Η ιστορία του 32χρονου που πάλεψε με τη φαγοφοβία-«Δεν ήξερα αν θα βγω ζωντανός»

«Την ώρα που προσπαθούσα να φάω, έκαμνα έντονες σκέψεις ότι θα πνιγώ. Το φαγητό στρεφόταν πίσω, πάθαινα ταχυκαρδίες, μούδιαζα, ένιωθα ότι κόβονταν τα πόδια μου». Πώς ένας άνθρωπος, περνάει από την μεριά της απόλαυσης του φαγητού, στην σκοτεινή μεριά του φόβου; Πώς ο φόβος καταβάλει το μυαλό, κάνοντας το σώμα να παραλύει και να αντιδράει με τέτοιο τρόπο;

Ο 32χρονος Πάτροκλος Δημητρίου από την Λευκωσία, ένα χρόνο πριν, ζούσε με την φαγοφοβία ή φοβία της κατάποσης, κατά την οποία ενώ λαμβάνεις την τροφή, αισθάνεσαι ότι μπορεί να πεθάνεις από πνιγμό. Πρόκειται για μια φοβία που βρίσκεται στην κατηγορία των συγκεκριμένων διαταραχών άγχους και χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση σοβαρών επεισοδίων φόβου και άγχους.

«Η ζωή μου πριν ήταν γεμάτη άγχος, για αόριστες αιτίες. Απλά είχα άγχος για το καθετί. Η έννοια μου ήταν να επιβιώσω, δεν με ένοιαζε πώς και τι. Από θέματα δουλειάς, οικονομικά, προσωπικά. Δεν έβλεπα μπροστά. Ωστόσο, είμαι ένας πολύ κοινωνικός άνθρωπος. Η σχέση με τους γύρω μου ήταν αρκετά καλή».

Η εμπειρία του με την φαγοφοβία, τον οδήγησε σε ένα αδιέξοδο, καθώς ένιωθε ότι με κάθε μπουκιά που έβαζε στο στόμα του, θα πνιγόταν, ενώ ταυτόχρονα αντιλαμβανόταν ότι το σώμα του δεν θα αντέξει χωρίς τροφή.

«Πέρσι περνούσα μια περίοδο έντονου άγχους λόγω δουλείας. Είχα κάμει την σκέψη μέσα στο άγχος μου ότι θα μου σταθεί το φαγητό. Πιάστηκα από εκείνη την σκέψη και η προσοχή μου όλη στράφηκε σε αυτή. Δεν μπορούσα να ξεκολλήσω το μυαλό μου από εκεί.

Έτυχε να διαβάσω πιο παλιά για την φαγοφοβία, όμως δεν μπορούσα τότε να καταλάβω τι ήταν αυτό το πράγμα. Επισκέφτηκα ωριλά και παθολόγο και μου είπαν ότι δεν έχω κάτι. Ούτε στένωση είχα στον λαιμό, ούτε τίποτα, εκτός από παλινδρόμηση. Από ιατρικής-παθολογικής πλευράς δεν υπήρχε πρόβλημα, άρα ήταν ξεκάθαρο πλέον ότι ήταν ψυχολογικό το πρόβλημα».

Ήταν ένα άτομο το οποίο είχε περάσει αρκετές κρίσεις πανικού παλαιότερα στην ζωή του και γνώριζε πώς να ελέγξει τον εαυτό του και να τον βοηθήσει. Πριν ζητήσει βοήθεια, αποφάσισε μόνος του να προσπαθήσει. Η πιο λογική κίνηση για τον ίδιο εκείνη τη στιγμή, ήταν να μην καταναλώνει τόσο μεγάλες μπουκιές, ώστε να μειώσει τις πιθανότητες του πνιγμού. 

«Έλεγα ότι αφού δεν μπορώ να φάω μεγάλες μπουκιές, θα δοκιμάσω πιο μικρές, μέχρι που έφτασα να μην μπορώ να φάω ούτε το 1/3 του κουταλιού. Είχε φορά που πέρασαν τέσσερις ημέρες χωρίς να φάω τίποτα. Έκοψα το κρέας, μετά έκοψα και τα ζυμαρικά, μέχρι που έφτασα στο σημείο να τρέφομαι μόνο με πουρέ πατάτα. Ζούσα σχεδόν δύο μήνες μόνο με πουρέδες. Δεν ήθελα να τρώω, στένευε και μίκρυνε το στομάχι μου, δεν είχα όρεξη να φάω. Μέσα σε έξι μήνες έφτασα στο σημείο να μην έχω καθόλου όρεξη για φαγητό. Φοβόμουν πάρα πολύ, δεν ήξερα αν θα το αντέξω σαν άνθρωπος. Ιδιαίτερα στην περίοδο που άρχισα να χάνω κιλά, δεν ήξερα αν θα βγω ζωντανός μέσα που τούτο ούλλο. Ήταν κάτι που είχε να κάνει με την τροφή και έλεγα ότι δεν θα τα καταφέρω».

Πώς είναι να νιώθει κανείς, ότι με κάθε μπουκιά φαγητού βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στον θάνατο; Τίποτα και κανένας από τους ανθρώπους γύρω του δεν μπορούσαν να τον βοηθήσουν ή να τον καθησυχάσουν. Αρχικά δεν τον πίστεψε κανείς. Πώς να το κάνουν άλλωστε όταν γνώριζαν ότι μέσα σε μια ημέρα μπορούσε να φάει μέχρι και επτά φορές...

«Στην αρχή σε όποιον το έλεγα γελούσε, επεριπαίζαν με. Το μεγαλύτερο σοκ ήταν στην δουλειά. Τότε δούλευα σε γνωστό εστιατόριο στην Λευκωσία. Ήμουν μέσα στα φαγητά συνέχεια και οι συνάδελφοί μου, ήξεραν πόσο πολλά έτρωγα. Είχε μέρα που έφαγα επτά πιάτα συν τα γλυκά μετά. Συνέχεια πεινούσα τζιαι ελάλουν πάντα πεινώ, πεινώ! Στην αρχή ήταν πολλά περίεργο. Όσα έτρωγα μέσα σε πέντε λεπτά, ήθελα μισή ώρα να τα φάω. Άρχισε να μου δημιουργεί και πρόβλημα στην δουλειά διότι έκαμνα πάρα πολύ ώρα να φάω. Όταν κατάλαβαν μετά ότι όντως υπάρχει θέμα, ήταν πιο υποστηρικτικοί. Ερωτούσαν με ‘εν να ένιωθες πιο άνετα να είμαι μαζί σου την ώρα που τρώεις για να μην φοβάσαι;’. Ακόμα και όταν μου έλεγαν να είναι δίπλα μου οι φίλοι μου, ο φόβος ήταν ο ίδιος. Έτσι είναι ο φόβος, γραπώνεσαι πάνω του, δεν μπορείς να αντιληφθείς και να δεις τα πράγματα λογικά και ρεαλιστικά».

Συνέχισε να το ψάχνει μέσω διαδικτύου κατά την διάρκεια της πρώτης καραντίνας, μέχρι που κατάλαβε ότι δεν πήγαινε άλλο και ότι έπρεπε να επισκεφτεί ψυχίατρο και ψυχολόγο. Ξεκίνησε συναντήσεις με την ψυχοθεραπεύτριά του, παρόλο που ο φόβος παρέμενε. Μαζί προσπάθησαν να εστιάσουν στο πώς ένιωθε εκείνη την στιγμή και στο πώς θα απενοχοποιούσε, τον φόβο και όλες εκείνες τις σκέψεις. Οι πρώτες επισκέψεις του ήταν για να αναλύσουν τη φοβία του και λίγο τη ζωή του, ώστε να γνωρίσει καλύτερα η ψυχοθεραπεύτρια τον Πάτροκλο και να τον κατανοήσει.

«Ήταν δύσκολο, ήταν πάρα πολλά δύσκολο. Θυμούμαι ερώτησε με σε πόσο καιρό περιμένω να δω αποτελέσματα τζιαι είπα της 'εν ξέρω πόσο θα πάρει, αλλά θέλω σε δύο μήνες να δω διαφορά'. Είπε μου ότι χρειάζεται μια περίοδος περίπου έξι μηνών τζιαι εγώ εν το πίστευκα. Ελάλουν της αποκλείεται. Ήταν σοκ για εμένα να ακούω τζείνο το πράγμα. Διερωτόμουν πώς θα αντέξει ο οργανισμός μου έξι μήνες το λιγότερο; Μέχρι τότε είχα χάσει 6 κιλά τζιαι ήμουν ήδη αρκετά λεπτός. Είχαν ήδη ξεκινήσει οι ζαλάδες και τα σχετικά. Ήξερα ότι αν συνεχίσω έτσι θα χάσω τζιάλα κιλα, τζιάλα τζιάλα τζιάλα… ώσπου να μην αντέξει ο οργανισμός μου άλλο…»

Τελικά τα αποτελέσματα ήρθαν μετά από οκτώ μήνες. Έπρεπε να παίρνει τα φαγητά μαζί του και να τα δοκιμάζει εκεί. Βαθμολογούσε τις τροφές που έτρωγε με το κατά πόσο τις θεωρούσε δύσκολες στην κατάποση. Ένιωθε και έλεγε στην ψυχοθεραπεύτρια του ότι δεν ήξερε πώς να καταπιεί. Μία αυτοματοποιημένη διεργασία όπως την κατάποση, ήταν για τον ίδιο ένας άθλος. 

«Όταν τρώμε δεν μπαίνουμε σε διαδικασία για το πως και τι. Εγώ όμως επειδή η σκέψη μου ήταν εστιασμένη εκεί και ήθελα να πάρω τον έλεγχο αυτής της διεργασίας, δεν ήξερα πως να το κάνω.

«Ξεκινήσαμε από τις πιο εύκολες και βάλαμε στόχο να φτάσουμε στις σιεφταλιές. Οι σιεφταλιές ήταν το τοπ. Ήταν εκεί που θα λέγαμε ότι τα καταφέραμε. Ακόμα θυμούμαι πολλά χαρακτηριστικά ότι έβαζα μόνο τέσσερις κόκκους ρύζι στο πιρούνι μου τζιαι εφαίνετουν μου τόσο δύσκολο να το φάω. Ένιωθα σαν ένα μωρό παιδί που αφήνει την φρουτόκρεμα και ξεκινάει κανονικό φαγητό και του λέει η μαμά του να καταπιεί αργά. Χρονομετρούσαμε την ώρα που έκανα να μασήσω και να καταπιώ μια μπουκιά. Έκανα μέχρι και 7 λεπτά στις αρχές. Τόσος ήταν ο φόβος μου. Σιγά σιγά ο χρόνος έπεφτε». 

Ο Πάτροκλος, εξηγεί ότι δεν ξεπεράστηκε η φαγοφοβία του στο 100% όμως έκανε ένα δρόμο μέχρι το 90-95%. Καθ'όλη την διάρκεια της θεραπείας του, σκεφτόταν μόνο θετικά και προσπαθούσε να μπλοκάρει τις αρνητικές σκέψεις, απασχολώντας τον εαυτό του με άλλες ασχολίες. Ακόμα και όταν δεν είχε άλλες αντοχές να συνεχίσει, έβγαινε στον κήπο του και καθάριζε για να μην σκέφτεται αρνητικά.

«Από την στιγμή που ήθελα να ζήσω, έπρεπε να βρω έναν τρόπο να τα καταφέρω και τα κατάφερα. Τα κιλά μου τα ξαναέβαλα πίνοντας 3 smoothies και milkshakes την ημέρα. Είχαν μέσα συνήθως λαχανικά, βρώμη και σοκολάτες. Ήταν ο τρόπος ώστε να πιάνω πρωτεΐνες και τα σχετικά».

Παράλληλα με την ψυχοθεραπεία του έπαιρνε και αγχολυτικά και αντικαταθλιπτικά χάπια που τον βοηθούσα με την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ocd). «Παίρνω αυτά τα φάρμακα χωρίς ίχνος ντροπής. Υπάρχει και αυτό το ταμπού στη κοινωνία που αν πίνεις χάπια είσαι πελλός, αν πας στον ψυχολόγο είσαι πελλός… Πρέπει να καταλάβουμε ότι είναι εντάξει να ζητάς βοήθεια».

Ένα χρόνο μετά όπως λέει χαρακτηριστικά ο Πάτροκλος, «διούμε του φαγιού τζιαι αφταίνει πάλε».

«Πλέον τη ζωή μου την βλέπω αλλιώς. Αγαπώ τη ζωή, πάντα την αγαπούσα βέβαια. Προσπαθώ να βρίσκω πράγματα που με κάνουν χαρούμενο. Πράγματα που στο τέλος της νύχτας θα τα θυμηθώ με ένα χαμόγελο. Ζω βασικά! Προσπαθώ να έχω γεμάτη τη μέρα μου με πράγματα. Να δημιουργώ, να φτιάχνω το κήπο μου, να παίζω με τα σκυλιά μου. Αλλά αν κάτσω και μια μέρα στο καναπέ χωρίς να κάνω τίποτε, δεν παραπονιέμαι. Χρειάζεται κι αυτό. Ασχολούμαι πιο ενεργά με τον εθελοντισμό, είμαι εθελοντής στο «Αγκαλιάζω με αγάπη». Όπως και όποτε μπορώ. Γενικότερα προσπαθώ να φέρω μια ισορροπία στη ζωή μου, όσο δύναται. Με ενδιαφέρει το μέλλον μου και θέτω τους στόχους μου και ένα “X” πλάνο».

Αυτή την περίοδο είναι πιο μοναχικός και νιώθει την ανάγκη ότι θέλει να συγκεντρωθεί στον εαυτό του για λίγο.Αναζητεί την θετικότητα στη ζωή του και οτιδήποτε τοξικό το απωθεί. 

«Δεν θέλω τέτοια στη ζωή μου. Θα ήθελα να βοηθήσω άλλους ανθρώπους μέσα από την εμπειρία μου. Δεν ξέρω αν μπορούμε να σώσουμε τη γενιά μας αλλά θα προσπαθήσω. Τουλάχιστον να έχουμε γερές βάσεις για τις επόμενες γενιές. Κι αυτό που κάνω τώρα για βοήθεια είναι ώστε αν κάποιος νοσεί ψυχικά να καταλάβει ότι δεν είναι ντροπή. Ούτε οι φοβίες, ούτε η κατάθλιψη, ούτε τα χάπια. Ντροπή είναι να στιγματίζεις τους ανθρώπους με τις «Ιδιομορφίες» τους. «Ο τρελός, ο χοντρός, ο μετανάστης». Ντροπή είναι η άγνοια».