Η ανθρωπιστική κρίση, τα μέτρα που έπεσαν στο κενό και οι κινήσεις στη σκακιέρα

Στις πρώτες γραμμές της λίστας της Κυβέρνησης με τα μεγαλύτερα στοιχήματα που έχει να κερδίσει το 2022, βρίσκεται το μεταναστευτικό πρόβλημα, αφού οι αριθμοί καθ' όλη τη διάρκεια του 2021 εξέπεμπαν σήμα κινδύνου, αφού από τη μία η Κύπρος αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες, με τα Κέντρα Φιλοξενίας να ξεπερνούν τα όρια τους, ενώ από την άλλη, όπως ο ίδιος ο Πρόεδρος τόνισε, υπάρχει κίνδυνος αλλοίωσης του δημογραφικού. 

Και όλα αυτά, με την ανοχή της Ε.Ε, η οποία έστω και καθυστερημένα, έτεινε χείρα βοηθείας, με αποφάσεις που έλαβε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις χώρες που επηρεάζονται. Τα εργαλεία που αναμένεται να παραχωρηθούν, σε συνδυασμό με τα μέτρα που θα ληφθούν από την Κυβέρνηση το νέο έτος, δημιουργούν την ελπίδα για απάμβλυνση του προβλήματος.

Ενός προβλήματος, που αποτέλεσε ορόσημο για το 2021 και το οποίο πλήττει ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά κυρίως τις χώρες της Μεσογείου, εκεί όπου παρατηρείται και η μεγαλύτερη ροή, λόγω της στρόφιγγας που ανοιγοκλείνει ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ασκώντας μέσω ενός ανθρωπιστικού θέματος, πιέσεις στην Ε.Ε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Παιδιά στοιβαγμένα σε κοντέινερ, με κουβέρτες στο πάτωμα και αντίσκηνα σε λάσπες

Η χώρα της Μεσογείου που κλήθηκε να σηκώσει το μεγαλύτερο βάρος των μεταναστευτικών ροών, ήταν η Κύπρος, στην οποία ο Ερντογάν, έστελνε, καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, αβέρτα χιλιάδες μετανάστες, που έψαχναν για ένα καλύτερο μέλλον, εκμεταλλευόμενος την παρουσία του κατοχικού καθεστώτος. 

Μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να βρήκε τον τρόπο να οχυρώσει άλλες διόδους της, όπως για παράδειγμα την θάλασσα, αφού δεν επιτρέπει πλέον την είσοδο σε πλοιάρια που πλησιάζουν τις ακτές της, ωστόσο, την ίδια ώρα, δεν μπόρεσε σε καμία περίπτωση να οχυρώσει τα γκρίζα σημεία της πράσινης γραμμής, τα οποία αποτέλεσαν και συνεχίζουν να αποτελούν την αχίλλειο πτέρνα των μεταναστευτικών ροών.  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στην αντεπίθεση ο Νουρής-«Μεταναστευτικός παράδεισος η Κύπρος επί ημερών ΑΚΕΛ»

Πιάστηκαν στα... συρματοπλέγματα 

Από τους πρώτους μήνες του 2021, η Κυβέρνηση επιχείρησε να προβεί σε τέτοιες ενέργειες, ώστε να βάλει μπλόκο στις ανεξέλεγκτες ροές που έφθασαν σωρηδόν στις περιοχές που εφάπτονται της πράσινης γραμμής, σε μια προσπάθεια να περιορίσει το πρόβλημα, το οποίο ωστόσο, διογκώθηκε, αφού τα μέτρα φαίνεται να μην ήταν επαρκή. 

Ανάμεσα σε αυτά, και η τοποθέτηση συρματοπλέγματος στην περιοχή του Αστρομερίτη, ενέργεια η οποία ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων, τόσο κατά του υπουργού Εσωτερικών όσο και κατά της Κυβέρνησης, με το ζήτημα πλέον να λαμβάνει πολιτικές διαστάσεις και να αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ κομμάτων. Από τη μια το ΑΚΕΛ να κατηγορεί την Κυβέρνηση Αναστασιάδη πως η ενέργεια της παραπέμπει σε οριοθέτηση συνόρων, κάνοντας μάλιστα λόγο για ιδέες του Τραμπ, ενώ στην αντίπερα όχθη, το Προεδρικό διερωτάτο «αν κάποιοι θέλουν τη νεκρή ζώνη να είναι μπάτε σκύλοι αλέστε». 

Ως συνηθίζεται, μετά την πάροδο μερικών ημερών, «το καρκασιαλλίκκι» τελείωσε, με τα συρματοπλέγματα να παραμένουν αμετακίνητα, χωρίς ωστόσο να καταστεί δυνατή η σμίκρυνση του προβλήματος, αφού η ακτίνα της πράσινης γραμμής ξεπερνά τα 184 χιλιόμετρα, με τα γκρίζα σημεία να είναι αμέτρητα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Με το νέο έτος το Ισραηλινό μάτι στην Πράσινη Γραμμή-Καταγγελίες για το Πουρνάρα

Το SOS Νουρή και ο... πολιτικός νάνος

Αφού η πράσινη γραμμή συνέχισε να είναι ξέφραγο αμπέλι, επιβαρύνοντας κι άλλο την ήδη βεβαρημένη κατάσταση στα Κέντρα Υποδοχής μεταναστών, την ίδια ώρα που το πρόβλημα άρχισε να διογκώνεται και δια θαλάσσης, ο υπουργός Εσωτερικών, αναγκάστηκε να εκπέμψει SOS στην Κομισιόν, κηρύσσοντας τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ως εκ τούτου, η Κυβέρνηση αποφάσισε να προχωρήσει σε μια σειρά από ενέργειες όπως η σύναψη συμφωνίας με τον Λίβανο για επαναπροώθηση μεταναστών. 

Οι συγκεκριμένες κινήσεις που έγιναν στην σκακιέρα του μεταναστευτικού, έφραξαν το δρόμο σε πλοιάρια, αφού ανακόπτονταν μόλις εντοπίζονταν από τα ραντάρ και δεν τους επιτρεπόταν η είσοδος στα χωρικά ύδατα της Κύπρου. Παράλληλα, το κράτος φρόντισε να ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι πέραν των δυσβάσταχτων μεταναστευτικών ροών που έφθαναν στο νησί, υπήρχε και το πρόβλημα με τις αιτήσεις ασύλου, που ήταν τετραπλάσιες από άλλες χώρες, ξεπερνώντας το 4% του πληθυσμού. 

Η Ευρώπη από την πλευρά της, μπορεί να ενημερώθηκε για την κατάσταση στην Κύπρο και μέσω δηλώσεων να εξέφρασε την στήριξή της, ωστόσο πρακτικά το πρόβλημα δεν επιλυνόταν. Η οικονομική στήριξη των 178 εκατομμυρίων που διατέθηκαν για έξι χρόνια ήταν μικρή, αφού το κράτος συνείσφερε άλλα τόσα, όπως είχε αναφερθεί στη Βουλή από τον υπουργό Εσωτερικών.

Χρήματα όμως, δεν λάμβανε μόνο η Κύπρος, αλλά και η Τουρκία ώστε να σταματήσει να στέλνει καραβάνια μεταναστών στην Ευρώπη, συμφωνία που επίσης δεν τηρήθηκε, βάσει των χιλιάδων μεταναστευτικών ροών που πέρασαν, κυρίως μέσω των κατεχομένων. 

Κάπου εδώ, ταιριάζει απόλυτα μια αναφορά πρώην υπουργού Εξωτερικών του Βελγίου, την οποία έκανε πριν από 30 χρόνια. Ο Μαρκ Εϊσκένς, είχε πει το 1991, ότι «η ΕΕ είναι οικονομικός γίγαντας, πολιτικός νάνος και στρατιωτικό σκουλήκι...»

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Infographic: Ο χάρτης του μεταναστευτικού-Οι αριθμοί, οι διαδρομές και η Κύπρος

Οι προβλέψεις που ξεπεράστηκαν και τα γκέτο 

Η ανοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις εριστικές κινήσεις της Τουρκίας, είχαν ως αποτέλεσμα οι προβλέψεις που ήθελαν την Κύπρο να υποδέχεται περίπου δέκα χιλιάδες ανθρώπους το 2021, να ξεπεραστούν κατά πολύ. Μέχρι τον Νοέμβριο, μήνα κατά τον οποίο υπάρχουν συγκεντρωτικά στοιχεία, ο αριθμός των μεταναστών άγγιξε τις 11500, πολύ πιο πάνω δηλαδή από τις προβλέψεις. Αυτό σημαίνει ότι κατά μέσο όρο, πάνω από χίλια πρόσωπα έφθαναν στο έδαφος που ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία, κάθε μήνα.

Οι ανεξέλεγκτες ροές, έσφιξαν ακόμη περισσότερο τη θηλιά της Κυβέρνησης, αφού πλέον τα κέντρα φιλοξενίας είναι ασφυκτικά γεμάτα, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να προσφερθούν ούτε τα στοιχειώδη σε αυτούς τους ανθρώπους που έρχονται στην Κύπρο για ένα καλύτερο αύριο. 

Παράλληλα, διογκώθηκε άλλο ένα πρόβλημα, το οποίο τα προηγούμενα χρόνια παρατηρείτο, σε μικρότερο όμως βαθμό, ειδικότερα σε περιοχές περιορισμένης ανάπτυξης της κάθε πόλης. Πρόκειται για τις πολυκατοικίες γκέτο, στις οποίες κάποιοι θέλοντας να εκμεταλλευτούν τα πενιχρά χρηματικά έσοδα των μεταναστών, αλλά και την ανέχεια του κράτους, στοίβαζαν ανθρώπους σε διαμερίσματα, χωρίς ρεύμα και χωρίς νερό, οδηγώντας αναπόφευκτα σε κρούσματα εγκληματικότητας. 

Μάλιστα, μέχρι και καταγγελίες έγιναν στη Βουλή για πολυκατοικία, ο ιδιοκτήτης της οποίας χρωστούσε εξαψήφιο ποσό στην Υδατοπρομήθεια, του το έκοψαν, αλλά θέλοντας να συνεχίσει να λαμβάνει χρήματα από τους μετανάστες, τους μετέφερε νερό αμφιβόλου ποιότητας, με υδροφόρες, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία τους. 

Μετά από μια σειρά γεγονότων, κάποια από τα οποία είναι λίγο πολύ γνωστά και είχαν τραγική κατάληξη, με αποκορύφωμα ένα φονικό, το κράτος κινητοποιήθηκε για να επιλύσει το πρόβλημα. Παρόλα αυτά, το κατά πόσον επιλύθηκε η μετακινήθηκε σε μια άλλη περιοχή ή σε μια άλλη πολυκατοικία, θα το δείξει ο χρόνος. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η μεγάλη εικόνα του μεταναστευτικού, τα δίκαια της Κύπρου και το φιάσκο των 61

Σφίγγει ο κλοιός το 2022, μπαίνουν μπλόκα 

Λίγες μέρες πριν την είσοδο στο 2022, η Ευρωπαϊκή Ένωση φρόντισε, έστω και καθυστερημένα, να κατσαδιάσει την Τουρκία για την συμβολή της στην ανθρωπιστική κρίση, ενώ το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, συνεργαστούν με τις χώρες της Ε.Ε. για να υιοθετήσουν μια πιο ενοποιημένη πολιτική για τους επαναπατριζόμενους μετανάστες που δεν δικαιούνται νόμιμη παραμονή.

Μπαίνοντας στη νέα χρονιά και δεδομένου ότι οι αφίξεις μεταναστών θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως μοχλός πίεσης από την Τουρκία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κυβέρνηση αποφάσισε να λάβει μια σειρά από μέτρα, τα οποία θα αρχίσουν να εφαρμόζονται ή θα εφαρμοστούν στην ολότητά τους, εντός του 2022. 

Ήδη, έχει συναφθεί συμφωνία με ισραηλινή εταιρεία, ώστε σε βάθος τριετίας να εγκατασταθούν κλειστά κυκλώματα παρακολούθησης στην πράσινη γραμμή, κάποιες από τις οποίες αναμένεται να τοποθετηθούν εντός του έτους. 

Οι κάμερες θα καλύπτουν εικόνα και ήχο επί 24ωρου, τις οποίες θα εξετάζουν χειριστές, ώστε να εντοπίζουν πρόσωπα που επιχειρούν να περάσουν στις ελεύθερες περιοχές δια μέσου κατεχομένων, από γκρίζα σημεία. 

Παράλληλα, αναμένεται να ολοκληρώσει τις ενέργειές της και η διυπουργική επιτροπή, που αποτελείται από τους υπουργούς Εσωτερικών, Δικαιοσύνης και Άμυνας, η οποία συστάθηκε για να καταθέσει προτάσεις στο Υπουργικό Συμβούλιο, ώστε να παρθούν επιπρόσθετα μέτρα στην πράσινη γραμμή. 

Οι προτάσεις θα παρουσιαστούν σε μια από τις πρώτες συνεδριάσεις του Υπουργικού, για το 2022. Μια από αυτές θα είναι η ενίσχυση των περιφράξεων, αλλά και η ενίσχυση των γκρίζων σημείων, με ανθρώπινο δυναμικό.

Ένα άλλο σημαντικό θέμα που αναμένεται να επιλυθεί, είναι αυτών των χώρων εγκατάστασης μεταναστών, αφού εντός του έτους αναμένεται να ανοίξουν τις πύλες τους οι «Λίμνες». Πρόκειται για κέντρο εγκατάστασης μεταναστών, το οποίο βρίσκεται στη Λάρνακα. Το εν λόγω κέντρο, θα μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και 1000 άτομα, ενώ στο μέλλον ο στόχος είναι να αυξηθούν στα 1500.

Σημειώνεται ότι βάσει του σχεδιασμού που υπάρχει, το νέο κέντρο θα είναι εξαιρετικά βοηθητικό για αποσυμφόρηση, ιδιαίτερα του κέντρου στην Κοκκινοτριμιθιά, αφού σκοπός της Κυβέρνησης είναι οι αιτητές που θα εξετάζονται στην Κοκκινοτριμιθιά και των οποίων οι αιτήσεις ενδεχόμενα να απορρίπτονται, να μεταφέρονται στον χώρο διαμονής του κέντρου Λίμνες, μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, η οποία μπορεί να προϋποθέτει και προσφυγή στο δικαστήριο».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Τα μέτρα για μπλόκο στις ροές μεταναστών-Αίτημα για φρένο στις αιτήσεις ασύλου