Από τον Κιτίου στον Μητροπολίτη που ερευνούσε το FBI-Τα πέντε σκοτεινά κεφάλαια

Έχουν μαζευτεί πλέον πολλά, με τις καταγγελίες εναντίον του τέως Μητροπολίτη Κιτίου που είναι κατηγορούμενος για βιασμό και άσεμνη επίθεση εναντίον γυναικών, να φαντάζουν απλώς ως το… κερασάκι στην τούρτα. Η Εκκλησία της Κύπρου, διέρχεται εδώ και καιρό ίσως την πιο μεγάλη κρίση της σύγχρονης ιστορίας της… Μια περίοδο βαθιάς παρακμής, κατά πολλούς.

Ειδικά τα τελευταία χρόνια, το κύρος της έχει καταβαραθρωθεί αφού βρέθηκε ουκ ολίγες φορές στη δίνη κοινωνικών, οικονομικών, αλλά και σεξουαλικών σκανδάλων. Τα τελευταία μάλιστα, όπως αποδεικνύεται αποτελούσαν ένα καλά κρυμμένο, αλλά κοινό μυστικό στις τάξεις της εκκλησίας.

Από το οικονομικό σκάνδαλο στο οποίο ενεπλάκη το όνομα του Μητροπολίτη Λεμεσού, Χρύσανθου και την εμπλοκή του Αρχιεπισκόπου στη χορήγηση διαβατηρίου στον Μαλαισιανό καταζητούμενο Jho low, μέχρι τις σοκαριστικές καταγγελίες εναντίον του κατηγορούμενου τέως Μητροπολίτη Κιτίου Χρυσόστομου, έχουν μεσολαβήσει πολλά, που άφησαν μεγάλες πληγές στην Εκκλησία της Κύπρου.

Πολλοί καταλογίζουν την ευθύνη της... πτώσης αποκλειστικά στον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο και στην ενασχόλησή του με πιο πολλά κοσμικά παρά εκκλησιαστικά ζητήματα. Η αλήθεια είναι, ωστόσο, ότι η ευθύνη βαραίνει όλους τους Ιεράρχες, που ένιψαν, ουκ ολίγες φορές, τας χείρας στο βωμό της διατήρησης των ισορροπιών εντός της Ιεράς Συνόδου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Από τα συγχαρητήρια Αρχιεπισκόπου στον «Άγιο»… στο εδώλιο ο Κιτίου-«Είμαι αθώος»

Κεφάλαιο: « Ο Άγιος Κιτίου»

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι καταγγελίες για βιασμό και άσεμνες επιθέσεις εναντίον του κατηγορούμενου τέως Μητροπολίτη Κιτίου, δύο εκ των οποίων βρίσκονται ενώπιον της δικαιοσύνης, έχουν πλήξει την εικόνα της εκκλησίας. Κι αυτό επειδή η μία γυναίκα, είχε καταγγείλει το περιστατικό στον Αρχιεπίσκοπο το 2011, που δεν την πήρε στα σοβαρά και δεν την οδήγησε ενώπιον της Ιεράς Συνόδου προς διερεύνηση. Ωστόσο, όπως πληροφορούμαστε η συγκεκριμένη καταγγελία, ήταν εις γνώση και άλλων Ιεραρχών, που τώρα τηρούν σιγήν ιχθύος επί του θέματος. Η σφοδρή κριτική στην Ιεραρχία της εκκλησίας, δεν ασκείται επειδή δεν καταδίκασε τον πρώην Μητροπολίτη, για τις κατ’ ισχυρισμό πράξεις του οποίου θα αποφανθεί η δικαιοσύνη. Η Ιερά Σύνοδος, ελέγχεται για τον τρόπο που έκρυψε κάτω από το χαλί την καταγγελία της γυναίκας, αλλά και τις φήμες εναντίον του.

Σημειώνεται πως ο τέως Κιτίου Χρυσόστομος είχε παραιτηθεί τον Ιούνιο του 2019, επικαλούμενος  εξασθένηση των δυνάμεών του, διαψεύδοντας τότε σε συνέντευξή του στον REPORTER, τις φήμες πως αυτό έγινε προκειμένου να δημιουργηθούν νέες ισορροπίες στην Ιερά Σύνοδο, προς όφελος ενός ενδεχομένως νέου διαδόχου του Αρχιεπισκοπικού Θώκου. Αναφέρθηκε μάλιστα και στο διάλογο που ακολούθησε της παραίτησής του στην Ιερά Σύνοδο.

«Είναι γεγονός ότι ο Μακαριώτατος στη συνεδρία, μου είπε συγχαρητήρια Άγιε Κιτίου. Σας συγχαίρω για την απόφασή σας αυτή, η οποία ανοίγει σε όλους μας τον δρόμο. Και στρεφόμενος στα άλλα μέλη της Ιεράς Συνόδου, τους είπε: Άγιοι Αδελφοί το παράδειγμα που μας δίνει σήμερα ο Άγιος Κιτίου πρέπει κι’ εμείς να το ακολουθήσουμε. Εάν ποτέ αισθανθούμε τις δυνάμεις μας να φεύγουν, πρέπει να δίνουμε τόπο στα νιάτα για το καλό της Εκκλησίας».

Σημειώνεται πως η Αστυνομία διερευνά αυτήν την περίοδο υπόθεση εναντίον δεύτερου ιερωμένου, για σεξουαλική παρενόχληση ανήλικων. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Σπάει τη σιωπή του ο Αρχιεπίσκοπος για το διαβατήριο στο Low-Πήρε…εισφορά 300 χιλιάδες

Κεφάλαιο: Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ο Β’

Δεν είναι λίγες οι φορές που με αμφιλεγόμενες δηλώσεις αλλά και πράξεις, ο Αρχιεπίσκοπος Νέας Ιουστίνης και Πάσης Κύπρου, Χρυσόστομος ο Β’ ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων. Ωστόσο η εμπλοκή του  στη χορήγηση κυπριακού διαβατηρίου στο διαβόητο καταζητούμενο Μαλαισιανό Jho Low και η 300 χιλιάδων «εισφορά» του δεύτερου στη Θεολογική Σχολή, θα παραμείνει στην ιστορία ως ένα από τα μεγαλύτερα του ατοπήματα. 

Αυτό που αποδίδεται στον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο, είναι ότι λειτουργεί περισσότερο ως επιχειρηματίας και λιγότερο ως πνευματικός ηγέτης. Άλλωστε και ο ίδιος σε δημόσιες δηλώσεις του τον Νοέμβριο του 2015, παραδέχθηκε ότι «ναι, έχω καλή αντίληψη επί των οικονομικών. Είμαι υποχρεωμένος να καταπιάνομαι με τα οικονομικά, επειδή ασκώ διοίκηση. Δεν μπορεί να μένω μόνο στον πνευματικό τομέα. Η Εκκλησία, βέβαια, είναι καλά στελεχωμένη, έχουμε οικονομολόγους και charter accountants, αλλά, κακά τα ψέματα, δυστυχώς ο προϊστάμενος είναι αυτός που χαράσσει πολιτική».

«Όσοι θέλουν την Εκκλησία να λέει μόνο Κύριε Ελέησον να το ξεχάσουν… Σε όποιον δεν του αρέσει η πόρτα είναι ανοικτή», είχε δηλώσει εξάλλου σε άλλη παρέμβασή του που προκάλεσε αίσθηση.

Σφοδρές αντιδράσεις προκάλεσαν ακόμη η κατεδάφιση των διατηρητέων στη Λευκωσία, η στάση του για τα αρχαία στη Γεροσκήπου, οι δηλώσεις του για τους ομοφυλόφιλους και πολλές άλλες δημόσιες παρεμβάσεις του. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Τα χτυπήματα που έφεραν… κατεδάφιση θεσμού-Από το «φόρο της πελλάρας» στη βίτσα

Κεφάλαιο: Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ο Α’

Κάποιοι μπορεί να πιστεύουν ότι αυτά είναι νέα «ήθη» για την Εκκλησία της Κύπρου. Δεν είναι έτσι ωστόσο, αφού και επί θητείας του προηγουμένου Αρχιεπισκόπου που ανέλαβε μετά το θάνατο του Μακαρίου του Γ’, δεν είναι λίγα τα σκάνδαλα που ταλάνισαν την εκκλησία. Όταν δε το 2002, είχε ένα ατύχημα έπειτα από πτώση στην Αρχιεπισκοπή και κατέστη ανίκανος να εκτελεί τα καθήκοντά του, οι έριδες για τη διαδοχή του ήταν πρωτοφανείς.

Αυτό προκάλεσε την παρέμβαση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, προκειμένου να τερματίσει την «αταξία» μεταξύ Ιεραρχών. Συγκάλεσε διευρυμένη σύνοδο που κήρυξε κενό τον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κύπρου, με τιμητική παύση του ασθενούντος αρχιεπισκόπου.

Η πιο μεγάλη έριδα, που προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στις τάξεις της εκκλησίας και δίχασε τους πιστούς, ήταν οι κατηγορίες περί ομοφυλοφιλικών σχέσεων εναντίον του Μητροπολίτη Αθανάσιου. Καταγγελίες που κατέρρευσαν κατά τη διάρκεια της Μείζονος και Υπερτελούς Συνόδου, η οποία συνήλθε το 2000 και λειτούργησε ως Συνοδικό Δικαστήριο.

Το 2001, όπως γράφει το athens.indymedia, «η διαμάχη των Μητροπολιτών Λεμεσού και Πάφου (νυν Αρχιεπίσκοπος) για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κύπρου μεταφέρθηκε στα δικαστήρια Θεσσαλονίκης, το οποίο καταδίκασε σε φυλάκιση 2 ετών και 8 μηνών τον πρώην μοναχό που κατηγορείται ότι συκοφάντησε και ενέπλεξε, σε σεξουαλικά σκάνδαλα, το Μητροπολίτη Λεμεσού, Αθανάσιο και τον ηγούμενο της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου του Αγίου Όρους, Ευφραίμ».

Το 2006 πραγματοποιήθηκαν οι Αρχιεπισκοπικές Εκλογές, με υποψηφίους τον Πάφου Χρυσόστομο, τον Κύκκου Νικηφόρο και τον Μητροπολίτης Λεμεσού. Αρχιεπίσκοπος εξελέγη ο Πάφου Χρυσόστομος, ο οποίος έλαβε στη λαϊκή ψήφο λίγο περισσότερο από 8%. Μετά ο Πάφου και ο Νικηφόρος ήλθαν σε συμφωνία και οι αντιπρόσωποι του Νικηφόρου ψήφισαν τον Χρυσόστομο για αρχιεπίσκοπο. Αυτό προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις ανάμεσα στο χριστεπώνυμο πλήθος, τραυματίζοντας όπως ανέφερε στον REPORTER o θεολόγος, Θεόδωρος Κυριάκου «τις σχέσεις των πρωταγωνιστών και ιδιαίτερα τις σχέσεις των Ιεραρχών».

Κεφάλαιο: Παγκράτιος Μερακλής

Το 1996, ήταν μια χρονιά σταθμός για την Εκκλησία της Κύπρου, η οποία βίωσε την μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις στη σύγχρονη εποχή της. Είχε φύγει από τη ζωή ο Μητροπολίτης Μόρφου Χρύσανθος και στις εκλογές κέρδισε με ποσοστό 96%, ο πρωτοσύγκελος της Μητρόπολης Παγκράτιος Μερακλής. Ωστόσο ο τότε Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α’, είχε απορρίψει την υποψηφιότητα του Μερακλή, προκαλώντας την οργίλη αντίδραση του κόσμου.

Λίγες μέρες αργότερα, ξεσπούν φήμες περί ομοφυλοφιλίας και AIDS. Ο Παγκράτιος Μερακλής, απέρριψε τις φήμες, ωστόσο ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος επέμεινε στις κατηγορίες εναντίον του. Από το 1998 ο Παγκράτιος Μερακλής αποτραβήχτηκε και ζει μια ήρεμη ζωή σε χωριό της Επαρχίας Λευκωσίας.

Για μέρες ο χώρος έξω από την Αρχιεπισκοπή θύμιζε πολεμικό τοπίο. Χιλιάδες υποστηρικτές του έσπευσαν στο σημείο για να εκφράσουν, πολλές φορές και βίαια, την διαφωνία τους με τους χειρισμούς του Αρχιεπισκόπου, βυθίζοντας την εκκλησία σε μια πρωτοφανή κρίση.

Ο Παγκράτιος Μερακλής μέχρι σήμερα απορρίπτει τους ισχυρισμούς του τότε Αρχιεπισκόπου, ενώ κάνει λόγο για σκευωρία που στήθηκε εναντίον του, για την οποία κατέχει στοιχεία, ωστόσο δεν θέλει να τα δώσει στη δημοσιότητα.

Κεφάλαιο: Μητροπολίτης Λεμεσού Χρύσανθος

Ένα από τα πιο μεγάλα σκάνδαλα που βίωσε η Εκκλησία της Κύπρου, ήταν αυτό που ενέπλεξε το όνομα του Μητροπολίτη Λεμεσού Χρύσανθου σε οικονομικές και εμπορικές ατασθαλίες που δημιούργησαν σοβαρότατο οικονομικό πρόβλημα στην Εκκλησία, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί σε παραίτηση στις 24 Νοεμβρίου 1998. Η υπόθεση του Μητροπολίτη Χρύσανθου, που ανάγκασε την Ιερά Σύνοδο να του επιβάλει την ποινή της διετούς αργίας, μοιάζει βγαλμένη από Αστυνομική κινηματογραφική ταινία αφού εκτός από τις κυπριακές, ενεπλάκησαν τόσο οι Ελληνικές όσο και οι Αμερικανικές αρχές.

Η υπόθεση μάλιστα έλαβε διαστάσεις στο διεθνή τύπο. Τον Οκτώβριο του 1998, η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, αναφέρεται στην πολυσχιδή, όπως τη χαρακτηρίζει, δραστηριότητα του Μητροπολίτη, επικαλούμενη δημοσίευμα της Washington Post. Αναφέρεται σε μία από τις 26 υποθέσεις για οικονομικές ατασθαλίες που διερευνούσαν τότε οι κυπριακές αρχές, σημειώνοντας πως ο Μητροπολίτης Χρύσανθος, «φέρεται να εμπλέκεται σε υπόθεση εξαφάνισης εκατομμυρίων δολαρίων που διερευνά το FBI». Εγκέφαλος του κυκλώματος αναφέρεται πως ήταν Αμερικανός δικηγόρος, με υψηλές διασυνδέσεις στην Ουάσιγκτον, «ο οποίος υποσχόταν για κάθε εκατομμύριο δολάρια επένδυσης 15 εκατομμύρια δολάρια κέρδος μέσα σε δύο μήνες». Ο Μητροπολίτης Χρύσανθος, σύμφωνα με το δημοσίευμα, φέρεται να έπεισε εκπρόσωπο φιλανθρωπικής οργάνωσης να επενδύσει τα χρήματά του, «υποστηρίζοντας ότι το σύστημα λειτουργεί αποτελεσματικά».

Στα όρια της παρακμής

Αυτά και αρκετά άλλα μικρότερης εμβέλειας, είναι τα σκάνδαλα που ταρακούνησαν τα τελευταία χρόνια την Εκκλησία της Κύπρου, το κύρος της οποίας μοιάζει να βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση.

«Η Κύπρος ως κοινωνία και αυτό αγγίζει όλες τις πτυχές της, βρίσκεται στα όρια μεταξύ κρίσεως και παρακμής. Για να την ξεπεράσεις χρειάζεται ένα καινούριο δυνατό, μοναδικό ξεκίνημα», ανέφερε θεολόγος Θεόδωρος Κυριάκου, κληθείς να σχολιάσει τα σκάνδαλα που ταλανίζουν την εκκλησία.

Όπως σημείωσε, «η εκκλησία για να μπορέσει να ξεπεράσει την κρίση της που είναι κρίση θεσμών και προσώπων, χρειάζεται να λειτουργήσει το Συνοδικό της σύστημα».

Ο νυν Αρχιεπίσκοπος, υπέδειξε ενώ θα μείνει στην ιστορία για την συμπλήρωση της πλήρους Συνόδου, «είναι ο ίδιος που την καταργεί στην πράξη, γιατί δεν πιστεύει στο Συνοδικό σύστημα».

Ο νέος Αρχιεπίσκοπος για να βοηθήσει την εκκλησία να ορθοποδήσει πρέπει σύμφωνα με τον κ. Κυριάκου, να επιστρέψει ξανά στο Συνοδικό σύστημα. «Αυτό σημαίνει ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται από τη σύνοδο και δεν θα μπορεί ο ένας να την αποκαθιστά, όπως κάνει αυτή τη στιγμή ο Αρχιεπίσκοπος. Πρέπει να αλλάξουν και τα κριτήρια της επιλογής ιεραρχών με την έννοια ότι δεν είναι η ισορροπία των ομάδων στη σύνοδο, που επιλέγει τους Ιεράρχες. Ο Ιεράρχης πρέπει να έχει όλα τα εχέγγυα για να ανταποκριθεί στα υψηλά του καθήκοντα», υπογράμμισε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• «Μου έβαλε ποτό, έχασα τις αισθήσεις μου… Μετά τον είδα να με βιάζει με τα ράσα»
• Σπάει τη σιωπή 25 χρόνια μετά, καταγγέλλει τον πρώην Μητροπολίτη-«Νιώθω αηδία»
• «Έβαλε τα χείλη του στα δικά μου... Φώναζα, κλωτσούσα, έσπρωχνα»