Οι… κόκκινες γραμμές που ξεθωριάζουν μπροστά στη νομή της εξουσίας

Αλλού με γοργούς και αλλού με αργούς ρυθμούς ξεκίνησαν στα κόμματα οι σχεδιασμοί ενόψει των Προεδρικών Εκλογών του 2023. Με τα πλείστα εξ αυτών να έχουν μπροστά τους ιδεολογικοπολιτικά συνέδρια που έχουν προγραμματιστεί μέχρι την Άνοιξη του 2022, αναμένεται πως πλήρης και τελική εικόνα για το τι θα πράξει το κάθε κόμμα στις Προεδρικές, θα πρέπει να αναμένεται μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου.    

Αναμφίβολα, πρωταρχικός στόχος όλων ειδικά και μέσα από αυτές τις πρώτες τοποθετήσεις κομματικών στελεχών που άρχισαν δειλά δειλά να δημιουργούν το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθούν, δεν είναι άλλος από τη νομή της εξουσίας. Είναι ενδεικτικό πως τουλάχιστον πέντε από τα επτά κόμματα που βρίσκονται στη Βουλή, έχουν θέσει από σήμερα τον στόχο το 2023, να βρίσκονται στο βάθρο των νικητών. Μπορεί να είναι και οι πέντε; Και βέβαια όχι αφού σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να γεφυρωθούν οι ιδεολογικές και άλλες φορές που χωρίζουν ειδικά τα δύο μεγάλα κόμματα, την ώρα μάλιστα που η κοινωνία μοιάζει ανέτοιμη να αποδεχθεί μια τέτοια εξέλιξη.

Από εκεί και πέρα όμως μπορεί να γίνει σύνθεση και όλα τα υπόλοιπα σενάρια να είναι πιθανά. Το πιο σημαντικό στοιχείο που εντός του επόμενου τετράμηνου θα πρέπει να ξεκαθαριστεί, είναι ποια πρόσωπα θα μπουν μπροστά για να διαδεχθούν τον Νίκο Αναστασιάδη. Διότι πέραν από το κάθε προεκλογικό πρόγραμμα που θα εκπονηθεί, σε μεγάλο βαθμό τα μεγέθη της εκλεξιμότητας, της αναγνωρισιμότητας, των πολιτικών θέσεων σε μια σειρά από ζητήματα που το κάθε κόμμα έχει συγκεκριμένες ευαισθησίες, αλλά κυρίως και ο πρότερος βίος, είναι αυτά που θα τεθούν στο μικροσκόπιο των κομματικών γραφείων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στα φόρτε τους τα πηγαδάκια για Προεδρικές-Τα σενάρια για τις επιλογές Νικόλα

Πριν από την οποιαδήποτε απόφαση τα κόμματα έχουν ενώπιον τους μια σειρά ζητημάτων που θα τα απασχολήσουν μαζί και ξεχωριστά. Η περίοδος που διερχόμαστε, μετά και από την ακύρωση των δημοτικών εκλογών, έχει χαρακτηρισθεί από πολλούς ως μια μεγάλη ευκαιρία για να προχωρήσουν σημαντικές Μεταρρυθμίσεις και ζητήματα που έμειναν στα συρτάρια, αλλά και άλλα ζητήματα, που όσο πλησιάζουν εκλογές, χτυπούν ευαίσθητες χορδές των κομμάτων, οι αντιστάσεις των οποίων αυξάνονται και δεν μπορούν να κάνουν εκπτώσεις, ειδικά σε προεκλογική περίοδο, γυρνώντας πλάτη στους ψηφοφόρους.

Ποια είναι όμως αυτά τα ζητήματα που θα καθορίσουν την ατζέντα της επόμενης περιόδου και ενδεχομένως να αναδειχθούν και σε μείζονα σημεία αντιπαράθεσης, αλλά και τριβής, που ίσως καθορίσουν και τις συμμαχίες της επόμενης ημέρας; Αναμφίβολα το Κυπριακό, οι μεγάλες Μεταρρυθμίσεις που εκκρεμούν, η διαχείριση της Πανδημίας, το πολύ σοβαρό ζήτημα της ακρίβειας και της αύξησης των τιμών το εξίσου σοβαρό ζήτημα του ΓΕΣΥ που επανήλθε στην επικαιρότητα, η στροφή της Κυπριακής Οικονομίας, ο κρατικός προϋπολογισμός και το Ταμείο Ανάκαμψης, τα θέματα διαφθοράς και οι έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη για τα Pandora Papers, αλλά και οι ενδεχόμενες διώξεις για το ΚΕΠ, όπως και η πορεία του γεωτρητικού προγράμματος στην ΑΟΖ, είναι μόνο μερικά από τα θέματα της ατζέντας.

Το ερώτημα είναι εάν αυτά τα ζητήματα, θα επιβεβαιώσουν τις διαφορετικές προσεγγίσεις υποψηφίων και κομμάτων. Ένα παράδειγμα αποτελεί το θέμα που αναδείχθηκε στην κορυφή της επικαιρότητας την περασμένη εβδομάδα για το θέμα του ΓΕΣΥ. Οι κακεντρεχείς έσπευσαν να ερμηνεύσουν τις δηλώσεις της περασμένης Δευτέρας του αναπληρωτή προέδρου του ΔΗΣΥ, Χάρη Γεωργιάδη, ως «αποπληρωμή του χρέους» απέναντι στον Μαρίνο Σιζόπουλο για τη ψήφιση του προϋπολογισμού του 2021. Με τον ίδιο ωστόσο να υποδεικνύει πως οι ίδιοι που τον κατηγόρησαν για τις δηλώσεις του, είναι οι ίδιοι που ισχυρίζονταν πως μέσα στην συμφωνία που έγινε για ψήφιση του προϋπολογισμού, ήταν και η στήριξη υποψηφιότητας Σιζόπουλου για την προεδρία της Βουλής.

Κάποιοι άλλοι είδαν τις δηλώσεις Χάρη Γεωργιάδη, ως μια πρόγευση για το τι θα ακολουθήσει, για μια ενδεχόμενη συνεργασία ΔΗΣΥ-ΕΔΕΚ, ενόψει των Προεδρικών. Ωστόσο αυτό που δεν απαντήθηκε, είναι πως ένα κόμμα που είναι κατά της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας θα στηρίξει έναν υπέρμαχο της ΔΔΟ, όπως είναι ο Αβέρωφ Νεοφύτου, εάν τελικά είναι αυτός που θα λάβει το χρίσμα από το κόμμα του.

Αναμφίβολα για να υπάρξουν συνεργασίες στις Προεδρικές θα πρέπει να γεφυρωθούν διαφορές και να στρογγυλοποιηθούν θέσεις. Το μείζον ζήτημα, είναι σε ποιο βαθμό θα γίνει αυτή η στρογγυλοποίηση και μέχρι ποιο βαθμό είναι έτοιμα τα κόμματα να μετατοπίσουν τις θέσεις τους για χάρη της εξουσίας. Αυτό είναι κάτι σύνηθες στην κυπριακή πολιτική σκηνή. Ωστόσο η ιστορία έχει αποδείξει πως αυτές η συμμαχίες έχουν ημερομηνία λήξης, όπως συνέβη με την αποχώρηση ΔΗΚΟ από την Κυβέρνηση Κληρίδη, την αποχώρηση ΑΚΕΛ από την Κυβέρνηση Τάσσου, την αποχώρηση ΔΗΚΟ από την Κυβέρνηση Χριστόφια και αργότερα από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι αυτό της διαφθοράς. Πρόκειται για ένα ζήτημα που πριν τις Βουλευτικές ένωσε σε μεγάλο τις φωνές, τουλάχιστον τριών κομμάτων. Είναι όμως ικανό το συγκεκριμένο ζήτημα να ενώσει και τις δυνάμεις τους στις Προεδρικές; Στην παρούσα φάση μοιάζει δύσκολο, αφού ακόμα και ο ίδιος ο Νικόλας Παπαδόπουλος, αφήνει ανοικτό το παραθυράκι για συνεργασία και με τον ΔΗΣΥ. Συνεπώς εξάγεται αβίαστα το συμπέρασμα, πως οι κόκκινες γραμμές ακόμα και για αυτό το ζήτημα ξεθώριασαν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Το άγχος του Αβέρωφ, η ξεκάθαρη απάντηση Χριστοδουλίδη και η προειδοποίηση Χάρη

Στο Κυπριακό, το να φτάσουμε στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ Νίκου Αναστασιάδη και Ερσίν Τατάρ τους επόμενους δεκαέξι μήνες, για πολλούς είναι άπιαστος στόχος. Αυτό δεν σημαίνει ωστόσο πως το Κυπριακό θα βγει από την ατζέντα. Αν και τα πρώτα σενάρια που διακινούνται κάνουν λόγο για συμμαχίες του Ενδιάμεσου είτε προς τα αριστερά είτε προς τα δεξιά, θα ήταν λάθος να αφαιρεθούν από την εξίσωση οι αγεφύρωτες διαφορές που με κάθε ευκαιρία αναδεικνύονται. Είναι ένα ερώτημα δηλαδή, πως το ΔΗΚΟ του Νικόλα Παπαδόπουλου με τη Νέα Στρατηγική μπορεί να συνυπάρξει σε μια Κυβέρνηση με τον Αβέρωφ Νεοφύτου ή σε μια συγκυβέρνηση με το ΑΚΕΛ, που κατηγορεί εδώ και χρόνια τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για έλλειψη βούλησης για λύση του Κυπριακού.

Στοίχημα για την Κυβέρνηση αποτελεί και το θέμα της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μέχρι το τέλος του μήνα θα διαφανεί αν τελικά είχε περιεχόμενο η συνεννόηση που υπήρξε μεταξύ των κομμάτων για αναβολή των δημοτικών εκλογών. Θεωρητικά μέχρι το τέλος Νοεμβρίου θα πρέπει να ξέρουμε, βάσει του χρονοδιαγράμματος που τέθηκε, εάν τα κόμματα θα συμφωνήσουν στο περιεχόμενο της Μεταρρύθμισης για να προχωρήσουν με την εφαρμογή του εντός χρονοδιαγραμμάτων. Η ευρεία συναίνεση που παρουσιάσθηκε για την αναβολή δεν θα πρέπει να ξεγελά, αφού είναι σημαντικά τα αγκάθια που εκκρεμούν, με μεγαλύτερο αυτό των δημοψηφισμάτων, που φέρνουν τα κόμματα σε θέσεις μάχης. Η στάση που έκαστο κόμμα θα κρατήσει, θα αποτελεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πρόκριμα για τις διαβουλεύσεις που θα ακολουθήσουν. Πάντως υπάρχει η εκτίμηση πως πλην του ζητήματος των δημοψηφισμάτων τα δύο μεγάλα κόμματα, έχουν συμφωνήσει στις υπόλοιπες πρόνοιες των Νομοσχεδίων, ενώ τα μικρά κόμματα, έχουν ισχυρές διαφωνίες ως προς το ζήτημα των συνενώσεων και του αριθμού των νέων δήμων, γεγονός που δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τις γέφυρες επικοινωνίας μεταξύ μεγάλων και μικρών.

Το συμπέρασμα από τα πιο πάνω παραδείγματα είναι πως αφενός είναι πολύ νωρίς, από τη στιγμή που βρισκόμαστε σε μια περίοδο έντονων οικονομικών και πολιτικών μεταβολών, να υπάρξουν δεκαέξι μήνες πριν τις εκλογές, έστω ενδείξεις για το τι προτίθεται να πράξει το κάθε κόμμα και αφετέρου πως η ονοματολογία που αναπτύσσεται τις τελευταίες ημέρες, το μόνο που πετυχαίνει είναι να «καίει» ονόματα που ενδεχομένως να μπορούσαν γύρω από την προσωπικότητα τους να συνθέσουν απόψεις και να γεφυρώσουν διαφορές.

Αν και πολύ νωρίς τα σενάρια είναι πολύ προχωρημένα, από τη στιγμή που τα ίδια τα κόμματα έχουν τοποθετήσει χρονικά την λήψη των όποιων αποφάσεων εντός του πρώτου τριμήνου του 2021. Την ίδια ώρα πάντως, κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τα ΜΜΕ για αυτό, αφού η παραφιλολογία ξεκίνησε από τα ίδια τα στελέχη των κομμάτων και από τα φιλτραρισμένα σενάρια που οι ίδιοι σερβίρουν για τους δικούς τους λόγους. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κόβει τη σεναριολογία για Παμπορίδη ο Στεφάνου-Απάντησε με… χαμόγελο