Πενταπλάσιοι οι υπόδικοι στις Κεντρικές-Κλειδί στην αποσυμφόρηση το βραχιολάκι

Οι χρονοβόρες διαδικασίες που παρατηρούνται εδώ και χρόνια στα Δικαστήρια, σε συνδυασμό με την μη επιβολή εναλλακτικών ποινών ή μέτρων που να διασφαλίζουν την παρουσία ενός κατηγορούμενου στη δίκη ή που η μαρτυρία είναι τέτοια που δεν δείχνει πιθανότητα καταδίκης, έχουν ως αποτέλεσμα να γεμίζουν οι φυλακές με υπόδικους και κατάδικους. Το παράδοξο όμως είναι, πως διατάσσεται η κράτηση προσώπων για μιρκοαδικήματα, ενώ την ίδια ώρα, κατηγορούμενοι που αντιμετωπίζουν σοβαρότερα αδικήματα, όπως υποθέσεις σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης παιδιών, παραμένουν ελεύθεροι υπό όρους.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αφήνουν ελεύθερους παιδεραστές, φυλακίζουν άτομα για €10-Αποκαλυπτικά στοιχεία

Ωστόσο, εκτός από τα παράδοξα της Δικαιοσύνης, τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν τους υπόδικους, ο αριθμός των οποίων καταγράφει ρεκόρ, προκαλούν ερωτήματα, καθώς όπως διαπιστώνεται, οι μισοί από αυτούς, κρατούνται για μήνες και στο τέλος αθωώνονται ή στην περίπτωση των κατάδικων, υπήρχαν περιπτώσεις όπου η ποινή που τους επιβλήθηκε ήταν μικρότερη από το χρόνο παραμονής τους στις φυλακές.  

Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο πληθυσμός των υποδίκων είναι πεντέμιση φορές μεγαλύτερος από την χωρητικότητα των πτερύγων των υποδίκων, ενώ θα έπρεπε να αποτελεί μόνο το 1/6 της χωρητικότητας των πτερύγων των ανδρών της κλειστής φυλακής. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές αποτελεί το 1/2 και σήμερα το 1/3.

Περαιτέρω, για το έτος 2019, ο μέσος όρος των ημερών κράτησης υποδίκων μέχρι την ημέρα καταδίκης, είναι πέραν των δυο μηνών, ενώ ο μέσος όρος κράτησης υποδίκων που απολύθηκαν είναι πέραν των 40 ημερών. Επιπρόσθετα, από τους υπόδικους που κρατήθηκαν μέχρι τρεις μήνες στις φυλακές, κατά τα έτη 2019-2020, πέραν από το 50% απολύθηκαν χωρίς φυλάκιση.

Σε δηλώσεις της η Διευθύντρια των Φυλακών, Άννα Αριστοτέλους, αναφέρει ότι «τα στατιστικά στοιχεία για τους υπόδικους, αποτελούν επίρρωση της διαπίστωσης ότι η κράτηση δεν εφαρμόζεται ως το έσχατο μέτρο, αφού παρουσιάζεται υπέρ-χρήση στην κράτηση υποδίκων στις φυλακές, οδηγώντας αναμφίβολα στο επιμύθιο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να εφαρμόζονται εναλλακτικά μέτρα αντί της κράτησης και ειδικότερα για τα αδικήματα που επισύρουν χαμηλές ποινές».

Όπως υπέδειξε η κ. Αριστοτέλους, υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε την πρωτόδικη απόφαση για χρήση της κράτησης, επιβάλλοντας εναλλακτικά μέτρα.

Τροποποίηση της Νομοθεσίας για το ηλεκτρονικό βραχιολάκι 

Σημαντικές είναι και οι αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, καθώς και των Επαρχιακών Δικαστηρίων Λάρνακας και Αμμοχώστου, όπου σε εννέα διαφορετικές περιπτώσεις με οδηγίες τους, εφαρμόστηκε η ηλεκτρονική επιτήρηση ως ένας από τους όρους αντί της κράτησης (προφυλάκισης), όπου το πνεύμα των αποφάσεων αυτών, όπως τόνισε η κ. Αριστοτέλους, «συνάδει με τις σύγχρονες αντιλήψεις των χωρών του ΣτΕ, με τις σχετικές Συστάσεις των Υπουργών του ΣτΕ, τους Ευρωπαϊκούς Κανόνες Φυλακών, τους Κανόνες Μαντέλα, καθώς και τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Πρόληψης των Βασανιστηρίων του ΣτΕ. Δεν είναι τυχαίο, που ο επιτηρούμενος πληθυσμός στην κοινότητα στις χώρες του ΣτΕ, είναι μεγαλύτερος από τον πληθυσμό των Φυλακών σε 32 από τις 40 χώρες, από πρόσφατη έρευνα που διενήργησε κατά το έτος 2019, το Πανεπιστήμιο της Λωζάνης για λογαριασμό του ΣτΕ, η οποία δημοσιεύτηκε το 2020».

Σε μια προσπάθεια αποσυμφόρησης των φυλακών, ενώπιον της Επιτροπής Νομικών κατατίθεται σήμερα πρόταση Νόμου, με το οποίο θα μπορούν πλέον υπόδικοι να ενταχθούν στο μέτρο της ηλεκτρονικής επιτήρησης αντί της κράτησης στις Κεντρικές. Ένα μέτρο το οποίο, όπως τόνισε η Διευθύντρια των Φυλακών, εφαρμόζεται ευρέως στις χώρες του ΣτΕ από τις αρχές του 21ου αιώνα, ενώ άρχισε η εφαρμογή του μέτρου στην Αμερική από τον περασμένο αιώνα και συγκεκριμένα από την δεκαετία του 1980, όπου εξαπλώθηκε η εφαρμογή, σε όλες τις ηπείρους του κόσμου, με πολλαπλά οφέλη για το κράτος, την κοινότητα και τον κρατούμενο.

«Το μέτρο της ηλεκτρονικής επιτήρησης του κρατούμενου στην κοινότητα εντάσσεται στη σωφρονιστική πολιτική και τις σύγχρονες αντιλήψεις που εφαρμόζονται τα τελευταία έξι χρόνια στις Κεντρικές Φυλακές, με στόχο όχι μόνο την αντιμετώπιση του σοβαρότατου προβλήματος του υπερπληθυσμού, αλλά παράλληλα την ομαλότερη επανένταξη των κρατουμένων στην κοινότητα και τη διατήρηση της δημόσιας ασφάλειας, εκτίοντας ο κρατούμενος την ποινή του με εναλλακτικό τρόπο εκτός των φυλακών», αναφέρει η κ. Αριστοτέλους.  

71 κρατούμενοι σε βραχιολάκι

Παρά το γεγονός ότι η αγορά του εξοπλισμού πραγματοποιήθηκε το 2011 με διαδικασία που άρχισε από το 2009, η εφαρμογή της ηλεκτρονικής παρακολούθησης άρχισε από το 2014 σε κρατούμενους που εργάζονταν και διέμεναν μόνο στην επαρχία Λευκωσίας.

Με προτεινόμενες τροποποιήσεις στη σχετική νομοθεσία και αναβάθμιση του μέχρι τότε αχρησιμοποίητου εξοπλισμού, τα τελευταία έξι χρόνια το μέτρο της ηλεκτρονικής παρακολούθησης εφαρμόστηκε ευρέως, και μέχρι σήμερα έχουν επωφεληθεί του δικαιώματος της έκτισης της ποινής τους στην κοινότητα με την εφαρμογή του μέτρου αυτού, 71 κρατούμενοι σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου, εκ των οποίων οι εννέα είναι οι περιπτώσεις των υποδίκων που έχουν ενταχθεί στο μέτρο του κατ’ οίκον περιορισμού με οδηγίες / διατάγματα του Ανωτάτου Δικαστηρίου, καθώς και των Επαρχιακών Δικαστηρίων Λάρνακας-Αμμοχώστου, και Λάρνακας, μια αξιέπαινη, προοδευτική καινοτομία για τα κυπριακά δεδομένα, που συνάδει με τα σύγχρονα ευρωπαϊκά πρότυπα σωφρονισμού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• Ο «γνωστός», ο επιχειρηματίας, ο… υπεράνω και το a la carte της εγκληματικότητας
• Ο ρομαντικός δολοφόνος, ο κακός ληστής, ο στυγνός killer, ο τρυφερός κλέφτης…
• Οι παρεξηγημένοι «έμποροι» ναρκωτικών και οι… Εσκομπάρ της Κύπρου
• Ο κουστουμαρισμένος υπόκοσμος-Ποιοι είναι πιο καθαροί... Οι «μέσα» ή οι «έξω»;