H αποστέρηση του σχολείου επιφέρει στο ψυχισμό του παιδιού σοβαρές συνέπειες

H αποστέρηση του σχολείου μπορεί να επιφέρει στο ψυχικό κόσμο του παιδιού αρνητικά αποτελέσματα ανάλογα με την κακοποίηση, καθώς το σχολείο καθορίζει τη ρουτίνα του παιδιού και ενισχύει το αίσθημα ασφάλειας σημείωσε η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου και μέλος της Ειδικής Επιτροπής του Υπουργείου Υγείας, Μόνικα Σιακού στο διαδικτυακό σεμινάριο που διεξήχθη το απόγευμα σήμερα διαδικτυακά  με θέμα “Η θωράκιση της ψυχικής ανθεκτικότητας των παιδιών του δημοτικού σχολείου για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, μέσα από την καθημερινή διδασκαλία”.

Στο σεμινάριο που απευθυνόταν σε εκπαιδευτικούς Δημοτικής Εκπαίδευσης, η κ. Σιακού  είπε πως είναι λογικό κάποιοι να ζορίστηκαν από την πρωτόγνωρη κατάσταση  της πανδημίας "και είναι εντάξει να χάσαμε την ισορροπία είτε ως γονείς είτε ως εκπαιδευτικοί". Ανέφερε μεταξύ άλλων, ότι ο εγκλεισμός και η πανδημία είχαν σοβαρότερες επιπτώσεις στα μοναχοπαίδια και στα παιδιά που βιώνουν συνθήκες φτώχειας. Τόνισε δε ότι πρέπει να υπάρχει ισορροπία μεταξύ ασφάλειας της σωματικής υγείας και της ψυχικής υγείας. 

Ο Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Πρόδρομος Προδρόμου ανέφερε ότι πολύ σημαντικό με την επάνοδο των μαθητών στις τάξεις να αντιμετωπιστούν και οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας.

Προσθέτοντας ότι ακούει από εκπαιδευτικούς για διαφορετικές συμπεριφορές και ψυχολογική φόρτιση είτε στην πρωτοβάθμια βαθμίδα της εκπαίδευσης είτε στη δευτεροβάθμια, σημείωσε πως  τα αντικοινωνικής λογικής μέτρα έχουν πρόσθετο συναισθηματικό φόρτο.

Συνεχίζοντας είπε ότι στόχος του Υπουργείου και του σεμιναρίου είναι με την επιστημονική καθοδήγηση να δοθούν όπλα και κατευθύνσεις στους εκπαιδευτικούς να διαχειριστούν το θέμα και ανέφερε ότι το Υπουργείο Παιδείας θα προβληματιστεί για τη συνέχεια που θα έχει το σεμινάριο με το οποίο έγινε η αρχή.

Η πανδημία πέρα από τις οικονομικές επιπτώσεις έχει και ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις, τόνισε καταλήγοντας ο κ. Προδρόμου.

Αναπτύσσοντας τους πυλώνες θωράκισης της ψυχικής ανθεκτικότητας των παιδιών του δημοτικού σχολείου η κ. Σιακού ανέφερε ότι η πανδημία προστέθηκε στις τραυματικές εμπειρίες που μπορεί να βιώσει κάποιο παιδί.

Στη συνέχεια είπε πως οι εκπαιδευτικοί μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των παιδιών να αντεπεξέλθουν στις τραυματικές εμπειρίες, διευκρινίζοντας ότι είναι λιγοστές οι πληροφορίες για τις επιπτώσεις του εγκλεισμού.

Συνεχίζοντας, ανέφερε ότι έρευνες υπάρχουν για ημέρες εγκλεισμού σε τυφώνες και είπε πως τέλος του 2020 έρευνες που διενεργήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξαν  ότι από την πανδημία αυξήθηκαν τα συμπτώματα της αρνητικής ψυχικής φόρτισης με σημαντική διαφορά  σε ηλικίες 7 με 11 ετών.

Ανέφερε περαιτέρω ότι έρευνα στην Ισπανία έδειξε ότι τα παιδιά μετά την πανδημία παρουσίασαν δυσκολία στη συγκέντρωση και στην έκφραση.

Η κ. Σιακού ανέφερε ότι θα πρέπει να εντοπιστούν παιδιά που παρουσιάζουν μειωμένη διάθεση σε σύγκριση με τη διάθεση τους πριν τον εγκλεισμό και που παρουσιάζουν αλλαγή στη συμπεριφορά και να ενημερωθούν οι γονείς, οι οποίοι θα ζητήσουν ψυχική στήριξη των παιδιών τους.

Ίσως και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί να μπορούν να παραπέμψουν παιδιά σε επαγγελματίες υγείας, πρόσθεσε.

Σημείωσε επίσης ότι ενδεχόμενη πίεση για κάλυψη της ύλης ενδεχομένως να επιφέρει πρόσθετο άγχος και πίεση στα παιδιά, στα οποία οι συνθήκες της πανδημίας επέφεραν μείωση του αισθήματος ασφάλειας.

Αναφερόμενη στην ψυχική ανθεκτικότητα, είπε πως δημιουργείται μέσα από καταστάσεις και παράγοντες που επιτρέπουν στο παιδί να αντεπεξέλθει, να αναπτυχθεί φυσιολογικά παρά την έκθεση σε παράγοντες επικινδυνότητας.

Τα ψυχικώς ανθεκτικά άτομα έχουν κοινά χαρακτηριστικά, είτε είναι εγγενή είτε του περιβάλλοντος που μετριάζουν την αρνητική επίδραση των τραυματικών εμπειριών είπε και σημείωσε ότι για πολλά παιδάκια η ρουτίνα  του σχολείου βοηθά να ξεφύγουν από οικογενειακές ή περιβαλλοντικές επιβαρυντικές καταστάσεις.

Αναφερόμενη στην ψυχικά ανθεκτική τάξη, είπε πως καθορίζεται από τη σχέση ανταπόδοσης και φροντίδας μεταξύ ενηλίκων και παιδιών και ειδικά από τις θετικές σχέσεις μεταξύ εκπαιδευτικού – μαθητών και θετικές σχέσεις μεταξύ συμμαθητών, που είναι ό,τι στερήθηκαν τα παιδιά και οι τάξεις τον τελευταίο χρόνο.

Η κ. Σιακού είπε ακόμα πως θα ήταν χρήσιμο να διερευνηθούν μέσα από ένα ερωτηματολόγιο οι ανάγκες ανθεκτικότητας της τάξης.

Αναφερόμενη σε στρατηγικές που προάγουν την ψυχική ανθεκτικότητα στην τάξη, τόνισε ότι δεν κρύβουμε κάτω από το χαλί τις επιπτώσεις της πανδημίας επειδή η αποσιώπηση θα εντείνει την ανασφάλεια των παιδιών.

«Δημιουργούμε συνθήκες να συζητηθεί η πανδημία στην τάξη και στρέφουμε την προσοχή από την τραυματική μνήμη στην  στα θετικά μηνύματα της αντιμετώπισης των συνθηκών και την αλληλοστήριξη.

Σε ό,τι αφορά το μέλλον, η κ. Σιακού είπε πως δεν δίνουμε υπερβολικά αισιόδοξα μηνύματα στα παιδιά, αλλά την πραγματικότητα για να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των παιδιών στους εκπαιδευτικούς.

Συνέστησε να δοθεί έμφαση στην επανασύνδεση των συμμαθητών και όπως όταν είναι δυνατόν οι δραστηριότητες να γίνονται σε εξωτερικό χώρο. Συνέστησε επίσης δραστηριότητες για έκφραση συναισθημάτων, χαλάρωσης,

Ανάφερε ότι είναι σημαντικό οι εκπαιδευτικοί να αναγνωρίζουν μη λεκτικά σημάδια θυμού και θλίψης στα παιδιά και είπε ότι το παιγνίδι είναι ανάγκη μέσα από την οποία μπορούν να εκφράσουν και να εκτονώσουν συναισθήματα που δεν μπορούν να εκφράσουν με τον λόγο

Συνέστησε επίσης προσοχή στο ενδεχόμενο, παιδιά που προσβλήθηκαν από τον ιό ή οι γονείς τους, να στιγματίστηκαν.

Η ρουτίνα από μόνη της είναι προστατευτικός παράγοντας και τα παιδιά στερήθηκαν ουσιαστικά συστατικά με τα οποία αναπτύσσεται η ψυχική ανθεκτικότητα, είπε τέλος.

Πηγή: ΚΥΠΕ