Διαρροή αστυνομικής κατάθεσης σε μάρτυρα, ανατροπές και θέμα για μη δημόσια δίκη

Από αναβολές, ανατροπές και… χίλια μύρια κύματα περνά η πολύκροτη υπόθεση της απόπειρας φόνου του Παναγιώτη Παναγιώτου άλλως «Γλύκας», που διαπράχθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2017 στο κέντρο της Λευκωσίας και δύο χρόνια μετά, με νέα του μαρτυρία, αφού προηγουμένως ενέπλεξε άλλα άτομα, οδήγησε στο εδώλιο του κατηγορουμένου τους Αλέξη Μαυρομιχάλη και Ντίντι Ρούντολφ.

Παρά το γεγονός ότι η υπόθεση καταχωρήθηκε τον Φεβρουάριου του 2020, λόγω κορωνοϊού, αναβολών, ενστάσεων και εφέσεων, ο βασικός μάρτυρας κατηγορίας, που είναι ο το θύμα της απόπειρας, έγινε κατορθωτό να καταθέσει ενώπιον του Μόνιμου Κακουργιοδικείου Λευκωσίας, τον περασμένο Ιανουάριο. Ωστόσο, η κυρίως εξέταση συνεχίζεται, ενάμιση μήνα μετά, αφού μεσολάβησαν νέες αναβολές, ενώ ακολούθως θα αρχίσει η διαδικασία αντεξέτασης του, από τους δικηγόρους των κατηγορουμένων, Αντώνη Δημητρίου και Μαρίνο Καούλλα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Άρχισε η πολυαναμενόμενη κατάθεση «Γλύκα», ήρθε τετ-α-τετ με Αλέξη και Ρούντολφ

Η κατάθεση του «Γλύκα» θεωρείται καθοριστική για την έκβαση της υπόθεσης, αφού από τη μία είναι ο βασικός μάρτυρας της Κατηγορούσας Αρχής, βάσει της οποίας θέλει να «δέσει» την υπόθεση και να πετύχει καταδίκες, ενώ από την άλλη, για την υπεράσπιση, είναι η μαρτυρία, μέσα από την οποία θέλει να αποδείξει πως πρόκειται για φιάσκο, αφού θέση της, όπως αναφέρθηκε κατ’ επανάληψη ενώπιον Δικαστηρίου, είναι πως πρόκειται για εκδικητική ενέργεια με αλλότρια κίνητρα, παραπέμποντας στις αντιφατικές καταθέσεις του παραπονούμενου που μεταξύ άλλων, υποδείκνυε διαφορετικούς δράστες (σ.σ στη μια περίπτωση υποδείχθηκε φωτογραφία, ταυτοποιήθηκε πρόσωπο Αλβανικής καταγωγής και εναντίον του εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης).

Εκτός μαρτύρων κατηγορίας Φάνος, δεν επιβεβαίωσε ούτε Ζαβράντωνας 

Όταν ο «Γλύκας» έδωσε τη νέα του κατάθεση ενώπιον των Αρχών, στην οποία ενέπλεκε τον Αλέξη Μαυρομιχάλη και τον Ιωσήφ Ιωσήφ άλλως Σήφης (σ.σ εκτίει ποινή φυλάκισης στα κατεχόμενα) ως ηθικούς αυτουργούς και Ντίντι Ρούντολφ ως το πρόσωπο που πάτησε τη σκανδάλη, είχε ισχυριστεί πως δεν μίλησε νωρίτερα, καθώς δεχόταν πιέσεις, ενώ επικαλέστηκε άλλους δύο μάρτυρες, τον Φάνο Χατζηγεωργίου και τον Γιώργο Ζαβράντωνα.

Οι δύο, ενώ αναμενόταν να χρησιμοποιηθούν ως μάρτυρες κατηγορίας από την Κατηγορούσα Αρχή, αφού στην ουσία θα έρχονταν να «δέσουν» με την μαρτυρία του «Γλύκα», εντούτοις άλλαξαν τα δεδομένα, αφού διέψευσαν τα όσα είχε αναφέρει ο παραπονούμενος.

Ο Φάνος Χατζηγεωργίου από την πλευρά του, με ένορκη δήλωση του, ανέφερε πως κατέθεσε ψέματα καθώς απειλήθηκε από τον «Γλύκα», ενώ μετά την εξέλιξη αυτή, αφαιρέθηκε από τους μάρτυρες κατηγορίας.  

Σε ότι αφορά τον Γιώργο Ζαβράντωνα, σε κατάθεση του, απέρριψε πως πίεζε τον παραπονούμενο να μην μιλήσει, αναφέροντας μάλιστα πως ο «Γλύκας» είχε αναγνωρίσει σε φωτογραφία Αλβανό, ως τον επίδοξο εκτελεστή του. Ως εκ τούτου, μετά την κατάθεση του, βγήκε και αυτός από το πλάνο των μαρτύρων που ενδεχομένως να χρησιμοποιείτο από την Κατηγορούσα Αρχή. 

Σημειώνεται πως ο Χατζηγεωργίού, εκτός απρόοπτου, αναμένεται να χρησιμοποιηθεί από την υπεράσπιση των κατηγορουμένων, ενώ θα κληθούν ως μάρτυρες υπεράσπισης και άλλα πρόσωπα, τα οποία μέχρι στιγμής δεν αποκαλύπτονται από τον Αντώνη Δημητρίου.    

Διαρροή κατάθεσης μάρτυρα σε… μάρτυρα

Κατά την προηγούμενη ακροαματική διαδικασία ενώπιον Κακουργιοδικείου και ενώ κατέθετε ο «Γλύκας», η Κατηγορούσα Αρχή σε ερώτηση στον μάρτυρα, διαπιστώθηκε πως είχε στην κατοχή του κατάθεση που λήφθηκε από συγκεκριμένο πρόσωπο, γεγονός που προκάλεσε έκπληξη στο Δικαστήριο, ενώ η Κατηγορούσα Αρχή ανέφερε πως δεν γνώριζε για την συγκεκριμένη κατάθεση.

Όπως διαπιστώθηκε στη συνέχεια, ο «Γλύκας» είχε στην κατοχή του κατάθεση προσώπου που κατέθεσε πρόσφατα ενώπιον της Αστυνομίας για την υπόθεση, γεγονός που προκάλεσε και την έντονη αντίδραση του δικηγόρου των κατηγορουμένων Αντώνη Δημητρίου, ο οποίος δεν γνώριζε για την ύπαρξη της, αφού δεν δόθηκε στην υπεράσπιση από την Κατηγορούσα Αρχή. 

Η άγνοια της Εισαγγελίας για την συγκεκριμένη κατάθεση, ανασκευάστηκε στην σημερινή δικάσιμο (σ.σ η προηγούμενη ήταν την περασμένη Παρασκευή), με τον εκπρόσωπο της Κατηγορούσας Αρχής να αναφέρει πως του είχε παραδοθεί από το ΤΑΕ (σ.σ μετά τα όσα διαδραματίστηκαν στο Δικαστήριο), αναφέροντας πως δεν θα χρησιμοποιηθεί ο μάρτυρας στη δίκη, ενώ είπε πως δεν αναγνώρισε το άτομο που υπέγραφε την κατάθεση, αφού γνώριζε το άτομο με άλλο όνομα.    

Η νομική ερμηνεία για τη διαρροή κατάθεσης

Η διαρροή της κατάθεσης προσώπου στον βασικό μάρτυρα κατηγορίας και παραπονούμενο της υπόθεσης, χαρακτηρίζεται από νομικούς κύκλους ως πολύ σοβαρό ζήτημα, υποδεικνύοντας την ίδια ώρα πως «προκύπτουν παράμετροι που υποδηλώνουν ποινικά κολάσιμες πράξεις».

Όπως εξηγήθηκε από δικηγόρους, «πέραν από ενδεχόμενο ποινικό αδίκημα, πλέον εγείρονται αμφιβολίες ως προς την αντικειμενική υφή της γνησιότητας της μαρτυρίας, της προκατασκευασμένης μαρτυρίας, τον αυθορμητισμό με τον οποίο αύριο θα κληθεί να απαντήσει σε ερωτήσεις ο μάρτυρας και γενικότερα πρόκειται για μάρτυρα γεγονότων που είδε και έζησε και όχι κάποιο, ο οποίος καταθέτει μετά που περισυνέλλεξε πληροφορίες και στοιχεία εξωγενή από αυτά τα οποία ο ίδιος ξέρει».   

Επίσης, σύμφωνα πάντα με τους ίδιους νομικούς κύκλους, «στο τέλος δημιουργούνται πραγματικές ανησυχίες για το ρολό της Αστυνομίας και των ανακριτικών Αρχών στην υπόθεση. Όπως γνωρίζουμε η διερεύνηση μιας υπόθεσης πρέπει να παρέχει εχέγγυα αμεροληψίας, ανεξαρτησίας και αντικειμενικότητας και όχι παρωπιδισμός. Ποιος έδωσε την κατάθεση; Πώς και με ποιο τρόπο αλλά και γιατί;»

Την ίδια νομικοί κύκλοι υπενθυμίζουν πως ο τέως Υπαρχηγός Αστυνομίας Αντρέας Κυριάκου, είχε διωχθεί ποινικά με υπόνοια για διαρροή απόρρητων εγγράφων, υπόθεση η οποία τελικά έκλεισε πριν καν αρχίσει ενώπιον Δικαστηρίου.   

Αίτημα αφαίρεσης μάσκας

Ο δικηγόρος των κατηγορουμένων Αντώνης Δημητρίου, μετά την ολοκλήρωση της κυρίως εξέτασης του «Γλύκα» αναμένεται να περάσει στην αντεπίθεση με σκληρή αντεξέταση, βγάζοντας από την φαρέτρα του όπλα, που έχουν να κάνουν με στοιχεία, καταθέσεις και μαρτυρίες που μέχρι στιγμής δεν αποκάλυψε, ώστε να αντικρούσει την κατάθεση του παραπονούμενου.   

Ωστόσο, πριν την έναρξη της αντεξέτασης, ο δικηγόρος έθεσε εκ νέου ζήτημα για την χρήση προστατευτικής μάσκας από τον μάρτυρα, τονίζοντας πως είναι σημαντικό να φαίνεται το πρόσωπο του «Γλύκα» κατά τη διάρκεια της κατάθεσης του.

Όπως ανέφερε ο κ. Δημητρίου, «το αίτημα για εξέταση της Συνταγματικότητας της ΚΔΠ 468/2020 εδράζεται στο άρθρο 30 του Συντάγματος και το Άρθρο 6 της ΕΣΔΑ τα οποία προνοούν ότι έκαστος κατηγορούμενος έχει το αναφαίρετο δικαίωμα σε Δίκαιη Δίκη, αλλά και σύμφωνα με το άρθρο 12(5)(δ), έκαστος κατηγορούμενος έχει δικαίωμα στην αντεξέταση των μαρτύρων, κάτι που εξ’ υπακούει την δυνατότητα να βλέπει τις αντιδράσεις τους και τις εκφράσεις τους.

Ο Αντώνης Δημητρίου σημείωσε πως το δικαίωμα του κατηγορούμενου σε Δίκαιη Δίκη αλλά και στην αντεξέταση του μάρτυρα, επιτάσσει όπως η όλη διαδικασία διασφαλίζει την δυνατότητα του Δικαστηρίου να μπορεί να αξιολογήσει τον μάρτυρα βλέποντας όλα τα χαρακτηριστικά, εκφράσεις προσώπου, αντιδράσεις, μορφασμούς αλλά και νεύματα, χαρακτηριστικά και εκφράσεις που στο τέλος της ημέρας θα αποτελέσουν και το υπόβαθρο για την κρίση του Δικαστηρίου ως προς την αξιοπιστία του μάρτυρα.

Εισήγηση της υπεράσπισης είναι όπως καταθέσει μέσω προστατευτικού γυαλιού με την ταυτόχρονη χρήση μάσκας face shield, θέτοντας θέμα αντισυνταγματικότητας και παραπέμποντας την ίδια ώρα στα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα των κατηγορουμένων.

Το Δικαστήριο για το εν λόγω ζήτημα επιφύλαξε την απόφαση του.

Δίκες κεκλεισμένων των θυρών

Η ακροαματική διαδικασία ενώπιον Κακουργιοδικείου διεξάγεται υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, ενώ τόσο οι Αλέξης Μαυρομιχάλης και Ντίντι Ρούντολφ, όσο και ο παραπονούμενος Παναγιώτης Παναγιώτου, οδηγούνται στο Δικαστήριο υπό την συνοδεία αντιτρομοκρατικού ουλαμού.

Λόγω των μέτρων για αναχαίτιση της πανδημίας, στην αίθουσα δεν επιτρέπεται η παρουσία των δημοσιογράφων και στην ουσία η δίκη, τόσο η συγκεκριμένη όσο και άλλες, διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών, με αποτέλεσμα η πληροφόρηση σε όλες τις δίκες να είναι περιορισμένη και μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, ακόμη και ανύπαρκτη. Αποτέλεσμα, πολλές υποθέσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας και είχαν δημόσιο ενδιαφέρον, να βρίσκονται στο άγνωστο, ενώ δεν υπάρχει η δυνατότητα να μεταδοθούν όλα τα γεγονότα και να ακουστούν όλες οι πλευρές. (σ.σ Ορισμένα Δικαστήρια επιτρέπουν την είσοδο σε δημοσιογράφους, όπως και το Ανώτατο έχει καθορισμένο όριο ατόμων στις αίθουσες)

Το ζήτημα αυτό έθεσε και ενώπιον Κακουργιοδικείο ο δικηγόρος των δύο κατηγορουμένων. 

Ωστόσο, εύλογα διερωτάται κάποιος, εάν για παράδειγμα υπήρχε δίκη για τη διαφθορά και τις αποκαλύψεις του Αl jazeera, θα διεξαγόταν κεκλεισμένων των θυρών; Δεν θα μπορούσε, αφού οι δίκες είναι δημόσιες, να διευθετηθεί η παρουσία αριθμού δημοσιογράφων με κάποιο τρόπο; Αφού επιτρέπεται η παρουσία αρκετών αστυνομικών και ασκούμενων δικηγόρων, να επιτραπεί και η είσοδος σε λειτουργούς των ΜΜΕ;  

Απαντήσεις στα ερωτήματα δίνει ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Χρήστος Κληρίδης, ο οποίος μιλώντας στον REPORTER ανέφερε πως, «δεν καταργήθηκαν οι δημόσιες ακροάσεις, αλλά λόγω των διαταγμάτων και του περιορισμού των ατόμων που πρέπει να βρίσκονται στην αίθουσα, υπάρχει πρακτική αδυναμία. Το πρόβλημα, το έχω αντιμετωπίσει κι εγώ τελευταία, όταν έκανα μια ακρόαση, σε αίθουσα που ήταν τόσο μικρή και δεν επιτρέπονταν καν, αριθμητικά, οι διάδικοι, οι οποίοι έχουν δικαίωμα να είναι παρόντες στη διαδικασία να την παρακολουθήσουν. Το Δικαστήριο είπε, ότι εάν θέλετε να είναι παρόντες οι διάδικοι να αναβληθεί η υπόθεση». 

Όπως εξήγησε ο κ. Κληρίδης, ουσιαστικά, οποιοσδήποτε, ακόμα και από τους διαδίκους, μπορεί να εγείρει θέμα, όπως η ακρόαση να είναι ανοιχτή. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα πρέπει να επιτραπεί κοινό ή δημοσιογράφοι εντός της αίθουσας. Εάν συμβεί αυτό, το Δικαστήριο θα πει ότι δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα και αν επιμένει οποιοδήποτε μέρος, η υπόθεση θα αναβληθεί. 

«Δεν τίθεται θέμα να παραβιάζεται το δικαίωμα, αλλά αυτό που συμβαίνει είναι μια συναίνεση των διαδίκων, προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία. Αυστηρά ομιλούντες όμως, αυτό είναι και παραβίαση του Συντάγματος. Λόγω της συγκεκριμένης κατάστασης, στα Δικαστήρια, επηρεάζονται τα δικαιώματα του κατηγορουμένου, όμως, το ερώτημα που τίθεται είναι εάν συγκατατίθεται ο κατηγορούμενος στις ποινικές υποθέσεις ή εάν συγκατατίθεται ο διάδικος στις αστικές υποθέσεις, προκειμένου να μην αναβληθεί η υπόθεση, μπορεί να μην φέρει ένσταση. Αν επιμένει, το Δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να αναβάλει την υπόθεση». 

Μια εναλλακτική που υπάρχει, όπως τόνισε ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου, είναι ότι το Δικαστήριο να κάνει διάλειμμα και να ζητήσει από τον Πρωτοκολλητή διευκρίνηση, κατά πόσον υπάρχει μεγαλύτερη αίθουσα για να επιτρέπεται μεγαλύτερος αριθμός ατόμων. 

«Σπανιότατα όμως συμβαίνει αυτό, γιατί όλες οι αίθουσες είναι πλήρεις ή μικρού μεγέθους. Αυτό είναι το πρόβλημα που προκύπτει από το διάταγμα, το οποίο περιορίζει τα άτομα ανά τετραγωνικό. Αν υπολογίσετε τον Δικαστή, την στενοτυπίστρια, τους δύο δικηγόρους και τους δύο διάδικους και ένα μάρτυρα, αυτοί είναι επτά άτομα. Άρα με ένα άτομο ανά δέκα τετραγωνικά, σημαίνει ότι πρέπει η αίθουσα να είναι 70 τετραγωνικά και δεν έχουμε πολλές αίθουσες τέτοιου μεγέθους. Άρα υπάρχει πρακτικό πρόβλημα. Δεν λέει η εγκύκλιος ότι απαγορεύεται να παρακολουθήσει ο οποιοσδήποτε, απλά είναι πρακτικό το πρόβλημα λόγω του διατάγματος».