REPORTER: «Ήρθε σπίτι μετά τη ληστεία και μας τα έδειχνε»
Ο Μάμας, έζησε επίσης τις μεγάλες στιγμές της δεκαετίας του ’90, όπως και τα μεγαλύτερα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών του υποκόσμου, αλλά και μερικά από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα στην ιστορία.
Όπως είχε αναφέρει ο γιος του Στέλιος Μάμας, σε παλαιότερη συνέντευξή του στον REPORTER, «ο Δημήτρης Μάμας δεν φοβόταν τίποτα και κανένα. Έκανε αυτό που ένιωθε και θεωρούσε σωστό. Τον έπαιρναν τηλέφωνο και τον απειλούσαν επώνυμοι και ανώνυμοι, αλλά εκείνος γελούσε. Του έλεγα σύνελθε και μου έλεγε το πολύ πολύ να πεθάνουμε. Δεν τον ένοιαζε».
«Δέχθηκα απειλές για τη ζωή μου»
Για τις απειλές που δέχθηκε ενόσω ήταν αστυνομικός και δικαστηριακός συντάκτης, μίλησε στον REPORTER και ο δημοσιογράφος Ανδρέας Σκορδής.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Το πρώτο μου ρεπορτάζ, η αεροπορική τραγωδία το '73... Μύριζε καμένη σάρκα»
Ο κ. Σκορδής, όπως και ο Δημήτρης Μάμας, είχε καλύψει μερικά από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην Κύπρο, ενώ αρκετές ήταν οι φορές που δέχθηκε απειλές.
Όπως είχε αναφέρει στη συνέντευξή του, «όταν επρόκειτο για σοβαρά εγκλήματα, υπήρχαν αυστηρά μέτρα από την Αστυνομία στα Δικαστήρια. Οι δημοσιογράφοι ένιωθαν και μια παραπάνω ασφάλεια στα Δικαστήρια. Φυσικά υπήρχαν περιπτώσεις που σημειώθηκαν εντάσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, επειδή οι δημοσιογράφοι παρακολουθούσαν ανελλιπώς τις δίκες, μπορεί να συνομιλούσαν και με τους κατηγορούμενους. Υπήρξαν και περιπτώσεις που δέχθηκα απειλές για τη ζωή μου, όμως δεν τις έλαβα υπόψιν. Σε περιπτώσεις που επικρατούσε η αγανάκτηση, όπως ήταν ένας φόνος που θυμάμαι, με απείλησε ο δράστης ότι θα με βρει. Δεν το έλαβα υπόψιν, γιατί το θεώρησα ότι ήταν πάνω στον εκνευρισμό του».
Στόχος εμπρηστών η Ντίνα Κλεάνθους
Θύμα εμπρηστικής επίθεσης έπεσε και η αστυνομική συντάκτρια, Nτίνα Κλεάνθους, όταν τα ξημερώματα της 19ης Σεπτεμβρίου 2016, άγνωστο πρόσωπο περιέλουσε με βενζίνη το όχημά της, το οποίο ήταν σταθμευμένο στην οικία της και στη συνέχεια έθεσε φωτιά.
Από την πυρκαγιά, το όχημα καταστράφηκε ολοσχερώς, με τα κίνητρα της εγκληματικής ενέργειας να αποδίδονται στην επαγγελματική ιδιότητα της. Κατά τον ουσιώδη χρόνο, η δημοσιογράφος είχε αποκαλύψει έγγραφα που αφορούσαν σχεδιαζόμενες δολοφονίες και διαφθορά στην Αστυνομία.
Πάντως, παρά τις έρευνες που έγιναν από την Αστυνομία, η υπόθεση, όπως και οι προηγούμενες, μπήκε στο ράφι των ανεξιχνίαστων υποθέσεων. «Δεν μπορείς να εμπιστευτείς εύκολα το σύστημα και το σύστημα δεν σε βοηθάει, όταν αυτό είναι χωρισμένο σε Βροντάκηδες και Φουρτουνάκηδες», ανέφερε η δημοσιογράφος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Έκαψαν το αυτοκίνητο της δημοσιογράφου του ΡΕΠΟΡΤΕΡ Ντίνας Κλεάνθους
«Μπαίνει το μικρόβιο της ανησυχίας και του φόβου στη ζωή σου»
Έρευνα για το σκάνδαλο ΣΑΠΑ, διεξήγαγε ο δημοσιογράφος Κώστας Νάνος, ο οποίος το 2014 δέχθηκε απειλές για τη ζωή του, αλλά και για την οικογένειά του, από τους εμπλεκόμενους στην υπόθεση.
Όπως ανέφερε στον REPORTER, o κ. Νάνος, εξήγησε πως «όταν δεχθείς απειλές για τη ζωή σου ή την οικογένειά σου σε διάφορες περιπτώσεις, αλλάζουν όλα. Για μένα άλλαξαν πολλά, διότι για πρώτη φορά άρχισα να κοιτάζω τα αυτοκίνητα που με ακολουθούν, άρχισα να προσέχω που αφήνω το αυτοκίνητό μου, ποια πρόσωπα είναι γύρω μου και λοιπά. Μπαίνει πλέον αυτό το μικρόβιο της ανησυχίας και του φόβου στη ζωή σου».
Ωστόσο, δεν άλλαξε ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε το λειτούργημα της δημοσιογραφίας, αλλά έγινε πιο προσεχτικός στα ρεπορτάζ του.
Ο εμπρησμός του οχήματος του Μάριου Ιγνατίου
Στις 19 Μαρτίου 2018, στόχοι εμπρηστών έγιναν οι δημοσιογράφοι, Μάριος Ιγνατίου και η σύζυγός του Σταυρούλα Μιλτιάδους.
Ο δράστης, πυρπόλησε το όχημα που βρισκόταν στο γκαράζ της οικίας των δημοσιογράφων, ενώ στη συνέχεια τράπηκε σε φυγή. Εν αντιθέσει με τις υπόλοιπες υποθέσεις, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο δράστης εντοπίστηκε, συνελήφθη και οδηγήθηκε ενώπιον Δικαστηρίου.
Πριν την ανακοίνωση της ποινής, οι δημοσιογράφοι ζήτησαν την μέγιστη επιείκεια από το Δικαστήριο, το οποίο καταδίκασε τον εμπρηστή σε ποινή φυλάκισης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Σε δημοσιογράφο ανήκει το όχημα που κάηκε τα ξημερώματα στην Πάφο
*Θερμές ευχαριστίες στον δημοσιογράφο Παναγιώτη Παπαδημήτρη, για τη βοήθεια του στην έρευνα